Xuất khẩu thủy sản cán đích sớm?

Ngành thủy sản Việt Nam có cơ sở để kỳ vọng vào sự tăng trưởng mạnh mẽ hơn trong năm 2025. Ảnh minh họa: ST

Xuất khẩu thủy sản tăng 17,5%

Theo số liệu vừa được Tổng cục Thống kê công bố, sản lượng thủy sản tháng 11/2024 ước đạt 864,8 nghìn tấn, tăng 3,4% so với cùng kỳ năm trước, bao gồm: cá ước đạt 598,6 nghìn tấn, tăng 2,8%; tôm ước đạt 144 nghìn tấn, tăng 6,9%; thủy sản khác ước đạt 122,2 nghìn tấn, tăng 2,6%.

Sản lượng thủy sản khai thác trong tháng 11/2024 ước đạt 287,9 nghìn tấn, tăng 0,8% so với cùng kỳ năm trước, bao gồm: cá đạt 216,1 nghìn tấn, tăng 0,8%; tôm đạt 13,3 nghìn tấn, bằng cùng kỳ năm trước; thủy sản khác đạt 58,5 nghìn tấn, tăng 0,9%. Sản lượng thủy sản khai thác biển ước đạt 266,9 nghìn tấn, tăng 0,6% so với cùng kỳ năm trước.

Tính chung 11 tháng năm 2024, sản lượng thủy sản ước đạt 8.754,6 nghìn tấn, tăng 2,5% so với cùng kỳ năm trước. Bao gồm: cá đạt 6.126,9 nghìn tấn, tăng 2,3%; tôm đạt 1.370 nghìn tấn, tăng 4,8%; thủy sản khác đạt 1.257,7 nghìn tấn, tăng 1,2%.

Kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản 11 tháng năm 2024 đạt 56,74 tỷ USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2023, trong đó, nhóm thủy sản thặng dư 6,88 tỷ USD, tăng 17,5%. Đáng chú ý, nếu xét theo mặt hàng, Việt Nam có 7 mặt hàng nông lâm thủy sản có thặng dư thương mại đạt trên 1 tỷ USD, trong đó cá tra 1,72 tỷ USD, tăng 10,1%; giá trị xuất khẩu thủy sản cũng đạt 9,2 tỷ USD, tăng 11,8%.

Trong đó, xuất khẩu tôm vẫn duy trì đà tăng trưởng ấn tượng, đạt mức tăng 22% trong tháng 11 và dự báo sẽ cán mốc 4 tỷ USD vào cuối năm. Các sản phẩm khác như cá tra, cá ngừ cũng ghi nhận sự tăng trưởng khả quan.

Cụ thể, cá tra đạt 1,84 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm, dự báo sẽ chạm mốc 2 tỷ USD vào cuối năm 2024. Cá ngừ mặc dù tăng trưởng chậm lại, vẫn tăng 8% so với tháng 11/2023 và có thể đạt 1 tỷ USD như kỷ lục năm 2022.

Ngoài ra, một số sản phẩm như cua ghẹ, nhuyễn thể có vỏ và mực bạch tuộc cũng ghi nhận mức tăng trưởng cao, trong đó nhuyễn thể có vỏ có mức tăng trưởng ấn tượng tới 180%.

Theo đánh giá của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), với đà tăng trưởng hiện tại, dựa trên chu kỳ tăng tốc mạnh vào cuối năm do nhu cầu lễ, tết tăng từ các thị trường trọng điểm, ngành thủy sản Việt Nam năm 2024 có thể hoàn thành mục tiêu đạt 10 tỷ USD xuất khẩu, tăng 11,5% so với năm 2023.

Kỳ vọng tăng tốc trong năm 2025

Với đà tăng trưởng hiện tại, cùng với sự hỗ trợ từ các hoạt động xúc tiến thương mại của Chính phủ, các doanh nghiệp đang nỗ lực mở rộng thị trường, ngành thủy sản Việt Nam có cơ sở để kỳ vọng vào sự tăng trưởng mạnh mẽ hơn trong năm 2025.

Mới đây, Chính phủ đã chỉ đạo nghiên cứu nâng quy mô chương trình tín dụng ưu đãi đối với lĩnh vực lâm sản và thủy sản lên khoảng 50.000 - 60.000 tỷ đồng, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong ngành tiếp cận nguồn vốn với lãi suất ưu đãi; và phê duyệt Chương trình quốc gia Bảo vệ và Phát triển nguồn lợi thủy sản đến năm 2030, nhằm bảo vệ và tái tạo nguồn lợi thủy sản, bảo đảm phát triển bền vững ngành thủy sản. Thêm vào đó, việc tham gia và thực thi hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do Việt Nam đã ký kết sẽ giúp ngành thủy sản Việt Nam mở rộng thị trường, tận dụng ưu đãi thuế quan.

Bên cạnh những thuận lợi, theo ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), dù sản lượng nuôi trồng, đánh bắt thời gian qua tăng, song chi phí, giá cả nguyên liệu đầu vào cũng tăng, dẫn đến những thách thức nhất định đối với nguyên liệu cho xuất khẩu. Đơn cử, giá tôm nguyên liệu có xu hướng tăng 10-20% so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, dịch bệnh đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất nuôi trồng.

Do đó, Cục Thủy sản sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp theo Chỉ thị số 32 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, chỉ đạo của Chính phủ để sớm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC). Ngoài ra, các doanh nghiệp cần chủ động đổi mới trong sản xuất và kinh doanh, nắm bắt xu hướng và nhu cầu tiêu dùng, xây dựng chiến lược phát triển phù hợp, tiến bộ và hướng đến phát triển bền vững nhằm tạo lợi thế và sức cạnh tranh cho thủy sản Việt Nam.

Đặc biệt, theo nhận định của nhiều chuyên gia, việc ông Donald Trump đã tái đắc cử Tổng thống Hoa Kỳ cùng các chính sách thương mại đặc thù của Hoa Kỳ dưới thời ông Trump có thể tạo ra cả cơ hội lẫn thách thức cho xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong thời gian tới. Hoa Kỳ có thể giảm nhập khẩu các sản phẩm thủy sản từ Trung Quốc và tìm kiếm các nguồn cung thay thế, trong đó có Việt Nam. Hiện tôm và cá tra là những sản phẩm thủy sản chủ lực của Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Do đó, việc Hoa Kỳ tăng thuế quan đối với thủy sản Trung Quốc có thể mở ra cơ hội lớn cho tôm và cá tra Việt Nam thay thế sản phẩm thủy sản Trung Quốc.