Facebook Twitter youtube Tiktok

Thực thi Công ước CITES trong lĩnh vực hải quan - Còn nhiều khó khăn cần tháo gỡ

(HQ Online) - Từ khi Việt Nam tham gia Công ước về buôn bán quốc tế các loại động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES) năm 1994, công tác thực thi kiểm soát bảo vệ động vật hoang dã nguy cấp theo chuỗi luôn được Hải quan quan tâm và xác định là một nhiệm vụ trọng tâm của Ngành. Những năm gần đây, Hải quan Việt Nam đã chủ trì, phối hợp phát hiện và bắt giữ hàng trăm vụ vi phạm, trong đó có nhiều vụ quy mô lớn.
Ấn Độ và Anh hợp tác chia sẻ thông tin trong lĩnh vực hải quan
Làm rõ khái niệm “khai sai so với thực tế” trong xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực hải quan
Xử lý hơn 3.000 vụ vi phạm trong lĩnh vực hải quan
Cục Hải quan Đà Nẵng vừa phối hợp các cơ quan chức năng phát hiện hơn 138kg sừng động vật nghi là sừng tê giác, hơn 3,1 tấn xương động vật nghi là xương của động vật thuộc Danh mục các loài động vật, thực vật hoang dã quy định trong các phụ lục của Công ước CITES
Cục Hải quan Đà Nẵng vừa phối hợp các cơ quan chức năng phát hiện hơn 138kg sừng động vật nghi là sừng tê giác, hơn 3,1 tấn xương động vật nghi là xương của động vật thuộc Danh mục các loài động vật, thực vật hoang dã quy định trong các phụ lục của Công ước CITES

Trọng điểm đường biển và hàng không

Theo báo cáo của các cục hải quan địa phương, hầu hết các vụ buôn lậu động vật, thực vật quý hiếm điển hình với quy mô lớn trong giai đoạn từ năm 2017 đến 2020 đều thực hiện tại các cửa khẩu đường biển và đường hàng không, với các thủ đoạn tinh vi hơn so với giai đoạn trước đó. Số lượng vụ buôn lậu bằng đường biển chiếm khoảng 50% số vụ buôn lậu điển hình các loài động, thực vật hoang dã trong giai đoạn 2017 - 2020.

Hầu hết tội phạm buôn lậu động vật hoang dã chọn tuyến đường biển do thuận lợi trong quá trình vận chuyển với số lượng lớn. Chính vì vậy mà nhiều cảng biển của Việt Nam đã bị đưa vào diện cảnh báo cao về việc bị lợi dụng làm tuyến đường buôn lậu ngà voi và vẩy tê tê, trong đó 3 cảng được xếp vào diện rủi ro cao khu vực cảng Hải Phòng, cảng Đà Nẵng và cảng Cát Lái (TP.HCM). Các nước xuất xứ thường là các nước châu Phi nơi có điều kiện tự nhiên hoang dã. Hàng hóa được quá cảnh thường qua các cảng biển tại Campuchia, Malaysia, Singapore, Hong Kong (Trung Quốc). Đích đến của của các hàng hóa động, thực vật hoang dã thường là Campuchia, Trung Quốc, Malaysia và Việt Nam.

Đối với tuyến hàng không, đa số vụ việc đã phát hiện có tính chất nghiêm trọng, thủ đoạn tinh vi, nhiều nhất là các vụ vận chuyển trái phép ngà voi và sừng tê giác. Các đối tượng chủ yếu mua bán ngà voi, sừng tê giác tại các nước châu Phi, sau đó vận chuyển bằng đường hàng không về sân bay quốc tế Nội Bài hoặc Tân Sơn Nhất để buôn bán, vận chuyển trái phép sang các nước lân cận, như Trung Quốc. Để qua mắt lực lượng Hải quan, các đối tượng thường cất giấu trong các đồ vật, bôi tỏi lên sản phẩm, chia nhỏ, cất giấu ngụy trang trong va-li… Sau đó, móc nối với một số đối tượng có nhiệm vụ trong sân bay để tuồn hàng ra ngoài.

Để đấu tranh với các vụ buôn bán, vận chuyển trái phép động thực vật hoang dã, những năm qua, Tổng cục Hải quan đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai hiệu quả Cơ chế một cửa quốc gia trong việc cấp Giấy phép CITES, đồng thời phối hợp giữa lực lượng Hải quan các cấp và các lực lượng chức năng trong chia sẻ thông tin, tuần tra, kiểm soát, đấu tranh phát hiện, xử lý các đường dây, ổ nhóm buôn bán trái phép động, thực vật hoang dã.

Mặt khác, Hải quan Việt Nam luôn tích cực, chủ động nắm bắt tình hình, thu thập, phân tích và sàng lọc thông tin, dữ liệu từ các địa bàn, từ hệ thống cơ sở dữ liệu của Ngành, từ hệ thống trinh sát, từ các cơ quan, lực lượng chức năng, tổ chức trong và ngoài nước, từ hệ thống tin báo, tố giác tội phạm và từ các nguồn công khai, bí mật khác nhằm nâng cao hiệu quả dự báo, cảnh báo tình hình, phát hiện sớm các nghi vấn, xác định trọng điểm, kịp thời tổ chức các phương án đấu tranh, triệt phá thành công nhiều chuyên án, vụ việc lớn, phức tạp.

Thực thi Công ước CITES trong lĩnh vực hải quan - Còn nhiều khó khăn cần tháo gỡ

Nhiều khó khăn cần tháo gỡ

Bên cạnh thành tích đạt được, công tác đấu tranh, xử lý đối với các vi phạm liên quan đến động, thực vật hoang dã đang gặp nhiều khó khăn.

Thứ nhất, Luật Hải quan đã có quy định, chế tài về tội buôn lậu và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới nhưng chưa đủ sức để ngăn chặn các hành vi vi phạm này. Trong khi ngành Hải quan phát hiện, bắt giữ nhiều vụ vận chuyển trái phép động, thực vật hoang dã, nhưng Nghị định 157/2013/NĐ- CP quy định xử phạt hành chính về quản lý rừng, phát triển rừng, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản chỉ quy định về thẩm quyền xử phạt của các lực lượng Công an, Biên phòng, chưa quy định thẩm quyền xử phạt của lực lượng Hải quan.

Thứ hai, công tác giám định tốn kém, đôi khi gặp khó khăn do một số trường hợp tang vật có số lượng ít, không đủ làm mẫu vật. Việc giám định tang vật là quy định bắt buộc, song để thực hiện xử lý cần có kết quả giám định tư pháp. Nhưng việc giám định thường chậm, tốn kém do các quy định của pháp luật về giám định tư pháp. Hiện chưa có cơ quan nào được chỉ định là cơ quan khoa học CITES để giám định những mẫu vật nghi có nguồn gốc từ động vật hoang dã như ngà voi, sừng tê giác…

Thứ ba, khó khăn trong việc xử lý vật chứng là động vật hoang dã, nguy cấp, quý, hiếm. Đến nay chưa có văn bản nào quy định cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật đối với tang vật động vật hoang dã, nên rất khó khăn việc bàn giao vật chứng. Mặt khác, đối với tang vật là động vật đã chết, sản phẩm động vật (da, bộ phận cơ thể…), các đơn vị Hải quan địa phương chưa có kho đông lạnh để bảo quản nên rất khó khăn cho việc quản lý và thiếu kinh phí nếu đi thuê, do vậy không đảm bảo an toàn; việc lưu giữ sản phẩm này thời gian dài sẽ gây hư hỏng, ô nhiễm.

Thứ tư, khó khăn trong việc xác định trị giá tang vật vi phạm, bởi các loài động vật nguy cấp, quý, hiếm bị cấm (nhóm IB) lưu hành trên thị trường nên không có giá thị trường để đối chứng. Do đó việc định giá tang vật vi phạm theo quy định tại Khoản 3 Điều 60 Luật Xử lý vi phạm hành chính gặp vướng mắc khi không có căn cứ để xác định giá trị.

Ngoài việc tháo gỡ các vướng mắc nêu trên, trong quá trình thực hiện lực lượng Hải quan cần sự phối hợp tích cực hơn nữa từ các lực lượng chức năng như Công an, Biên phòng… ngay từ khâu trao đổi thông tin, phối hợp, tập huấn, xử lý và bắt giữ.

Đồng thời, tăng cường mở rộng hợp tác quốc tế, phục vụ tốt nhất cho công tác đấu tranh, phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; chú trọng thu thập thông tin trong nước và quốc tế về động vật hoang dã và các vụ việc bắt giữ, thủ đoạn buôn lậu để chủ động phân tích, dự báo, bảo đảm việc phòng ngừa, ngăn chặn, điều tra xác minh đạt được hiệu quả cao.

Công ước về Buôn bán quốc tế các loài Động vật, thực vật hoang dã, nguy cấp (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora - CITES) là Hiệp định giữa các Chính phủ được ký kết vào năm 1973, nhằm mục tiêu kiểm soát hoạt động buôn bán quốc tế mẫu vật của các loài động, thực vật hoang dã một cách bền vững.

Sau khi trở thành thành viên thứ 121 của Công ước CITES vào năm 1994 và thuộc 10 nước có đa dạng sinh học cao nhất thế giới, trong đó có nhiều loài nguy cấp, quý hiếm, Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.

Hoàng Hà (Viện Nghiên cứu hải quan)

Tin liên quan

Hải quan chủ trì bắt giữ lô hàng nghi dầu DO trị giá 1,3 tỷ đồng

Hải quan chủ trì bắt giữ lô hàng nghi dầu DO trị giá 1,3 tỷ đồng

Lực lượng Hải quan vừa chủ trì bắt giữ lô hàng vi phạm chứa 75 m3 nghi vấn là dầu DO, trị giá khoảng 1,3 tỷ đồng, ở vùng biển Ninh Thuận.
Đốc thúc công tác phòng, chống buôn lậu tại miền Trung – Tây Nguyên

Đốc thúc công tác phòng, chống buôn lậu tại miền Trung – Tây Nguyên

Lãnh đạo Chi cục Điều tra chống buôn lậu (Cục Hải quan) làm việc với các đơn vị hải quan một số địa bàn miền Trung – Tây Nguyên để triển khai tháng cao điểm phòng, chống buôn lậu theo chỉ đạo của lãnh đạo các cấp.
Vận hành chính thức tuyến hành khách xuất nhập cảnh Lối thông quan Bắc Phong Sinh - Lý Hỏa

Vận hành chính thức tuyến hành khách xuất nhập cảnh Lối thông quan Bắc Phong Sinh - Lý Hỏa

Sáng 29/5/2025, UBND huyện Hải Hà (Việt Nam) phối hợp với Chính quyền nhân dân khu Phòng Thành (Trung Quốc) tổ chức Lễ vận hành chính thức tuyến hành khách xuất nhập cảnh Lối thông quan Bắc Phong Sinh (Việt Nam) - Lý Hỏa (Trung Quốc).
Sắp xếp 20 Chi cục Thuế khu vực thành 34 Thuế tỉnh, TP, giữ nguyên 20 Chi cục Hải quan

Sắp xếp 20 Chi cục Thuế khu vực thành 34 Thuế tỉnh, TP, giữ nguyên 20 Chi cục Hải quan

Bộ Chính trị, Ban Bí thư vừa ban hành Kết luận số 160-KL/TW ngày 31/5/2025 về thực hiện nhiệm vụ sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính, bảo đảm tiến độ, yêu cầu theo các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả thực hiện quyết liệt Công điện về chống buôn lậu

Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả thực hiện quyết liệt Công điện về chống buôn lậu

Triển khai các nhiệm vụ trọng tâm công tác kiểm soát hải quan và chỉ đạo tại Công điện số 65/CĐ-TTg ngày 15/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ, Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả đã triển khai đồng bộ, quyết liệt đợt cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Chi cục Hải quan khu vực IX lắng nghe ý kiến Doanh nghiệp để nâng cao hiệu quả thông quan

Chi cục Hải quan khu vực IX lắng nghe ý kiến Doanh nghiệp để nâng cao hiệu quả thông quan

Để tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan Hải quan và cộng đồng doanh nghiệp, tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn, Chi cục Hải quan khu vực IX vừa tổ chức Hội nghị đối thoại Hải quan – Doanh nghiệp lần thứ I năm 2025.
Hải quan Đình Vũ quán triệt các nghị quyết của Bộ Chính trị

Hải quan Đình Vũ quán triệt các nghị quyết của Bộ Chính trị

Chi bộ Hải quan cửa khẩu cảng Đình Vũ (Chi cục Hải quan khu vực III) vừa tổ chức hội nghị quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 và 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị và một số nghị quyết quan trọng của Đảng.
Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV

Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV

Ngày 1/6, Ban chấp hành Công đoàn cơ sở Chi cục Hải quan khu vực XV tổ chức Giải Pickleball với sự tham gia sôi nổi, nhiệt tình của các công đoàn viên.
Hải quan khu vực XV: Ứng dụng chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Hải quan khu vực XV: Ứng dụng chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Nhờ giải pháp ứng dụng chuyển đổi số, tháo gỡ kịp thời vướng mắc, tạo thuận lợi thương mại, số lượng doanh nghiệp làm thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa qua các đơn vị thuộc Chi cục Hải quan khu vực XV tăng lên đáng kể, với trên 1.000 doanh nghiệp.
Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái: cam kết đồng hành với cộng đồng doanh nghiệp

Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái: cam kết đồng hành với cộng đồng doanh nghiệp

Vừa qua, lãnh đạo Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã trực tiếp gặp gỡ, làm việc với các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô tải, sơ mi rơ moóc để kết nối, thu hút doanh nghiệp về làm thủ tục tại cửa khẩu Móng Cái. Đây là động thái rất tích cực thể hiện sự năng động, linh hoạt và thiện chí của Hải quan đối với doanh nghiệp, cụ thể hóa tinh thần đồng hành Hải quan - Doanh nghiệp.
Hải quan Hòn Gai triển khai thực hiện hiệu quả công tác giám sát quản lý về hải quan

Hải quan Hòn Gai triển khai thực hiện hiệu quả công tác giám sát quản lý về hải quan

Việc triển khai thực hiện hiệu quả công tác giám sát quản lý về hải quan tại Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã góp phần tích cực tạo môi trường XNK an toàn, minh bạch, thuận lợi, thu hút doanh nghiệp tham gia XNK.
Tuổi trẻ Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái lan tỏa yêu thương đến trẻ em nghèo nhân dịp Tết thiếu nhi 1/6

Tuổi trẻ Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái lan tỏa yêu thương đến trẻ em nghèo nhân dịp Tết thiếu nhi 1/6

Nhân dịp Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 và hưởng ứng Tháng hành động vì trẻ em năm 2025, Đoàn Thanh niên Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã tổ chức chương trình thăm hỏi, tặng quà cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn thành phố Móng Cái.
Ưu tiên thực hiện thông quan ngay đối với hàng hóa xuất khẩu là nông lâm thủy sản

Ưu tiên thực hiện thông quan ngay đối với hàng hóa xuất khẩu là nông lâm thủy sản

Cục Hải quan yêu cầu Chi cục Hải quan các khu vực chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tạo điều kiện và ưu tiên thực hiện thông quan ngay đối với hàng hóa xuất khẩu là nông lâm thủy sản, đặc biệt là sầu riêng và các hàng hóa dễ hư hỏng, hàng hóa đến thời điểm thu hoạch chính vụ.
Hải quan khu vực V và Amkor Technology Việt Nam ký kết Bản ghi nhớ hợp tác

Hải quan khu vực V và Amkor Technology Việt Nam ký kết Bản ghi nhớ hợp tác

Ngày 28/5, tại TP Từ Sơn (Bắc Ninh), Chi cục Hải quan khu vực V và Công ty TNHH Amkor Technology Việt Nam ký kết Bản ghi nhớ hợp tác (MOU) giữa hai bên.
Hải quan khu vực V nâng cao năng lực ứng dụng chuyển đổi số cho công chức

Hải quan khu vực V nâng cao năng lực ứng dụng chuyển đổi số cho công chức

Ngày 28/5, Chi cục Hải quan khu vực V tổ chức Chương trình đào tạo “Nâng cao năng lực ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số của Chi cục”.
Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả tham vấn doanh nghiệp gia công, sản xuất xuất khẩu

Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả tham vấn doanh nghiệp gia công, sản xuất xuất khẩu

Để trực tiếp gỡ vướng, Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) vừa tổ chức hội nghị tham vấn, đối thoại với doanh nghiệp chuyên hoạt động loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu (GC, SXXK).
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Đề xuất Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định chi tiết các hồ sơ, chứng từ không phải nộp

Đề xuất Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định chi tiết các hồ sơ, chứng từ không phải nộp

Phân cấp quy định chi tiết thủ tục hành chính thuế, hồ sơ khai thuế và dịch vụ hóa đơn điện tử sẽ tăng tính linh hoạt, hiệu quả trong thực thi công vụ.
Sắp xếp 20 Chi cục Thuế khu vực thành 34 Thuế tỉnh, TP, giữ nguyên 20 Chi cục Hải quan

Sắp xếp 20 Chi cục Thuế khu vực thành 34 Thuế tỉnh, TP, giữ nguyên 20 Chi cục Hải quan

Bộ Chính trị, Ban Bí thư vừa ban hành Kết luận số 160-KL/TW ngày 31/5/2025 về thực hiện nhiệm vụ sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính, bảo đảm tiến độ, yêu cầu theo các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Phát hiện cơ sở chế biến nước mắm và nước giặt từ chất tạo mùi

Phát hiện cơ sở chế biến nước mắm và nước giặt từ chất tạo mùi

Với thủ đoạn dùng chất tạo mùi và các loại hợp chất khác, một đối tượng đã làm giả nước mắm và nước giặt xuất xứ nước ngoài với số lượng lớn.
Thaifex 2025: Sữa Việt khẳng định vị thế ở sân chơi châu lục

Thaifex 2025: Sữa Việt khẳng định vị thế ở sân chơi châu lục

Vinamilk đại diện tiêu biểu của Việt Nam đã hiện diện ấn tượng với nhiều sản phẩm sáng tạo, có hàm lượng cao về đầu tư cho công nghệ đột phá.
VnExpress Marathon Hạ Long: khuyến khích lối sống năng động lành mạnh trong cộng đồng

VnExpress Marathon Hạ Long: khuyến khích lối sống năng động lành mạnh trong cộng đồng

Giải chạy VnExpress Marathon Hạ Long năm thứ 3 liên tiếp dưới sự tài trợ dinh dưỡng của Herbalife Việt Nam vừa được tổ chức thu hút hơn 10.000 vận động viên...
LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế

LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế

Việc xóa bỏ thuế khoán đối với hộ, cá nhân kinh doanh sẽ đảm bảo minh bạch hóa hoạt động, tạo sự bình đẳng về chế độ thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp.
(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15

(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15

Quốc hội vừa ban hành Nghị quyết số 198/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân,đáng chú ý là yêu cầu cơ chế thuế đơn giản đối với các doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
(INFOGRAPHICS) Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền

(INFOGRAPHICS) Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền

Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ 1/6/2025.
(INFOGRAPHICS): Cải cách thuế đối với hộ kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW

(INFOGRAPHICS): Cải cách thuế đối với hộ kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW

Một trong những nội dung đáng chú ý tại Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân là xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh...
(INFOGRAPHICS) Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu

(INFOGRAPHICS) Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu

Kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu trong quá trình làm thủ tục hải quan được thực hiện dựa trên nguyên tắc đánh giá rủi ro, theo chỉ dẫn phân luồng kiểm tra của Cục Hải quan và tuân thủ quy định.
Phiên bản di động