Ngành Hải quan quyết liệt trên mặt trận “nóng”

Công chức Chi cục Hải quan sân bay quốc tế Nội Bài (Hải quan Hà Nội) sử dụng chó nghiệp vụ kiểm soát chống buôn lậu. Ảnh: Ngọc Linh

Tội phạm ma túy vẫn diễn biến phức tạp

Đấu tranh với tội phạm buôn bán vận chuyển trái phép các chất ma túy vốn là mặt trận “nóng bỏng”, khốc liệt. Năm 2024 tiếp tục được đánh giá là năm tình hình hoạt động của tội phạm mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới tiềm ẩn nguy cơ tại cả ba tuyến: đường hàng không, tuyến đường biển và đường bộ.

Những thủ đoạn cất giấu, ngụy trang ngày càng tinh vi, liều lĩnh. Ma túy được trà trộn, cất giấu gửi từ nhiều quốc gia thuộc châu Âu (Đức, Ba Lan, Hà Lan, Séc, Pháp, Bỉ, Canada...), châu Á (Hồng Kông, Đài Loan-Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc…), châu Mỹ, châu Phi (Ethiopia, Ghana, Senegal) và châu Úc… về Việt Nam; tiếp đó tiêu thụ trong nội địa hoặc trung chuyển đi nước thứ ba (Australia, Singapore, Đài Loan-Trung Quốc, Philippines …) hoặc ngược lại. Tại tuyến biển miền Trung nổi lên hiện tượng ma tuý gắn định vị trôi dạt trên biển.

Trước tình hình đó, Cục Điều tra chống buôn lậu đã chủ động tham mưu cho lãnh đạo Tổng cục Hải quan ban hành 5 Kế hoạch lớn về công tác kiểm soát hải quan, thu thập xử lý thông tin, ma tuý, kiểm soát hàng giả, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ, kiểm soát vàng... và 25 văn bản chỉ đạo, cảnh báo, thực hiện công tác kiểm soát hải quan trong toàn Ngành đối với một số mặt hàng nóng, nổi cộm như: vàng, dược phẩm, mỹ phẩm, dược liệu; động vật, sản phẩm động vật, giống vật nuôi và thủy sản qua biên giới; thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; ketamine; ma tuý các loại trên tuyến đường biển và hàng không; ma túy qua tuyến Lào; ma túy qua tuyến Việt Nam - Nhật Bản; hàng quá cảnh, hàng hoá vận chuyển độc lập; thiết bị điện tử viễn thông… loại hình gia công, sản xuất, doanh nghiệp chế xuất.

Kết quả năm 2024 (15/12/2023 đến 15/11/2024), ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 275 vụ, 328 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 105 vụ; phối hợp lực lượng Công an 121 vụ, lực lượng Biên phòng, Cảnh sát biển 49 vụ. Tang vật thu 2,08 tấn ma tuý các loại (trong đó có 250 kg ma túy các loại chưa có kết quả giám định).

Nhiều dấu ấn đậm nét

Cục Hải quan Hà Nội là một trong những đơn vị hải quan địa phương đi đầu trong công tác đầu tranh phòng, chống ma túy của ngành Hải quan. Theo Cục Hải quan Hà Nội, cùng với sự phát triển của kinh tế, thương mại thế giới, xu thế toàn cầu hóa, lưu lượng hàng hóa xuất nhập khẩu, hành khách xuất nhập cảnh qua đường hàng không tăng lên nhanh chóng, tội phạm ma túy lợi dụng tuyến đường hàng không, chuyển phát nhanh có xu hướng tăng. Cục Hải quan Hà Nội đã chủ động nắm bắt tình hình, kịp thời xác lập các chuyên án, vụ việc đấu tranh với tội phạm buôn bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ nước ngoài về Việt Nam. Nhiều đường dây ma túy xuyên quốc gia đã bị lực lượng Hải quan Hà Nội chủ trì, phối hợp với lực lượng chức năng triệt phá.

Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nội Dương Phú Đông cho biết, năm 2025, đơn vị đã xây dựng và triển khai 6 chuyên án; phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ, xử lý 60 vụ, thu giữ 816,85 kg ma túy các loại, bắt giữ 38 đối tượng.

Đặc biệt, trong số các vụ việc, chuyên án bắt giữ ma túy, có những chuyên án điển hình, nổi bật do Cục Hải quan Hà Nội chủ trì xác lập thu giữ số lượng ma túy tổng hợp lớn nhất từ trước tới nay qua đường hàng không, điển hình là Chuyên án HP524. Ngày 4/6/2024, Ban chuyên án đã phối hợp bắt giữ 4 đối tượng, thu giữ khoảng 179 kg ma túy tổng hợp MDMA. Các đối tượng sử dụng thủ đoạn cất giấu ma túy trong các lon đồ uống đóng hộp được dãn nhãn và đóng gói như thương phẩm của nhà sản xuất, thuê đối tượng ngoại tỉnh nhận hàng và chia nhỏ vận chuyển đến các địa phương khác nhau để tiêu thụ.

Với Chuyên án HP724, ngày 17, 18, 19/7, ban chuyên án đã phối hợp bắt giữ 5 đối tượng, thu giữ 116,5 kg ma túy, trong đó có 101,8kg MDMA và 14,7kg ketamin. Các đối tượng cất giấu ma túy trong các bình của máy nén khí và trong các bịch rượu vang hòng qua mắt lực lượng chức năng. Chúng thuê đối tượng nhận, sau đó chia hàng hóa tại nhiều điểm khác nhau tại Hà Nội và chuyển đi các tỉnh. Khi phát hiện có dấu hiệu bất thường, đối tượng đã tắt điện thoại và từ bỏ hàng.

Trong số các vụ ma túy, phải kể đến vụ bắt giữ 100 kg ma túy cất giấu trên trần xe ô tô do Hải quan Quảng Trị phối hợp với các cơ quan chức năng thực hiện tháng 3/2024. Đây là điểm sáng không chỉ của đơn vị mà còn của toàn Ngành từ đầu năm 2024 đến nay.

Từ các thông tin thu thập được, kết hợp với biện pháp nghiệp vụ, Đội Kiểm soát phòng, chống ma túy xác định có đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ Lào vào Việt Nam qua các cửa khẩu biên giới đường bộ. Thủ đoạn của đối tượng là dùng ô tô mang biển kiểm soát Lào dưới 16 chỗ ngồi tạm nhập vào Việt Nam vận chuyển ma túy. Để qua mặt lực lượng chức năng, các đối tượng gia cố, cất giấu ma túy trên trần xe, sàn xe, thành cửa xe, giả là khách du lịch từ nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam. Ngày 30/3/2024, Cục Hải quan Quảng Trị phối hợp với các lực lượng chức năng đã tổ chức phá án, bắt giữ 9 đối tượng (gồm 5 đối tượng nam giới và 4 đối tượng nữ giới) cùng trú tại huyện Pakading, tỉnh Borikhamxay, Lào, thu giữ 100 kg ma túy đá được giấu phía trên trần ô tô.

Những điểm sáng về công tác đấu tranh phòng, chống ma túy đã khẳng định nỗ lực, kiên trì của ngành Hải quan trên mặt trận "nóng". Đây tiếp tục là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Ngành trong năm 2025 và những năm tiếp theo nhằm góp phần đảm bảo an ninh, an toàn xã hội.