Rà soát toàn bộ quỹ nhà tái định cư để chuyển sang nhà ở xã hội

Làm rõ nguyên nhân chênh lệch rất lớn giá đất sau đấu giá

Tại phiên thảo luận, liên quan vấn đề đấu giá quyền sử dụng đất, ông Đỗ Đức Duy, Bộ trưởng Bộ TN&MT cho biết, thời gian vừa qua, tại một số địa phương tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất có tình trạng chênh lệch rất lớn giữa giá khởi điểm và giá trúng đấu giá, có biểu hiện đầu cơ thổi giá, tạo mặt bằng giá cao làm ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của thị trường BĐS.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ TN&MT đã tiến hành kiểm tra, rà soát và nhận thấy có một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên.

Cụ thể: việc lập công khai quy hoạch các khu vực phát triển đô thị, nhà ở chưa được thực hiện bài bản, công khai, minh bạch, tạo cơ hội để các đối tượng lợi dụng đầu cơ đất đai.

Một số đối tượng tham gia đấu giá đất không thực sự có nhu cầu về đất ở, nhà ở mà chủ yếu vì mục đích đầu cơ thao túng giá thông qua việc đẩy giá cao, thổi giá và bán lại nhà đất vừa trúng đấu giá để thu lợi hoặc tạo mặt bằng giá ảo đối với khu vực xung quanh. Sau khi đấu giá, một số người trúng đấu giá chưa nộp tiền sử dụng đất đúng thời hạn theo quy chế đấu giá và có dấu hiệu bỏ cọc.

Bên cạnh đó, một số địa phương thiếu chủ động trong việc tạo quỹ đất để đấu giá đất, dẫn đến nhu cầu đất ở, nhà ở của người dân khan hiếm và không đáp ứng đầy đủ trong thời gian dài.

Ngoài ra, có trường hợp địa phương sử dụng giá đất trong bảng giá đất hiện hành chưa được điều chỉnh kịp thời, thấp hơn nhiều so với mặt bằng giá đất thực tế để làm giá khởi điểm dẫn đến giá trúng đấu giá và giá khởi điểm có sự chênh lệch lớn cũng thu hút nhiều đối tượng tham gia đấu giá để kiếm lời.

Ông Đỗ Đức Duy, Bộ trưởng Bộ TN&MT.

Làm rõ giải pháp hạn chế tình trạng chênh lệch giá đất sau đấu giá, Bộ trưởng Bộ TN&MT cho biết, Bộ yêu cầu các địa phương triển khai 5 giải pháp trọng tâm:

Một là, công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị.

Hai là, điều chỉnh hợp lý giá đất trong bảng giá đất làm giá để tính giá khởi điểm.

Ba là, trong quy chế đấu giá có thể quy định rút ngắn thời gian nộp tiền thanh toán trúng đấu giá và bổ sung quy định việc công khai các trường hợp trúng giá cao nhưng bỏ cọc nhằm hạn chế các đối tượng lợi dụng đấu giá đất để trục lợi, thổi giá, gây nhiễu loạn thị trường BĐS.

Bốn là, cần có các biện pháp bảo đảm nguồn cung BĐS, nhà ở, đất ở có giá cả hợp lý, phù hợp với khả năng tiếp cận và khả năng chi trả của đại đa số người dân có nhu cầu thực, khắc phục tình trạng mất cân đối cung, cầu trên thị trường BĐS, bao gồm các sản phẩm đấu giá quyền sử dụng đất.

Năm là, tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định.

Tập trung mở rộng quỹ nhà ở xã hội

Giải trình làm rõ hạn chế trong phát triển nhà ở xã hội (NOXH) là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, từ năm 2021 đến nay, các địa phương đã quy hoạch 9.757 hecta đất để xây dựng nhà ở xã hội.

Có 622 dự án NOXH được triển khai với quy mô 565.177 căn, trong đó đã hoàn thành 79 dự án, với quy mô 40.679 căn.

Đã khởi công xây dựng 131 dự án với quy mô 111.687 căn; đã chấp thuận chủ trương đầu tư 412 dự án, với quy mô 411.076 căn.

Quang cảnh phiên thảo luận chiều 28/10.

“Kết quả này chưa đáp ứng nhu cầu của công nhân, người lao động và người thu nhập thấp, nhiều địa phương chưa hoàn thành chỉ tiêu phát triển NOXH”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Theo Bộ trưởng, có nhiều vướng mắc liên quan đến quy định và thực thi pháp luật, vướng mắc liên quan đến quy hoạch đất đai, đầu tư, đấu thầu, xây dựng, tín dụng… liên quan đến thủ tục hành chính triển khai thực hiện dự án NOXH.

Đồng thời, chính sách ưu đãi chưa thực sự khuyến khích nhà đầu tư tham gia đầu tư phát triển NOXH như báo cáo giám sát và ý kiến của các đại biểu Quốc hội phát biểu.

Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, Bộ Xây dựng cùng với các bộ, ngành, địa phương sẽ tập trung thực hiện Chỉ thị 34 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển NOXH trong tình hình mới.

Đồng thời tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác phát triển NOXH, xác định phát triển NOXH là quyết tâm chính trị, nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị, là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần ưu tiên trong phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương; đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội và hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, hàng năm của từng địa phương.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà.

Phát biểu tại phiên thảo luận, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đồng tình với các ý kiến đã nêu về những tồn tại trong quản lý thị trường BĐS, NOXH, có tình trạng mất cân đối cung cầu; số lượng NOXH còn thấp, có nơi đã xây dựng nhưng chưa đưa vào sử dụng, nhiều nhà ở tái định cư đang để lãng phí, nhà ở thương mại đang được tập trung đầu tư nhiều hơn.

Theo đó, Phó Thủ tướng khẳng định, việc hoàn thiện các khâu điều tra, đánh giá nhu cầu đối với NOXH, mở rộng các đối tượng thụ hưởng để mọi người dân đều tiếp cận được NOXH là việc cần thiết.

Cần phải triển khai một cách thuyết phục tại địa phương, đó là chiến lược quy hoạch và chương trình nhà ở, trong đó có nhà ở đối với những người thu nhập như NOXH, nhà ở đô thị, đặc biệt là nhóm nhà ở thương mại và thu nhập cao.

Cùng với đó, cần triển khai cụ thể ở từng địa phương công tác liên quan đến chiến lược, quy hoạch nhà ở, trong đó có NOXH, nhà ở đô thị, nhà ở thương mại.

Phó Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, Chính phủ sẽ mở rộng, tạo quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội; rà soát toàn bộ quỹ nhà tái định cư để chuyển sang nhà ở xã hội; đẩy mạnh cải cách, rút gọn, tinh giản quy trình thủ tục hành chính.

Đồng thời, mở rộng các đối tượng thụ hưởng, tăng khả năng tiếp cận NOXH, sử dụng phối hợp nhiều biện pháp để giữ giá NOXH ở mức hợp lý đảm bảo nâng cao hiệu quả phát triển NOXH trong thời gian tới.