Công nghệ thông tin - “chìa khóa” thực hiện mục tiêu cải cách, hiện đại hóa hải quan
![]() |
Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin và Thống kê Hải quan (Tổng cục Hải quan) Lê Đức Thành |
Trong tiến trình thực hiện cải cách, hiện đại hóa hải quan, đặc biệt trong 10 năm thực hiện Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2020, ngành Hải quan đã đạt rất nhiều thành tựu, trong đó có vai trò rất lớn của công nghệ thông tin (CNTT). Xin ông chia sẻ về những dấu ấn nổi bật của lĩnh vực CNTT?
Cơ quan Hải quan đã có thay đổi rất nhiều trong việc giúp cho người dân, DN tiếp cận thông tin cũng như hỗ trợ tạo ra các dịch vụ để người dân thực hiện các nghĩa vụ với ngân sách, cũng như đối với quá trình thương mại, XNK.
Riêng trong lĩnh vực CNTT là một trong những lĩnh vực đóng góp rất nhiều để giúp cho sự thành công của ngành Hải quan.
Đáng chú ý trong khoảng 15 năm qua, lĩnh vực CNTT đã đóng góp tiền đề để giúp cho quá trình thay đổi nghiệp vụ được thuận lợi.
Như dấu ấn của những năm 2005, lĩnh vực CNTT đã giúp cơ quan Hải quan lần đầu tiên thực hiện khái niệm về quản lý rủi ro, xác định được trọng điểm, tập trung nguồn lực xử lý, trong khi đó vẫn tạo ra kênh tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại xuất nhập khẩu.
Năm 2010, lĩnh vực CNTT có bước thay đổi lớn, lần đầu tiên cơ quan Hải quan đã thực hiện quy trình thủ tục hải quan điện tử tại hai chi cục thuộc Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh và Cục Hải quan Hà Nội. Đây là những tiền đề đầu tiên để ngành Hải quan thực hiện thủ tục hải quan điện tử 100%. Cũng trong giai đoạn này, song song thực hiện thủ tục hải quan điện tử, lĩnh vực CNTT cũng giúp cho ngành Hải quan có bước tiến rất xa, đó là khai hải quan điện tử. Vào những năm 2010 khai hải quan điện tử đã được khoảng 97%.
Dấu ấn của giai đoạn 2010- 2014, toàn ngành Hải quan đã hoàn thành toàn bộ các quan điểm chỉ đạo về thực hiện 5 e gồm: e- Declaration (khai hải quan điện tử); e-Payment (thanh toán điện tử), e- C/O (xác nhận xuất xứ hàng hóa điện tử), e-Permit (cấp giấy phép các bộ, ngành điện tử). E-Clearance (thông quan điện tử).
Đến năm 2014, cơ quan Hải quan đã tiến từ việc thủ tục hải quan điện tử lên một bước mới mạnh mẽ hơn, đó là lần đầu tiên cơ quan Hải quan thực hiện thủ tục hải quan thông quan tự động. Với quy trình thủ tục hải quan thông quan tự động, trong vòng 3 giây với luồng Xanh doanh nghiệp đã nhận được kết quả thông quan hàng hóa.
Suốt từ năm 2014-2020, quá trình thông quan tự động đã được triển khai mạnh mẽ trên mọi phương diện với tất cả đối tượng doanh nghiệp, từ doanh nghiệp lớn đến DN vừa và nhỏ, khoảng 60.000 DN XNK đã được tiếp nhận, thụ hưởng thành quả của quá trình thông quan tự động.
Bên cạnh thông quan tự động thì giải pháp công nghệ nào cũng mang lại nhiều lợi ích giúp cho việc lưu thông hàng hóa tại cảng biển được thuận lợi, nhanh chóng, thưa ông?
Bên cạnh thông quan tự động để tăng thời gian lưu thông hàng hóa các cửa khẩu cảng biển, ngành Hải quan được Chính phủ giao nhiệm vụ là cơ quan đầu mối cùng với các bộ, ngành triển khai Cơ chế một cửa quốc gia và một cửa ASEAN.
Với Cơ chế một cửa quốc gia giúp cho các bộ, ban ngành thực hiện các thủ tục hành chính về cấp phép như giấy phép xuất nhập khẩu trên môi trường điện tử. Điều này giúp cho quá trình thông quan hàng hóa trên cảng biển thuận lợi hơn rất nhiều.
Bên cạnh đó, ngành Hải quan cũng phối hợp với cơ quan Hải quan các nước thực hiện Cơ chế một cửa ASEAN, cho phép trao đổi thông tin về tờ khai hàng hóa, về giấy xác nhận xuất xứ điện tử với các nước ASEAN.
Cho đến thời điểm hiện nay Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN đang từng bước được triển khai rộng rãi, giúp cho người dân, doanh nghiệp có một điểm tiếp cận giấy phép của các bộ, ngành một cách nhất quán, tương tự như cơ chế một cửa trong hành chính. Ngày nay việc triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN đang được triển khai rộng rãi.
Trong giai đoạn tiếp theo, ngành Hải quan sẽ bước vào một giai đoạn phát triển mới với nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng Chiến lược phát triển Hải quan giai đoạn 2021-2030, trong bối cảnh đó, CNTT sẽ được phát triển như thế nào, thưa ông?
Trong kế hoạch giai đoạn 2021- 2025 cũng như tầm nhìn đến năm 2030, ngành Hải quan đang thực hiện chỉ đạo từ các Nghị quyết của Trung ương, cũng như Chính phủ về việc thực hiện chuyển đổi số. Chuyển đổi số là bước tiến cao hơn của việc thực hiện thủ tục hải quan điện tử, cho phép thực hiện tất cả các thủ tục hải quan, thủ tục hành chính của cơ quan Hải quan, cũng như các thủ tục khác có liên quan trên môi trường số. Người dân hạn chế tối đa việc tiếp cận, tiếp xúc trực tiếp với công chức hải quan và thực hiện gửi hồ sơ, nhận kết quả trên môi trường số.
Cơ quan Hải quan thông qua việc chuyển đổi số sẽ có nhiều thông tin hơn, từ đó có các đánh giá chính xác hơn về việc phân loại rủi ro, tập trung nguồn lực của ngành để xử lý các rủi ro cao, trong khi đó vẫn tạo thuận lợi tối đa cho kênh rủi ro thấp. Từ đó giúp cho việc luân chuyển hàng hóa tại các cửa khẩu được thuận lợi.
Xin cảm ơn ông!
Dự thảo Chiến lược phát triển Hải quan giai đoạn 2021-2030 đưa ra những chỉ tiêu cụ thể: Đến năm 2025: Hướng tới môi trường phi giấy tờ trong quản lý nhà nước về hải quan thông qua việc đẩy mạnh sử dụng chữ ký số đảm bảo: 90% hồ sơ công việc tại Tổng cục Hải quan được xử lý trên môi trường mạng (trừ hồ sơ công việc thuộc phạm vi bị mật nhà nước); kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu số với Hệ thống chỉ đạo, điều hành của Bộ Tài chính và Hệ thống thông tin báo cáo Chính phủ; 80% hoạt động kiểm tra của cơ quan Hải quan được thực hiện thông qua môi trường số và hệ thống công nghệ thông tin của Tổng cục Hải quan; 100% thủ tục hành chính cấp phép, kiểm tra chuyên ngành cho hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh được thực hiện thông qua Cơ chế một cửa quốc gia; 100% thủ tục hành chính có nhu cầu sử dụng cao được cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 cho người dân, doanh nghiệp và được thực hiện trên nhiều phương tiện truy cập khác nhau, đồng thời được tích hợp liên Cổng dịch vụ công quốc gia… Đến năm 2030: 100% chứng từ thuộc hồ sơ hải quan đối với các loại hình cơ bản được chuyển sang dạng dữ liệu điện tử, tiến tới được số hóa; 100% cảng, cửa khẩu quốc tế trọng điểm được triển khai hệ thống quản lý giám sát hàng hóa tự động, trang bị hệ thống soi chiếu hàng hóa, hành lý, hệ thống giám sát camera và các thiết bị hỗ trợ trong công tác kiểm tra, giám sát hải quan; 100% hàng hóa thuộc đối tượng rủi ro cao vận chuyển bằng container chịu sự giám sát hải quan được giám sát bằng phương tiện kỹ thuật hiện đại, dữ liệu được kết nối về trung tâm xử lý tập trung của cơ quan Hải quan; 100% cửa khẩu đường bộ triển khai hệ thống tiếp nhận và xử lý thông tin khai trước về hàng hóa xuất nhập khẩu trước khi phương tiện vận chuyển hàng hóa qua biên giới… |
Cùng chủ đề: Hải quan số
Tin liên quan

Hải quan chủ trì bắt giữ lô hàng nghi dầu DO trị giá 1,3 tỷ đồng
15:18 | 31/05/2025 Chống buôn lậu, gian lận thương mại

Đốc thúc công tác phòng, chống buôn lậu tại miền Trung – Tây Nguyên
15:01 | 30/05/2025 Chống buôn lậu, gian lận thương mại

Vận hành chính thức tuyến hành khách xuất nhập cảnh Lối thông quan Bắc Phong Sinh - Lý Hỏa
21:32 | 29/05/2025 Dòng chảy xuất nhập khẩu

Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV
15:25 | 01/06/2025 Hải quan

Hải quan khu vực XV: Ứng dụng chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp
10:20 | 01/06/2025 Hải quan

Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái: cam kết đồng hành với cộng đồng doanh nghiệp
13:28 | 30/05/2025 Hải quan

Hải quan Hòn Gai triển khai thực hiện hiệu quả công tác giám sát quản lý về hải quan
09:27 | 29/05/2025 Hải quan

Tuổi trẻ Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái lan tỏa yêu thương đến trẻ em nghèo nhân dịp Tết thiếu nhi 1/6
09:21 | 29/05/2025 Hải quan

Ưu tiên thực hiện thông quan ngay đối với hàng hóa xuất khẩu là nông lâm thủy sản
19:47 | 28/05/2025 Hải quan

Hải quan khu vực V và Amkor Technology Việt Nam ký kết Bản ghi nhớ hợp tác
16:08 | 28/05/2025 Hải quan

Hải quan khu vực V nâng cao năng lực ứng dụng chuyển đổi số cho công chức
09:56 | 28/05/2025 Hải quan

Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả tham vấn doanh nghiệp gia công, sản xuất xuất khẩu
15:02 | 27/05/2025 Hải quan

Cán bộ, công chức Chi cục Hải quan khu vực VIII với AI
09:46 | 27/05/2025 Hải quan

Hải quan khu vực III làm thủ tục hơn 181 nghìn tờ khai trong 1 tháng
16:00 | 26/05/2025 Hải quan

Hiệu quả tích cực từ hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp tại Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai
14:30 | 26/05/2025 Hải quan

Hải quan khu vực XVII: Tập trung chuyển đổi số để hỗ trợ doanh nghiệp hiệu quả
08:08 | 25/05/2025 Hải quan
Tin mới

Bắt giữ 8 đối tượng vận chuyển gần 400 kg pháo nổ nhập lậu

Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV

Doanh nghiệp tư nhân có thể làm chủ các công trình trọng điểm quốc gia

Thanh tra, kiểm tra mỹ phẩm "hand made", "home made"

Thu hồi gần 300 số tiếp nhận phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm nhập khẩu

LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế
14:02 | 26/05/2025 Megastory/Longform

(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15
16:15 | 20/05/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS) Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền
11:11 | 20/05/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Cải cách thuế đối với hộ kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW
09:56 | 18/05/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS) Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu
13:51 | 12/05/2025 Infographics