Chậm trễ cải thiện môi trường kinh doanh sẽ mất cơ hội thu hút đầu tư nước ngoài

	Thuế tối thiểu toàn cầu: Cơ hội để Việt Nam cải cách môi trường đầu tư
	Doanh nghiệp FDI mong cải thiện thủ tục hành chính, môi trường kinh doanh
	Kỳ vọng cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh thân thiện môi trường

Ông Hong Sun, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (KOCHAM).

Theo ông, trong bối cạnh thị trường toàn cầu đều suy giảm, để thúc đẩy xuất khẩu, các doanh nghiệp Việt Nam cần có những thay đổi như thế nào?

Hiện nay, chuỗi cung ứng toàn cầu đang rất khó khăn, vì thế dự báo năm nay, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Hàn Quốc sẽ khó đạt mục tiêu 100 tỷ USD do ảnh hưởng của suy giảm kinh tế toàn cầu, lạm phát gia tăng. Hiện xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Hàn Quốc vẫn chiếm tỷ trọng khiêm tốn. Chẳng hạn, Việt Nam là quốc gia có thế mạnh về các sản phẩm nông nghiệp nhưng những mặt hàng xuất khẩu này của Việt Nam cũng khá phổ biến ở Hàn Quốc. Hơn nữa, Hàn Quốc cũng là thị trường khó tính nên nhiều mặt hàng của Việt Nam chưa thể đáp ứng được yêu cầu.

Do đó, bên cạnh việc nâng cao chất lượng sản phẩm, các doanh nghiệp Việt Nam cần thay đổi chiến lược khi xuất khẩu. Với sản phẩm nông sản, Chính phủ Hàn Quốc còn e ngại về việc mở cửa thị trường cho các sản phẩm lương thực cơ bản, nhưng nếu các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư gia công sản phẩm thành dạng thực phẩm ăn liền, hoa quả sấy khô, thực phẩm đông lạnh… thì sẽ có cơ hội để cạnh tranh, thâm nhập thị trường Hàn Quốc.

Cùng với thương mại, về đầu tư, ông nhận xét như thế nào về môi trường đầu tư của Việt Nam đối với các doanh nghiệp Hàn Quốc hiện nay?

Việt Nam vẫn được coi là điểm đến hấp dẫn với các nhà đầu tư Hàn Quốc nói riêng và nước ngoài nói chung do những chính sách, môi trường kinh doanh thuận lợi. Đặc biệt, Hàn Quốc đã có kinh nghiệm hơn 30 năm tại Việt Nam nên đã trở thành quốc gia đầu tư hàng đầu tại Việt Nam. Mặc dù những tháng đầu năm 2023, số lượng và giá trị đầu tư từ Hàn Quốc vào Việt Nam có sụt giảm nhưng phần lớn do những nguyên nhân khách quan như suy giảm kinh tế toàn cầu, tỷ giá tiền Won giảm, lãi suất cao…

Nhưng bên cạnh đó, nhiều nhà đầu tư vẫn lo ngại về những vấn đề liên quan đến thủ tục hành chính của Việt Nam. Chẳng hạn, một số giấy phép liên quan đến thủ tục đầu tư, xây dựng còn chậm trễ, ảnh hưởng đến kế hoạch giải ngân vốn, cung cấp cơ sở hạ tầng, đặt hàng… của các doanh nghiệp nước ngoài. Mới đây, những thủ tục liên quan đến cấp phép phòng cháy chữa cháy với những yêu cầu mới không chỉ khiến nhà đầu tư nước ngoài phải đầu tư thêm mà còn phải tạm dừng hoạt động để chờ thêm thời gian hoàn thiện thủ tục. Ngoài ra, các giấy phép về lao động, thị thực cho doanh nhân nước ngoài, tạm trú… cũng còn bất cập, có thể cản trở tiến độ đầu tư.

Hiện các nhà đầu tư Hàn Quốc đang dành nhiều quan tâm đến việc đầu tư các dự án về năng lượng tại Việt Nam, nhưng hoạt động này cũng đang chịu nhiều tác động. Có những nhà đầu tư đã sẵn sàng đầu tư 3-6 tỷ USD vào các dự án năng lượng.

Với các nhà đầu tư từ Hàn Quốc cũng như nhiều nhà đầu tư quốc gia khác nói chung, thời gian luôn là vấn đề quan trọng khi đầu tư ra nước ngoài. Bởi khi họ lựa chọn địa điểm đầu tư thì cũng đồng nghĩa với việc lên kế hoạch sản xuất, cung cấp mặt hàng, thu xếp dòng vốn… nên hoạt động đầu tư bị ách tắc sẽ ảnh hưởng lớn đến kế hoạch hoạt động của nhà đầu tư.

Xin ông cho biết, cơ quan quản lý của Việt Nam cần những cải thiện như thế nào cho môi trường đầu tư và thương mại?

Những vấn đề trên đặt ra yêu cầu về sự cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh với các bộ, ngành của Việt Nam. Bởi trên thực tế, Việt Nam không phải là nơi duy nhất thu hút đầu tư nước ngoài, mà còn nhiều quốc gia khác trong khu vực, thậm chí cả các quốc gia phát triển như Mỹ cũng đang tích cực thu hút đầu tư nước ngoài. Do đó, nếu Việt Nam chậm trễ trong việc sửa đổi các quy định liên quan đến thủ tục hành chính cũng như chậm trễ trong cải thiện môi trường kinh doanh thì Việt Nam sẽ mất cơ hội, để lỡ thời điểm quan trọng để phát triển hơn.

Không những thế, tới đây, Việt Nam sẽ triển khai áp dụng theo các cơ chế của thuế tối thiểu toàn cầu. Dù đây không phải vấn đề riêng của Việt Nam, nhưng nếu Việt Nam không tham gia tích cực, không có chiến lược chuẩn bị phù hợp sẽ ảnh hưởng đến hoạt động thu hút đầu tư nước ngoài. Hiện nhiều quốc gia đã đặt ra chính sách hỗ trợ để bù lại chênh lệch khi áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu. Tại Việt Nam, KOCHAM cũng đã đề xuất Chính phủ Việt Nam nên có cơ chế hỗ trợ về tài chính đối với các hoạt động đầu tư liên quan đến nghiên cứu và phát triển (R&D) hay các sản phẩm công nghệ cao… Cơ chế này không chỉ giữ khả năng thu hút đầu tư mà còn giúp khuyến khích nhà đầu tư sử dụng nguồn lực này tái đầu tư vào Việt Nam.

Về thương mại, cùng với những đổi mới về sản phẩm, chiến lược như tôi đã nói ở trên, Chính phủ Việt Nam và Hàn Quốc cần tăng cường hoạt động đối thoại, cùng tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp hai nước gia tăng xuất nhập khẩu, xúc tiến thương mại.

Xin cảm ơn ông!