Gỡ vướng giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư

Toàn cảnh toạ đàm.

Nhiều Bộ, ngành trung ương và địa phương giải ngân đạt dưới 20%

Báo cáo tình hình phân bổ, thanh toán vốn đầu tư 5 tháng đầu năm 2019, bà Lương Thị Hồng Thuý, Phó Vụ trưởng Vụ Kiểm soát chi, Kho bạc Nhà nước cho biết, tính đến thời điểm 31/5/2019, vốn đầu tư giải ngân ước đạt 96.899 tỷ đồng. Con số này đạt 23,25% so với kế hoạch Quốc hội giao và đạt 26,39% so kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Đại diện vụ Kiểm soát chi đánh giá, so với kế hoạch vốn đầu tư năm 2019 được giao thì tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư 5 tháng đầu năm 2019 vẫn rất thấp.

Cụ thể tại các bộ ngành, bà Lương Thị Thuý Hồng thông tin, đối với các dự án do Trung ương quản lý, đến hết tháng 5 chỉ có khoảng 8 đơn vị giải ngân kế hoạch vốn năm 2019 đạt trên 40% kế hoạch trở lên như: Hội Nhà văn Việt Nam (83,44%); Tập đoàn Điện lực Việt Nam (63,91%); Ban quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (74,47%); Văn phòng Quốc hội (40,44%); Ban quản lý Làng Văn hóa các dân tộc Việt Nam (46,73%); Trung ương Hội Nông dân Việt Nam (40,16%); Ngân hàng Chính sách Xã hội (58,78%); Kiểm toán Nhà nước (42,86%).

Riêng đối với các dự án do địa phương quản lý, tỷ lệ giải ngân khá cao so với tỷ lệ giải ngân bình quân chung của cả nước. Tính riêng nguồn vốn đầu tư trong cân đối, vốn đầu tư từ nguồn bội chi vốn ODA và vốn bổ sung ngoài kế hoạch, đến nay, một số địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt khá, trên 40% kế hoạch vốn Chính phủ giao như: Nghệ An; Phú Thọ; Tuyên Quang; Nam Định; Ninh Bình, Lào Cai.... Đáng chú ý, vẫn còn khá nhiều các Bộ, ngành trung ương và địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt thấp dưới 20% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Theo đại diện Vụ Kiểm soát chi, bám sát chỉ đạo điều hành của Cính phủ và chương trình, kế hoạch được giao, ngay từ những tháng đầu năm 2019, Bộ Tài chính đã chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ (Vụ Đầu tư, Kho bạc Nhà nước ,...) thực hiện nhiều giải pháp để góp phần thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2019. Tuy nhiên, qua 5 tháng triển khai thực hiện, việc phân bổ, sử dụng và kiểm soát thanh toán vốn đầu tư vẫn còn vướng mắc.

Một công trình sử dụng vốn trái phiếu chính phủ tại tỉnh Hải Dương. Ảnh Thùy Linh.

Vướng từ giải phóng mặt bằng là chủ yếu

Phát biểu tại Hội nghị của Kho bạc Nhà nước, ông Dương Tấn Hiển, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ cho biết, 5 tháng đầu, TP đã giải ngân được hơn 1.200 tỷ đồng, đạt hơn 25% kế hoạch được giao. Trong đó, nguồn vốn từ ngân sách Trung ương đạt 22% và nguồn vốn từ ngân sách địa phương đạt 25,7%. Cùng với đó, tình hình giải ngân ở khối sở, ngành đến hết tháng 5 chỉ đạt dưới 30%, trong khi tiến độ ở cấp quận, huyện đã đạt 31,7%.

”Nguyên ngân khiến tiến độ giải ngân 5 tháng đầu năm còn thấp do tại nhiều dự án, công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ tái định cư còn nhiều khó khăn. Ngoài ra, với các dự án mới, thời gian này, các chủ đầu tư vẫn đang thực hiện thủ tục đấu thầu và chờ phân bổ vốn… Chính vì vậy còn nhiều vướng mắc tại các chủ đầu tư” - ông Hiển lý giải.

Còn theo ông Lương Văn Phúc, Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư công trình giao thông, TP HCM, hiện đơn vị này đang thực hiện 107 dự án với tổng số vốn được giao là hơn 3.200 tỷ đồng (trong đó vốn ngân sách nhà nước là 2.500 tỷ đồng, vốn ODA là 400 tỷ đồng). Đến hết tháng 5 mới giải ngân được hơn 500 tỷ đồng.

”Với nhóm dự án sử dụng nguồn ngân sách nhà nước và đang triển khai, có đến 90% dự án vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng. Nhiều dự án phải thực hiện đan xen vừa thi công vừa vận động người dân giao mặt bằng. Còn đối với các dự án mới, việc giao vốn tương đối chậm do những dự án này phải mất ít nhất 2-3 tháng cho việc tư vấn thiết kế, tổ chức đấu thầu…Do vậy, những dự án này chưa được giải ngân và thường tập trung vào cuối năm. Đây là những nguyên nhân chính tác động đến các dự án và tiến độ giải ngân”, ông Phúc chia sẻ.

Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ kiến nghị các chủ đầu tư phải tích cực triển khai các dự án theo kế hoạch vốn năm 2019 và vốn chuyển nguồn từ năm 2018, đặc biệt là tại các dự án trọng điểm của TP. Đồng thời, ông Dương Tấn Hiển cũng kiến nghị giao KBNN báo cáo và có điều chỉnh vốn nếu chủ đầu tư thực hiện giải ngân chậm, có thể cắt bớt nguồn vốn để chuyển sang các dự án khác. UBND tỉnh cũng sẽ có nhắc nhở, kiểm điểm các chủ đầu tư không thực hiện tốt công tác quản lý dự án và có biện pháp xử lý phù hợp.

Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư công trình giao thông cũng kiến nghị, để đảm bảo tiến độ giải ngân vốn đầu tư, trước hết, nguồn vốn phải được giao đầy đủ, kịp thời, trong đó vốn ODA phải giao theo tiến độ còn các dự án mới phải được phân bổ vốn sớm. Các chủ đầu tư cũng phải có công tác chuẩn bị hồ sơ tốt, tạo thuận lợi cho quá trình xem xét, phê duyệt, đồng thời chủ động phối hợp với cac cơ quan liên quan để xử lý tình huống phát sinh. Công tác phối hợp giữa nội bộ Ban Quản lý dự án và giữa các Sở, ngành cũng vô cùng quan trọng, nhất là trong công tác giải phóng mặt bằng.