Xây dựng, hiện đại hoá hệ thống triển khai chiến lược phát triển dự trữ quốc gia

Phấn đấu đến năm 2025 mức dự trữ lương thực tồn kho cuối năm khoảng 250.000 tấn (quy gạo). Ảnh minh họa: ST

Hiện đại hóa quản lý, điều hành hoạt động DTQG

Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2030 đặt mục tiêu tổng quát là nâng cao hiệu quả quản lý, huy động, sử dụng nguồn lực DTQG; xây dựng lực lượng DTQG có quy mô đủ mạnh, cơ cấu hợp lý, danh mục mặt hàng chiến lược, thiết yếu để sẵn sàng, chủ động đáp ứng kịp thời, hiệu quả các mục tiêu DTQG và các nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao. Về nguồn lực DTQG, Chiến lược nêu rõ, ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước chi cho DTQG và huy động các nguồn lực hợp pháp ngoài ngân sách nhà nước để tăng cường tiềm lực DTQG.

Về mục tiêu cụ thể, Chiến lược đã nêu rõ mức DTQG một số mặt hàng chiến lược và thiết yếu đến năm 2030. Đến năm 2025 mức dự trữ lương thực tồn kho cuối năm khoảng 250.000 tấn (quy gạo). Giai đoạn 2026-2030, căn cứ tình hình thực tế để trình Thủ tướng Chính phủ quyết định mức mua tăng hàng năm phù hợp. Đối với xăng dầu, phấn đấu đến năm 2030 tăng dần mức DTQG lên khoảng 800.000 m3 đối với sản phẩm xăng dầu và 1-2 triệu tấn đối với dầu thô, tương đương 15-20 ngày nhập ròng.

Về vật tư, thiết bị cứu hộ, cứu nạn thì mức dự trữ đáp ứng yêu cầu phòng, chống, ứng phó sự cố thiên tai, dịch bệnh và tìm kiếm, cứu nạn của các bộ, ngành, địa phương. Các mặt hàng DTQG phục vụ nông nghiệp thì mức dự trữ đáp ứng yêu cầu cơ bản về phòng, chống, khắc phục hậu quả của thiên tai, dịch bệnh, ổn định sản xuất của nhân dân…

Chiến lược đặt mục tiêu xây dựng, hoàn thiện hệ thống kho DTQG và cơ sở vật chất kỹ thuật, hạ tầng theo hướng tiên tiến, hiện đại, quy mô lớn, tập trung tại các vùng, tuyến chiến lược trong cả nước theo quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và thuận lợi trong quá trình nhập, xuất hàng DTQG…. Đồng thời, đầu tư nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật, mở rộng hợp tác quốc tế trong nghiên cứu và chuyển giao công nghệ bảo quản tiên tiến, hiện đại, phù hợp với điều kiện khí hậu và kinh tế - xã hội của Việt Nam, đảm bảo chất lượng, hạ thấp tỷ lệ hao hụt hàng DTQG; nâng cao năng suất lao động và bảo vệ môi trường.

Chiến lược yêu cầu đẩy mạnh hiện đại hóa ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành hoạt động DTQG; xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung ngành DTQG kết nối với dữ liệu quốc gia các ngành, lĩnh vực, địa phương để đảm bảo đủ thông tin báo cáo phục vụ công tác chỉ đạo điều hành trong hoạt động DTQG.

Cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật và cơ sở vật chất

Theo Tổng cục DTNN, thời gian qua, ngành DTNN đã triển khai nghiêm túc, hiệu quả, đúng pháp luật Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2030, bám sát các mục tiêu, định hướng của Nhà nước, Chính phủ, của ngành Tài chính. Giai đoạn vừa qua, được Quốc hội, Chính phủ quan tâm, bố trí vốn nên lượng hàng DTQG đã tăng dần với mức bình quân khoảng 2.000 tỷ đồng/năm, bao gồm một số mặt hàng chiến lược thiết yếu, quan trọng.

Tính đến hết năm 2023, tổng mức DTQG tăng gấp gần 1,5 lần so với năm 2015 và gấp khoảng 2 lần so với năm 2010, góp phần tạo sự chủ động cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong quản lý, điều hành, xuất cấp, sử dụng hàng DTQG. Trong giai đoạn từ 2013-2023, Tổng cục DTNN đã xuất cấp lượng hàng hóa trị giá trên 20.500 tỷ đồng, trong đó xuất cấp khoảng 1.418.000 tấn gạo, trị giá khoảng 14.800 tỷ đồng (khoảng 538.000 tấn gạo để cứu trợ khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh; 820.000 tấn gạo để hỗ trợ học sinh ở khu vực kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, các dự án trồng rừng và xuất 60.000 tấn gạo để cứu trợ, viện trợ) cùng nhiều mặt hàng vật tư, thiết bị cứu hộ cứu nạn khác; hàng quốc phòng, an ninh, nông nghiệp, y tế.

Cũng theo Tổng cục DTNN, công tác quản lý DTQG tại các bộ, ngành trong thời gian qua đã được tổ chức thực hiện tốt; bộ máy tổ chức quản lý DTQG được kiện toàn và phát triển; việc quản lý chất lượng hàng DTQG và bảo quản hàng DTQG được quan tâm, tăng cường triển khai theo đúng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia; hệ thống kho DTQG từng bước được đầu tư xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp sửa chữa và thực hiện thuê kho bảo quản của các doanh nghiệp theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, sẵn sàng xuất cấp trong mọi tình hình huống đột xuất, cấp bách…

Để thực hiện các mục tiêu đã đề ra, Chiến lược đã xác định nhiều nhiệm vụ, giải pháp cụ thể cho các bộ, ngành, nhất là ngành DTNN. Chẳng hạn như hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách về DTQG bảo đảm đồng bộ, thống nhất, minh bạch, khả thi; tăng cường nguồn lực DTQG; hoàn thiện danh mục hàng DTQG; đầu tư, xây dựng hệ thống kho và cơ sở vật chất kỹ thuật, hạ tầng DTQG; ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành hoạt động DTQG; tổ chức bộ máy; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, cải cách thủ tục hành chính; hợp tác quốc tế; thông tin, tuyên truyền…