Tiêu chí đánh giá tuân thủ: Cần đánh giá thêm tác động từ thực tiễn

DN nhập khẩu cá hồi qua đường hàng không sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất. Ảnh: T.H

Đại diện cho các DN thủy sản, VASEP đánh giá cao việc triển khai phương pháp đánh giá phân loại doanh nghiệp để quản lý rủi ro và hiệu quả trên cơ sở vận dụng CNTT trên nguyên tắc công khai, minh bạch và khách quan của Tổng cục Hải quan.

Theo VASEP, nếu trước đây trong quá trình thực hiện về áp dụng quản lý rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ hải quan doanh nghiệp không biết tại sao bị xếp vào loại rủi ro, không được biết kết quả. Nay còn có sự trao đổi thông tin khách quan và kết quả đánh giá được thông báo trên hệ thống thông tin quản lý rủi ro sau mỗi lần đánh giá. Bộ quy tắc đánh giá là căn cứ phân loại đánh giá nhằm giúp cho doanh nghiệp phấn đấu thực hiện tốt hơn pháp luật hải quan, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh theo Nghị quyết 19/NQ-CP của Chính phủ.

Nhưng nếu xét theo Điều 6 về các tiêu chí đánh giá tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu và căn cứ vào Mục IV, V, VI tại Phụ lục 2 của Dự thảo thì Danh mục lỗi (VI–Phụ lục 2) có... lỗi chưa phản ánh đúng bản chất việc tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp XNK thủy sản, điều này khiến hầu hết các DN thủy sản đều chỉ đạt mức doanh nghiệp tuân thủ mức 4: là các doanh nghiệp được cơ quan Hải quan đánh giá không tuân thủ pháp luật về hải quan.

Để đúng với thực tiễn, đại diện VASEP đề nghị đối với các trường hợp hủy tờ khai và khai bổ sung hồ sơ hải quan thuộc trường hợp không bị xử phạt vi phạm hành chính không đưa vào mục VI, Phụ lục 2. Bởi vì, việc khai bổ sung/hủy tờ khai là việc xảy ra hàng ngày đối với DN thủy sản và là những hành vi mà pháp luật hải quan hiện đang cho phép tại Điểm 5, Điểm 6, Mục VI, Phụ lục 2 và quy định rất cụ thể tại Khoản 9 và Khoản 11 của Thông tư 38/2015/TT-BTC sửa đổi, bổ sung Điều 20, Điều 22 của Thông tư 38/2015/TT-BTC.

Đại diện một số DN cũng đề nghị Tổng cục Hải quan xem xét không đưa hành vi chậm nộp kết quả kiểm tra chuyên ngành nhưng không bị xử phạt vi phạm hành chính vào danh mục các hành vi vi phạm, lỗi áp dụng trong đánh giá tuân thủ do doanh nghiệp hoàn toàn bị động trong việc chờ đợi kết quả.

Đối với trường hợp đã từng từ chối nhận hàng hóa nhập khẩu sau khi đã đăng ký tờ khai hải quan, cơ quan hải quan cũng cần xem xét từng trường hợp và nguyên nhân cụ thể.

VASEP cũng đề nghị cơ quan Hải quan xem xét trường hợp đặc thù cho thủy sản về khai bổ sung đối với trường hợp hàng xô/xá thủy sản đông lạnh đang gặp vướng mắc trong vấn đề dán nhãn.

Dự thảo cũng cần bổ sung thêm tiêu chí kế thừa lịch sử tốt của DN và thay đổi thang điểm đánh giá cho từng tiêu chí thay vì đưa ra tiêu chí chung chung. Trước khi thông tư được ban hành, VASEP đề nghị Tổng cục Hải quan cần có những đánh giá thêm về tác động của thông tư này đối với hoạt động XNK thực tế của DN.