SARS-CoV-2 biến thể: Châu Âu trước nỗi lo mới
(HQ Online) - Trong bối cảnh châu Âu đang gồng mình chống dịch, sự xuất hiện của biến thể mới của virus SARS-CoV-2 gây viêm đường hô hấp cấp Covid-19 đã khiến khó khăn càng thêm chồng chất tại khu vực. Những đoàn xe nằm chờ dài nhiều km ở biên giới, các nước chặn chuyến bay và nối lại kiểm soát thậm chí đóng cửa biên giới. Những hình ảnh gợi nhớ đến thời điểm dịch mới bùng phát này đang lặp lại với biến thể mới của virus SARS-CoV-2 có tên gọi VUI-2020/12/01.
Châu Âu “thấp thỏm” trước làn sóng di cư mới từ Trung Đông-châu Phi | |
Châu Âu vẫn bất đồng về gói hỗ trợ chống dịch | |
Đại dịch Covid-19 đang thay đổi châu Âu theo cách nguy hiểm |
Biến thể mới của virus SARS-CoV-2 buộc châu Âu phải hành động quyết liệt |
Chỉ trong ngày 20/12, biến thể mới VUI-2020/12/01 của virus SARS-CoV-2 đã được xác định ở nhiều nước ngoài Anh, gồm 9 trường hợp tại Đan Mạch, 1 trường hợp ở Italy, 1 ở Hà Lan và 1 ở Australia. Do đang ở cao điểm của dịch, các nước châu Âu không thể mạo hiểm chờ đợi cho tới khi có thông tin rõ ràng hơn về biến thể của virus hoặc tới khi châu Âu nhất trí về một cách phản ứng chung, ngay chiều tối cùng ngày, hàng loạt nước châu Âu đã ban bố lệnh đóng cửa biên giới và cấm bay đối với các chuyến bay từ "xứ sở sương mù".
Với lệnh cấm bay và đóng cửa biên giới, châu Âu đang tự trang bị vũ khí chống lại biến thể rất dễ lây lan của virus SARS-CoV-2 vừa được phát hiện ở Anh. Không chỉ riêng châu Âu, nhiều quốc gia trên thế giới như Iran, Saudi Arabia, El Salvador... cũng đã đình chỉ chuyến bay tới Anh, cấm nhập cảnh với những người từng quá cảnh tại nước này. Người Anh đã thấy mình bị cô lập dù còn 11 ngày nữa mới chính thức rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) và trong bối cảnh một thỏa thuận thương mại hậu Brexit vẫn đang được đàm phán nước rút ở Brussels.
Trên cương vị là nước giữ chức Chủ tịch luân phiên của EU, Đức đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp của EU theo Cơ chế ứng phó khẩn cấp với khủng hoảng (IPCR) trong ngày 21/12 để thảo luận về một cách tiếp cận chung ứng phó với mối nguy cơ mới. Cơ chế này cho phép châu Âu đưa ra các quyết định chính trị nhanh chóng và có sự phối hợp trong các cuộc khủng hoảng nghiêm trọng và phức tạp, trong đó các thể chế của EU, các nước EU và các bên liên quan cùng hợp tác hành động.
Trước khi biến thể mới xuất hiện, châu Âu đã rất kỳ vọng sớm kiềm chế được đại dịch khi vaccine sẽ được bắt đầu tiêm chủng tại nhiều nước từ ngày 27/12 tới. Giờ đây với các biến thể mới, dư luận đang rất hoang mang và đặt câu hỏi liệu những vaccine đã phát triển và sắp được tung ra thị trường có thể phòng ngừa hiệu quả với biến thể mới hay không. Thủ tướng Anh Boris Johnson đã khẳng định không có bằng chứng cho thấy các vaccine hiện có kém hiệu quả trong việc phòng ngừa biến thể mới của SARS-CoV-2. Bộ trưởng Y tế liên bang Đức Jens Spahn cũng bảo vệ quan điểm này khi dẫn lời các chuyên gia châu Âu nhấn mạnh tính hiệu quả của các loại vaccine hiện có trong việc phòng ngừa biến thể VUI-2020/12/01 mới phát hiện tại Anh.
Tuyên bố tương đối chung chung này có thể được hiểu mang tính "trấn an", bởi biến thể mới vừa xuất hiện và chưa có đủ thời gian cần thiết để nghiên cứu một cách khoa học và chắc chắn về hiệu quả phòng ngừa của vaccine. Bản thân các chuyên gia cũng đưa ra các nhận định trái chiều và tỏ ra thận trong khi đánh giá mức ảnh hưởng của biến thể mới này. Tiến sĩ Moncef Slaoui, Trưởng Cố vấn khoa học của Chính phủ Mỹ về phân phối vaccine đánh giá dù khả năng biến thể mới kháng được vaccine hiện có là thấp, song điều này vẫn có thể xảy ra. Giáo sư vi trùng học Ravindra Gupta tại Đại học Cambridge cũng lo ngại rằng biến thể mới sẽ mở đường cho việc giúp virus kháng vaccine, dù quá trình này sẽ đòi hỏi nhiều lần đột biến. Chuyên gia này nhận định mỗi năm thế giới lại cần các vaccine ngừa cúm khác nhau, do đó không có lý do gì chứng minh điều tương tự sẽ không xảy ra với virus SARS-CoV-2. Trong khi đó, không ít chuyên gia về vaccine thì đảm bảo rằng việc phát triển và bào chế vaccine đã tính tới tình huống biến thể và mọi đột biến của virus đều nằm trong vòng cương tỏa của vaccine sắp được tung ra. Kể cả khi virus có sự đột biến và các vaccine chỉ tập trung vào protein gai, thì hệ miễn dịch đặc biệt và phức tạp của con người vẫn có thể ứng phó được.
Rút kinh nghiệm cách phản ứng so với thời điểm dịch bùng phát, lần này châu Âu đã có sự tham vấn và hành động nhanh chóng hơn. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại hiện nay là biến thể mới đã xuất hiện ở một số nước EU và điều này đòi hỏi châu Âu cần phải hành động thống nhất và quyết liệt hơn bởi mạng sống của con người vẫn là điều quý giá hơn cả.