Facebook Twitter youtube Tiktok

Tạo bước ngoặt về cải cách kiểm tra chuyên ngành - làm thế nào để đến đích?

(HQ Online) - Đầu năm 2021, với mục tiêu tạo thuận lợi về thủ tục, giảm thời gian và chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân kinh doanh và người tiêu dùng, nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định 38/QĐ-TTg phê duyệt đề án “Cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu”.
Nghiêm túc triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về cải cách kiểm tra chuyên ngành
Tạo bước ngoặt về cải cách kiểm tra chuyên ngành - làm thế nào để đến đích?
Công chức Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Thanh Thủy (Hà Giang) kiểm tra thực tế hàng hóa.

Đây chính là một giải pháp để cải cách toàn diện thủ tục kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa nhập khẩu, giải quyết những tồn tại, bất cập lâu nay theo tinh thần của các Nghị quyết 19/NQ-CP, Nghị quyết số 99/NQ-CP và các Nghị quyết số 02/NQ-CP năm 2019, 2020. Tại các Nghị quyết trên, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính chủ trì xây dựng Đề án cải cách kiểm tra chuyên ngành theo hướng cơ quan Hải quan là đầu mối thực hiện kiểm tra chuyên ngành tại cửa khẩu, bộ quản lý chuyên ngành thực hiện hậu kiểm.

Việc triển khai đồng bộ các giải pháp tại các Nghị quyết mới đáp ứng yêu cầu cải cách toàn diện, làm cho thủ tục kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa nhập khẩu trở nên thuận lợi hơn, hiệu quả hơn hiện nay. Đề án “Cải cách Mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu” được xây dựng để giải quyết những vấn đề nêu trên.

Việc đổi mới phương thức kiểm tra theo Đề án được kỳ vọng sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí, giảm đầu mối tiếp xúc giữa doanh nghiệp với các cơ quan, tổ chức, đồng thời cũng không phải tham gia vào quá trình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu. Mô hình mới sẽ giúp Chính phủ tiết kiệm ngân sách thông qua việc cắt giảm thủ tục hành chính, cắt giảm nguồn lực, giảm chi phí cho một bộ máy kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm cồng kềnh, giảm thời gian thông quan hàng hóa; giúp nâng cao ý thức trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc tuân thủ pháp luật về chất lượng, về an toàn thực phẩm của hàng hóa.

Việc xây dựng dự thảo Nghị định là nhiệm vụ rất quan trọng, do đó Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) chủ trì xây dựng, đảm bảo cơ sở pháp lý triển khai mô hình mới về kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 38/QĐ-TTg.

Hiện nay dự thảo Nghị định đã cụ thể hóa 7 nội dung cải cách tại Quyết định số 38/QĐ-TTg: cụ thể hóa vai trò đầu mối của cơ quan Hải quan trong kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu; áp dụng đồng bộ 3 phương thức kiểm tra cho cả lĩnh vực kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm nhằm cắt giảm số lô hàng nhập khẩu phải kiểm tra; đơn giản hóa thủ tục kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu; thực hiện kiểm tra theo mặt hàng để cắt giảm số lượng các lô hàng phải kiểm tra; áp dụng đầy đủ, thực chất nguyên tắc quản lý rủi ro trong kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu để bảo đảm vai trò quản lý nhà nước và nâng cao tính tuân thủ của doanh nghiệp; mở rộng đối tượng được miễn kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm; ứng dụng tối đa công nghệ thông tin để triển khai mô hình mới.

Với những nội dung cải cách quyết liệt đã được thể chế hóa tại dự thảo Nghị định, theo kết quả đánh giá tác động độc lập của Dự án Tạo thuận lợi Thương mại do USAID tài trợ, khi Nghị định được triển khai thi hành sẽ có tác động tích cực cho doanh nghiệp và nền kinh tế. Ước tính trong một năm tiết kiệm gần 1.376 tỷ đồng (xấp xỉ 59,1 triệu USD) cho doanh nghiệp và 9.285 tỷ đồng (xấp xỉ 399 triệu USD) cho nền kinh tế.

Ông Trần Việt Huy-Trưởng Ban Hải quan và Thuận lợi hóa thương mại, Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA): Dự thảo Nghị định có tinh thần cải cách tích cực, được doanh nghiệp kỳ vọng

Thứ nhất, dự thảo Nghị định có cách tiếp cận mới, tác động tới nhiều thủ tục hành chính đang thực hiện ở các bộ, ngành. Trước đây, ở nhiều văn bản về quản lý chuyên ngành quy định thủ tục thực hiện trong thời gian từ 2 đến 3 ngày nhưng nếu không xong thì doanh nghiệp vẫn phải chờ. Tại dự thảo Nghị định mới quy định hệ thống chỉ cho phép trong thời gian nhất định, nếu không có phản hồi, hệ thống sẽ tự động xác nhận hoàn thành việc kiểm tra. Chưa nhiều văn bản có sự đột phá như vậy!

Thứ hai, ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý. Các nội dung tại Nghị định này được xây dựng trong môi trường 4.0. Các thông tin được công khai, chia sẻ trên để doanh nghiệp nhập khẩu chủ động tra cứu, khai thác và thực hiện các thủ tục. Đặc biệt việc kiểm tra được liên thông, kết nối, chia sẻ thông tin giữa các cơ quan quản lý nhà nước với nhau. Nhờ vậy, đây cũng là công cụ để các cơ quan quản lý đo đếm nhau.

Thứ ba, Nghị định thực hiện kiểm tra theo mặt hàng, không phân biệt nhà nhập khẩu. Đây là vấn đề đã thảo luận nhiều năm nay nhưng nay mới được giải quyết tại dự thảo Nghị định. Như vậy sẽ giảm thời gian thực hiện thủ tục hành chính của cả cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp, tiết kiệm nguồn lực xã hội.

Thứ tư, nguyên tắc quản lý rủi ro được áp dụng đầy đủ, có sự phân loại doanh nghiệp tốt, chấp hành pháp luật với doanh nghiệp rủi ro cao. Trước đây chỉ lĩnh vực an toàn thực phẩm mới áp dụng quản lý rủi ro thì nay áp dụng cho cả kiểm tra chất lượng hàng hóa.

Điều này được thể hiện ở những con số khảo sát của VCCI 92% đồng thuận với dự thảo Nghị định, cũng như đánh giá của Dự án Tạo thuận lợi Thương mại do USAID tài trợ USAID đánh giá khi áp dụng mô hình mới sẽ tiết kiệm cho nền kinh tế 399 triệu USD mỗi năm.

Tuy nhiên, đây là chủ trương cải cách mới, có thể sẽ có những ý kiến còn băn khoăn, phần lớn ở cơ quan quản lý nhà nước, do lối mòn, cách làm cũ, không muốn chia sẻ thông tin. Về phần doanh nghiệp, Nghị định này được xây dựng trên nền tảng ứng dụng công nghệ thông tin, quản lý bằng phần mềm công nghệ, chính vì vậy cần phải có một hệ thống tốt. Doanh nghiệp tin rằng, cơ quan Hải quan với kinh nghiệm triển khai hệ thống VNACCS/VCIS sẽ đảm bảo vận hành hệ thống thông suốt.

Ông Nguyễn Văn Hưng, Công ty TNHH Yusen Logistics: Đánh giá cao những quy định mang tính đột phá tại dự thảo Nghị định

Các quy định trong dự thảo đã cụ thể hoá định hướng tại Quyết định số 38/QD-TTg. Trong đó tôi đặc biệt ấn tượng với việc thay đổi quy trình và phương pháp quản lý kiểm tra chuyên ngành, nhất là ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin và quản lý rủi ro. Mặt khác, việc giao cho cơ quan Hải quan là đầu mối trong kiểm tra chuyên ngành thông qua hệ thống một cửa quốc gia cũng là một thay đổi rất tích cực. Điều này giúp cắt giảm các đầu mối liên hệ cho doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục hành chính, tập trung hóa dữ liệu để áp dụng quản lý rủi ro và cắt giảm chi phí tuân thủ.

Một mặt hàng có thể được giảm đáng kể số lần bị kiểm tra theo lô, thông tin về hàng hoá và thương nhân chịu trách nhiệm về chất lượng của hàng hoá đó cũng được công bố công khai. Chính sách kiểm tra chuyên ngành áp dụng cho hàng hoá được minh bạch, giúp doanh nghiệp dễ dàng tuân thủ. Qua đó thể hiện nỗ lực rất lớn của ban soạn thảo trong việc tìm hiểu thực trạng, đối thoại với cộng đồng doanh nghiệp và các cơ quan quản lý nhà nước để tìm ra giải pháp pháp lý phù hợp.

Theo tôi, bất kỳ một chính sách mới nào cũng gặp phải các luồng ý kiến trái chiều. Nền kinh tế của chúng ta đã hội nhập sâu vào nền kinh tế toàn cầu, trong khi các quy định hiện tại đã bộc lộ những điều chưa phù hợp nên cải cách là tất yếu. Vì vậy, để có thể đi tới cái đích chung mà Quyết định 38/QĐ-TTg đã đặt ra, ta cần nghiêm túc tiếp thu ý kiến đóng góp của cộng đồng DN với tư cách là đối tượng trực tiếp bị tác động.

Mặt khác, mạnh dạn áp dụng phương thức quản lý tiên tiến của các nước để nhanh chóng đưa quy định của ta tiệm cận với tiêu chuẩn chung của thế giới. Chỉ số cạnh tranh quốc gia và tăng trưởng kinh tế sẽ là thước đo cho quyết tâm cải cách của Chính phủ. Tôi tin tưởng rằng khi đặt mục tiêu cải cách, hiện đại hoá và tạo thuận lợi thương mại lên hàng đầu thì chắc chắn chúng ta sẽ thành công.

Châu Anh (thực hiện)

N.Linh

Tin liên quan

Bài 3: Hàng trăm nghìn bao thuốc lá lậu trong “vỏ bọc” bồn cầu, ghế sofa

Bài 3: Hàng trăm nghìn bao thuốc lá lậu trong “vỏ bọc” bồn cầu, ghế sofa

Hòng qua mặt lực lượng chức năng, các đối tượng tìm cách buôn lậu hàng trăm nghìn bao thuốc lá bằng cách ngụy trang bằng "vỏ bọc" như: bồn cầu, ghế sofa, bàn cà phê…
6 tháng đầu năm Hải quan xử lý khối lượng hàng hoá vi phạm ước tính 13.614 tỷ đồng

6 tháng đầu năm Hải quan xử lý khối lượng hàng hoá vi phạm ước tính 13.614 tỷ đồng

Trong 2 ngày (3-4/7), Chi cục Điều tra chống buôn lậu (Cục Hải quan) chủ trì tổ chức Hội nghị trao đổi nghiệp vụ kiểm soát năm 2025, tại phường Vũng Tàu (TP. Hồ Chí Minh).
Ma túy do Hải quan bắt giữ tăng gần 95%

Ma túy do Hải quan bắt giữ tăng gần 95%

6 tháng đầu năm, lượng ma túy do Hải quan tham gia bắt giữ tăng tới 94,7% so với cùng kỳ năm ngoái.
Hải quan khu vực XX hướng dẫn doanh nghiệp quy định về ưu đãi đầu tư

Hải quan khu vực XX hướng dẫn doanh nghiệp quy định về ưu đãi đầu tư

Nhiều nội dung quan trọng về hàng hóa nhập khẩu của đối tượng hưởng ưu đãi đầu tư theo quy định pháp luật về đầu tư đã được Chi cục Hải quan khu vực XX hướng dẫn cho doanh nghiệp.
Nửa đầu năm, quy mô kim ngạch qua Hải quan khu vực V xấp xỉ 100 tỷ đô

Nửa đầu năm, quy mô kim ngạch qua Hải quan khu vực V xấp xỉ 100 tỷ đô

Đến hết tháng 6/2025, Chi cục Hải quan khu vực V đã giải quyết thủ tục cho 783.847 tờ khai, tăng 22% so với cùng kỳ năm trước.
Hải quan khu vực XIV: Đảm bảo duy trì hoạt động thông suốt

Hải quan khu vực XIV: Đảm bảo duy trì hoạt động thông suốt

Câu chuyện sắp xếp, tinh gọn bộ máy là chủ đề đang được quan tâm rất nhiều. Tại các đơn vị hải quan cũng vậy, sau khi tinh gọn, đầu mối đã giảm đi đáng kể, như Chi cục Hải quan khu vực XIV hiện đang phụ trách 5 tỉnh Tây Nguyên.
Hải quan khu vực IV vận hành thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Hải quan khu vực IV vận hành thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Chi cục Hải quan khu vực IV đã triển khai các quyết định về công tác cán bộ, tổ chức bộ máy và vận hành thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Hải quan khu vực V thu ngân sách đạt 7.547 tỷ đồng

Hải quan khu vực V thu ngân sách đạt 7.547 tỷ đồng

6 tháng đầu năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực V thu ngân sách đạt 7.547 tỷ đồng đạt 55% so với chỉ tiêu pháp lệnh (13.800 tỷ đồng) và bằng 114% so với cùng kỳ năm trước.
Hải quan khu vực V công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo

Hải quan khu vực V công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo

Ngày 3/7/2025, Chi cục Hải quan khu vực V tổ chức Hội nghị Công bố các quyết định bổ nhiệm lãnh đạo Chi cục và Trưởng phòng, Phó Trưởng phòng, Đội trưởng, Phó Đội trưởng thuộc Chi cục.
Hải quan Cẩm Phả tăng cường các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp

Hải quan Cẩm Phả tăng cường các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp

Sự chủ động hỗ trợ của Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả (Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã mang lại hiệu quả tích cực, góp phần tạo nền tảng pháp lý và điều kiện thực tế thuận lợi cho hoạt động XNK, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí, tránh phát sinh sai phạm.
Hải quan khu vực III tập huấn hướng dẫn sử dụng hệ thống Ecus6

Hải quan khu vực III tập huấn hướng dẫn sử dụng hệ thống Ecus6

Chi cục Hải quan khu vực III vừa tổ chức lớp tập huấn hướng dẫn sử dụng, thực hiện thủ tục hải quan trên hệ thống thông quan điện tử phiên bản 6 (Ecus6) nhằm nâng cao năng lực công chức để đáp ứng yêu cầu công việc trong tình hình mới.
6 tháng đầu năm, Hải quan thu ngân sách đạt 222.749 tỷ đồng

6 tháng đầu năm, Hải quan thu ngân sách đạt 222.749 tỷ đồng

Thống kê từ Cục Hải quan, tính đến ngày 30/6/2025, toàn ngành Hải quan thu nộp NSNN đạt 222.749 tỷ đồng, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm 2024.
Hải quan khu vực VIII phát hiện nhiều sai phạm qua "hậu kiểm"

Hải quan khu vực VIII phát hiện nhiều sai phạm qua "hậu kiểm"

6 tháng đầu năm 2025, Đội Phúc tập và Kiểm tra sau thông quan (Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã thực hiện 16 cuộc kiểm tra sau thông quan với tỷ lệ phát hiện vi phạm 88% và tổng số thu nộp ngân sách hơn 5,329 tỷ đồng.
Hơn 50.000 tờ khai hải quan trong ngày đầu thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Hơn 50.000 tờ khai hải quan trong ngày đầu thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Trong ngày đầu hoạt động theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (ngày 1/7/2025), toàn ngành Hải quan đã giải quyết thủ tục cho 50.300 tờ khai.
Hải quan khu vực XVI công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng, đội

Hải quan khu vực XVI công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng, đội

Ngày 1/7, Chi cục Hải quan khu vực XVI tổ chức Hội nghị công bố các quyết định điều động, bổ nhiệm Trưởng phòng, Phó Trưởng phòng, Đội trưởng, Phó Đội trưởng và tương đương thuộc Chi cục.
Hải quan khu vực VI ổn định bộ máy theo mô hình mới

Hải quan khu vực VI ổn định bộ máy theo mô hình mới

Ngày 1/7, Chi cục Hải quan khu vực VI tổ chức Hội nghị công bố các quyết định về công tác cán bộ theo quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của đơn vị.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Giá Đô la Mỹ trong nước tiếp tục biến động ngược chiều với giá thế giới

Giá Đô la Mỹ trong nước tiếp tục biến động ngược chiều với giá thế giới

Cục Thống kê cho biết, tính đến ngày 28/6/2025, chỉ số giá đô la Mỹ trên thị trường quốc tế đạt mức 98,6 điểm, giảm 1,34% so với tháng trước.
Công nghiệp, dịch vụ và tiêu dùng nội địa dẫn dắt tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2025

Công nghiệp, dịch vụ và tiêu dùng nội địa dẫn dắt tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2025

Theo số liệu mới nhất từ Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tổng sản phẩm trong nước (GDP) 6 tháng đầu năm 2025 tăng 7,52% so với cùng kỳ năm trước, ghi nhận mức tăng cao nhất trong cùng kỳ giai đoạn 2011–2025.
Cảnh sát biển quyết liệt phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trên biển

Cảnh sát biển quyết liệt phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trên biển

Từ đầu năm đến nay, Cảnh sát biển Việt Nam đã triển khai hiệu quả các đợt cao điểm, đấu tranh quyết liệt phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật.
3 kịch bản tác động của thuế đối ứng của Mỹ đối với xuất khẩu Việt Nam

3 kịch bản tác động của thuế đối ứng của Mỹ đối với xuất khẩu Việt Nam

Cục Thống kê, Bộ Tài chính đã đưa ra 3 kịch bản đánh giá tác động của thuế đối ứng của Mỹ đối với tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Giá vàng trong nước tháng 6/2025 hạ nhiệt, giảm 1,27% so với tháng 5/2025

Giá vàng trong nước tháng 6/2025 hạ nhiệt, giảm 1,27% so với tháng 5/2025

Giá vàng tháng 6/2025 tăng chủ yếu do tác động kết hợp của bất ổn địa chính trị tại khu vực Trung Đông, cùng với lực mua từ ngân hàng Trung ương và các quỹ đầu tư vàng tăng.
(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025

(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, cơ cấu tố chức mới của cơ quan thuế bao gồm 34 Thuế tỉnh, thành phố; 350 Thuế cơ sở đồng bộ với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Bài 3: (LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp

Bài 3: (LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp

Đó là khẳng định của ông Nguyễn Văn Được, Tổng Giám đốc Công ty TNHH kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín với phóng viên Tạp chí Kinh tế - Tài chính khi bàn về vấn đề phân cấp, phân quyền trong công tác quản lý thuế.
(INFOGRAPHICS): Kế hoạch hành động của Cục Thuế để phát triển kinh tế tư nhân

(INFOGRAPHICS): Kế hoạch hành động của Cục Thuế để phát triển kinh tế tư nhân

Triển khai thực hiện các Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, ngành Thuế đã xây dựng kế hoạch hành động để phát triển kinh tế tư nhân
(INFOGRAPHICS): Lưu ý khi làm thủ tục định danh điện tử cho doanh nghiệp, tổ chức

(INFOGRAPHICS): Lưu ý khi làm thủ tục định danh điện tử cho doanh nghiệp, tổ chức

Cơ quan thuế lưu ý một số nội dung nhằm tránh bị từ chối cấp tài khoản định danh điện tử tổ chức do dữ liệu không khớp với dữ liệu tại cơ quan thuế hoặc dữ liệu tại cơ quan đăng ký kinh doanh.
(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025

(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025

Từ 1/7, hệ thống chính sách thuế của Việt Nam sẽ bước vào một giai đoạn mới với hàng loạt quy định quan trọng có hiệu lực, tác động sâu rộng đến cả doanh nghiệp và người dân.
Phiên bản di động