Nâng cao quản lý tuân thủ pháp luật thuế qua tăng cường thu thập, trao đổi thông tin

Thu thập thông tin từ các bộ, ngành giúp ngành Thuế khắc phục các bất cập trong quản lý thuế TMĐT.

Trong thời gian qua, việc thu thập thông tin được Tổng cục Thuế triển khai dưới nhiều hình thức như: thu thập thông tin từ dữ liệu quản lý thuế của cơ quan Thuế; thu thập thông tin thuộc quy chế phối hợp giữa cơ quan Thuế và các cơ quan, tổ chức bên ngoài.

Cùng với đó, thu thập thông tin với cơ quan, tổ chức, cá nhân bên ngoài cơ quan Thuế theo quy định pháp luật; thu thập thông tin do báo chí, tổ chức, cá nhân cung cấp, phản ánh đến qơ quan Thuế; thu thập theo hình thức mua tin từ nguồn bên ngoài cơ quan Thuế; thu thập thông tin từ cơ quan Thuế nước ngoài hoặc các tổ chức nước ngoài.

Trong đó, đối với thu thập thông tin quản lý rủi ro từ dữ liệu quản lý thuế của cơ quan Thuế, ngành Thuế đã chuyển quản lý dữ liệu sang cơ chế quản lý tập trung. Theo đó, dữ liệu về thuế được chuyển từ các địa phương về tập trung tại cơ quan Tổng cục Thuế. Việc thu thập thông tin này được đồng bộ thường xuyên và liên tục, tạo cơ sở cho việc phân tích rủi ro.

Tổng cục Thuế đã thu thập dữ liệu từ các nguồn thông tin trong ngành như dữ liệu tờ khai thuế, báo cáo tài chính… để xây dựng các bộ chỉ số tiêu chí lập kế hoạch thanh tra, kiểm tra; phân loại hoàn thuế; hóa đơn. Việc phân tích dữ liệu tập trung đã mang lại hiệu quả cao trong việc quản lý thuế như tập trung thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro.

Đối với thu thập thông tin thuộc quy chế phối hợp giữa cơ quan Thuế và các cơ quan, tổ chức bên ngoài, trong những năm qua, ngành Thuế đã triển khai ký kết trao đổi thông tin với các cơ quan, tổ chức bên ngoài.

Theo đó, ngành Thuế đã ký kết 11 quy chế, thoả thuận trao đổi thông tin với các bộ, ngành như: Bộ Công an, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước, Tổng cục Quản lý đất đai, Bộ Công Thương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Tổng cục Thống kê...

Các thông tin thu thập từ bên ngoài không chỉ giúp ngành Thuế giảm các thủ tục hành chính mà còn giúp nâng quản lý rủi ro, mức độ tuân thủ của người nộp thuế; giúp cơ quan Thuế phát hiện các tổ chức, cá nhân có phát sinh thu nhập nhưng không thực hiện nghĩa vụ đăng ký thuế, kê khai thuế hay không khai báo đầy đủ, chính xác nghĩa vụ thuế phải nộp.

Đối với việc thu thập theo hình thức mua tin từ nguồn bên ngoài cơ quan Thuế, Tổng cục Thuế cho biết, hiện tại, nhiều cá nhân, tổ chức xây dựng hệ thống thu thập thông tin để cung cấp cho các cơ quan, tổ chức có nhu cầu. Để phát hiện các rủi ro dẫn đến thất thoát thuế, cơ quan Thuế cần thu thập thông tin từ các tổ chức này. Đơn cử như thông tin chuyển giá, cơ quan Thuế phát hiện và thực hiện thanh tra, kiểm tra các DN thuộc danh sách này.

Bên cạnh đó, cơ quan Thuế đã ký nhiều hiệp định thuế với các cơ quan Thuế nước ngoài nhằm tăng cường thu thập các thông tin về DN nước ngoài để xác định công ty đó có tồn tại không; tránh các rủi ro về tạo lập công ty ma ở nước ngoài, chiếm dụng tiền hoàn thuế.

Theo Tổng cục Thuế, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thu thập thông tin của Tổng cục Thuế thời gian qua cũng gặp một số vướng mắc.

Đơn cử như, nhiều thông tin hiện nay thu thập được nhưng vẫn ở dạng văn bản, chưa được chuyển sang dưới dạng điện tử. Do đó, cơ quan Thuế mất nhiều thời gian xử lý đưa lên hệ thống.

Bên cạnh đó, để bổ sung nguồn thông tin phục vụ cho công tác quản lý thuế và phân tích rủi ro thì cơ quan Thuế và các đơn vị liên quan cần thường xuyên rà soát quy chế, quy định kịp thời sửa đổi để thu thập thông tin điện tử.

Với số lượng lớn của các thông tin thu thập được, ngành Thuế cần nhiều cán bộ, công chức có kỹ năng phân tích dữ liệu. Tuy nhiên, sự hạn chế về kỹ năng thu thập và xử lý thông tin của một bộ phận cán bộ, công chức hiện nay làm ảnh hưởng đến chất lượng thông tin, do đó, cần phải được đào tạo thường xuyên.