Facebook Twitter youtube Tiktok

Ngành Hải quan: Thu ngân sách đối mặt nhiều khó khăn

(HQ Online) - Trong bối cảnh kinh tế thế giới phục hồi chậm cùng với chính sách thắt chặt tiền tệ ở nhiều quốc gia làm suy giảm nhu cầu tiêu dùng của các đối tác thương mại lớn, ảnh hưởng đến kim ngạch XNK hàng hóa của Việt Nam, tổng kim ngạch XNK hàng hóa trong quý 1/2023 giảm tới 13% so với cùng kỳ năm trước, đã tác động trực tiếp đến công tác thu nộp ngân sách nhà nước (NSNN) của ngành Hải quan.
Ngành Hải quan thu ngân sách hơn 91 nghìn tỷ đồng trong quý 1
Ngành Hải quan giao chỉ tiêu thu hồi và xử lý nợ thuế cho từng đơn vị
Chi cục Hải quan Tây Đô- Cục Hải quan TP. Cần Thơ kiểm tra cá basa phi lê xuất khẩu.   Ảnh: Đăng Nguyên
Chi cục Hải quan Tây Đô- Cục Hải quan TP. Cần Thơ kiểm tra cá basa phi lê xuất khẩu. Ảnh: Đăng Nguyên

Số thu giảm tới 17%

Số liệu từ Tổng cục Thống kê đã chỉ rõ, ngay trong quý 1, lần đầu tiên Việt Nam ghi nhận số DN tạm thời và vĩnh viễn rút lui khỏi thị trường cao hơn số DN gia nhập và tái gia nhập thị trường. Bên cạnh đó, căng thẳng tại Nga - Ukraine khiến xu hướng mua sắm của người tiêu dùng trên thế giới giảm mạnh, chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục đứng trước nguy cơ bị gián đoạn, đứt gãy, dẫn tới nhiều hệ luỵ cho hoạt động XNK và tăng trưởng kinh tế. Đặc biệt, sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới tiếp tục giảm ở một số ngành như: dệt may, da giày, sản xuất giường, tủ, bàn, ghế, sản xuất kim loại, trong khi giá xăng, dầu liên tục biến động...

Những tác động trên đã ảnh hưởng trực tiếp đến công tác thu NSNN của ngành Hải quan ngay trong những tháng đầu năm. Thống kê cho thấy, tính đến hết ngày 31/3, tổng thu NSNN của toàn Ngành đạt 91.267 tỷ đồng, bằng 21,5% dự toán được giao, giảm 17% so với cùng kỳ năm 2022.

Theo phân tích của đại diện Cục Thuế XNK (Tổng cục Hải quan), tổng kim ngạch XNK hàng hóa quý 1 chỉ đạt 154 tỷ USD, giảm 13,4% so với cùng kỳ năm 2022 và cả 2 chiều xuất và nhập đều giảm mạnh từ 11,6% tới 15,3%. Trong khi đó, tổng trị giá XNK chịu thuế đạt 29,8 tỷ USD, giảm 15,9%, ở chiều XK tổng kim ngạch đạt 1,79 tỷ USD, giảm 16,9% và chiều NK đạt 28,1 tỷ USD, giảm 15,8%.

Đại diện Cục Thuế XNK cho rằng, trong quý 1, ngoài nhóm hàng ô tô nguyên chiếc NK ghi nhận tăng thì nhiều nhóm, mặt hàng NK nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng NK phục vụ sản xuất như: than, hóa chất và sản phẩm hóa chất, chất dẻo, sắt thép, nguyên phụ liệu dệt may, linh kiện điện tử, linh kiện ô tô… có mức giảm mạnh. Cụ thể, số liệu sơ bộ, tổng kim ngạch NK ở các nhóm mặt hàng trên trong quý 1 chỉ đạt 12,3 tỷ USD (chiếm 44% tổng kim ngạch NK), giảm 29% so với cùng kỳ, đã làm giảm thu ngân sách khoảng 10.800 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2022.

Bên cạnh đó, một mặt hàng khác có kim ngạch NK cao là nhóm xăng dầu cũng chỉ đạt 1,95 triệu tấn với trị giá 1,7 tỷ USD giảm 7,2% về lượng, giảm 14,8% về trị giá làm giảm thu khoảng 1.700 tỷ đồng.

Đặc biệt, tình hình thu tại hầu hết các cục hải quan tỉnh, thành phố đều ghi nhận mức giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2022. Điển hình tại một số đơn vị chiếm số thu lớn và có nhiều DN tham gia hoạt động XNK như Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh giảm khoảng 1.700 tỷ đồng; Hải Phòng giảm 1.600 tỷ đồng; Hà Nội giảm 1.700 tỷ đồng; Đồng Nai giảm 1.900 tỷ đồng; Bình Dương giảm 1.700 tỷ đồng; Bắc Ninh giảm 900 tỷ; Hà Tĩnh giảm 1.080 tỷ đồng...

Đề cao 4 giải pháp chống thất thu

Theo nhận định của một số chuyên gia kinh tế, từ những tháng cuối năm 2022, nhiều ngành hàng NK chủ lực, nhất là nguyên liệu cho sản xuất XK đều giảm mạnh, không có đơn hàng, đặc biệt với các ngành dệt may, da giày, nội thất, nhôm công nghiệp, sắt thép, xi măng...

Một yếu tố khác tác động đến số thu NSNN là việc thực hiện lộ trình cắt giảm thuế quan đã cam kết trong các Hiệp định thương mại tự do (FTA). Cuối năm 2022, Chính phủ đã ban hành 17 biểu thuế XNK ưu đãi để thực hiện 17 FTA trong giai đoạn 2022 - 2027. Như vậy, ngay trong năm 2023, nhiều mặt hàng NK có thuế suất cao sẽ bị cắt giảm thuế và sẽ còn giảm sâu hơn trong các năm sau.

Xác định rõ những yếu tố tác động đến kết quả thu NSNN, ngành Hải quan đã quán triệt các đơn vị trong toàn Ngành theo dõi, đánh giá tình hình thu NSNN hàng tháng; rà soát nắm vững nguồn thu, nhất là các đơn vị phát sinh các dự án lớn. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa công tác hải quan, tạo thuận lợi thương mại và các hoạt động XNK, rút ngắn thời gian, chi phí thông quan hàng hóa; đẩy mạnh áp dụng các chuẩn mực quốc tế, quy trình quản lý hải quan hiện đại nhằm tạo thuận lợi tối đa cho cộng đồng DN nhưng vẫn đảm bảo giám sát, quản lý chặt chẽ theo đúng quy định.

Ngoài ra, để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ được giao, ngành Hải quan cũng đặt ra 4 giải pháp chống thất thu qua công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện thủ tục hải quan, quản lý thuế, kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại; chủ động rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý nợ thuế qua công tác thanh tra, kiểm tra…

Các đơn vị tập trung nguồn lực triển khai đồng bộ các giải pháp cụ thể trong chống thất thu về số lượng, trọng lượng, chủng loại, tên hàng hoá. Trong đó, đối với hàng hoá NK có điều kiện về đảm bảo an ninh, an toàn, vệ sinh thực phẩm, dược phẩm, thuốc chữa bệnh, hàng có thuế suất cao, hàng dễ nhầm lẫn về mã HS, hàng hoá thuộc các đối tượng được hưởng ưu đãi thuế... các đơn vị cần tăng cường sử dụng máy soi, chiếu để phát hiện bước đầu các nghi vấn; tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp quản lý hàng bách hoá NK theo đúng chỉ đạo về nâng cao hiệu lực kiểm tra, kiểm soát hải quan.

Ngoài ra, để đạt hiệu quả tối đa trong công tác chống thất thu về trị giá hàng hoá XNK, toàn Ngành cũng sẽ thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ theo quy định để tăng cường công tác quản lý trị giá hải quan cả trong thông quan và sau thông quan; ngăn chặn, xử lý kịp thời các trường hợp kê khai trị giá hải quan bất hợp lý để gian lận, trốn thuế. Trong đó tập trung quản lý đối với hàng hóa XK có thuế suất cao như hàng hóa là tài nguyên, khoáng sản thô, phế liệu kim loại; hàng hóa NK là hàng tiêu dùng có thuế suất NK cao, hàng hóa có thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc tự vệ, thuế chống bán phá giá…

Chống thất thu về phân loại hàng hoá, áp dụng mã số và mức thuế cũng được cơ quan Hải quan đề ra bằng các nhiệm vụ cụ thể như thường xuyên rà soát để kịp thời phát hiện và xử lý đối với các trường hợp cùng một mặt hàng nhưng kết quả phân tích, phân loại không thống nhất trong phạm vi chi cục, cục hải quan tỉnh, thành phố và Cục Kiểm định hải quan. Hay giải pháp tăng cường các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác chống gian lận, giả mạo xuất xứ…, kiểm soát chặt chẽ công tác miễn thuế, giảm thuế và hoàn thuế, đảm bảo việc miễn thuế, giảm thuế và hoàn thuế đúng đối tượng, đúng chính sách pháp luật, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật cũng được đề ra như một biện pháp mạnh.

Song song với đó, nhằm giảm số nợ thuế ở mức thấp nhất, ngành Hải quan sẽ thực hiện rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý các khoản nợ thuế phát sinh trước ngày 1/1/2023 theo 4 nhóm: nhóm nợ khó thu; nhóm nợ chờ xử lý; nhóm nợ được khoanh và nhóm nợ có khả năng thu hồi. Đồng thời áp dụng các giải pháp phù hợp theo quy định đối với từng nhóm nợ theo đúng hướng dẫn tại quy trình quản lý nợ thuế và các khoản thu khác đối với hàng hóa XNK.

Nụ Bùi

Tin liên quan

Hải quan chủ trì bắt giữ lô hàng nghi dầu DO trị giá 1,3 tỷ đồng

Hải quan chủ trì bắt giữ lô hàng nghi dầu DO trị giá 1,3 tỷ đồng

Lực lượng Hải quan vừa chủ trì bắt giữ lô hàng vi phạm chứa 75 m3 nghi vấn là dầu DO, trị giá khoảng 1,3 tỷ đồng, ở vùng biển Ninh Thuận.
Đốc thúc công tác phòng, chống buôn lậu tại miền Trung – Tây Nguyên

Đốc thúc công tác phòng, chống buôn lậu tại miền Trung – Tây Nguyên

Lãnh đạo Chi cục Điều tra chống buôn lậu (Cục Hải quan) làm việc với các đơn vị hải quan một số địa bàn miền Trung – Tây Nguyên để triển khai tháng cao điểm phòng, chống buôn lậu theo chỉ đạo của lãnh đạo các cấp.
Vận hành chính thức tuyến hành khách xuất nhập cảnh Lối thông quan Bắc Phong Sinh - Lý Hỏa

Vận hành chính thức tuyến hành khách xuất nhập cảnh Lối thông quan Bắc Phong Sinh - Lý Hỏa

Sáng 29/5/2025, UBND huyện Hải Hà (Việt Nam) phối hợp với Chính quyền nhân dân khu Phòng Thành (Trung Quốc) tổ chức Lễ vận hành chính thức tuyến hành khách xuất nhập cảnh Lối thông quan Bắc Phong Sinh (Việt Nam) - Lý Hỏa (Trung Quốc).
Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV

Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV

Ngày 1/6, Ban chấp hành Công đoàn cơ sở Chi cục Hải quan khu vực XV tổ chức Giải Pickleball với sự tham gia sôi nổi, nhiệt tình của các công đoàn viên.
Hải quan khu vực XV: Ứng dụng chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Hải quan khu vực XV: Ứng dụng chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Nhờ giải pháp ứng dụng chuyển đổi số, tháo gỡ kịp thời vướng mắc, tạo thuận lợi thương mại, số lượng doanh nghiệp làm thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa qua các đơn vị thuộc Chi cục Hải quan khu vực XV tăng lên đáng kể, với trên 1.000 doanh nghiệp.
Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái: cam kết đồng hành với cộng đồng doanh nghiệp

Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái: cam kết đồng hành với cộng đồng doanh nghiệp

Vừa qua, lãnh đạo Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã trực tiếp gặp gỡ, làm việc với các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô tải, sơ mi rơ moóc để kết nối, thu hút doanh nghiệp về làm thủ tục tại cửa khẩu Móng Cái. Đây là động thái rất tích cực thể hiện sự năng động, linh hoạt và thiện chí của Hải quan đối với doanh nghiệp, cụ thể hóa tinh thần đồng hành Hải quan - Doanh nghiệp.
Hải quan Hòn Gai triển khai thực hiện hiệu quả công tác giám sát quản lý về hải quan

Hải quan Hòn Gai triển khai thực hiện hiệu quả công tác giám sát quản lý về hải quan

Việc triển khai thực hiện hiệu quả công tác giám sát quản lý về hải quan tại Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã góp phần tích cực tạo môi trường XNK an toàn, minh bạch, thuận lợi, thu hút doanh nghiệp tham gia XNK.
Tuổi trẻ Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái lan tỏa yêu thương đến trẻ em nghèo nhân dịp Tết thiếu nhi 1/6

Tuổi trẻ Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái lan tỏa yêu thương đến trẻ em nghèo nhân dịp Tết thiếu nhi 1/6

Nhân dịp Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 và hưởng ứng Tháng hành động vì trẻ em năm 2025, Đoàn Thanh niên Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã tổ chức chương trình thăm hỏi, tặng quà cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn thành phố Móng Cái.
Ưu tiên thực hiện thông quan ngay đối với hàng hóa xuất khẩu là nông lâm thủy sản

Ưu tiên thực hiện thông quan ngay đối với hàng hóa xuất khẩu là nông lâm thủy sản

Cục Hải quan yêu cầu Chi cục Hải quan các khu vực chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tạo điều kiện và ưu tiên thực hiện thông quan ngay đối với hàng hóa xuất khẩu là nông lâm thủy sản, đặc biệt là sầu riêng và các hàng hóa dễ hư hỏng, hàng hóa đến thời điểm thu hoạch chính vụ.
Hải quan khu vực V và Amkor Technology Việt Nam ký kết Bản ghi nhớ hợp tác

Hải quan khu vực V và Amkor Technology Việt Nam ký kết Bản ghi nhớ hợp tác

Ngày 28/5, tại TP Từ Sơn (Bắc Ninh), Chi cục Hải quan khu vực V và Công ty TNHH Amkor Technology Việt Nam ký kết Bản ghi nhớ hợp tác (MOU) giữa hai bên.
Trường hợp thực hiện thủ tục trên Hệ thống Ecus6

Trường hợp thực hiện thủ tục trên Hệ thống Ecus6

Cục Hải quan vừa có văn bản hướng dẫn các chi cục hải quan khu vực thực hiện thủ tục hải quan trên hệ thống thông quan điện tử phiên bản 6 (Ecus6).
Hải quan khu vực V nâng cao năng lực ứng dụng chuyển đổi số cho công chức

Hải quan khu vực V nâng cao năng lực ứng dụng chuyển đổi số cho công chức

Ngày 28/5, Chi cục Hải quan khu vực V tổ chức Chương trình đào tạo “Nâng cao năng lực ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số của Chi cục”.
Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả tham vấn doanh nghiệp gia công, sản xuất xuất khẩu

Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả tham vấn doanh nghiệp gia công, sản xuất xuất khẩu

Để trực tiếp gỡ vướng, Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) vừa tổ chức hội nghị tham vấn, đối thoại với doanh nghiệp chuyên hoạt động loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu (GC, SXXK).
Cán bộ, công chức Chi cục Hải quan khu vực VIII với AI

Cán bộ, công chức Chi cục Hải quan khu vực VIII với AI

Triển khai kế hoạch chuyển đổi số năm 2025, định hướng đến 2030 của Cục Hải quan, Chi cục Hải quan khu vực VIII đã phát động phong trào “Bình dân học vụ số”, mô hình “Cán bộ, công chức Chi cục Hải quan khu vực VIII với AI”
Hải quan khu vực III làm thủ tục hơn 181 nghìn tờ khai trong 1 tháng

Hải quan khu vực III làm thủ tục hơn 181 nghìn tờ khai trong 1 tháng

Tháng 4 năm 2025, tổng số tờ khai xuất nhập khẩu làm thủ tục tại các Hải quan thuộc và trực thuộc Chi cục Hải quan khu vực III đạt 181.051 tờ khai, tăng 19,54% so với cùng kỳ năm 2024.
Hiệu quả tích cực từ hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp tại Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai

Hiệu quả tích cực từ hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp tại Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai

Trong 5 tháng đầu năm 2025 (từ ngày 01/01-22/5/2025), đã có 449 doanh nghiệp tham gia hoạt động XNK qua cửa khẩu cảng Hòn Gai với 30.693 tờ khai, kim ngạch XNK đạt 4.605,57 triệu USD; tăng 26,97% về tờ khai và tăng 1,05% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Ảnh hướng thuế quan, đơn đặt hàng mới tiếp tục giảm

Ảnh hướng thuế quan, đơn đặt hàng mới tiếp tục giảm

Số lượng đơn đặt hàng mới trong ngành sản xuất của Việt Nam tiếp tục giảm vào tháng 5 khi thuế quan của Mỹ được cho là đã ảnh hưởng đặc biệt đến nhu cầu xuất khẩu.
Tập trung phân loại nợ thuế để áp dụng các biện pháp cưỡng chế

Tập trung phân loại nợ thuế để áp dụng các biện pháp cưỡng chế

Chi cục Thuế khu vực XII triển khai quyết liệt công tác thu nợ thuế, trong đó gắn trách nhiệm lãnh đạo từng đơn vị với nhiệm vụ thu.
Đơn giản hóa chế độ kế toán để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp

Đơn giản hóa chế độ kế toán để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp

Chia sẻ với báo chí, Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn cho biết, để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, Bộ Tài chính chủ trương đơn giản hóa tối đa chế độ sổ sách kế toán, hóa đơn, chứng từ.
Cục Thuế hướng dẫn sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

Cục Thuế hướng dẫn sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

Cục Thuế vừa có Công điện gửi các Chi cục Thuế về triển khai thực hiện Thông tư số 31/2025/TT-BTC và Thông tư số 32/2025/TT-BTC.
Bắt giữ 8 đối tượng vận chuyển gần 400 kg pháo nổ nhập lậu

Bắt giữ 8 đối tượng vận chuyển gần 400 kg pháo nổ nhập lậu

Lực lượng chức năng đã bắt giữ 8 đối tượng có hành vi vận chuyển trái phép pháo nổ từ Trung Quốc vào Việt Nam, thu giữ gần 400 kg pháo nổ.
LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế

LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế

Việc xóa bỏ thuế khoán đối với hộ, cá nhân kinh doanh sẽ đảm bảo minh bạch hóa hoạt động, tạo sự bình đẳng về chế độ thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp.
(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15

(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15

Quốc hội vừa ban hành Nghị quyết số 198/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân,đáng chú ý là yêu cầu cơ chế thuế đơn giản đối với các doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
(INFOGRAPHICS) Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền

(INFOGRAPHICS) Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền

Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ 1/6/2025.
(INFOGRAPHICS): Cải cách thuế đối với hộ kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW

(INFOGRAPHICS): Cải cách thuế đối với hộ kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW

Một trong những nội dung đáng chú ý tại Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân là xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh...
(INFOGRAPHICS) Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu

(INFOGRAPHICS) Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu

Kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu trong quá trình làm thủ tục hải quan được thực hiện dựa trên nguyên tắc đánh giá rủi ro, theo chỉ dẫn phân luồng kiểm tra của Cục Hải quan và tuân thủ quy định.
Phiên bản di động