Tăng cường chống buôn lậu đối với hàng hóa mua bán qua thương mại điện tử

Cục trưởng Vũ Quang Toàn tham luận về kết quả công tác chống buôn lậu năm 2024 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2025 tại Hội nghị trực tuyến tổng kết kết quả công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ công tác năm 2025 của Tổng cục Hải quan (ngày 16/12/2024). Ảnh: Q.Hùng.

Không ít khó khăn, vướng mắc

Năm 2024, công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới của ngành Hải quan đạt được nhiều thành tích.

Cụ thể, toàn Ngành phát hiện, bắt giữ và xử lý: 16.390 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 24 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 157 vụ.

Tuy nhiên, theo Cục trưởng Vũ Quang Toàn, trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, lực lượng kiểm soát ngành Hải quan đã vấp phải không ít khó khăn, vướng mắc.

Đơn cử như, thẩm quyền điều tra theo thủ tục tố tụng hình sự của cơ quan Hải quan trong công tác đấu tranh chống buôn lậu còn bị hạn chế.

Bởi, Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định cơ quan Hải quan chỉ có thẩm quyền điều tra theo tố tụng hình sự tại đối với 3 tội danh gồm: “buôn lậu” (Điều 188), tội “vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới” (Điều 189) và tội “sản xuất, buôn bán hàng cấm” (Điều 190).

Vì vậy, khi thực thi nhiệm vụ trong địa bàn hoạt động hải quan, có rất nhiều loại tội phạm xảy ra thuộc nhiệm vụ quản lý của ngành Hải quan như: vận chuyển trái phép vũ khí, ma túy qua biên giới; trốn thuế, rửa tiền, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng giả, hàng hoá thuộc danh mục CITES (Công ước quốc tế về buôn bán các loại động, thực vật hoang dã nguy cấp)…

“Thực tế, khi phát hiện những hành vi phạm tội này, cơ quan Hải quan phải chuyển cho cơ quan điều tra. Điều này mất rất nhiều thời gian về thủ tục hành chính, không bảo đảm được tính nhanh chóng kịp thời trong phát hiện, điều tra tội phạm”, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu nhấn mạnh.

Triển khai Chiến dịch con rồng Mê Kông VII

Về nhiệm vụ năm 2025 và thời gian tới, Cục trưởng Vũ Quang Toàn cho biết, Cục Điều tra chống buôn lậu tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm như:

Xây dựng, sắp xếp tổ chức bộ mát của Cục theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, chính quy, chuyên nghiệp.

Xây dựng và triển khai thực hiện quản lý nguồn nhân lực theo năng lực dựa trên vị trí việc làm; tăng cường kỷ cương kỷ luật hành chính, đạo đức công vụ…

Rà soát các văn bản quy phạm pháp luật và quy trình nghiệp vụ để đánh giá tác động và đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế đảm bảo các hoạt động thông suốt, đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ của mô hình tổ chức, bộ máy mới.

Khai thác, sử dụng hiệu quả trang thiết bị chuyên dùng đảm bảo tận dụng tối đa thế mạnh của khoa học công nghệ phục vụ công tác phòng, chống buôn lậu; ma túy

Đẩy mạnh phòng, chống tội phạm ma túy thông qua chủ động xây dựng kế hoạch, phương án đấu tranh để triệt phá thành công các chuyên án lớn. Nhận diện, phát hiện, cảnh báo về các phương thức, thủ đoạn mới, tinh vi của tội phạm ma túy…

Tiếp tục duy trì, phát huy tối đa hiệu quả các kênh hợp tác song phương, đa phương với Hải quan các nước về chia sẻ thông tin tình báo phục vụ công tác CBL, đặc biệt là triển khai Chiến dịch con rồng Mê Kông VII…

Tăng cường kiểm tra, kiểm soát đối với loại hình nhập khẩu, vận chuyển hàng hoá mua bán qua các ứng dụng trực tuyến, hàng hoá gửi qua chuyển phát nhanh thông qua việc mua bán trên các sàn thương mại điện tử từ nước ngoài chuyển về Việt Nam. Đấu tranh với các hành vi như: làm giả giấy tờ, tài liệu để nhập khẩu trái phép hàng hóa thuộc mặt hàng xuất nhập khẩu có điều kiện…