Xử phạt một lần hay xử phạt từng lần?

Đơn cử như tại Cục Hải quan Quảng Bình, đối với trường hợp DN nộp cùng một lúc nhiều tờ khai thanh khoản nhưng đã quá hạn ở các ngày khác nhau (vì thời điểm đăng kí tờ khai khác nhau) về bản chất chỉ phát sinh một hành vi vi phạm.

Tuy nhiên hành vi vi phạm được thực hiện nhiều lần (trên nhiều tờ khai khác nhau) và mỗi lần đều có yếu tố cấu thành hành vi vi phạm hành chính, bởi lẽ việc làm này đều xâm hại đến một khách thể, cùng một chủ thể thực hiện. Vì vậy, việc xử lí hành vi này phải được áp dụng các tình tiết tăng nặng về hành vi vi phạm nhiều lần trong cùng lĩnh vực.

Cách hiểu trên phù hợp với nguyên tắc xử lí vi phạm hành chính quy định tại Khoản 4 Điều 3 Pháp lệnh Xử lí vi phạm hành chính quy định: “…một hành vi vi phạm hành chính chỉ bị xử phạt hành chính một lần”. Đồng thời, theo quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều 3 Nghị định 128/2008/NĐ-CP, một lần vi phạm đã bị ra quyết định xử phạt hoặc lập biên bản thì không được lập biên bản, ra quyết định xử phạt lần thứ hai đối với hành vi đó.

Tại Khoản 2 Điều 6 Nghị định này cũng quy định rõ: Vi phạm nhiều lần trong cùng lĩnh vực là trường hợp thực hiện vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan mà trước đó đã vi phạm nhưng chưa bị phát hiện hoặc chưa bị xử phạt và chưa hết thời hiệu xử phạt.

Có thể thấy khái niệm “vi phạm nhiều lần” không còn giới hạn trong cùng một hành vi mà có thể hiểu một cá nhân, tổ chức thực hiện cùng một hành vi vi phạm từ hai lần trở lên và cả trường hợp thực hiện từ hai hành vi vi phạm khác nhau trở lên trong cùng lĩnh vực. Mặt khác, từ trước đến nay chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào hướng dẫn cụ thể việc xử lí đối với trường hợp vi phạm nhiều lần trong cùng lĩnh vực (trừ Thông tư 193/2009/TT-BTC có hướng dẫn một trường hợp cá biệt).

Từ 1-7-2013, Luật Xử lí vi phạm hành chính đối với trường hợp trên mới có hiệu lực. Do vậy, trong khi chờ Luật Xử lí vi phạm hành chính có hiệu lực thi hành, cũng như thống nhất thực hiện, nên chăng các cấp có thẩm quyền có hướng dẫn cụ thể về vấn đề này.

Quang Hùng