Đảm bảo an toàn nợ công khi "đổ vốn" cho đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam

Ảnh minh hoạ: Internet

Tại họp báo thường kỳ Bộ Tài chính vào ngày 27/9/2024, trả lời câu hỏi của báo chí về nguồn vốn cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, đây là dự án rất quan trọng đối với hạ tầng trong tương lai. Dự án đã được Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng thống nhất chủ trương đầu tư, giao nhiệm vụ cho Chính phủ cùng các cơ quan của Chính phủ, trong đó, Bộ Tài chính xây dựng phương án cụ thể để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 vào tháng 10/2024.

“Đây là dự án lớn, cần nguồn vốn rất lớn. Do đó, việc ngân sách nhà nước tham gia chắc chắn sẽ tác động đến nợ công và cơ cấu nợ công trong thời gian tới. Với trách nhiệm được giao, Bộ Tài chính sẽ thảo luận các phương án khác nhau để bảo đảm hai mục tiêu đồng thời. Thứ nhất là an toàn nợ công, an toàn tài chính quốc gia. Thứ hai là có phương án vốn khả thi để đáp ứng yêu cầu xây dựng dự án”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nêu rõ.

Thứ trưởng cho biết, Bộ Tài chính sẽ làm việc với các cơ quan có liên quan để báo cáo Chính phủ. Khi được Quốc hội phê chuẩn, sẽ có số liệu cụ thể về nguồn vốn, phân kỳ đầu tư, tổng thể cùng với các dự án quan trọng khác và kế hoạch đầu tư công trung hạn…

Cũng về vấn đề này, ông Lê Tiến Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Đầu tư cho hay, Bộ Tài chính đang tích cực phối hợp với Bộ Giao thông vận tải để khẩn trương hoàn thiện báo cáo tiền khả thi và các thủ tục liên quan đến dự án để trình Quốc hội vào tháng 10/2024.

Để phục vụ đánh giá tác động đến nợ công, khả năng cân đối ngân sách nhà nước và khả năng cân đối vốn không chỉ với dự án này mà còn với các dự án quan trọng quốc gia khác như dự án đường sắt đô thị Hà Nội và TPHCM, lãnh đạo Bộ Tài chính đã tổ chức các cuộc họp giữa các đơn vị trong bộ.

Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính vừa có công văn gửi Bộ Giao thông vận tải, TP Hà Nội và TPHCM cung cấp thông tin kỹ thuật, cũng như đánh giá tác động nhu cầu vốn, cơ cấu nguồn vốn, phân kỳ dự án, tác động đến kế hoạch đầu tư công trung hạn của bộ, địa phương, gửi về Bộ Tài chính để tổng hợp báo cáo.

Ông Dũng thông tin, dự kiến trong tuần tới, Thứ trưởng Bộ Tài chính sẽ họp với các bộ, ngành, địa phương liên quan để đánh giá chi tiết công tác này. đây là một dự án quan trọng nên cần có sự xem xét kỹ lưỡng.

Theo các chuyên gia, Việt Nam đang đứng trước cơ hội chuyển mình mạnh mẽ với việc triển khai tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. TS. Majo George, giảng viên cấp cao ngành Quản lý chuỗi cung ứng và logistics, Đại học RMIT cho hay, dự án đầy tham vọng này có khả năng nâng cao năng lực kinh tế và logistics của đất nước, định vị Việt Nam là một mắt xích chủ chốt trong lĩnh vực logistics toàn cầu.

Nhưng TS. Majo George cho rằng, đây là dự án với quy mô lớn nên đòi hỏi phải lập kế hoạch cẩn thận và thực hiện nghiêm túc, Việt Nam có thể tham khảo thông lệ tốt nhất toàn cầu từ các quốc gia như Nhật Bản, Trung Quốc và Ấn Độ.

Ngoài ra, vị chuyên gia này khuyến nghị, Việt Nam có thể phân chia dự án thành các giai đoạn hoặc khu vực khác nhau, cho phép áp dụng chuyên môn quốc tế chuyên biệt cho từng phần. Hơn nữa, Việt Nam nên tìm hiểu các quan hệ đối tác công tư (PPP) để giảm bớt gánh nặng tài chính cho một dự án có quy mô lớn.