Facebook Twitter youtube Tiktok

Sụt đơn hàng xuất khẩu: Cảnh báo sớm cho nguy cơ bị thay thế

Xuất khẩu Việt Nam đầu năm 2025 đang đối mặt nhiều thách thức. Theo S&P Global, đơn đặt hàng mới trong ngành sản xuất tiếp tục giảm trong tháng 5, chủ yếu do lo ngại thuế quan cao từ Mỹ – thị trường xuất khẩu trọng điểm. Tổng thống Mỹ từng tuyên bố áp thuế đối ứng đến 46% với hàng từ các nước có thặng dư lớn, trong đó có Việt Nam. Thực tế, xuất khẩu nửa đầu tháng 5 chỉ đạt 16,88 tỷ USD, giảm 18,3% so với nửa cuối tháng 4; cán cân thương mại cũng thâm hụt kỷ lục 2,32 tỷ USD.
Chủ động nguồn hàng đón cơ hội trong xuất khẩu xanh Đa dạng hóa thị trường, doanh nghiệp thực phẩm gia tăng đơn hàng xuất khẩu Một doanh nghiệp hủy đơn hàng xuất khẩu đi Hoa Kỳ trị giá gần 1 triệu USD
Sụt đơn hàng xuất khẩu: Cảnh báo sớm cho nguy cơ bị thay thế
Ngành da giày đang chịu sức ép lớn từ thuế Mỹ và yêu cầu sản xuất xanh ngày càng khắt khe của EU.

Bức tranh xuất khẩu của Việt Nam trong những tháng đầu năm 2025 đang cho thấy những gam màu trầm lắng.

Báo cáo mới nhất từ S&P Global chỉ ra rằng số lượng đơn đặt hàng mới trong ngành sản xuất tiếp tục giảm trong tháng 5 và chính sách thuế quan từ thị trường trọng điểm Mỹ được xem là nguyên nhân cốt lõi dẫn đến tình trạng này. Nỗi lo về sự sụt giảm đơn hàng xuất khẩu do bất lợi về giá, sau khi Tổng thống Mỹ công bố khả năng áp thuế đối ứng lên tới 46% với hàng hóa từ các quốc gia có thặng dư thương mại lớn, trong đó có Việt Nam, giờ đây đã không còn là dự báo đơn thuần.

Thực tế, số liệu từ Cục Hải quan cho thấy, tổng trị giá hàng hóa xuất khẩu trong nửa đầu tháng 5 chỉ đạt 16,88 tỷ USD, giảm tới 18,3% so với nửa cuối tháng 4, tập trung chủ yếu ở các nhóm hàng công nghiệp chế biến - vốn là trụ cột của nền kinh tế.

Cùng với đó, cán cân thương mại đã thâm hụt 2,32 tỷ USD, mức sâu nhất từ đầu năm đến nay.

Những áp lực bủa vây doanh nghiệp xuất khẩu

Tình hình giảm sút này không chỉ xuất phát từ yếu tố thuế quan. Các thị trường lớn như Mỹ, EU và Trung Quốc vẫn chưa phục hồi nhu cầu một cách ổn định.

Bên cạnh lạm phát và chính sách thắt chặt tiền tệ ở các nền kinh tế lớn, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam còn đối mặt với hàng loạt thách thức khác: sự thay đổi trong quy tắc xuất xứ, các rào cản kỹ thuật mới và chuỗi logistics toàn cầu vẫn chưa hoàn toàn thông suốt.

Việc nhiều đơn hàng điện tử bị trì hoãn hoặc điều chỉnh tiến độ giao hàng cũng góp phần làm sụt giảm nhanh chóng lượng xuất khẩu.

Đối với các ngành hàng chủ lực, áp lực càng rõ nét. Bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Da giày và Túi xách Việt Nam chia sẻ rằng, ngành da giày đang đối mặt với rủi ro gia tăng từ các biện pháp thuế quan của Mỹ và sự phụ thuộc đáng kể vào nguồn nguyên liệu thô nhập khẩu.

Thêm vào đó, các tiêu chuẩn ngày càng nghiêm ngặt liên quan đến sản xuất xanh, tuần hoàn và giảm phát thải CO₂ do Liên minh châu Âu áp dụng đang đòi hỏi ngành phải khẩn trương điều chỉnh quy trình sản xuất theo hướng bền vững. Chuỗi cung ứng và hoạt động logistics nội tại ngành cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Tương tự, ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam, xác nhận Mỹ là thị trường xuất khẩu dệt may lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn một phần ba tổng kim ngạch trong năm 2024. Trong khi đó, thị trường châu Âu ngày càng siết chặt các tiêu chuẩn phát triển bền vững, tạo ra áp lực cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ như Trung Quốc, Ấn Độ, Bangladesh hay Indonesia.

Ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, nhận định dựa trên khảo sát PMI, rằng dù chi phí đầu vào có giảm lần đầu tiên sau gần hai năm do nhu cầu giảm, tâm lý thận trọng vẫn bao trùm doanh nghiệp khi lượng đơn hàng xuất khẩu mới giảm mạnh, kéo theo tổng đơn hàng đi xuống.

Ông nhấn mạnh rằng, "mọi ánh mắt sẽ đổ dồn vào chính sách thuế quan của Mỹ để xem ngành sản xuất của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng như thế nào" khi năm 2025 đi qua một nửa.

Góc nhìn chuyên gia và những kiến nghị then chốt

Trước bối cảnh đầy thách thức này, các chuyên gia kinh tế và đại diện hiệp hội ngành hàng đã đưa ra những phân tích sâu sắc cùng các kiến nghị thiết thực.

TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, đưa ra các kịch bản về tác động của thuế quan Mỹ. Ông dự báo trong trường hợp xấu nhất, nếu Việt Nam chịu mức thuế đối ứng 46% từ đầu tháng 7, xuất khẩu có thể giảm từ 22 - 24 tỷ USD (tương đương 5 - 6%) so với kịch bản thông thường.

Tuy nhiên, ông lạc quan hơn nếu Việt Nam đàm phán được mức thuế đối ứng khoảng 20 - 25% trong vòng một năm, khi đó xuất khẩu chỉ giảm từ 6 - 7,5% (tương đương 1,2 - 1,5%) so với kịch bản thông thường. Kịch bản tốt nhất là Việt Nam chỉ bị áp thuế 10% như 126 nước khác, khi đó xuất khẩu sẽ không bị ảnh hưởng đáng kể.

Từ đó, ông kiến nghị Chính phủ và các cơ quan quản lý cần kiên định, chủ động thúc đẩy quan hệ hợp tác cùng có lợi với Mỹ và tăng cường đối thoại, đàm phán qua các kênh. Cần sớm triển khai các giải pháp cụ thể nhằm cân bằng thương mại hơn với Mỹ, bao gồm tăng nhập khẩu từ Mỹ và tiếp tục giảm thuế đối ứng với hàng nhập khẩu từ Mỹ.

Đặc biệt, cần có phương án đàm phán nhanh, hiệu quả, với cam kết, giải pháp và lộ trình cụ thể để đạt được kịch bản thuế suất thấp hơn (20-25%).

Từ góc độ ngành da giày, bà Phan Thị Thanh Xuân đưa ra các kiến nghị cụ thể cho Nhà nước. Bà cho rằng cần tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp nghiên cứu thị trường và xây dựng cơ sở dữ liệu xuất khẩu để kết nối tốt hơn với khách hàng quốc tế.

Việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt trong marketing và thiết kế sản phẩm thông qua hợp tác với chuyên gia quốc tế, cũng là yếu tố then chốt.

Đồng thời, hoạt động xúc tiến thương mại quốc tế cần được đẩy mạnh tại Việt Nam dưới nhiều hình thức như hội chợ, triển lãm, hội nghị và đoàn xúc tiến thương mại. Bà cũng nhấn mạnh việc tận dụng tối đa xu hướng chuyển đổi số bằng cách ứng dụng công nghệ như hội chợ trực tuyến, nền tảng thương mại điện tử, AI, big data và blockchain để nâng cao hiệu quả tiếp cận thị trường.

Cuối cùng, cần chú trọng thu hút đầu tư, đặc biệt từ nước ngoài, vào sản xuất và phân phối nguyên phụ liệu nhằm hình thành các trung tâm cung ứng nội địa và phát triển chuỗi cung ứng bền vững cho ngành da giày.

Chia sẻ thêm về thị trường Mỹ, ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán Thương mại tại Mỹ, đưa ra một góc nhìn khác. Ông cho rằng, việc Mỹ tham vọng vực dậy năng lực sản xuất giày dép nội địa thông qua chính sách thuế quan sẽ là một nhiệm vụ khó khăn, bởi đây là ngành đòi hỏi vốn lớn, máy móc nặng và thâm dụng lao động.

Ông Hưng dẫn lại ý kiến của Tổng thống Trump rằng, Mỹ không cần một ngành dệt may phát triển mạnh mà tập trung vào các sản phẩm công nghệ cao hơn. Điều này cho thấy, Mỹ vẫn là thị trường triển vọng cho xuất khẩu dệt may và giày dép của Việt Nam.

Từ đó, ông Hưng kiến nghị Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan cần thúc đẩy đàm phán để tạo cơ chế ổn định cho doanh nghiệp, đặc biệt trong ngành dệt may, giày dép. Các cơ quan cũng cần hỗ trợ doanh nghiệp tuân thủ quy định về tiêu chuẩn, xuất xứ và sản xuất bền vững – yếu tố ngày càng quan trọng.

Ở cấp địa phương, cần tạo điều kiện về hạ tầng và môi trường đầu tư để doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và đầu tư sản xuất bền vững. Các hiệp hội ngành hàng cần phối hợp chặt chẽ với các đối tác Mỹ để nắm bắt chính sách và cập nhật quy định nhập khẩu kịp thời.

Để "chặn đà giảm" và tạo động lực mới cho xuất khẩu, đặc biệt trong bối cảnh những thách thức từ thị trường thế giới và nguy cơ thuế quan Mỹ đang hiện hữu, đòi hỏi một chiến lược tổng thể và sự phối hợp chặt chẽ.

Từ các phân tích và kiến nghị của chuyên gia, có thể thấy, các giải pháp cần tập trung vào ba trụ cột chính: đàm phán chính sách vĩ mô hiệu quả, hỗ trợ và nâng cao năng lực thích ứng cho doanh nghiệp (bao gồm cả yếu tố công nghệ và bền vững), và cải thiện môi trường kinh doanh, hạ tầng từ cấp địa phương.

Chỉ khi Nhà nước, doanh nghiệp, hiệp hội và các cơ quan ngoại giao cùng đồng lòng, chủ động và linh hoạt, xuất khẩu Việt Nam mới có thể vượt qua giai đoạn khó khăn hiện tại và tiếp tục khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.

HOA BÙI

Tin liên quan

Gần 90% doanh nghiệp Việt Nam chọn bứt phá để vươn ra thế giới

Gần 90% doanh nghiệp Việt Nam chọn bứt phá để vươn ra thế giới

Gần 90% doanh nghiệp Việt Nam đang đẩy mạnh chiến lược vươn ra thị trường quốc tế, bất chấp nhiều thách thức về chi phí, thuế quan. Khảo sát của Ngân hàng UOB cho thấy, động lực mở rộng, tận dụng cơ hội trong ASEAN cùng xu thế số hóa và phát triển xanh ngày càng rõ nét trong mục tiêu tăng trưởng dài hạn.
Trung Quốc không còn là “bệ đỡ” xuất khẩu rau quả Việt?

Trung Quốc không còn là “bệ đỡ” xuất khẩu rau quả Việt?

Ngành rau quả Việt Nam đang trải qua những tháng đầy thử thách khi kim ngạch xuất khẩu liên tục sụt giảm. Theo số liệu sơ bộ từ Cục Hải quan, tháng 5/2025, giá trị xuất khẩu rau quả chỉ đạt hơn 496 triệu USD, giảm tới 33,5% so với cùng kỳ năm 2024. Đây đã là tháng thứ 5 liên tiếp xuất khẩu đi xuống, kéo tổng kim ngạch 5 tháng đầu năm chỉ đạt gần 2,2 tỷ USD, giảm 17,8% so với cùng kỳ.
TP Hồ Chí Minh: Giữ ngôi đầu về xuất khẩu

TP Hồ Chí Minh: Giữ ngôi đầu về xuất khẩu

(HQ Online) - Lần đầu tiên kim ngạch xuất khẩu (XK) qua các cửa khẩu cảng TPHCM đạt xấp xỉ với kim ngạch nhập khẩu, đưa TPHCM giữ ngôi đầu về XK. Kết quả này, ngoài sự hỗ trợ, tạo thuận lợi của cơ quan chức năng còn có sự nỗ lực rất lớn của các doanh nghiệp.
Doanh nghiệp chọn “lối thoát” xuất khẩu cá ngừ

Doanh nghiệp chọn “lối thoát” xuất khẩu cá ngừ

Xu hướng đa dạng hóa thị trường đang trở thành “lối thoát” được nhiều doanh nghiệp lựa chọn, không chỉ để phân tán rủi ro mà còn để đón đầu những cơ hội xuất khẩu mới.
Cơ hội bứt phá của cá tra Việt khi Hoa Kỳ áp mức thuế 0%

Cơ hội bứt phá của cá tra Việt khi Hoa Kỳ áp mức thuế 0%

Cá tra Việt Nam vừa ghi dấu mốc mới khi 8 doanh nghiệp chính thức được Hoa Kỳ áp mức thuế 0%, mở ra cơ hội bứt phá tại thị trường khó tính hàng đầu thế giới.
Doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng thế nào để xuất khẩu bền vững vào Nhật Bản?

Doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng thế nào để xuất khẩu bền vững vào Nhật Bản?

Nhật Bản là thị trường xuất khẩu tiềm năng của Việt Nam nhờ lợi thế ưu đãi thuế quan từ 4 Hiệp định thương mại tự do chung giữa hai nước. Để tận dụng lợi thế này, doanh nghiệp cần đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt.
Xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ tăng vọt, nhưng vẫn lo ngại thuế đối ứng

Xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ tăng vọt, nhưng vẫn lo ngại thuế đối ứng

Thị trường Hoa Kỳ là điểm nhấn xuất khẩu thủy sản trong tháng 5/2025, với kim ngạch hơn 234 triệu USD, tăng 61% so với cùng kỳ – mức tăng mạnh nhất trong số các thị trường lớn.
Quy định mới về danh mục hàng hóa nhập khẩu với cư dân biên giới

Quy định mới về danh mục hàng hóa nhập khẩu với cư dân biên giới

Bộ Công thương vừa ban hành Văn bản hợp nhất số 15/VBHN‑BCT tổng hợp toàn bộ quy định chi tiết về danh mục hàng hóa được phép mua bán, trao đổi của cư dân biên giới. Văn bản này là kết quả của việc tích hợp Thông tư số 02/2018/TT‑BCT cùng các điều chỉnh, bổ sung tại Thông tư số 34/2025/TT‑BCT, trong đó có nhiều thay đổi đáng chú ý.
Mục tiêu xuất khẩu 18 tỷ USD trong năm 2025 của ngành gỗ Việt đang bị đe dọa

Mục tiêu xuất khẩu 18 tỷ USD trong năm 2025 của ngành gỗ Việt đang bị đe dọa

Việc Hoa Kỳ khởi động điều tra chống bán phá giá đối với gỗ dán Việt Nam đang thổi bùng căng thẳng thương mại mới, đe dọa nghiêm trọng mục tiêu xuất khẩu 18 tỷ USD trong năm 2025, buộc ngành gỗ phải tìm cách thích ứng nhanh để giữ vững vị thế trên thị trường toàn cầu.
Sắt thép Việt rộng cửa vào Malaysia

Sắt thép Việt rộng cửa vào Malaysia

Từ ngày 23/6/2025, Malaysia chính thức dỡ bỏ việc áp dụng thuế chống bán phá giá đối với các sản phẩm sắt, thép có xuất xứ hoặc được xuất khẩu từ Việt Nam và Hàn Quốc. Quyết định này được Bộ Thương mại, Đầu tư và Công nghiệp Malaysia (MITI) đưa ra sau một quá trình rà soát kỹ lưỡng, hứa hẹn mở ra những cơ hội xuất khẩu rộng lớn hơn cho các doanh nghiệp thép trong nước.
Lạng Sơn: Thông quan hàng nông sản thông suốt nhờ chuẩn bị sẵn kịch bản

Lạng Sơn: Thông quan hàng nông sản thông suốt nhờ chuẩn bị sẵn kịch bản

Chủ động lên sẵn kịch bản ứng phó và áp dụng đồng bộ, hiệu quả các giải pháp đã giúp hoạt động thông quan tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn diễn ra thông suốt, đặc biệt trong thời điểm chính vụ thu hoạch và tiêu thụ các mặt hàng nông sản, trái cây tươi.
Doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản lo lắng bị áp thuế đối ứng

Doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản lo lắng bị áp thuế đối ứng

Hiện các doanh nghiệp thủy sản đang rất lo lắng khi thời hạn lùi áp thuế đối ứng của Hoa Kỳ vào ngày 9/7/2025 đang đến gần.
Xuất khẩu tăng, nhưng còn nhiều nỗi lo

Xuất khẩu tăng, nhưng còn nhiều nỗi lo

5 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tăng 14%, vượt kỳ vọng và trở thành điểm sáng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bất ổn. Tuy nhiên, đằng sau con số ấn tượng ấy là những lo ngại về chi phí tăng, rào cản kỹ thuật và sự phụ thuộc lớn vào khối FDI cùng nguyên liệu nhập khẩu, khiến triển vọng dài hạn không dễ đoán định.
Xuất khẩu nghêu sang Trung Quốc tăng gần 4 lần

Xuất khẩu nghêu sang Trung Quốc tăng gần 4 lần

Trong 5 tháng đầu năm 2025, các sản phẩm nghêu của Việt Nam đã có mặt tại 49 thị trường trên thế giới, trong đó xuất khẩu sang Trung Quốc tăng gần 4 lần.
Giải pháp tối ưu hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu sang Hoa Kỳ

Giải pháp tối ưu hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu sang Hoa Kỳ

Thuế đối ứng, dù được thiết kế để điều chỉnh cán cân thương mại nhưng cũng đang tạo ra những tác động đáng kể đến hệ thống logistics toàn cầu và Việt Nam cũng không tránh khỏi những ảnh hưởng này.
Cần có  "tấm khiên" bảo vệ ngành đường Việt Nam

Cần có "tấm khiên" bảo vệ ngành đường Việt Nam

Sau gần 4 năm các biện pháp phòng vệ thương mại được áp dụng, "tấm khiên" bảo vệ ngành đường Việt Nam trước sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan đang bước vào một giai đoạn mang tính quyết định.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Doanh nghiệp khu công nghiệp chuyển hướng sang chiến lược linh hoạt

Doanh nghiệp khu công nghiệp chuyển hướng sang chiến lược linh hoạt

Dù thị trường chứng khoán phục hồi nhanh chóng song các doanh nghiệp KCN vẫn đang chịu áp lực lớn do phụ thuộc trực tiếp vào FDI và thương mại quốc tế.
Samsung Solve for Tomorrow 2025 khơi dậy đổi mới sáng tạo trong thế hệ trẻ

Samsung Solve for Tomorrow 2025 khơi dậy đổi mới sáng tạo trong thế hệ trẻ

Qua 6 mùa tổ chức, cuộc thi Samsung Solve for Tomorrow đã trở thành sân chơi công nghệ thường niên dành cho học sinh cả nước. Năm nay, bước sang năm thứ 7, cuộc thi vẫn chứng minh sức hút mạnh mẽ.
Vinh danh gần 200 doanh nghiệp tiêu biểu trong thực hành ESG và đổi mới sáng tạo

Vinh danh gần 200 doanh nghiệp tiêu biểu trong thực hành ESG và đổi mới sáng tạo

Gần 200 doanh nghiệp đã được vinh danh tại Lễ công bố và vinh danh doanh nghiệp tiêu biểu trong các bảng xếp hạng ESG100, ESG10, VIE50, VIE10 và top 10 khu công nghiệp ESG.
Dữ liệu livestream bán hàng trên nền tảng số bắt buộc phải lưu trữ 3 năm

Dữ liệu livestream bán hàng trên nền tảng số bắt buộc phải lưu trữ 3 năm

Bộ Công Thương đang lấy ý kiến rộng rãi Dự thảo Luật Thương mại điện tử, trong đó có quy định điều chỉnh hoạt động livestream bán hàng trên nền tảng số.
6 tháng đầu năm 2025: Chi cục Thuế khu vực I cán mốc số thu 375.891 tỷ đồng

6 tháng đầu năm 2025: Chi cục Thuế khu vực I cán mốc số thu 375.891 tỷ đồng

Ngày 27/6 Chi cục Thuế khu vực I đã tổ chức Hội nghị Tuyên dương điển hình tiên tiến lần thứ VI giai đoạn 2020-2025 và sơ kết công tác thuế 6 tháng đầu năm 2025
(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025

(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025

Từ 1/7, hệ thống chính sách thuế của Việt Nam sẽ bước vào một giai đoạn mới với hàng loạt quy định quan trọng có hiệu lực, tác động sâu rộng đến cả doanh nghiệp và người dân.
(INFOGRAPHICS) Lộ trình chuyển đổi toàn diện cho hộ, cá nhân kinh doanh

(INFOGRAPHICS) Lộ trình chuyển đổi toàn diện cho hộ, cá nhân kinh doanh

Từ năm 2026, chính sách thuế được định hướng phân loại hộ và cá nhân kinh doanh thành 4 nhóm dựa trên mức doanh thu để áp dụng các phương pháp quản lý phù hợp.
LONGFORM: Chuyển đổi số và cải cách thuế, góp phần hoàn thành mục tiêu tăng trưởng

LONGFORM: Chuyển đổi số và cải cách thuế, góp phần hoàn thành mục tiêu tăng trưởng

Thời gian qua, cơ quan thuế các cấp đã chú trọng rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số trong tất cả các khâu quản lý thuế.
Tỷ lệ khấu trừ thuế của hộ, cá nhân kinh doanh online

Tỷ lệ khấu trừ thuế của hộ, cá nhân kinh doanh online

Theo quy định tại Nghị định 117/2025/NĐ-CP, kể từ ngày 1/7/2025, sàn TMĐT có có trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế thay cho hộ, cá nhân kinh doanh.
(INFOGRAPHICS): Tín hiệu tích cực trong thu hút FDI tại Việt Nam 5 tháng đầu năm 2025

(INFOGRAPHICS): Tín hiệu tích cực trong thu hút FDI tại Việt Nam 5 tháng đầu năm 2025

Theo báo cáo từ Cục Thống kê (Bộ Tài chính), thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2025 ghi nhận những tín hiệu tích cực.
Phiên bản di động