Thu phí ô tô vào nội đô

	Chưa đủ điều kiện triển khai thu phí xe vào nội đô Hà Nội?
	Thu phí xe vào nội đô: Mức phí đề xuất là bao nhiêu?

Theo bản báo cáo mới nhất của Đề án, Hà Nội sẽ lập gần 100 trạm thu phí tại các tuyến đường hướng tâm, cửa ngõ để thu phí ô tô vào nội đô. Từ nay đến năm 2023 là thời gian khảo sát, lắp đặt các trạm, trong năm 2024 sẽ bắt đầu thí điểm thu giai đoạn 1, năm 2025 sẽ đánh giá việc thí điểm để triển khai thu giai đoạn 2 và 3 từ năm 2026.

Nhìn thẳng thực tế, Đề án thu phí ô tô vào nội đô của Hà Nội chưa có nhiều điều kiện “chín muồi”.

Mục đích của Đề án là giảm lượng xe đi vào cũng chính là giảm ùn tắc giao thông ở nội đô. Tuy nhiên, nhiều ý kiến rất băn khoăn về sự thành công của nó. Thậm chí, có chuyên gia trong lĩnh vực giao thông đã thốt lên “không hình dung nổi khi đó, người dân sẽ đi lại bằng phương tiện gì". Quả thực, đường phố Hà Nội bao gồm các tuyến cửa ngõ chính và nhiều đường xương cá nhỏ, nên lấy vành đai 3 là ranh giới thu phí liệu có thể “quét” được hết các xe hay nó sẽ tạo sự ùn tắc kinh hoàng khi các xe vòng tránh các trạm?

Còn về giao thông công cộng, hiện Hà Nội mới có một tuyến đường sắt trên cao đi vào hoạt động, giải quyết rất nhỏ nhu cầu, mà tuyến này cũng đang có nhiều bất cập để thu hút đông người tham gia, trong khi những tuyến đường sắt khác chưa thể chắc chắn khi nào đưa vào sử dụng. Bên cạnh đó, xe buýt cũng còn nhiều bất tiện, chưa thể gia tăng nhanh thị phần ít ỏi về hành khách hiện nay, chưa nói việc kinh doanh loại hình này dù có được trợ giá nhưng vẫn có nhiều nhà xe lỗ, xin trả tuyến thời gian gần đây. Đó là chưa kể, Hà Nội cũng đang có đề xuất về lộ trình cấm xe máy ở nội đô thì việc người dân đi lại bằng gì cũng là câu hỏi lớn. Trong khi yêu cầu phát triển và phục hồi nền kinh tế rất cấp bách trong những năm tới, chúng ta làm sao cần thúc đẩy giao thông thuận tiện hơn thì việc thu phí ô tô vào nội đô có vẻ là biện pháp đi ngược lại yêu cầu thuận lợi hóa giao thông của người dân.

Khi những vấn đề trên chưa có câu trả lời rõ ràng thì việc đề án thí điểm với kinh phí khoảng 2.600 tỷ đồng này ai sẽ chịu trách nhiệm khi không thành công? Câu chuyện TP Hồ Chí Minh riêng năm 2021 phải bù lỗ gần chục tỷ đồng cho hệ thống thu phí đỗ xe tự động là một bài học mà Hà Nội đáng nghiên cứu. Dư luận cũng có ý kiến lo lắng rằng, liệu Đề án có bị lặp lại một thí điểm không thành công nữa như tuyến BRT của Hà Nội?

Để Đề án trên được hiện thực hóa, Hà Nội cần hoàn thiện hệ thống hạ tầng, kết nối giao thông công cộng thuận tiện, đáp ứng phần lớn nhu cầu đi lại của người dân. Đặc biệt, quy hoạch đô thị và điều tiết dân cư cần được tiến hành đồng thời, nhất là khi những cao ốc vẫn không ngừng “xen cấy” vào các khoảng trống đô thị thì mọi giải pháp về giao thông đều khó khăn. Những điều này chưa được giải quyết rốt ráo thì việc vội triển khai thu phí vào nội đô sẽ khó được như mong muốn.