Facebook Twitter youtube Tiktok

Ngành Hải quan: Thu ngân sách đối mặt nhiều khó khăn

(HQ Online) - Trong bối cảnh kinh tế thế giới phục hồi chậm cùng với chính sách thắt chặt tiền tệ ở nhiều quốc gia làm suy giảm nhu cầu tiêu dùng của các đối tác thương mại lớn, ảnh hưởng đến kim ngạch XNK hàng hóa của Việt Nam, tổng kim ngạch XNK hàng hóa trong quý 1/2023 giảm tới 13% so với cùng kỳ năm trước, đã tác động trực tiếp đến công tác thu nộp ngân sách nhà nước (NSNN) của ngành Hải quan.
Ngành Hải quan thu ngân sách hơn 91 nghìn tỷ đồng trong quý 1
Ngành Hải quan giao chỉ tiêu thu hồi và xử lý nợ thuế cho từng đơn vị
Chi cục Hải quan Tây Đô- Cục Hải quan TP. Cần Thơ kiểm tra cá basa phi lê xuất khẩu.   Ảnh: Đăng Nguyên
Chi cục Hải quan Tây Đô- Cục Hải quan TP. Cần Thơ kiểm tra cá basa phi lê xuất khẩu. Ảnh: Đăng Nguyên

Số thu giảm tới 17%

Số liệu từ Tổng cục Thống kê đã chỉ rõ, ngay trong quý 1, lần đầu tiên Việt Nam ghi nhận số DN tạm thời và vĩnh viễn rút lui khỏi thị trường cao hơn số DN gia nhập và tái gia nhập thị trường. Bên cạnh đó, căng thẳng tại Nga - Ukraine khiến xu hướng mua sắm của người tiêu dùng trên thế giới giảm mạnh, chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục đứng trước nguy cơ bị gián đoạn, đứt gãy, dẫn tới nhiều hệ luỵ cho hoạt động XNK và tăng trưởng kinh tế. Đặc biệt, sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới tiếp tục giảm ở một số ngành như: dệt may, da giày, sản xuất giường, tủ, bàn, ghế, sản xuất kim loại, trong khi giá xăng, dầu liên tục biến động...

Những tác động trên đã ảnh hưởng trực tiếp đến công tác thu NSNN của ngành Hải quan ngay trong những tháng đầu năm. Thống kê cho thấy, tính đến hết ngày 31/3, tổng thu NSNN của toàn Ngành đạt 91.267 tỷ đồng, bằng 21,5% dự toán được giao, giảm 17% so với cùng kỳ năm 2022.

Theo phân tích của đại diện Cục Thuế XNK (Tổng cục Hải quan), tổng kim ngạch XNK hàng hóa quý 1 chỉ đạt 154 tỷ USD, giảm 13,4% so với cùng kỳ năm 2022 và cả 2 chiều xuất và nhập đều giảm mạnh từ 11,6% tới 15,3%. Trong khi đó, tổng trị giá XNK chịu thuế đạt 29,8 tỷ USD, giảm 15,9%, ở chiều XK tổng kim ngạch đạt 1,79 tỷ USD, giảm 16,9% và chiều NK đạt 28,1 tỷ USD, giảm 15,8%.

Đại diện Cục Thuế XNK cho rằng, trong quý 1, ngoài nhóm hàng ô tô nguyên chiếc NK ghi nhận tăng thì nhiều nhóm, mặt hàng NK nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng NK phục vụ sản xuất như: than, hóa chất và sản phẩm hóa chất, chất dẻo, sắt thép, nguyên phụ liệu dệt may, linh kiện điện tử, linh kiện ô tô… có mức giảm mạnh. Cụ thể, số liệu sơ bộ, tổng kim ngạch NK ở các nhóm mặt hàng trên trong quý 1 chỉ đạt 12,3 tỷ USD (chiếm 44% tổng kim ngạch NK), giảm 29% so với cùng kỳ, đã làm giảm thu ngân sách khoảng 10.800 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2022.

Bên cạnh đó, một mặt hàng khác có kim ngạch NK cao là nhóm xăng dầu cũng chỉ đạt 1,95 triệu tấn với trị giá 1,7 tỷ USD giảm 7,2% về lượng, giảm 14,8% về trị giá làm giảm thu khoảng 1.700 tỷ đồng.

Đặc biệt, tình hình thu tại hầu hết các cục hải quan tỉnh, thành phố đều ghi nhận mức giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2022. Điển hình tại một số đơn vị chiếm số thu lớn và có nhiều DN tham gia hoạt động XNK như Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh giảm khoảng 1.700 tỷ đồng; Hải Phòng giảm 1.600 tỷ đồng; Hà Nội giảm 1.700 tỷ đồng; Đồng Nai giảm 1.900 tỷ đồng; Bình Dương giảm 1.700 tỷ đồng; Bắc Ninh giảm 900 tỷ; Hà Tĩnh giảm 1.080 tỷ đồng...

Đề cao 4 giải pháp chống thất thu

Theo nhận định của một số chuyên gia kinh tế, từ những tháng cuối năm 2022, nhiều ngành hàng NK chủ lực, nhất là nguyên liệu cho sản xuất XK đều giảm mạnh, không có đơn hàng, đặc biệt với các ngành dệt may, da giày, nội thất, nhôm công nghiệp, sắt thép, xi măng...

Một yếu tố khác tác động đến số thu NSNN là việc thực hiện lộ trình cắt giảm thuế quan đã cam kết trong các Hiệp định thương mại tự do (FTA). Cuối năm 2022, Chính phủ đã ban hành 17 biểu thuế XNK ưu đãi để thực hiện 17 FTA trong giai đoạn 2022 - 2027. Như vậy, ngay trong năm 2023, nhiều mặt hàng NK có thuế suất cao sẽ bị cắt giảm thuế và sẽ còn giảm sâu hơn trong các năm sau.

Xác định rõ những yếu tố tác động đến kết quả thu NSNN, ngành Hải quan đã quán triệt các đơn vị trong toàn Ngành theo dõi, đánh giá tình hình thu NSNN hàng tháng; rà soát nắm vững nguồn thu, nhất là các đơn vị phát sinh các dự án lớn. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa công tác hải quan, tạo thuận lợi thương mại và các hoạt động XNK, rút ngắn thời gian, chi phí thông quan hàng hóa; đẩy mạnh áp dụng các chuẩn mực quốc tế, quy trình quản lý hải quan hiện đại nhằm tạo thuận lợi tối đa cho cộng đồng DN nhưng vẫn đảm bảo giám sát, quản lý chặt chẽ theo đúng quy định.

Ngoài ra, để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ được giao, ngành Hải quan cũng đặt ra 4 giải pháp chống thất thu qua công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện thủ tục hải quan, quản lý thuế, kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại; chủ động rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý nợ thuế qua công tác thanh tra, kiểm tra…

Các đơn vị tập trung nguồn lực triển khai đồng bộ các giải pháp cụ thể trong chống thất thu về số lượng, trọng lượng, chủng loại, tên hàng hoá. Trong đó, đối với hàng hoá NK có điều kiện về đảm bảo an ninh, an toàn, vệ sinh thực phẩm, dược phẩm, thuốc chữa bệnh, hàng có thuế suất cao, hàng dễ nhầm lẫn về mã HS, hàng hoá thuộc các đối tượng được hưởng ưu đãi thuế... các đơn vị cần tăng cường sử dụng máy soi, chiếu để phát hiện bước đầu các nghi vấn; tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp quản lý hàng bách hoá NK theo đúng chỉ đạo về nâng cao hiệu lực kiểm tra, kiểm soát hải quan.

Ngoài ra, để đạt hiệu quả tối đa trong công tác chống thất thu về trị giá hàng hoá XNK, toàn Ngành cũng sẽ thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ theo quy định để tăng cường công tác quản lý trị giá hải quan cả trong thông quan và sau thông quan; ngăn chặn, xử lý kịp thời các trường hợp kê khai trị giá hải quan bất hợp lý để gian lận, trốn thuế. Trong đó tập trung quản lý đối với hàng hóa XK có thuế suất cao như hàng hóa là tài nguyên, khoáng sản thô, phế liệu kim loại; hàng hóa NK là hàng tiêu dùng có thuế suất NK cao, hàng hóa có thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc tự vệ, thuế chống bán phá giá…

Chống thất thu về phân loại hàng hoá, áp dụng mã số và mức thuế cũng được cơ quan Hải quan đề ra bằng các nhiệm vụ cụ thể như thường xuyên rà soát để kịp thời phát hiện và xử lý đối với các trường hợp cùng một mặt hàng nhưng kết quả phân tích, phân loại không thống nhất trong phạm vi chi cục, cục hải quan tỉnh, thành phố và Cục Kiểm định hải quan. Hay giải pháp tăng cường các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác chống gian lận, giả mạo xuất xứ…, kiểm soát chặt chẽ công tác miễn thuế, giảm thuế và hoàn thuế, đảm bảo việc miễn thuế, giảm thuế và hoàn thuế đúng đối tượng, đúng chính sách pháp luật, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật cũng được đề ra như một biện pháp mạnh.

Song song với đó, nhằm giảm số nợ thuế ở mức thấp nhất, ngành Hải quan sẽ thực hiện rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý các khoản nợ thuế phát sinh trước ngày 1/1/2023 theo 4 nhóm: nhóm nợ khó thu; nhóm nợ chờ xử lý; nhóm nợ được khoanh và nhóm nợ có khả năng thu hồi. Đồng thời áp dụng các giải pháp phù hợp theo quy định đối với từng nhóm nợ theo đúng hướng dẫn tại quy trình quản lý nợ thuế và các khoản thu khác đối với hàng hóa XNK.

Nụ Bùi

Tin liên quan

Nhiều tập thể, cá nhân ngành Hải quan bền bỉ phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ

Nhiều tập thể, cá nhân ngành Hải quan bền bỉ phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ

Ngày 27/6, Cục Hải quan tổ chức Hội nghị điển hình tiên tiến giai đoạn 2021-2025. Tham dự Hội nghị có ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Trưởng ban Thi đua – Khen thưởng Trung ương và đại diện các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong phong trào thi đua và công tác khen thưởng giai đoạn 2021 – 2025.
Thứ trưởng Bùi Văn Khắng: Phải khẳng định được vai trò lực lượng Hải quan trên mặt trận chống buôn lậu

Thứ trưởng Bùi Văn Khắng: Phải khẳng định được vai trò lực lượng Hải quan trên mặt trận chống buôn lậu

Đây là một trong các chỉ đạo quan trọng của Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng tại Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025 của Cục Hải quan, ngày 27/6.
Cục Hải quan tập trung chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ theo Nghị quyết 57

Cục Hải quan tập trung chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ theo Nghị quyết 57

Ngày 27/6, Cục Hải quan tổ chức Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025. Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng dự và phát biểu chỉ đạo.
Phát động thi đua xây dựng Hải quan Việt Nam chính quy, hiện đại

Phát động thi đua xây dựng Hải quan Việt Nam chính quy, hiện đại

Tại Hội nghị điển hình tiên tiến Cục Hải quan giai đoạn 2021-2025 (ngày 27/6), Phó Cục trưởng Âu Anh Tuấn thay mặt lãnh đạo Cục phát động phong trào thi đua giai đoạn 2026 - 2030 với chủ đề: Hải quan Việt Nam Đoàn kết - Kỷ cương - Đổi mới - Đột phá - Phát triển; Thi đua nỗ lực thực hiện hiệu quả Hải quan số, Hải quan thông minh, Hải quan xanh.
Tạm dừng tiếp nhận khai hải quan từ 22 giờ ngày 30/6

Tạm dừng tiếp nhận khai hải quan từ 22 giờ ngày 30/6

Cục Hải quan vừa có thông báo tạm dừng tiếp nhận khai hải quan để triển khai hệ thống công nghệ thông tin đáp ứng cơ cấu tổ chức bộ máy mới.
Hải quan Ninh Thuận sớm hoàn thành chỉ tiêu thu NSNN

Hải quan Ninh Thuận sớm hoàn thành chỉ tiêu thu NSNN

Chủ động hỗ trợ, tạo thuận lợi thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK), trong nửa đầu năm 2025, Hải quan Ninh Thuận (Chi cục Hải quan khu vực XIII) đã sớm hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách Nhà nước.
Chi cục Hải quan khu vực X thu nộp ngân sách hơn 10.000 tỷ đồng trong 6 tháng

Chi cục Hải quan khu vực X thu nộp ngân sách hơn 10.000 tỷ đồng trong 6 tháng

Từ đầu năm đến ngày 15/6/2025, tổng số thu nộp NSNN toàn Chi cục Hải quan khu vực X là 10.816,06 tỷ đồng, đạt 49,5% chỉ tiêu Pháp lệnh do Thủ tướng Chính phủ giao (21.850 tỷ đồng).
Hải quan Khu vực II triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW: Đồng bộ về công nghệ - quy trình - con người

Hải quan Khu vực II triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW: Đồng bộ về công nghệ - quy trình - con người

Với việc cụ thể hóa các chủ trương lớn về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, cùng với sự quyết liệt triển khai đồng bộ, chuyên nghiệp, Chi cục Hải quan khu vực II quyết tâm thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW.
Hải quan khu vực VI tổ chức thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ lần thứ nhất

Hải quan khu vực VI tổ chức thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ lần thứ nhất

Ngày 25/6/2025, Đại hội đại biểu Đảng bộ Hải quan khu vực VI lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030 được tổ chức thành công với sự tham gia của 168 đại biểu ưu tú được bầu từ 16 chi bộ thuộc Đảng bộ.
Số hóa hướng đến minh bạch trong kiểm tra trị giá hải quan

Số hóa hướng đến minh bạch trong kiểm tra trị giá hải quan

Nhằm hướng tới minh bạch trong kiểm tra trị giá hải quan và hỗ trợ DN tuân thủ, giảm chi phí thời gian, nhưng cũng xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, cơ quan Hải quan đang tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý, cập nhật dữ liệu giá, số hóa toàn diện các quy trình nghiệp vụ.
Quốc hội chính thức thông qua Luật Hải quan sửa đổi

Quốc hội chính thức thông qua Luật Hải quan sửa đổi

Ngày 25/6, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP); Luật Hải quan; Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT); Luật Thuế xuất khẩu (XK), thuế nhập khẩu (NK); Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công (Luật sửa 8 luật). Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025.
Nhiều mặt hàng tăng thu qua Hải quan khu vực IX

Nhiều mặt hàng tăng thu qua Hải quan khu vực IX

Tính đến 15/5/2025, Chi cục Hải quan khu vực IX thu ngân sách đạt 1.768,322 tỷ đồng, bằng 49,1% chỉ tiêu giao (3.600 tỷ đồng), tăng 31,3% so với cùng kỳ năm 2024.
Đảng bộ Hải quan khu vực III lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng đơn vị chính quy, hiện đại

Đảng bộ Hải quan khu vực III lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng đơn vị chính quy, hiện đại

Xây dựng Chi cục Hải quan khu vực III chính quy, hiện đại là một trong các nhiệm vụ trọng tâm được Đảng bộ Chi cục đặt ra trong nhiệm kỳ 2025-2030.
Hải quan khu vực III bàn giao ô tô cứu thương cho Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp

Hải quan khu vực III bàn giao ô tô cứu thương cho Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp

Ngày 24/6, Chi cục Hải quan khu vực III tổ chức bàn giao 1 ô tô cứu thương cho Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp, Hải Phòng.
Hải quan khu vực XIX: Kim ngạch xuất nhập khẩu giữ đà tăng trưởng ổn định

Hải quan khu vực XIX: Kim ngạch xuất nhập khẩu giữ đà tăng trưởng ổn định

Hoạt động xuất nhập khẩu tại Chi cục Hải quan khu vực XIX trong 6 tháng đầu năm 2025 ghi nhận đà tăng trưởng ổn định và đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế khu vực.
Xác định rõ vai trò, vị trí, trách nhiệm trong bảo vệ lợi ích, chủ quyền quốc gia

Xác định rõ vai trò, vị trí, trách nhiệm trong bảo vệ lợi ích, chủ quyền quốc gia

Giao nhiệm vụ cho Đảng bộ Cục Hải quan trong nhiệm kỳ mới, đồng chí Bùi Văn Khắng, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Thứ trưởng Bộ Tài chính đề nghị xây dựng kế hoạch phù hợp tình hình phát triển ngành Tài chính, cơ quan Hải quan đáp ứng yêu cầu trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Trung tâm Giao dịch bất động sản dự kiến vận hành vào đầu năm 2026

Trung tâm Giao dịch bất động sản dự kiến vận hành vào đầu năm 2026

Trung tâm Giao dịch bất động sản dự kiến vận hành đầu năm 2026.
Hải quan khu vực IV hướng dẫn nội dung mới về thuế Giá trị gia tăng, thuế XNK

Hải quan khu vực IV hướng dẫn nội dung mới về thuế Giá trị gia tăng, thuế XNK

Chi cục Hải quan khu vực IV cũng đã có thư ngỏ hướng dẫn tới cộng đồng doanh nghiệp về các điểm mới liên quan đến Luật Hải quan và Luật thuế GTGT.
Lạng Sơn: Thu giữ gần 1 tấn chân giò lợn đang phân hủy

Lạng Sơn: Thu giữ gần 1 tấn chân giò lợn đang phân hủy

Chi cục Quản lý thị trường Lạng Sơn vừa phối hợp với Công an tỉnh Lạng Sơn phát hiện và bắt giữ một phương tiện vận chuyển gần 1 tấn chân giò lợn không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
Sáp nhập tỉnh/thành: Cơ hội rõ rệt cho thị trường bất động sản

Sáp nhập tỉnh/thành: Cơ hội rõ rệt cho thị trường bất động sản

Việc sáp nhập các tỉnh/thành không chỉ là sự thay đổi về mặt hành chính, mà còn mở ra cơ hội mới cho thị trường bất động sản phát triển.
Giá mủ lập đỉnh: Cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt

Giá mủ lập đỉnh: Cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt

Thiếu hụt cao su toàn cầu đẩy giá mủ lên cao, trong khi các doanh nghiệp Việt tăng tốc khai thác đất khu công nghiệp để mở rộng lợi nhuận.
(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025

(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025

Từ 1/7, hệ thống chính sách thuế của Việt Nam sẽ bước vào một giai đoạn mới với hàng loạt quy định quan trọng có hiệu lực, tác động sâu rộng đến cả doanh nghiệp và người dân.
(INFOGRAPHICS) Lộ trình chuyển đổi toàn diện cho hộ, cá nhân kinh doanh

(INFOGRAPHICS) Lộ trình chuyển đổi toàn diện cho hộ, cá nhân kinh doanh

Từ năm 2026, chính sách thuế được định hướng phân loại hộ và cá nhân kinh doanh thành 4 nhóm dựa trên mức doanh thu để áp dụng các phương pháp quản lý phù hợp.
LONGFORM: Chuyển đổi số và cải cách thuế, góp phần hoàn thành mục tiêu tăng trưởng

LONGFORM: Chuyển đổi số và cải cách thuế, góp phần hoàn thành mục tiêu tăng trưởng

Thời gian qua, cơ quan thuế các cấp đã chú trọng rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số trong tất cả các khâu quản lý thuế.
Tỷ lệ khấu trừ thuế của hộ, cá nhân kinh doanh online

Tỷ lệ khấu trừ thuế của hộ, cá nhân kinh doanh online

Theo quy định tại Nghị định 117/2025/NĐ-CP, kể từ ngày 1/7/2025, sàn TMĐT có có trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế thay cho hộ, cá nhân kinh doanh.
(INFOGRAPHICS): Tín hiệu tích cực trong thu hút FDI tại Việt Nam 5 tháng đầu năm 2025

(INFOGRAPHICS): Tín hiệu tích cực trong thu hút FDI tại Việt Nam 5 tháng đầu năm 2025

Theo báo cáo từ Cục Thống kê (Bộ Tài chính), thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2025 ghi nhận những tín hiệu tích cực.
Phiên bản di động