Hà Nội lại bàn chuyện cấm xe máy: Cấm theo vành đai hay theo quận?
(HQ Online) - Nhằm làm rõ hơn ý kiến của các tổ chức, xã hội về việc xây dựng đề án phân vùng dừng hoạt động xe máy vào năm 2030 và thu phí phương tiện cơ giới vào nội đô, ngày 25/10, Sở Giao thông vận tải Hà Nội đã tổ chức hội nghị lấy ý kiến về 2 đề án này.
Thêm 5 quận vào vùng cấm
Phát biểu tại hội nghị, Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội Vũ Văn Viện cho biết, trên địa bàn thành phố hiện nay có 6,6 triệu phương tiện giao thông trong đó có 5,9 triệu xe máy, 0,6 triệu ô tô, phương tiện trong giai đoạn 2011 – 2018 tăng trung bình 11% năm, trong đó xe máy là 6,75%/năm, ô tô là 11,5%/năm. Tốc độ tăng trưởng của đường bộ không theo kịp với sự phát triển của phương tiện dẫn đến quá tải cho hệ thống đường bộ, làm cho tình trạng ùn tắc ngày càng diễn ra phức tạp, ô nhiễm môi trường ngày càng tăng lên.
Chính vì vậy, ngày 4/7/2017, HĐND TP. Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 04 về việc thông qua đề án “Tăng cường Quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường giai đoạn 2017-2030 tầm nhìn 2030” với nhiều giải pháp đồng bộ nhằm giải quyết ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường. Trong đó, có nhiệm vụ nghiên cứu, xây dựng 2 đề án gồm Đề án “phân vùng hoạt động của xe máy phù hợp với cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của hệ thông vận tải hành khách công cộng tiến tới dừng hoạt động của xe máy trên địa bàn các quận vào năm 2030” và Đề án “Thu phí phương tiện cơ giới vào một số khu vực trên địa bàn thành phố có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường để hạn chế số lượng xe cơ giới đi vào”.
“Tuy nhiên, chỉ đề xuất, xem xét dừng hoạt động xe máy khi hệ thống vận tải hành khách công cộng và các phương tiện thay thế đáp ứng được tối thiểu 60,5% nhu cầu đi lại của người dân. Như vậy, cơ sở hạ tầng giao thông, giao thông công cộng sẽ là điều kiện tiên quyết để thành phố quyết định giảm, dừng hoạt động xe máy. Để đảm bảo yêu cầu này, đến năm 2030, Hà Nội cần đưa vào hoạt động 8 tuyến đường sắt đô thị, khoảng 200 tuyến xe buýt, 35.000 xe taxi, 50.000 - 55.000 xe hợp đồng, 15-20 tuyến minibus…”, ông Viện nhấn mạnh.
Làm rõ hơn về đề án, theo Chuyên gia giao thông Lê Đỗ Mười, đối với đề án dừng hoạt động xe máy tại các quận, theo nghị quyết đề án số 04 được Hội đồng nhân dân thành phố thông qua, các quận nội thành hiện nay có 12 quận, tuy nhiên đến năm 2030 khi đề án trên được thực hiện, trên địa bàn Hà Nội sẽ là 17 quận, trong đó có thêm 5 quận mới. Do vậy phạm vi địa giới hành chính thực hiện đề án so với Nghị quyết 04 sẽ có phạm vi rộng hơn, trong đó 5 quận mới được thành lập thêm là các huyện ngoại thành hiện nay, bao gồm: Hoài Đức, Thanh Trì, Gia Lâm, Đông Anh, Đan Phượng. Từ thực tế này, việc xây dựng đề án dừng hoạt động xe máy vào nội đô cũng phải tính cả địa giới hành chính 5 huyện hiện nay.
Việc dừng xe máy có thể theo giờ và theo ngày trong tuần đối với khu vực, tuyến đường lựa chọn. Như trên các tuyến đường có thể hạn chế vào các khung giờ cao điểm từ 6 giờ đến 9 giờ và từ 16 giờ 30 đến 19 giờ 30. Dừng xe máy tại không gian đi bộ từ 6 giờ ngày thứ Sáu đến 24 giờ ngày Chủ nhật hàng tuần và các ngày nghỉ lễ. Các khu vực khác hạn chế hoạt động của xe máy khi lực lượng vận tải hành khách công cộng đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân, do đó đề xuất chỉ hạn chế xe máy trong khung giờ hoạt động của vận tải hành khách công cộng từ 6 giờ đến 22 giờ.
Bên cạnh đó, để thực hiện được việc hạn chế xe máy, đề án cũng đưa ra một số giải pháp hỗ trợ, như: Dừng cấp đăng ký mới xe máy tại một số quận khu vực trung tâm; không hạn chế xe máy ngoài giờ hoạt động của vận tải công cộng; miễn, giảm giá vé sử dụng dịch vụ vận tải công cộng đối với người dân sinh sống trong khu vực hạn chế; miễn, giảm giá trông giữ xe máy tại các bãi trông giữ xe tập trung của thành phố.
Việc dừng xe máy có thể theo giờ và theo ngày trong tuần đối với khu vực, tuyến đường lựa chọn. Ảnh: XT. |
Hai phương án
Về xác định ranh giới để thu phí vào nội đô, ông Phạm Anh Tuấn, Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải cho biết, sẽ tính toán để xác định mốc phạm vi từ các đường Vành đai trở vào, trong đó với hạ tầng và mặt cắt đường đủ rộng, các tuyến đường Vành đai 1, Vành đai 2 và Vành đai 3 đáng được tính đến. Do đó, Viện Chiến lược và Phát triển Giao thông vận tải đưa ra hai phương án hạn chế xe máy theo ranh giới hành chính giữa các quận và phương án theo vành đai giao thông.
Cụ thể, với phương án hạn chế xe máy theo các quận, đến năm 2030 sẽ có 12 quận nội thành hiện nay và 5 huyện chuẩn bị lên quận gồm: Gia Lâm, Đông Anh, Hoài Đức, Thanh Trì, Đan Phượng, tổng dân số bị ảnh hưởng là 4,74 triệu (chiếm 52% dân số toàn thành phố).
Tuy nhiên, phương án hạn chế theo các quận được cho bộc lộ nhiều hạn chế, như: Công tác tổ chức giao thông đi lại cho người dân trong và ngoài khu vực sẽ gặp khó khăn, vì không có vành đai kỹ thuật đảm bảo đủ điều kiện; đồng thời khó khăn trong việc xây dựng bãi đỗ xe, điểm trung chuyển để kết nối.
Còn phương án hạn chế xe máy theo vành đai, hiện đang được nhiều nơi áp dụng như ở Singapore, London (Anh), Quảng Châu (Trung Quốc)... Trong 5 vành đai được Hà Nội xây dựng đến năm 2030, Vành đai 3 đạt đầy đủ các chỉ tiêu để áp dụng chính sách hạn chế xe máy. Bởi đây là vành đai khép kín, mặt cắt ngang rộng, quy mô 8-10 làn xe, trên tuyến có một số đoạn hình thành cao tốc đô thị đảm bảo được khả năng phân luồng giao thông lưu thông. Đồng thời, Vành đai 3 với quỹ đất dự phòng lớn thuận tiện xây dựng điểm đỗ xe, điểm trung chuyển, trạm dừng nghỉ hơn Vành đai 2 vốn đã chật chội.