Chủ động điều hành sử dụng nguồn lực, đảm bảo cân đối ngân sách địa phương

	Cơ chế hỗ trợ ngân sách địa phương trong phòng, chống Covid-19
	Đầu năm 2021, cân đối ngân sách Trung ương và ngân sách các cấp địa phương được đảm bảo
	Các địa phương phấn đấu thu ngân sách vượt tối thiểu 3% dự toán năm 2021
	Phân cấp ngân sách: Khuyến khích địa phương chủ động sáng tạo và trách nhiệm

Đẩy mạnh thực hiện các giải pháp điều hành thực hiện nhiệm vụ tài chính - NSĐP trước bối cảnh dịch Covid-19. Ảnh: Internet.

Bộ Tài chính cho biết, về việc giao chỉ tiêu thu ngân sách, căn cứ quy định của Luật Ngân sách Nhà nước (NSNN), dự toán thu NSNN được xác định trên cơ sở dự báo khả năng phát triển kinh tế của năm kế hoạch, được tổng hợp đầy đủ các nguồn thu thuộc phạm vi thu NSNN phát sinh trên địa bàn cũng như hệ thống dữ liệu đối tượng nộp thuế; đảm bảo tính đúng, đủ từng khoản thu, sắc thuế, lĩnh vực thu đối với từng địa bàn.

Tuy nhiên, từ đầu năm 2020, tình hình hạn hán, xâm nhập mặn, mưa đá xảy ra trên diện rộng; dịch bệnh, đặc biệt là đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, tác động tiêu cực đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội và hoạt động thu, chi ngân sách nhà nước, nền kinh tế thế giới nói chung và nền kinh tế nước ta đều chịu ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch.

Vì vậy, khi thảo luận dự toán NSNN năm 2021 với các địa phương, Bộ Tài chính đã nhận định được sự khó khăn trong việc cân đối, điều hành tài chính ngân sách của các địa phương trước ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Trên cơ sở đó, Bộ đã rà soát, tổng hợp để báo cáo cấp có thẩm quyền giao dự toán NSNN cho các địa phương phù hợp với khả năng thu của địa phương cũng như đảm bảo yêu cầu tại Chỉ thị 31/CT-TTg ngày 29/7/2020 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội và dự toán NSNN năm 2021.

Về việc điều hành ngân sách trong trường hợp ngân sách địa phương (NSĐP) bị giảm thu do nguyên nhân khách quan, Bộ Tài chính cho biết, trước bối cảnh nền kinh tế chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19, căn cứ Nghị quyết số 122/2020/QH14 kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIV; Nghị quyết số 84/NQ-CP của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công trong bối cảnh đại dịch Covid-19, Bộ Tài chính đã có Văn bản số 8299/BTC-NSNN ngày 8/7/2020 gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về đẩy mạnh thực hiện các giải pháp điều hành thực hiện nhiệm vụ tài chính - NSĐP những tháng cuối năm 2020, phấn đấu thu NSNN đạt mức cao nhất.

Đồng thời, do tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19 nên cân đối NSTW năm 2020 khó khăn, vì vậy, trường hợp dự kiến thu NSĐP giảm so với dự toán được cấp có thẩm quyền giao trong khi vẫn phải chi thực hiện các nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, thì phải chủ động xây dựng phương án điều hành sử dụng các nguồn lực của mình theo quy định để đảm bảo cân đối NSĐP.

Cụ thể, huy động nguồn dự phòng NSĐP và tối đa phần còn lại của 70% số dư Quỹ dự trữ tài chính đầu năm 2020 (sau khi đã sử dụng theo chế độ quy định để thực hiện công tác phòng, chống dịch Covid-19 và hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19).

Huy động nguồn kết dư NSĐP, phần tăng thu NSĐP năm 2019 chuyển nguồn sang năm 2020 sau khi đã dành nguồn để cải cách tiền lương theo quy định (nếu có) và các nguồn lực tài chính hợp pháp khác của địa phương theo quy định.

Trường hợp địa phương có nguồn thu tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết vượt lớn so với dự toán, UBND xin ý kiến Thường trực HĐND cùng cấp sử dụng nguồn tăng thu này để đảm bảo nhiệm vụ chi đầu tư xây dựng cơ bản tập trung trong cân đối dự toán NSĐP năm 2020 khi nguồn thu ngân sách từ thuế, phí bị hụt so với dự toán.

Trường hợp còn nguồn tăng thu, tiết kiệm chi, kết dư NSĐP... của các năm trước dành nguồn thực hiện cải cách tiền lương còn dư để bù đắp cân đối NSĐP, khi đó các địa phương báo cáo Bộ Tài chính để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, cho ý kiến trước khi thực hiện theo đúng Nghị quyết của Quốc hội.

Sau khi đã sử dụng các nguồn lực nêu trên mà vẫn không đảm bảo bù đắp số giảm thu NSĐP, UBND tỉnh trình Thường trực HĐND thực hiện sắp xếp, cắt, giảm, giãn các nhiệm vụ chi đã bố trí dự toán năm 2020.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cho biết, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 12/11/2020 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2021, trong đó tại khoản 3 Điều 2 quy định: “Trường hợp cân đối thu NSĐP giảm so với dự toán được cấp có thẩm quyền giao, các địa phương phải chủ động sử dụng các nguồn lực hợp pháp, bao gồm cả nguồn cải cách tiền lương còn dư đến hết năm 2020 để chi cho công tác phòng, chống dịch Covid-19, khắc phục hậu quả thiên tai, các chính sách an sinh xã hội đã được cấp có thẩm quyền ban hành; trường hợp còn hụt thu cân đối thì phải rà soát, cắt giảm các nhiệm vụ chi chưa cần thiết theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Nghị quyết số 122/2020/QH14 của Quốc hội; đồng thời, địa phương được tính giảm nguồn cải cách tiền lương tương ứng 50% số hụt thu ngân sách địa phương.”