Người Tết phố, hồn Xuân quê

	Người dân TPHCM xuống phố đón xuân tại Lễ hội đường sách, đường hoa tết Nhâm Dần
	Xuân Quê hương 2022: Người Việt Nam tại Nga và Israel hướng về đất nước
	Chăm lo cho người đón Tết xa quê

Tết quê đơn sơ và ấm áp. Ảnh: Internet

Ngày ấy, vào dịp Tết, anh em tôi lại cùng cha mẹ háo hức ngược sông Lam về đón Tết ở quê. Giống như bao làng quê trên dải đất miền Trung, quê tôi nghèo lắm. Nghèo nhưng vui, cứ vào dịp Tết, không khí trong làng ngoài xã hết sức rộn ràng.

Lũ trẻ nít vô tư, quên mất cái rét, thích thú, háo hức chạy khắp làng, trong khi các anh lớn thích nhất là đến xem các bác các chú mổ lợn, chia thịt tại sân hợp tác xã, nơi trai tráng đều có mặt, tếu táo ổn ã cả một góc làng.

Trên đường làng, các bà các mẹ tranh thủ đi chợ Tết, tiếng quang gánh kẽo kẹt, tiếng cười nói rộn rã. Trong cái rét của những ngày xuân, mưa phùn nhè nhẹ, nền chợ bùn nhão nhoét, mải chọn đồ nhưng những bàn chân trần vẫn không quên bấm chặt vào bùn đất kẻo ngã.

Tôi vẫn còn nhớ như in, vào những ngày hai chín, ba mươi Tết, cha cần mẫn tô lại bức mành tre in hình rùa đội hạc treo trước ban thờ, cẩn thận treo lên đôi câu đối Tết và tờ cuốn thư, ngũ quả.

Dưới bếp, mẹ và bà cùng nhau rửa lá dong, ngâm nếp, đãi đỗ... Các gia đình rộn ràng gói bánh chưng, bánh tét, giã giò, thêm nồi rượu nếp... Cận Tết, bếp nhà nào cũng đỏ lửa suốt ngày, mùi nếp lứt, cơm rượu, mùi khói rơm rạ... thơm nồng khắp xóm. Đêm đến, nhà nhà quây quần ấm áp bên bếp lửa canh nồi bánh chưng, cùng nhau chuyện trò về một năm đã qua.

Tết xưa quê nghèo, nhà nhà chỉ có hoa giấy, hoa bóng kính đón Tết. Ảnh: Internet

Tết quê nghèo thời bao cấp nên vật phẩm cũng đơn sơ. Không có hoa tươi bày biện trong nhà, trên ban thờ tổ tiên chỉ là hoa giấy, hoa làm từ bóng kính. Có điều, như chiều lòng người, dù rét ít hay nhiều, năm nào cây mận bên hiên nhà cũng trổ hoa đúng vào dịp Tết. Không thắm hồng như đào phai, đào bích, những bông hoa mận trắng mộc mạc, đơn sơ, rưng rưng trong gió rét là hình ảnh không bao giờ phai nhòa trong tâm trí.

Ngày ấy, mâm cỗ ngày Tết của các gia đình ở quê tôi hầu như chỉ có bánh chưng, thịt lợn và món giò. Nhưng không giống với giò lụa bây giờ, thời ấy thực phẩm khan hiếm, nên khi làm giò người quê tôi thường phải độn thêm bột gạo, tùy vào gia cảnh mà độn ít hay nhiều. Những cây giò bột khi cắt ra có màu hồng dịu, bở nhưng thơm phức. Với lũ trẻ chúng tôi, đó là món ăn ngon nhất trong ngày Tết.

Bánh chưng ngày ấy cũng không có nhiều nhân như bây giờ, nhà nào có điều kiện thì bánh chưng có nhân đỗ nhân thịt, những cũng có nhà chỉ dùng một ít đậu đỏ làm nhân, cái nhân bánh mỏng tang chạy giữa hai nếp bánh. Vì nghèo, nên người quê có tục ăn bánh chưng chấm mật, loại mật mía đặc sánh, thơm, ngọt đậm, ăn kèm bánh chưng rất ngậy.

Và bánh kẹo ngày Tết thời đó đơn giản chỉ là những chiếc kẹo chanh long lanh đủ sắc màu, gói bánh quy Hải Châu bọc trong giấy bóng. Những thứ quà ấy bây giờ đã không còn bóng dáng.

Có một điều, dù nghèo đến mấy, nhà nào cũng phải sắm cho gia đình đôi câu đối và một bánh pháo để đón Tết. Nhà có tiền thì mua pháo quốc doanh, nhà ít tiến thì tự quấn, tự kết, miễn là có pháo. Đêm giao thừa, nhà nào nhà nấy pháo nổ đì đùng, ai cũng ngóng xem pháo nhà nào nổ to nhất. Sau giao thừa, bọn trẻ con mải mê nhặt pháo lép, trai đinh trong làng lên nhà thờ thắp hương và đi chúc Tết các gia đình trong họ tộc.

Sáng mồng Một, trong lất phất mưa xuân, xúng xính trong bộ quần áo mới, chúng tôi cùng cha mẹ đi chúc Tết anh em họ hàng. Chao ôi, cái cảm giác mong chờ, xốn xang để được khoác lên mình bộ quần áo ngày tết của thời thơ trẻ cho đến giờ vẫn không sao quên được.

Lễ hội ngày Xuân rộn ràng cả một góc làng. Ảnh: VOV.

Vui nhất trong ba ngày tết ở quê là hội làng. Từ sáng mồng Một, hội đã được tổ chức tại sân chơi giữa làng với nhiều trò chơi truyền thống như đánh đu, cờ người, ném quay... trong tiếng reo hò cổ vũ của mọi người. Đặc biệt nhất là trò đi cầu kiều, nơi người chơi phải đi trên một cây tre được bắc ngang qua cái ao nhỏ, nếu không bị ngã xuống ao sẽ được lĩnh thưởng. Cái không khí ấm áp tình thân, âm thanh rộn ràng, vui tươi của Tết nơi quê nhà cứ đi theo tôi mãi cho đến tận bây giờ.

Giờ đây, xa quê đã lâu, đã nhiều năm đón những cái Tết đủ đầy nơi phố phường, hồn tôi vẫn luôn thương nhớ những ngày xuân nơi quê nhà yêu dấu.