Thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã có dấu hiệu tăng trưởng trở lại

Tại Hội nghị tổng kết thị trường trái phiếu năm 2023 vừa được Sở GDCK Hà Nội (HNX) tổ chức ngày 9/11/2023, thông tin từ HNX cho biết, trong 10 tháng năm 2023, thị trường sơ cấp trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ (TPDNRL) có 173 đợt phát hành thành công với giá trị phát hành đạt 184.796,5 tỷ đồng, giảm 43,87% so với số liệu cùng kỳ năm 2022.

Tính từ ngày 19/7/2023 - ngày sàn giao dịch TPDNRL đi vào vận hành đến 31/10/2023, thị trường TPDNRL đã có tổng cộng 451 mã trái phiếu doanh nghiệp của 114 tổ chức phát hành đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch tại HNX. Khối lượng đăng ký giao dịch đạt hơn 648,4 triệu trái phiếu, tương đương gần 336,8 nghìn tỷ đồng.

Theo đó, tổng khối lượng giao dịch TPDNRL đạt gần 179,6 triệu trái phiếu, tương đương 49.392 tỷ đồng. Thanh khoản bình quân phiên đạt 677 tỷ đồng/phiên.

Theo bà Phạm Thị Thanh Tâm, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính (Bộ Tài chính) cho biết, trước tác động của tình hình kinh tế vĩ mô, thị trường TPDNRL đã gặp một số khó khăn. Chính phủ đã ban hành Nghị định 08/2023/NĐ-CP để góp phần tháo gỡ thanh khoản cho thị trường này. Nhờ vậy, từ đầu năm 2023 đến nay, thị trường TPDNRL đã có dấu hiệu tăng trưởng trở lại. Cùng với đó, từ ngày 19/7/2023, hệ thống giao dịch TPDNRL tập trung chính thức đi vào hoạt động đã góp phần tăng thanh khoản và nâng cao tính công khai minh bạch của thị trường.

Đại diện Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC) cho biết, tính đến ngày 3/11/2023, VSDC đã nhận được tổng số 902 bộ hồ sơ đăng ký lần đầu TPDNRL, trong đó có 826 mã đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký, 18 mã đang được VSDC yêu cầu bổ sung hồ sơ và 58 bộ hồ sơ đang tiếp tục xử lý.

Như vậy, trên tổng số khoảng 1.050 mã TPDNRL được phát hành kể từ khi Nghị định 153/2020/NĐ-CP có hiệu lực còn dư nợ thì chỉ còn khoảng 148 mã mà tổ chức phát hành chưa nộp hồ sơ đăng ký chứng khoán cho VSDC.

Tính đến hết ngày 3/11/2023, đã có 104.663 tài khoản được đăng ký trên hệ thống thanh toán TPDNRL của VSDC, trong đó có 104.233 tài khoản cá nhân trong nước, 171 tài khoản tổ chức trong nước, 239 tài khoản cá nhân nước ngoài, 20 tài khoản tổ chức nước ngoài.

Trong thời gian tới, HNX và VSDC tiếp tục phối hợp rà soát danh sách tổ chức phát hành chưa đăng ký chứng khoán, đăng ký giao dịch TPDNRL để tiếp tục đôn đốc nhắc nhở thực hiện đăng ký chứng khoán, đăng ký giao dịch theo đúng quy định.

Cùng với đó, bên cạnh việc đề xuất hoàn thiện pháp lý, các đơn vị sẽ tiếp tục tổ chức tập huấn dành cho các tổ chức phát hành, thành viên trong việc tuân thủ các quy định pháp luật, quy chế hoạt động, quy trình nghiệp vụ về đăng ký, lưu ký và thanh toán giao dịch TPDNRL.

Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác truyền thông, đặc biệt, nhấn mạnh vai trò của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, HNX và VSDC là cơ quan vận hành thị trường giao dịch tập trung không có nghĩa vụ trong việc thanh toán gốc, lãi của doanh nghiệp mà đây là trách nhiệm của tổ chức phát hành với người sở hữu trái phiếu.

Liên quan thị trường trái phiếu, báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, hiện nay, thị trường có 447 mã trái phiếu (cả trái phiếu doanh nghiệp và trái phiếu chính phủ) niêm yết. Quy mô giao dịch bình quân tháng 10 đạt 5,2 nghìn tỷ đồng/phiên, giảm 30% so với tháng trước, trong khi đó, bình quân 10 tháng đạt 5,88 nghìn tỷ đồng/phiên, giảm 23,4% so với bình quân năm 2022.

Đến ngày 20/10/2023, có 69 doanh nghiệp đã phát hành với khối lượng 171,6 nghìn tỷ đồng (giảm 47,6% so với cùng kỳ năm 2022), trong đó, doanh nghiệp tổ chức tín dụng chiếm 44% (76,1 nghìn tỷ đồng) và bất động sản chiếm 43% (74,5 nghìn tỷ đồng); 48% trái phiếu phát hành có tài sản đảm bảo; khối lượng mua lại trước hạn là 184,7 nghìn tỷ đồng (gấp 1,29 lần so với cùng kỳ năm 2022).

Cơ cấu nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp chủ yếu là tổ chức trong nước (95,6%), nhà đầu tư cá nhân chỉ mua 4,33%.