Thanh khoản dư thừa, nhưng hạ lãi suất phải cân nhắc đến lạm phát

	Hạ lãi suất: Giúp giảm áp lực trả nợ
	Lãi suất cuối năm sẽ có xu hướng giảm thêm
	Hạ lãi suất là điều kiện quan trọng cho tăng trưởng tín dụng

Thanh khoản các ngân hàng vẫn tiếp tục "dư dả" tới cuối năm. Ảnh: Internet

Theo Ngân hàng Nhà nước, trong tuần từ 5-9/10/2020, mặt bằng lãi suất tiền gửi và lãi suất cho vay bằng VND của tổ chức tín dụng có xu hướng giảm so với cuối năm 2019.

Đặc biệt, trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất bình quân liên ngân hàng trong tuần giảm nhẹ so với mức lãi suất tuần trước, cụ thể: lãi suất bình quân kỳ hạn qua đêm, 1 tuần và 1 tháng lần lượt là 0,1%/năm, 0,23%/năm và 0,45%/năm. Các giao dịch VND chủ yếu tập trung vào kỳ hạn qua đêm (66% tổng doanh số giao dịch) và kỳ hạn 1 tuần (17% tổng doanh số giao dịch).

Trên thực tế, lãi suất cho vay liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm đã giảm liên tục từ đầu tháng 5 và giảm mạnh từ đầu tháng 6 đến nay.

Hồi đầu năm, các khoản vay trên thị trường liên ngân hàng kỳ hạn tương tự vẫn được áp dụng mức lãi suất 1,69%/năm. Nhưng sau chưa đầy 10 tháng, thống kê cho thấy lãi suất cho vay liên ngân hàng qua đêm đã giảm hơn 16 lần, xuống còn 0,1%/năm. Đây là mức thấp nhất trong 2 năm qua.

Trong khi đó, lãi suất cho vay trên thị trường 1 (cho vay với người dân, doanh nghiệp) cũng có xu hướng giảm so với cuối năm 2019. Lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng tiền đồng cho một số lĩnh vực ưu tiên ở mức 4,5%/năm.

Theo các chuyên gia, nguyên nhân chính đến từ việc cơ quan quản lý tiền tệ một lần nữa giảm hàng loạt lãi suất điều hành từ đầu tháng 10 và là lần thứ 3 trong năm nên đã tiếp tục nối dài tình trạng dư thừa thanh khoản của ngân hàng.

Các chuyên gia Công ty Chứng khoán SSI Research nhận định, dù dịch bệnh đã được kiểm soát và thị trường bước vào quý cuối năm - thường là cao điểm về nhu cầu vốn, nhưng tăng trưởng tín dụng vẫn yếu và thấp hơn khá nhiều (khoảng 2%) so với tăng trưởng huy động. Với xu hướng này, tiền VND vẫn tiếp tục dư thừa trong hệ thống ngân hàng, kéo theo lãi suất sẽ vẫn đi ngang ở vùng thấp từ nay đến cuối năm.

Đồng quan điểm, báo cáo của Công ty Chứng khoán Bảo Việt cho rằng, tín dụng trong quý cuối năm nhiều khả năng sẽ dần cải thiện so với ba quý đầu năm, nhưng mức cải thiện sẽ không đủ lớn để khiến thanh khoản hệ thống căng thẳng trở lại. Trên cơ sở đó, lãi suất liên ngân hàng được dự báo vẫn duy trì ở mức thấp, dưới 1%/năm trong quý cuối năm.

Chính vì thế, nhiều chuyên gia đã dự báo, cơ quan quản lý và các ngân hàng thương mại vẫn còn dư địa để hạ lãi suất. Nhưng mức giảm cũng không quá sâu vì lạm phát vẫn duy trì ở mức khá cao.

Theo ông Nguyễn Minh Cường, chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), động thái hạ lãi suất ở ngành ngân hàng cần cân nhắc về lạm phát, vì lạm phát của Việt Nam đang ở gần mức 4%. Thậm chí, Ngân hàng Nhà nước cần tính toán đến mặt bằng lạm phát năm 2021, nhu cầu tín dụng sẽ như thế nào trước khi đưa ra quyết định hạ lãi suất.

Ngoài ra, vị này còn cho rằng, cơ quan quản lý cũng cần cân nhắc nếu tiếp tục hạ lãi suất sẽ tác động ra sao tới lợi nhuận ngân hàng. Do đó, để hỗ trợ cho nền kinh tế và doanh nghiệp, bên cạnh chính sách tiền tệ cần thêm chính sách tài khoá.