“Chìa khóa” giải quyết mất cân bằng giới tính khi sinh

	Hà Nội: Mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn cao
	Nỗ lực giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh
	Mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn ở mức báo động
	Bất an mất cân bằng giới tính khi sinh
	Có đến 55 tỉnh, thành mất cân bằng giới tính khi sinh
	Mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn ở mức cao
	Nhiều hệ lụy về mất cân bằng giới tính khi sinh ở VN

Việc lựa chọn giới tính có thể gây ra những hệ lụy sau này. Ảnh: ST

Mức độ trầm trọng!

Kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 do Tổng cục Thống kê tiến hành điều tra cho thấy tỉ số giới tính khi sinh ở Việt Nam hiện ở mức khá cao. Cụ thể, năm 2018 tỉ lệ này là 114,8 bé trai/100 bé gái; năm 2019 là 111,5 bé trai/100 bé gái. Riêng tại Hà Nội, thống kê gần đây nhất của TP cho thấy, mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn ở mức rất trầm trọng, ở mức 113,2 trẻ trai/100 bé gái.

Về nguyên nhân của tình trạng này, các chuyên gia cho rằng là do tâm lý trọng nam vẫn tồn tại trong một bộ phận người dân; dễ dàng chẩn đoán giới tính thai nhi tại các cơ sở y tế dẫn tới nạo phá thai vì lý do lựa chọn giới tính.

Nói về tâm lý trọng nam của một bộ phận người dân hiện còn tồn tại, bà Nguyễn Thị Quỳnh Anh, đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) cho biết, nhiều người quan niệm chỉ có con trai mới có thể gánh vác trọng trách thờ cúng tổ tiên, nối dõi tông đường. Đây chính là định kiến giới, coi nội trợ là việc của phụ nữ. Nam giới được coi là trụ cột và là người kiếm tiền chính trong gia đình.

“Những quan niệm này đã hình thành từ lâu đời, được truyền từ đời này qua đời khác thông qua giáo dục và học hỏi, lâu dần tạo nên những suy nghĩ cố hữu về vai trò, khả năng, loại công việc mà phụ nữ và nam giới có thể thực hiện”, đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) cho hay.

Không chỉ vậy, theo bà Quỳnh Anh, việc mong muốn có con trai lại nhận được sự trợ giúp đắc lực bởi chính một số người làm công tác y tế, đặc biệt là những bác sỹ sản khoa với sự hỗ trợ của các phương tiện chẩn đoán y khoa hiện đại như siêu âm xuất hiện ở khắp các bệnh viện và phòng khám công lẫn tư, từ đó xuất hiện hành vi phá thai lựa chọn giới tính tại một số cơ sở y tế.

Nói về hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, ông Hoàng Đức Hạnh, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội lo ngại, nếu như không có những biện pháp can thiệp mạnh mẽ và kịp thời thì tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh sẽ dẫn đến những hệ luỵ khó lường về trật tự xã hội, an ninh chính trị; kéo theo đó là hiện tượng thiếu nữ, thừa nam trong độ tuổi kết hôn, nhiều nam giới sẽ phải sống trong tình trạng độc thân khiến cấu trúc gia đình bị phá vỡ, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dân số trong tương lai.

Về phía Tổng cục Dân số, Kế hoạch hoá gia đình ông Nguyễn Doãn Tú, Tổng cục trưởng lo ngại, dự báo đến năm 2050, Việt Nam sẽ dư thừa nam giới (2,3-4,3 triệu nam giới không có cơ hội để xây dựng gia đình. Nếu dư thừa nam giới, phụ nữ sẽ có xu hướng kết hôn sớm, kết hôn nhiều lần, nhiều nguy cơ lây nhiễm các bệnh nguy hiểm như HIV, các bệnh lây qua đường tình dục như lậu, giang mai,…

Nâng cao vị thế phụ nữ

Đưa ra giải pháp hạn chế tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, ông Nguyễn Doãn Tú cho biết, một trong những Mục tiêu của Chiến lược dân số Việt Nam đến năm 2030 là đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên.

Theo đó, giải pháp then chốt là phải tăng cường công tác bình đẳng giới và nâng cao vị thế của phụ nữ và trẻ em gái, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động thay đổi nhận thức của người dân, phát huy hơn nữa sự tham gia của nam giới vì bình đẳng giới. Đồng thời có những hành động thiết thực bảo vệ trẻ em để các em sinh ra được bình đẳng, dù là trai hay gái.

Chung tay nâng cao vị thế của phụ nữ, về phía Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, ông Phạm Ngọc Tiến, Vụ trưởng Vụ bình đẳng giới cho biết, Việt Nam luôn coi bình đẳng giới vừa là mục tiêu, vừa là động lực cho sự phát triển bền vững. Do vậy Bộ đã xây dựng và đang tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý để thực hiện ngày càng tốt hơn lĩnh vực công tác cũng còn đang mới mẻ này. Tuy vậy, những quan niệm bất bình đẳng giới vẫn còn nhiều.

"Mất cân bằng giới tính khi sinh xuất phát từ các chuẩn mực xã hội phổ biến việc trọng nam hơn nữ, sính con trai hơn con gái. Việc đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên cũng là một trong những mục tiêu của Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021- 2030 mà Bộ đang xây dựng", ông Tiến phát biểu.

Bà Naomi Kitahara, Trưởng đại diện Quỹ dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam chia sẻ, Việt Nam đang đạt được tiến bộ trong việc thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ trong đó có việc nâng cao vị thế của người phụ nữ, nhưng những tiến bộ ấy cần được đẩy mạnh nhanh hơn nữa.

Và để triển khai nhiệm vụ này, theo bà Naomi Kitahara, nam giới cần đóng vai trò đặc biệt. "Tôi kêu gọi nam giới tại Việt Nam hãy nâng cao giá trị của trẻ em gái và yêu cầu đối xử bình đẳng, quyền bình đẳng cho trẻ em gái. Chúng tôi đặc biệt cần nam giới và trẻ em trai góp sức thực hiện nỗ lực này", bà Naomi Kitahara nói.

Chuyên gia này cũng cho rằng, về phía Quỹ Dân số Liên hợp quốc, cơ quan này sẽ hỗ trợ Việt Nam và các tổ chức xã hội thúc đẩy hơn nữa sự thay đổi hướng tới một đất nước Việt Nam hiện đại và tiến bộ, để mọi phụ nữ và trẻ em gái đều có cơ hội thành công trong xã hội như nam giới và trẻ em trai, và các trẻ em gái đều được coi trọng và có giá trị như trẻ em trai.