“Cuộc chiến” bảo vệ động vật hoang dã hiệu quả cần có Chỉ thị từ Thủ tướng
Toàn cảnh tọa đàm |
Vi phạm diễn biến phức tạp
Phát biểu tại tọa đàm “Ngăn chặn sự lây lan của dịch Covid-19 và hoàn thiện pháp luật về quản lý động vật hoang dã” diễn ra sáng nay 27/3, tại Hà Nội, ông Nguyễn Quốc Hiệu, Phó Cục trưởng Cục Kiểm lâm (Tổng cục Lâm nghiệp, Bộ NN&PTNT) cho hay, thời gian qua, tình hình vi phạm về buôn bán ĐVHD quý hiếm trên toàn quốc đã có nhiều chuyển biến tích cực.
Số lượng các vụ vi phạm vi phạm trong mua bán, vận chuyển, tiêu thụ ĐVHD có xu hướng giảm dần qua các năm. Nhiều đối tượng “đầu nậu”, đường dây buôn bán ĐVHD quý hiếm quy mô lớn, xuyên biên giới đã được phát hiện và triệt phá, đưa ra xét xử trước pháp luật.
Theo thống kê, từ ngày 1/1/2018 đến ngày 31/5/2019, lực lượng Kiểm lâm đã phối hợp với các ngành chức năng kiểm tra, phát hiện và xử lý 560 vụ vi phạm về ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm; xử lý hình sự 41 vụ với 38 bị can, đã xét xử 27 vụ với 27 bị cáo, mức án cao nhất là 7 năm 6 tháng tù giam; xử lý hành chính 519 vụ vi phạm.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Quốc Hiệu cũng nhấn mạnh, tình trạng săn bắt, buôn bán, sử dụng, tiêu thụ ĐVHD bất hợp pháp vẫn xảy ra và diễn biến phức tạp ở nhiều nơi, đặc biệt là hoạt động rửa nguồn gốc, trà trộn ĐVHD có nguồn gốc bất hợp pháp từ tự nhiên với ĐVHD gây nuôi sinh sản hợp pháp để buôn bán, từ đó đã đẩy nhiều loài ĐVHD ngoài tự nhiên có nguy cơ tuyệt chủng, gây ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế và hiệu lực thực thi pháp luật.
Trước tình hình dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona (Covid-19) gây ra có diễn biến phức tạp ở nước ta, để thực hiện nghiêm quy định của pháp luật và Chỉ thị số 05/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phòng chống dịch Covid-19, Cục Kiểm lâm đã tham mưu, đề xuất Tổng cục Lâm nghiệp ban hành một số văn bản về tăng cường quản lý, kiểm soát hoạt động mua, bán, vận chuyển, kinh doanh, tàng trữ ĐVHD.
Tuy nhiên, hiện nay khó khăn, vướng mắc là quy định xử lý các hành vi săn, bắn, bẫy, bắt, nuôi, nhốt, lấy dẫn xuất, giết, vận chuyển mua bán, cất giữ, chế biến, kinh doanh trái phép động vật rừng và các sản phẩm bộ phận của chúng căn cứ vào giá trị tang vật vi phạm.
Trong khi đó, các loài động vật nguy cấp, quý, hiếm bị cấm lưu hành trên thị trường (nhóm IB) nên không có giá thị trường, do đó việc định giá tang vật vi phạm theo quy định tại khoản 3 Điều 60 Luật Xử lý vi phạm hành chính gặp vướng mắc khi không có căn cứ để xác định giá trị.
Theo luật sư Đặng Đình Bách, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu pháp luật và chính sách phát triển bền vững (LPSD), hiện nay (tháng 3/2020), Việt Nam chưa ban hành các văn bản quy phạm pháp luật đặc thù quy định chi tiết về việc nghiêm cấm mua bán, tiêu thụ ĐVHD.
Các quy định pháp luật liên quan đến bảo vệ ĐVHD hiện nay vẫn còn bộc lộ một số điểm hạn chế, còn rải rác trong nhiều văn bản luật chuyên ngành. Do vậy, để tiếp cận với các quy định về bảo vệ ĐVHD, cần phải tiếp cận nhiều văn bản luật khác nhau như Luật Lâm nghiệp, Luật Thủy sản, Luật Quản lý ngoại thương…
“Luật Sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự 2015 đã tăng mức xử phạt dành cho tội phạm liên quan đến ĐVHD, với định khung hình phạt tù lên đến 12 năm và định khung mức phạt tiền lên đến 6 tỷ đồng. Tuy vậy, mức xử phạt trên vẫn chưa tương xứng với lợi nhuận tài chính thực tế mà cá nhân hay pháp nhân thương mại thu về từ hoạt động mua bán, tiêu thụ trái phép ĐVHD”, ông Bách nói.
Cần Chỉ thị từ Thủ tướng
Nhiều ý kiến cho rằng, để “cuộc chiến” bảo vệ ĐVHD đạt được hiệu quả tốt hơn, trước mắt, cần phải có Chỉ thị của lãnh đạo cao nhất Chính phủ về việc tăng cường kiểm soát quản lý, thanh kiểm tra xử phạt hành vi săn bắt, buôn bán, kinh doanh, vận chuyển, giết thịt động vật hoang dã.
Về lâu dài cần có Nghị quyết Quốc hội hoặc Nghị định Chính phủ đủ mạnh trong lĩnh vực bảo vệ ĐVHD tại Việt Nam, tiến tới cấm việc kinh doanh, giết thịt và tiêu thụ các loài động vật hoang dã.
Ngà voi vận chuyển trái phép do Hải quan Hải Phòng phát hiện, bắt giữ tháng 1/2019. Ảnh: T.Bình. |
Luật Sư Đặng Đình Bách nhấn mạnh, đứng trước các vấn đề vền bảo tồn đa dạng sinh học và bảo đảm sức khỏe, dịch vụ y tế cho người dân trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang lây lan rộng trên toàn thế giới hiện nay, việc ban hành Chỉ thị của Thủ tướng về nghiêm cấm mua bán, tiêu thụ trái phép ĐVHD thể hiện sự đúng đắn và kịp thời trong công tác lãnh đạo, điều hành quốc gia trước vấn đề cấp thiết của xã hội.
Do đó, các bộ, ban, ngành liên quan cần phối hợp trong công tác xây dựng và thực thi Chỉ thị này của Thủ tướng với mục tiêu cấp bách trước mắt và xây dựng, ban hành, bảo đảm thực thi các văn bản quy định chi tiết về bảo vệ ĐVHD nhằm đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững dài hạn.
Xung quanh câu chuyện bảo vệ ĐVHD, bác sỹ Nguyễn Trọng An, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và phát triển cộng đồng (RTCCD) kiến nghị Chính phủ xây dựng luật hoặc ban hành văn bản pháp luật về bảo vệ ĐVHD, đảm bảo hài hòa với công ước quốc tế về buôn bán các loài động, thực vật hoang dã, nguy cấp.
“Trước mắt, cần bổ sung vào các văn bản pháp luật hiện hành các chế tài mạnh và nghiêm khắc về việc kiểm soát việc buôn bán, trao đổi các loài động thực vật hoang dã để tránh tình trạng khai thác quá mức dẫn đến tình trạng tuyệt chủng”, bác sỹ Nguyễn Trọng An nhấn mạnh.
Tin liên quan
Thủ tướng chỉ đạo tiếp tục nâng cao hiệu quả chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan
13:57 | 18/04/2024 Hiện đại hóa hải quan
Hoàn thành xây dựng cơ chế mua bán điện khí trình Chính phủ
14:37 | 17/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Thủ tướng yêu cầu xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, trục lợi, đầu cơ vàng
09:52 | 12/04/2024 Kinh tế
Long An: Phát hiện nhiều doanh nghiệp kinh doanh vàng vi phạm
15:36 | 19/04/2024 An ninh XNK
Nhiều doanh nghiệp đại lý thủ tục hải quan vi phạm chế độ báo cáo
15:35 | 19/04/2024 An ninh XNK
Cảnh sát biển phối hợp triệt phá đường dây buôn bán, vận chuyển trái phép thuốc nổ
15:19 | 19/04/2024 An ninh XNK
Hải quan Trà Lĩnh chủ động ngăn chặn nhập lậu lá thuốc lá
15:17 | 19/04/2024 An ninh XNK
Dấu ấn Hải quan Việt Nam qua Chiến dịch Con rồng Mê Kông
07:54 | 18/04/2024 An ninh XNK
Quảng Ninh: Thu giữ gần 4.000 sản phẩm xúc xích, bánh kẹo… có dấu hiệu nhập lậu
15:59 | 17/04/2024 An ninh XNK
Giám đốc Công ty TNHH TM XNK Thanh Phương bị tạm hoãn xuất cảnh
16:20 | 16/04/2024 An ninh XNK
Hải quan Nội Bài: Ứng phó với tội phạm ma túy sử dụng công nghệ cao
13:15 | 16/04/2024 An ninh XNK
Kinh doanh hàng giả, một hộ dân bị phạt trên 100 triệu đồng
18:44 | 15/04/2024 An ninh XNK
Hải quan Cẩm Phả tiêu huỷ hơn 2.300 sản phẩm mỹ phẩm vi phạm
15:21 | 15/04/2024 An ninh XNK
Hải quan Móng Cái phối hợp phát hiện 2.158 sản phẩm tân dược nhập lậu
10:24 | 15/04/2024 An ninh XNK
Hải quan Cầu Treo phối hợp bắt 77 kg pháo hoa nổ
16:51 | 13/04/2024 An ninh XNK
Kiểm soát chặt việc kinh doanh thực phẩm qua thương mại điện tử
16:50 | 13/04/2024 An ninh XNK
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Long An: Phát hiện nhiều doanh nghiệp kinh doanh vàng vi phạm
Nhiều doanh nghiệp đại lý thủ tục hải quan vi phạm chế độ báo cáo
Mặt hàng máy thêu có được giảm thuế GTGT theo Nghị định số 94/2023/NĐ-CP?
Giá từ 20 tỷ đồng, siêu phẩm McLaren 750S ra mắt tại Việt Nam
Cảnh sát biển phối hợp triệt phá đường dây buôn bán, vận chuyển trái phép thuốc nổ
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics