Facebook Twitter youtube Tiktok

Ngành Hải quan: Thu ngân sách đối mặt nhiều khó khăn

(HQ Online) - Trong bối cảnh kinh tế thế giới phục hồi chậm cùng với chính sách thắt chặt tiền tệ ở nhiều quốc gia làm suy giảm nhu cầu tiêu dùng của các đối tác thương mại lớn, ảnh hưởng đến kim ngạch XNK hàng hóa của Việt Nam, tổng kim ngạch XNK hàng hóa trong quý 1/2023 giảm tới 13% so với cùng kỳ năm trước, đã tác động trực tiếp đến công tác thu nộp ngân sách nhà nước (NSNN) của ngành Hải quan.
Ngành Hải quan thu ngân sách hơn 91 nghìn tỷ đồng trong quý 1
Ngành Hải quan giao chỉ tiêu thu hồi và xử lý nợ thuế cho từng đơn vị
Chi cục Hải quan Tây Đô- Cục Hải quan TP. Cần Thơ kiểm tra cá basa phi lê xuất khẩu.   Ảnh: Đăng Nguyên
Chi cục Hải quan Tây Đô- Cục Hải quan TP. Cần Thơ kiểm tra cá basa phi lê xuất khẩu. Ảnh: Đăng Nguyên

Số thu giảm tới 17%

Số liệu từ Tổng cục Thống kê đã chỉ rõ, ngay trong quý 1, lần đầu tiên Việt Nam ghi nhận số DN tạm thời và vĩnh viễn rút lui khỏi thị trường cao hơn số DN gia nhập và tái gia nhập thị trường. Bên cạnh đó, căng thẳng tại Nga - Ukraine khiến xu hướng mua sắm của người tiêu dùng trên thế giới giảm mạnh, chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục đứng trước nguy cơ bị gián đoạn, đứt gãy, dẫn tới nhiều hệ luỵ cho hoạt động XNK và tăng trưởng kinh tế. Đặc biệt, sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới tiếp tục giảm ở một số ngành như: dệt may, da giày, sản xuất giường, tủ, bàn, ghế, sản xuất kim loại, trong khi giá xăng, dầu liên tục biến động...

Những tác động trên đã ảnh hưởng trực tiếp đến công tác thu NSNN của ngành Hải quan ngay trong những tháng đầu năm. Thống kê cho thấy, tính đến hết ngày 31/3, tổng thu NSNN của toàn Ngành đạt 91.267 tỷ đồng, bằng 21,5% dự toán được giao, giảm 17% so với cùng kỳ năm 2022.

Theo phân tích của đại diện Cục Thuế XNK (Tổng cục Hải quan), tổng kim ngạch XNK hàng hóa quý 1 chỉ đạt 154 tỷ USD, giảm 13,4% so với cùng kỳ năm 2022 và cả 2 chiều xuất và nhập đều giảm mạnh từ 11,6% tới 15,3%. Trong khi đó, tổng trị giá XNK chịu thuế đạt 29,8 tỷ USD, giảm 15,9%, ở chiều XK tổng kim ngạch đạt 1,79 tỷ USD, giảm 16,9% và chiều NK đạt 28,1 tỷ USD, giảm 15,8%.

Đại diện Cục Thuế XNK cho rằng, trong quý 1, ngoài nhóm hàng ô tô nguyên chiếc NK ghi nhận tăng thì nhiều nhóm, mặt hàng NK nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng NK phục vụ sản xuất như: than, hóa chất và sản phẩm hóa chất, chất dẻo, sắt thép, nguyên phụ liệu dệt may, linh kiện điện tử, linh kiện ô tô… có mức giảm mạnh. Cụ thể, số liệu sơ bộ, tổng kim ngạch NK ở các nhóm mặt hàng trên trong quý 1 chỉ đạt 12,3 tỷ USD (chiếm 44% tổng kim ngạch NK), giảm 29% so với cùng kỳ, đã làm giảm thu ngân sách khoảng 10.800 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2022.

Bên cạnh đó, một mặt hàng khác có kim ngạch NK cao là nhóm xăng dầu cũng chỉ đạt 1,95 triệu tấn với trị giá 1,7 tỷ USD giảm 7,2% về lượng, giảm 14,8% về trị giá làm giảm thu khoảng 1.700 tỷ đồng.

Đặc biệt, tình hình thu tại hầu hết các cục hải quan tỉnh, thành phố đều ghi nhận mức giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2022. Điển hình tại một số đơn vị chiếm số thu lớn và có nhiều DN tham gia hoạt động XNK như Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh giảm khoảng 1.700 tỷ đồng; Hải Phòng giảm 1.600 tỷ đồng; Hà Nội giảm 1.700 tỷ đồng; Đồng Nai giảm 1.900 tỷ đồng; Bình Dương giảm 1.700 tỷ đồng; Bắc Ninh giảm 900 tỷ; Hà Tĩnh giảm 1.080 tỷ đồng...

Đề cao 4 giải pháp chống thất thu

Theo nhận định của một số chuyên gia kinh tế, từ những tháng cuối năm 2022, nhiều ngành hàng NK chủ lực, nhất là nguyên liệu cho sản xuất XK đều giảm mạnh, không có đơn hàng, đặc biệt với các ngành dệt may, da giày, nội thất, nhôm công nghiệp, sắt thép, xi măng...

Một yếu tố khác tác động đến số thu NSNN là việc thực hiện lộ trình cắt giảm thuế quan đã cam kết trong các Hiệp định thương mại tự do (FTA). Cuối năm 2022, Chính phủ đã ban hành 17 biểu thuế XNK ưu đãi để thực hiện 17 FTA trong giai đoạn 2022 - 2027. Như vậy, ngay trong năm 2023, nhiều mặt hàng NK có thuế suất cao sẽ bị cắt giảm thuế và sẽ còn giảm sâu hơn trong các năm sau.

Xác định rõ những yếu tố tác động đến kết quả thu NSNN, ngành Hải quan đã quán triệt các đơn vị trong toàn Ngành theo dõi, đánh giá tình hình thu NSNN hàng tháng; rà soát nắm vững nguồn thu, nhất là các đơn vị phát sinh các dự án lớn. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa công tác hải quan, tạo thuận lợi thương mại và các hoạt động XNK, rút ngắn thời gian, chi phí thông quan hàng hóa; đẩy mạnh áp dụng các chuẩn mực quốc tế, quy trình quản lý hải quan hiện đại nhằm tạo thuận lợi tối đa cho cộng đồng DN nhưng vẫn đảm bảo giám sát, quản lý chặt chẽ theo đúng quy định.

Ngoài ra, để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ được giao, ngành Hải quan cũng đặt ra 4 giải pháp chống thất thu qua công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện thủ tục hải quan, quản lý thuế, kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại; chủ động rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý nợ thuế qua công tác thanh tra, kiểm tra…

Các đơn vị tập trung nguồn lực triển khai đồng bộ các giải pháp cụ thể trong chống thất thu về số lượng, trọng lượng, chủng loại, tên hàng hoá. Trong đó, đối với hàng hoá NK có điều kiện về đảm bảo an ninh, an toàn, vệ sinh thực phẩm, dược phẩm, thuốc chữa bệnh, hàng có thuế suất cao, hàng dễ nhầm lẫn về mã HS, hàng hoá thuộc các đối tượng được hưởng ưu đãi thuế... các đơn vị cần tăng cường sử dụng máy soi, chiếu để phát hiện bước đầu các nghi vấn; tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp quản lý hàng bách hoá NK theo đúng chỉ đạo về nâng cao hiệu lực kiểm tra, kiểm soát hải quan.

Ngoài ra, để đạt hiệu quả tối đa trong công tác chống thất thu về trị giá hàng hoá XNK, toàn Ngành cũng sẽ thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ theo quy định để tăng cường công tác quản lý trị giá hải quan cả trong thông quan và sau thông quan; ngăn chặn, xử lý kịp thời các trường hợp kê khai trị giá hải quan bất hợp lý để gian lận, trốn thuế. Trong đó tập trung quản lý đối với hàng hóa XK có thuế suất cao như hàng hóa là tài nguyên, khoáng sản thô, phế liệu kim loại; hàng hóa NK là hàng tiêu dùng có thuế suất NK cao, hàng hóa có thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc tự vệ, thuế chống bán phá giá…

Chống thất thu về phân loại hàng hoá, áp dụng mã số và mức thuế cũng được cơ quan Hải quan đề ra bằng các nhiệm vụ cụ thể như thường xuyên rà soát để kịp thời phát hiện và xử lý đối với các trường hợp cùng một mặt hàng nhưng kết quả phân tích, phân loại không thống nhất trong phạm vi chi cục, cục hải quan tỉnh, thành phố và Cục Kiểm định hải quan. Hay giải pháp tăng cường các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác chống gian lận, giả mạo xuất xứ…, kiểm soát chặt chẽ công tác miễn thuế, giảm thuế và hoàn thuế, đảm bảo việc miễn thuế, giảm thuế và hoàn thuế đúng đối tượng, đúng chính sách pháp luật, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật cũng được đề ra như một biện pháp mạnh.

Song song với đó, nhằm giảm số nợ thuế ở mức thấp nhất, ngành Hải quan sẽ thực hiện rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý các khoản nợ thuế phát sinh trước ngày 1/1/2023 theo 4 nhóm: nhóm nợ khó thu; nhóm nợ chờ xử lý; nhóm nợ được khoanh và nhóm nợ có khả năng thu hồi. Đồng thời áp dụng các giải pháp phù hợp theo quy định đối với từng nhóm nợ theo đúng hướng dẫn tại quy trình quản lý nợ thuế và các khoản thu khác đối với hàng hóa XNK.

Nụ Bùi

Tin liên quan

Sử dụng con dấu có số hiệu trong thực hiện quy trình thủ tục hải quan

Sử dụng con dấu có số hiệu trong thực hiện quy trình thủ tục hải quan

Từ ngày 1/8/2025, 204 công chức làm nghiệp vụ hải quan thuộc Chi cục Hải quan khu vực VI chính thức sử dụng con dấu số hiệu công chức mới trong thực hiện quy trình hải quan theo đúng chức năng, công việc phụ trách.
Đại lý hải quan không còn được xem xét công nhận doanh nghiệp ưu tiên

Đại lý hải quan không còn được xem xét công nhận doanh nghiệp ưu tiên

Theo Nghị định 167/2025/NĐ-CP (gọi tắt là Nghị định 167), không còn quy định về điều kiện liên quan đến tờ khai hải quan để được xem xét công nhận doanh nghiệp ưu tiên với đại lý hải quan.
Phấn đấu thu ngân sách từ xuất nhập khẩu ở Thanh Hóa đạt hơn 18.000 tỷ đồng

Phấn đấu thu ngân sách từ xuất nhập khẩu ở Thanh Hóa đạt hơn 18.000 tỷ đồng

Năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực X được giao thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa 18.000 tỷ đồng (Quyết định số 1524/QĐ-TTg ngày 6/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ).
Hải quan khu vực IX đảm bảo thông suốt sau triển khai mô hình chính quyền 2 cấp

Hải quan khu vực IX đảm bảo thông suốt sau triển khai mô hình chính quyền 2 cấp

Chi cục Hải quan khu vực IX nhanh chóng, kịp thời việc sắp xếp tổ chức bộ máy mới, đảm bảo hoạt động thông suốt, không bỏ trống địa bàn, không ngắt quãng công việc.
Xuất nhập khẩu qua Hải quan Bắc Phong Sinh đạt hơn 46 triệu đô

Xuất nhập khẩu qua Hải quan Bắc Phong Sinh đạt hơn 46 triệu đô

7 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch hàng hóa qua Hải quan cửa khẩu Bắc Phong Sinh (Chi cục Hải quan khu vực VIII) đạt hơn 46,3 triệu USD.
5 nhóm giải pháp tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy logistics xanh

5 nhóm giải pháp tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy logistics xanh

Ngày 31/7, tại Tọa đàm “Chính sách tài chính phát triển logistics xanh” do Tạp chí Kinh tế - Tài chính phối hợp với Vinexad tổ chức, đại diện Cục Hải quan (Bộ Tài chính) đã chia sẻ 5 nhóm giải pháp tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy logistics xanh trong thời gian tới.
Hải quan Việt Nam phát huy vai trò chủ động, tích cực trong khuôn khổ APEC

Hải quan Việt Nam phát huy vai trò chủ động, tích cực trong khuôn khổ APEC

Từ ngày 28/7-1/8/2025, đoàn công tác của Hải quan Việt Nam tham dự Cuộc họp lần thứ hai năm 2025 của Tiểu ban các vấn đề về hải quan (SCCP) trong khuôn khổ Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) và các cuộc họp liên quan, được tổ chức tại Incheon (Hàn Quốc).
Vai trò của ngành Hải quan trong phát triển logistics xanh

Vai trò của ngành Hải quan trong phát triển logistics xanh

Với vai trò là "người gác cửa" trong chuỗi cung ứng toàn cầu, cơ quan Hải quan đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy và hỗ trợ phát triển logistics xanh thông qua các chính sách, quy trình và hoạt động kiểm soát, quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu.
Hải quan khu vực X tích cực chuẩn bị cho Đại hội Đảng lần đầu theo mô hình mới

Hải quan khu vực X tích cực chuẩn bị cho Đại hội Đảng lần đầu theo mô hình mới

Đại hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 là đại hội đầu tiên của Đảng bộ với tên gọi Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực X, sau khi thực hiện việc sắp xếp theo cơ cấu tổ chức mới.
Hải quan khu vực III tăng cường tuyên truyền về Đại hội Đảng các cấp

Hải quan khu vực III tăng cường tuyên truyền về Đại hội Đảng các cấp

Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực III vừa ban hành công văn số 16-CV/ĐU chỉ đạo các đơn vị trực thuộc về việc tuyên truyền trước, trong và sau Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025–2030, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Hải quan Bắc Giang phát hiện nhiều doanh nghiệp khai sai thuế suất

Hải quan Bắc Giang phát hiện nhiều doanh nghiệp khai sai thuế suất

Qua rà soát xử lý thuế GTGT đối với một số nhóm mặt hàng 8%, 10%, Hải quan Bắc Giang (Chi cục Hải quan khu vực V) đã phát hiện nhiều doanh nghiệp khai sai thuế suất dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp.
(INFOGRAPHICS): Quá trình công tác của tân Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VIII Phạm Quốc Hưng

(INFOGRAPHICS): Quá trình công tác của tân Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VIII Phạm Quốc Hưng

Ngày 18/7/2025, Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ ký Quyết định số 1089/QĐ-CHQ về việc bổ nhiệm có thời hạn ông Phạm Quốc Hưng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VIII, giữ chức vụ Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VIII kể từ 1/8/2025.
Khảo sát phương thức vận chuyển hàng hoá tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị

Khảo sát phương thức vận chuyển hàng hoá tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị

Ngày 29/7, Đoàn công tác Ủy ban Hợp tác quản lý cửa khẩu phía Việt Nam do Thiếu tướng Võ Tiến Nghị, Phó Tư lệnh Bộ đội Biên phòng làm trưởng đoàn đã khảo sát và làm việc với Tiểu ban công tác cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn về phương thức vận chuyển hàng hoá tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị. Tham gia đoàn công tác có đại diện Bộ Xây dựng; Bộ Tài chính; Bộ Công Thương và Cục Cửa khẩu, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng.
Hải quan Hòn Gai đề xuất giải pháp điện tử hóa kiểm tra chuyên ngành

Hải quan Hòn Gai đề xuất giải pháp điện tử hóa kiểm tra chuyên ngành

Việc điện tử hóa toàn bộ quy trình kiểm tra chuyên ngành không chỉ giúp giảm áp lực công việc cho cán bộ Hải quan mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục.
Hải quan khu vực V đào tạo ứng dụng AI hỗ trợ công việc hải quan

Hải quan khu vực V đào tạo ứng dụng AI hỗ trợ công việc hải quan

Chi cục Hải quan khu vực V vừa phối hợp với Viện Trí tuệ Nhân tạo tổ chức thành công lớp đào tạo “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo, trí tuệ nhân tạo tạo sinh hỗ trợ công việc hải quan” dành cho 60 cán bộ, công chức của các đơn vị thuộc và trực thuộc Chi cục.
Ga đường sắt quốc tế Đồng Đăng: Dấu ấn từ những chuyến tàu hàng

Ga đường sắt quốc tế Đồng Đăng: Dấu ấn từ những chuyến tàu hàng

Ga đường sắt quốc tế Đồng Đăng đang dần ghi dấu vai trò then chốt trong vận tải hàng hóa xuyên biên giới Việt – Trung. Những đoàn tàu nối dài qua cửa khẩu này không chỉ chuyên chở hàng hóa mà còn phản ánh nỗ lực kết nối thương mại, đầu tư và logistics giữa hai nền kinh tế trong bối cảnh mới.
Xem thêm
toan-phat-group
trien-lam-quoc-te-logistics-viet-nam-2025
cong-ty-tnhh-vsl-viet-nam

Tin mới

Vietnam CEO Summit 2025: Đối thoại, đồng sáng tạo vì thương hiệu Việt trong kỷ nguyên số

Vietnam CEO Summit 2025: Đối thoại, đồng sáng tạo vì thương hiệu Việt trong kỷ nguyên số

Ngày 1/8/2025, Hội nghị Vietnam CEO Summit 2025 đã diễn ra với chủ đề “Thương hiệu số và Tương lai của Thương hiệu quốc gia Việt Nam” do Công ty cổ phần Báo cáo Đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) phối hợp cùng Báo VietNamNet tổ chức.
Sửa đổi Luật Quản lý thuế theo hướng chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ trong quản lý

Sửa đổi Luật Quản lý thuế theo hướng chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ trong quản lý

Đó là chia sẻ của Cục trưởng Cục Thuế Mai Xuân Thành tại hội thảo lấy ý kiến nội dung dự thảo Luật Quản lý thuế (thay thế) được Cục Thuế tổ chức vào ngày 1/8.
Sử dụng con dấu có số hiệu trong thực hiện quy trình thủ tục hải quan

Sử dụng con dấu có số hiệu trong thực hiện quy trình thủ tục hải quan

204 công chức làm nghiệp vụ hải quan thuộc Chi cục Hải quan khu vực VI chính thức sử dụng con dấu số hiệu công chức mới trong thực hiện quy trình hải quan.
Petrolimex tiên phong pha chế và cung ứng nhiên liệu điêzen sinh học B5

Petrolimex tiên phong pha chế và cung ứng nhiên liệu điêzen sinh học B5

Việc triển khai sản xuất và cung ứng nhiên liệu B5 là một trong những hoạt động trọng điểm của Petrolimex nhằm hưởng ứng Kế hoạch thi đua số 06-KH/ĐU ngày 08/4/2025 của Đảng bộ Chính phủ.
Giá bán căn hộ chung cư cao nhất trong gần 1 thập kỷ

Giá bán căn hộ chung cư cao nhất trong gần 1 thập kỷ

Giá chung cư tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đều đạt mức cao nhất trong gần 1 thập kỷ.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức của Thuế tỉnh Phú Thọ.
(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII

(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII

Các thông tin liên quan của Chi cục Hải quan khu vực VII.
(INFOGRAPHICS): Ông Bùi Khánh Toàn làm Trưởng Thuế thành phố Đà Nẵng

(INFOGRAPHICS): Ông Bùi Khánh Toàn làm Trưởng Thuế thành phố Đà Nẵng

Từ ngày 1/7/2025, ngành Thuế đã ổn định về tổ chức bộ máy, nhân sự của Thuế tỉnh, thành phố để hoạt động thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu
Phiên bản di động