Chương trình Giáo dục phổ thông mới: Đã chuẩn bị đủ điều kiện để triển khai?

Chương trình GDPT mới giảm tải cho học sinh.

Giảm tải cho học sinh

GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên Chương trình Giáo dục phổ thông mới chỉ ra những nguyên nhân chính dẫn đến quá tải trong chương trình hiện hành. Cụ thể: Nội dung giáo dục còn nặng về lý thuyết; nhiều nội dung không thiết thực; phương pháp dạy học còn nặng về thuyết trình; thời lượng học được phân bổ đồng loạt đối với tất cả các trường trong cả nước; giáo viên không được quyền chủ động bố trí thời lượng dạy học phù hợp; học sinh phải đối phó với nhiều kì thi…

Từ thực tế đó, chương trình thực hiện dạy học tích hợp và sắp xếp lại kế hoạch giáo dục ở các cấp học và giảm được số môn học so với chương trình hiện hành, giảm số tiết học… GS Thuyết cho biết chương trình GDPT mới sẽ giảm kiến thức kinh viện, không phù hợp và không thiết thực đối với học sinh.

Theo GS Nguyễn Minh Thuyết, Chương trình GDPT mới lấy việc phát triển phẩm chất và năng lực thực tiễn của học sinh làm mục tiêu. Do vậy, ở từng giai đoạn học tập để lựa chọn nội dung giáo dục phù hợp, giảm bớt đáng kể kiến thức kinh viện, làm cho bài học nhẹ nhàng hơn.

Đồng thời, học sinh được chọn những nội dung học tập (ở cả ba cấp học) và môn học (ở cấp THPT) phù hợp với nguyện vọng, từ đó các em sẽ học tăng cường dạy học phân hoá, tự chọn cũng là một giải pháp nhằm khắc phục giảm tải. GS Thuyết cho biết, Chương trình GDPT mới mới tạo điều kiện cho học sinh được lựa chọn nội dung học tập và môn học phù hợp với nguyện vọng, sở trường của mìnhtập hào hứng, hiệu quả hơn.

Chương trình GDPT mới triệt để thực hiện phương pháp dạy học tích cực. Theo đó, học sinh được hoạt động để tự mình tìm tòi kiến thức, phát triển kĩ năng và vận dụng vào đời sống, còn thầy cô không thiên về truyền thụ mà đóng vai trò hướng dẫn hoạt động cho học sinh.

Trong việc thực hiện chương trình, thầy cô được quyền chủ động phân bổ thời gian dạy học và lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp với mỗi nội dung, mỗi đối tượng và hoàn cảnh cụ thể. Đây cũng là những yếu tố quan trọng để giảm tải chương trình.

Đặc biệt, Chương trình GDPT mới cũng thay đổi việc đánh giá kết quả giáo dục. Theo đó, đánh giá kết quả giáo dục là cung cấp thông tin chính xác, kịp thời, có giá trị về mức độ đáp ứng yêu cầu cần đạt của chương trình và sự tiến bộ của học sinh để hướng dẫn hoạt động học tập, điều chỉnh các hoạt động dạy học, quản lí và phát triển chương trình, bảo đảm sự tiến bộ của từng học sinh và nâng cao chất lượng giáo dục.

Đã chuẩn bị điều kiện từ 5 năm trước

Việc đào tạo giáo viên để đáp ứng thực hiện Chương trình GDPT mới, ông Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Nhà giáo, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) cho biết, từ năm 5 trước Bộ GD&ĐT đã phối hợp với các Sở GD&ĐT và các trường sư phạm để tổ chức những khóa bồi dưỡng, đào tạo giáo viên cốt cán theo hướng phát triển định hướng học sinh và xây dựng chủ đề liên môn.

“Những nơi khó khăn, chúng tôi cũng đã tính đến, khi đào tạo giáo viên cốt cán sẽ được chú ý hơn, đầu tư bồi dưỡng hơn về công nghệ thông tin. Chúng tôi cũng đã chọn lọc những giáo viên tốt nhất, có khả năng nhất để triển khai chương trình, với lớp 1 là từ năm học 2020-2021. Với sự hoàn thiện của việc bồi dưỡng qua internet, chúng tôi tin rằng giáo viên sẽ đủ điều kiện để đáp ứng chương trình mới”, ông Minh khẳng định.

Bên cạnh đó, hiện các trường sư phạm thực hiện đào tạo giáo viên theo định hướng của Chương trình GDPT mới và tuyển thêm một số mã ngành mới để đáp ứng yêu cầu.

Đối với vấn đề thừa thiếu giáo viên, ông Minh cho biết: Bộ GD&ĐT đã giao cho các đơn vị thực hiện rà soát giáo viên để có đề xuất với Bộ Nội Vụ để tuyển sinh, đồng thời tính toán lại định mức công việc của giáo viên để có thể đáp ứng được chương trình mới. Theo ông Minh, khi triển khai thực hiện Chương trình GDPT mới không thiếu vì số giáo viên cần để dạy chương trình mới và chương trình cũ không chênh lệch nhiều nên không lo về nguồn tuyển.

Đối với cơ sở vật chất, ông Nguyễn Đức Thái, Cục trưởng Cục Cở sở vật chất và Thiết bị trường học, đồ chơi trẻ em (Bộ GD&ĐT) cho biết: Cở sở vật chất ở cấp THCS và THPT có thể đáp ứng được yêu cầu của chương trình mới, còn tiểu học thì khó khăn hơn một chút.

“Từ năm 2014, Bộ GD&ĐT xác định, tập trung nâng cao điều kiện cơ sở vật chất của trường, trong đó hỗ trợ nâng cao chương trình kiên cố hoá trường lớp học. Ví dụ, tại đợt đánh giá thực trạng 2014, tỉ lệ kiên cố hoá trường lớp cả nước là là hơn 70% thì nay hơn 80%. Đến năm 2020-2021 thì lớp 1 đủ sẽ phòng học để học 2 buổi/ngày", ông Nguyễn Đức Thái nói.