 |
| Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn Vũ Tuấn Bình |
Ông có đánh giá gì về tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn trong thời gian qua?
- Từ khi dịch Covid-19 bùng phát (năm 2020), tại địa bàn tỉnh Lạng Sơn hoạt động XNK, XNC chỉ còn duy trì tại 5 cửa khẩu, có thời điểm chỉ còn 2-4 cửa khẩu hoặc duy nhất tuyến đường sắt được hoạt động. Để tạo điều kiện cho DN, cơ quan quản lý đã triển khai nhiều giải pháp tạo điều kiện thuận lợi trong thông quan, giao nhận hàng hóa. Lợi dụng việc tạo kiện này, nhiều đối tượng đã thực hiện các hành vi vi phạm bằng nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi với quy mô lớn.
Các đối tượng, DN thường xuyên sử dụng những phương thức, thủ đoạn tinh vi khó lường, tập trung vào một số hành vi như: không khai báo, khai hải quan không đúng với thực tế hàng hóa; che giấu nguồn gốc, tuyến đường của lô hàng; NK hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn. Đặc biệt, nhiều đối tượng buôn lậu sử dụng phương thức, thủ đoạn, móc ngoặc với các DN hoạt động NK hàng hóa để lợi dụng cơ chế quản lý rủi ro trong thông quan thực hiện hành vi vi phạm nhằm trốn thuế.
Ngoài ra, các đối tượng, DN còn tinh vi cất giấu hàng hóa vi phạm lẫn trong hàng hóa không vi phạm nhằm trốn tránh sự kiểm soát của các cơ quan chức năng trong và ngoài nước; lợi dụng các loại hình tạm nhập tái xuất, vận chuyển hàng hóa để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới... lợi dụng hoạt động thương mại điện tử, chuyển phát nhanh để kinh doanh hàng cấm, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng vi phạm quyền SHTT…
Trung Quốc mở cửa, nguy cơ buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và vận chuyển trái phép hàng hóa tại biên giới Lạng Sơn sẽ gia tăng, ông có nhận định gì về dự báo này?
- Năm 2023, khi Trung Quốc thực hiện nới lỏng các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19, nối lại các hoạt động thông quan hàng hóa XNK, XNC tại các cửa khẩu, các lực lượng chức năng phía Trung Quốc đã rút sâu vào nội địa... đã khiến tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa có xu hướng gia tăng. Trong đó, lén lút vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới tại một số địa bàn cửa khẩu vẫn diễn ra nhỏ lẻ.
Khi hoạt động thông quan tại các cửa khẩu với Trung Quốc được mở trở lại cũng khiến hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tiếp tục có diễn biến phức tạp, tinh vi hơn do tác động của các cơ chế, chính sách về lưu thông hàng hóa trong hội nhập kinh tế quốc tế. Cùng với đó, tình trạng buôn bán hàng kém chất lượng, hàng giả, hàng vi phạm quyền SHTT trong thị trường nội địa cũng sẽ gia tăng.
Vậy Hải quan Lạng Sơn đã có những kế hoạch, giải pháp, phương án gì để ngăn chặn, kiểm soát thực trạng trên, thưa ông?
- Nhằm chủ động ngăn chặn, Hải quan Lạng Sơn chỉ đạo các đơn vị thường xuyên thu thập thông tin DN, đối tượng, hàng hóa XNK, trong đó, tập trung vào nhóm mặt hàng có nguy cơ gian lận cao về trị giá, thuế suất, mặt hàng XNK có điều kiện, hàng đăng ký quyền SHTT, rà soát thông tin các DN có độ rủi ro cao. Ngoài ra, tăng cường công tác trực ban trực tuyến và soi chiếu container đối với các lô hàng có nghi vấn.
Đặc biệt, đơn vị chủ động thu thập, phân tích, xử lý thông tin, tiến hành kiểm tra theo phương pháp chọn mẫu hoặc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với các DN, mặt hàng XNK qua địa bàn. Trong đó, chú trọng kiểm tra đối với các mặt hàng có trị giá tính thuế, thuế suất cao, các mặt hàng nhạy cảm, các lô hàng luồng Xanh có nghi vấn. Đơn vị đã thực hiện kiểm tra sau thông quan các mặt hàng NK như: thiết bị điện tử, linh kiện ô tô, linh kiện điện tử, tạp hóa tiêu dùng… đã phát hiện những sai phạm, thủ đoạn gian lận của một số DN.
Để thực hiện, Hải quan Lạng Sơn yêu cầu các đơn vị tăng cường thực hiện rà soát các nhãn hiệu khi tiếp nhận để kiểm tra hồ sơ hải quan khai báo trên phần mềm; tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát chặt chẽ đối với hàng hóa NK, đặc biệt là các lô hàng hóa có thuế suất cao. Đồng thời, đẩy mạnh kiểm tra, giám sát các phương tiện, container tái nhập; tăng cường công tác thu thập, phân tích thông tin về DN, nhất là những DN đã từng có hành vi vi phạm kê khai sai hàng hóa NK…
Cùng với đó, tăng cường giám sát hải quan tại các địa điểm kiểm tra, nơi tập kết hàng hóa; giám sát các kho chứa hàng hóa nhằm triệt phá các điểm tập kết hàng lậu ngay trong khu vực cửa khẩu; tiếp tục đẩy mạnh hoạt động giám sát trực tuyến thông qua hệ thống giám sát từ khu vực kho bãi của bên Việt Nam và phía Trung Quốc; tăng cường giám sát hàng hóa qua cửa khẩu, nhất là hàng NK qua hệ thống máy soi chiếu container tự động tại cửa khẩu để giám sát chặt nguồn hàng NK vào Việt Nam theo đúng loại hàng hóa mà DN đã khai báo.
Ngoài việc tăng cường triển khai, áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan; kiểm tra, giám sát chặt chẽ đối với hàng hóa XNK; kiểm soát chặt các đường mòn, các điểm xung yếu có nguy cơ xảy ra buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, Hải quan Lạng Sơn cũng sẽ tăng cường sử dụng máy soi container và các trang thiết bị để kịp thời “lật tẩy” các thủ đoạn, hành vi lợi dụng để cất giấu, vận chuyển các loại hàng cấm, hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, gian lận thương mại trong hoạt động XNK.
Bên cạnh đó, Hải quan Lạng Sơn cũng sẽ triển khai kế hoạch thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ, thanh tra công vụ; tiếp tục rà soát, kiểm tra hồ sơ, quy trình thủ tục, kịp thời khắc phục, chấn chỉnh những sai sót...
Xin cảm ơn ông!
Hồng Nụ (thực hiện)
