Ngân hàng đẩy mạnh 'tín dụng xanh'
(HQ Online) - “Tín dụng xanh” được hiểu là việc các tổ chức tín dụng cho vay đối với các nhu cầu tiêu dùng, đầu tư, sản xuất kinh doanh mà không gây rủi ro đến môi trường, góp phần bảo vệ hệ sinh thái chung. Hiện nay, các ngân hàng đã chú trọng nhiều hơn đến lĩnh vực này nên đẩy mạnh “đổ vốn” cho vay.
Nhiều ngân hàng được nới “room” tín dụng | |
Ngân hàng tăng nguồn thu phi tín dụng | |
Sáng tươi vùng cao từ vốn tín dụng chính sách |
Ngân hàng đang có nhiều chương trình tín dụng ưu đãi cho sản xuất |
“Xanh” hơn trong cấp tín dụng
Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính đến quý I/2019 đã có 20 tổ chức tín dụng cho vay “tín dụng xanh” với dư nợ 242.000 tỷ đồng, tăng 2% so với năm 2018, trong đó cho vay trung dài hạn xấp xỉ 188.000 tỷ đồng, chiếm 77%, cho vay ngắn hạn 54.000 tỷ đồng. Vì thế, đánh giá chung tình hình hiện nay, hoạt động của ngành ngân hàng đã “xanh” hơn trong hoạt động cấp tín dụng.
Kết quả khảo sát về áp dụng “tín dụng xanh” trong ngành ngân hàng của NHNN cho thấy có 19 tổ chức tín dụng xây dựng chiến lược quản lý rủi ro môi trường xã hội, trong đó có 13 tổ chức tín dụng tích hợp nội dung quản lý rủi ro môi trường xã hội vào quy trình hoạt động “tín dụng xanh”, 10 tổ chức tín dụng đã xây dựng được sản phẩm tín dụng ngân hàng cho “tín dụng xanh”, 17 tổ chức tín dụng đã sử dụng sổ tay đánh giá rủi ro môi trường xã hội cho 10 ngành kinh tế.
Theo đánh giá, hoạt động này là bước đi cần thiết trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn ra trên toàn cầu, nhất là khi Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có mức độ ô nhiễm hàng đầu hiện nay. Trong kế hoạch hành động của Chính phủ, các tổ chức tín dụng được xem là những mắt xích quan trọng. Đầu năm 2017, NHNN ban hành Chỉ thị 01/2017 tiếp tục nhấn mạnh việc triển khai kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng thực hiện chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh đến năm 2020.
Chính vì những chỉ đạo này và tự bản thân ý thức của ngành ngân hàng, nhiều ngân hàng đã liên tục đưa ra các chương trình tín dụng ưu đãi cho khách hàng DN và cá nhân vay vốn triển khai các dự án bảo vệ môi trường. Hiện dự nợ cam kết cho vay các dự án “tín dụng xanh” của các ngân hàng đã lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng. Chưa kể, một số ngân hàng còn tài trợ các dự án “tín dụng xanh” thông qua mua lại trái phiếu do chính DN đầu tư phát hành.
Tiêu biểu, Ngân hàng BIDV đã phối hợp với Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển năng lượng mặt trời Bách Khoa (SolarBK) hỗ trợ cho các hộ gia đình (trong liên kết của SolarBK) vay tối đa 75% tổng vốn đầu tư hệ thống điện mặt trời áp mái với thời hạn 12-36 tháng, lãi suất 10%/năm để đầu tư hệ thống sản xuất điện mặt trời. HDBank cho vay với DN đầu tư dự án điện mặt trời trên mái nhà, tỷ lệ vay lên đến 70%, thời hạn cho vay 5 năm. Vietcombank tham gia tài trợ một số dự án năng lượng sạch, năng lượng tái tạo như các thủy điện nhỏ và vừa, dự án nhiệt điện sinh thái, dự án điện năng lượng mặt trời…
Cần thêm nguồn vốn
Nhưng với sự phát triển sôi động nêu trên, nhiều ý kiến lo ngại về việc khó kiểm soát rủi ro. Chẳng hạn như một số dự án điện mặt trời nếu không nằm trong vùng quy hoạch (chỉ dự án trong quy hoạch mới được Nhà nước chấp nhận cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam mua điện), đồng nghĩa với đầu ra rất bấp bênh. Hơn nữa, thời gian cho vay các dự án này thường dài hạn, trong khi nguồn vốn các ngân hàng huy động chủ yếu là ngắn hạn nên có thể kéo theo rủi ro cho cả đôi bên.
Tuy nhiên, theo các ngân hàng, việc cấp tín dụng dù xanh hay không cũng đều có những tiêu chí nhất định, DN phải chứng minh được phương án kinh doanh khả thi, cách tăng trưởng lợi nhuận, năng lực tài chính. Vì thế, tiềm năng và dư địa cho ngành này phát triển vẫn còn rất lớn. Nhưng điều quan trọng là các ngân hàng cần phải dành thêm vốn trung dài hạn cho các dự án “xanh”.
Đặc biệt, để phát triển mạnh hơn các chương trình tín dụng xanh, NHNN cho biết sẽ tăng cường 4 giải pháp. Thứ nhất là, xây dựng và hoàn thiện khung khổ pháp lý hướng dẫn thực hiện tín dụng xanh cho các tổ chức tín dụng, trong đó đưa ra các tiêu chuẩn về tín dụng xanh, danh mục các ngành/lĩnh vực xanh để áp dụng chung, thống nhất, làm cơ sở để các tổ chức tín dụng lựa chọn, thẩm định, đánh giá và giám sát khi thực hiện cấp tín dụng xanh.
Thứ hai, NHNN sẽ tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện sổ tay hướng dẫn đánh giá rủi ro môi trường xã hội cho 11 ngành kinh tế còn lại trong tổng số 21 ngành chưa có hướng dẫn trong hoạt động cấp tín dụng của các tổ chức tín dụng.
Thứ ba là, xây dựng các giải pháp tập trung nguồn lực để cấp tín dụng.
Thứ tư là, tiếp tục huy động các nguồn lực để thực hiện chính sách tín dụng xanh tại Việt Nam.
Có thể thấy, tín dụng xanh không chỉ là cơ hội mà còn là thách thức với cả DN lẫn ngân hàng. Nhưng nếu cả ngân hàng và DN cùng đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và quản trị thì sẽ tạo tiền đề thuân lợi cho sự phát triển kinh tế nói chung, hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng “xanh” mà Chính phủ hướng tới.