Giám sát đảm bảo hiệu quả, an toàn điều hành ngân quỹ

KBNN đã đồng bộ triển khai nhiều giải pháp để mở rộng phối hợp thu. Ảnh: KBNN

Điều hành trên cơ sở cân đối NSNN

Năm 2024, dự toán thu NSNN tăng hơn so với dự toán năm 2023. Vì thế, để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ thu, chi NSNN, quá trình điều hành tài chính – NSNN cần được tập trung thực hiện đầy đủ và kịp thời với nhiều chính sách. Để gắn kết chặt chẽ với công tác này, KBNN cũng đã nỗ lực điều hành NQNN nhằm tăng cường tính hiệu quả, an toàn, bền vững của hệ thống tài chính.

KBNN cho biết, từ đầu năm đến nay, các đơn vị KBNN đã chủ động phối hợp với cơ quan thu trên địa bàn để tập trung nhanh, hạch toán đầy đủ, kịp thời, chính xác các khoản thu cho ngân sách các cấp; cung cấp thông tin số liệu thu phục vụ công tác điều hành thu ngân sách các cấp. KBNN đồng bộ triển khai nhiều giải pháp để mở rộng phối hợp thu và thanh toán song phương điện tử với các ngân hàng thương mại; đồng thời, phối hợp với các ngân hàng thương mại để hoàn thiện, sửa đổi các thỏa thuận khung về phối hợp thu NSNN và thanh toán song phương điện tử.

Về chi NSNN, hệ thống KBNN chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai nhiều giải pháp tích cực góp phần thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, tăng cường kiểm soát chặt chẽ các khoản chi thường xuyên NSNN, nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng… Đặc biệt, công tác huy động vốn trái phiếu chính phủ tiếp tục được KBNN gắn kết chặt chẽ với công tác quản lý NQNN.

Nhờ đó, KBNN đã tiếp tục điều hành NQNN tập trung, thống nhất, an toàn, chủ động, công khai, minh bạch và hiệu quả, đảm bảo đáp ứng đầy đủ, kịp thời các nhu cầu chi của NSNN; tiếp tục tập trung NQNN cuối ngày về tài khoản duy nhất mở tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), tạo thuận lợi cho việc quản lý, đảm bảo thanh khoản của NQNN và hỗ trợ NHNN trong thực thi chính sách tiền tệ. Hơn nữa, căn cứ diễn biến tình hình thu, chi NSNN, thực hiện dự báo luồng tiền, triển khai các nghiệp vụ sử dụng ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi theo đúng quy định (tạm ứng, cho vay ngân sách trung ương, gửi có kỳ hạn NQNN tạm thời nhàn rỗi tại ngân hàng thương mại, mua lại có kỳ hạn trái phiếu chính phủ); tăng cường gắn kết quản lý NQNN với quản lý NSNN và quản lý nợ công, tiết kiệm chi phí vay nợ cho NSNN.

Cùng với đó, căn cứ kế hoạch thu, chi NSNN bằng ngoại tệ được duyệt cả năm và chỉ đạo của Chính phủ thực hiện rà soát số thu và nhu cầu chi bằng ngoại tệ hằng quý, khả năng sử dụng từ các nguồn ngoại tệ tạm thời nhàn rỗi của các tổ chức, quỹ tài chính nhà nước gửi tại KBNN, KBNN đã chủ động có kế hoạch mua ngoại tệ từ hệ thống ngân hàng để đáp ứng nhiệm vụ chi bằng ngoại tệ của NSNN.

Tăng cường giám sát từ xa, dự báo luồng tiền

Với những công tác nêu trên, NQNN các năm gần đây luôn duy trì ở mức cao. NQNN tạm thời nhàn rỗi được ưu tiên sử dụng để cho ngân sách trung ương tạm ứng, vay, qua đó kịp thời đáp ứng nhu cầu cân đối của ngân sách trung ương, giảm chi phí vay của ngân sách trung ương do lãi suất vay NQNN thấp hơn so với lãi suất phát hành trái phiếu chính phủ trên thị trường; cũng như hỗ trợ công tác phát hành trái phiếu chính phủ khi thị trường gặp yếu tố bất lợi. Tính từ năm 2017 đến nay, KBNN đã nộp NSNN hơn 19.000 tỷ đồng từ nguồn thu hoạt động quản lý ngân quỹ.

Đặc biệt, KBNN đã tăng cường công tác kiểm tra thường xuyên, kiểm tra đột xuất và giám sát từ xa đối với việc thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực kiểm soát chi NSNN, góp phần nâng cao tinh thần trách nhiệm của công chức trong thực thi công vụ, không gây phiền hà, sách nhiễu cho khách hàng giao dịch... Cùng với đó, tập trung kiểm tra những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao, kết hợp hài hòa giữa kiểm tra thường xuyên, kiểm tra chéo và kiểm tra đột xuất; triển khai hoạt động giám sát từ xa trên dịch vụ công trực tuyến, giám sát từ xa số dư quỹ tiền mặt tại các đơn vị KBNN; tăng cường áp dụng công nghệ thông tin trong hoạt động nghiệp vụ để phòng ngừa rủi ro.

Tổng giám đốc KBNN Trần Quân mới đây đã có yêu cầu tiếp tục thực hiện giám sát từ xa số dư quỹ tiền mặt trên toàn hệ thống; trên cơ sở đó nghiên cứu, triển khai các ứng dụng cảnh báo tự động để nâng cao hiệu quả giám sát. Đồng thời công tác thu NSNN và điều hành ngân quỹ cần thực hiện theo phương án được lãnh đạo Bộ phê duyệt; tiếp tục mở rộng phối hợp thu NSNN và thanh toán song phương điện tử với các ngân hàng thương mại theo lộ trình được lãnh đạo Bộ Tài chính phê duyệt…

Cùng với những nhiệm vụ trên, công tác điều hành NQNN phải đảm bảo về dự báo luồng tiền. Kết quả dự báo luồng tiền là cơ sở để xây dựng và trình Bộ Tài chính phương án điều hành NQNN, góp phần quản lý NQNN theo hướng an toàn, hiệu quả. Vì thế, theo các chuyên gia, quy trình này cần được thực hiện với độ chính xác cao hơn, cần sự kết hợp của các cơ quan liên quan về thuế, ngân hàng... để sớm cung cấp thông tin, số liệu của các đơn vị có giao dịch với KBNN.