Mập mờ sữa, thực phẩm bổ sung

Khi chọn sữa, người tiêu dùng nên chú ý đến độ tuổi, thể trạng và khả năng hấp thụ của từng bé. Ảnh: D.N

Theo tiêu chuẩn Ủy ban Tiêu chuẩn hóa thực phẩm quốc tế (Codex) ban hành, sữa công thức cho trẻ sơ sinh (từ 0 đến 12 tháng tuổi) hoặc sữa có mục đích y tế đặc biệt cho trẻ sơ sinh phải có hàm lượng đạm nằm trong khoảng từ 11,25 đến 18,57%.

Còn theo Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia QCVN 5-2: 2010/BYT, đối với các sản phẩm sữa dạng bột thì những sản phẩm sữa có hàm lượng đạm 34% được gọi là sữa bột. Nhóm đối tượng áp dụng của Quy chuẩn này chỉ bao gồm 4 loại: Sữa bột, cream bột, whey bột và sữa bột gầy có bổ sung chất béo thực vật.

Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện trên thị trường có rất ít mặt hàng sữa được gọi với tên "sữa bột", hầu hết chỉ là những sản phẩm mang tên gọi thức ăn công thức dinh dưỡng và thực phẩm bổ sung dinh dưỡng, sản phẩm thức ăn dinh dưỡng (hầu hết những loại này có tỷ lệ đạm nằm ở mức 11 đến 20%). Chẳng hạn như: Thức ăn công thức Gain Plus (dành cho trẻ từ 1-3 tuổi) có ghi lượng đạm/100 g bột là 17%; sữa bột-giai đoạn chuyển tiếp Similac Gain, có hàm lượng đạm là 17%; sản phẩm dinh dưỡng đặc biệt PediaSure (cho trẻ từ 1-10 tuổi), lượng đạm 13,87%; thức ăn công thức cho trẻ sơ sinh Similac, lượng đạm là 10,6%.

Cần hiểu đúng về sữa

Làm thế nào để nhận biết và phân biệt giữa sữa bột và các loại thực phẩm dinh dưỡng, thực phẩm bổ sung? Trẻ em được dùng các loại sữa hay thực phẩm với độ đạm bao nhiêu là hợp lý? Đó là câu hỏi đang làm đau đầu nhiều bậc cha mẹ khi lựa chọn sữa cho con em.

Chị Dương Thị Thu Mai - Tập thể Khí tượng Thủy văn - Hà Nội cho biết: Sau khi đọc thông tin trên báo chí, tôi đã xem lại trên vỏ hộp những loại sữa từng dùng cho con thì thấy hầu hết chỉ đạt tỷ lệ đạm là 12 đến 18%. Với sản phẩm thức ăn công thức dinh dưỡng mà tôi đang sử dụng là Lactogen 1 có tỷ lệ đạm là 11,87%.

Cùng chia vẻ về lo lắng khi chọn sữa cho con, chị Mai Thị Thu Huyền- ngõ Bà Triệu - Hà Nội cho rằng: Do không có sữa mẹ nên ngay từ lúc con mới chào đời tôi đã cho cháu uống sữa ngoài là sữa Enfa A+. Nay nhìn lại mới biết, tỷ lệ đạm trong sữa cũng chỉ đạt mức 11,9%.

Trao đổi về những băn khoăn, thắc mắc về độ đạm trong sữa của người tiêu dùng về việc nhiều sản phẩm sữa công thức chỉ có tỷ lệ đạm dưới 20%, trong khi chuẩn phải là 34%, ông Lê Văn Giang - Phó Cục trưởng Cục An toàn vệ sinh thực phẩm cho rằng: Sữa đủ 34% độ đạm là sữa nguyên chất, trong đó có thành phần không dễ tiêu hóa cho nhiều người. Chẳng hạn như những người bị bệnh thận, bệnh gút thì không thể dùng sữa có độ đạm nhiều như vậy. Đặc biệt, đối với trẻ em thì càng không nên sử dụng các sản phẩm sữa có độ đạm nêu trên.

"Việc bổ sung thêm các thành phần khác để giảm độ đạm tùy thuộc vào nhà sản xuất nghiên cứu với từng nhóm tuổi. Khi nhà sản xuất giảm độ đạm đi và bổ sung thêm các chất khác vào thì những sản phẩm đó áp theo quy định là thực phẩm bổ sung. Do vậy các sản phẩm dạng sữa bổ sung dinh dưỡng, sữa bột công thức dành cho trẻ em và nhiều đối tượng đặc biệt không thể áp dụng theo tiêu chuẩn 34% độ đạm được", ông Giang nhấn mạnh.

Dùng thế nào?

Trước một “rừng” sữa như hiện nay, người tiêu dùng rất băn khoăn khi chọn sữa cho con em. Vậy nên họ rất cần một lời khuyên từ phía cơ quan quản lý.

Theo khuyến nghị về nhu cầu dinh dưỡng của Viện Dinh dưỡng quốc gia, nhu cầu đạm ở trẻ 0-5 tháng tuổi là 11gam/ngày. Nếu hàm lượng đạm trong sữa là 11% thì một bé chỉ đơn thuần dùng sữa công thức, một ngày sử dụng 100 gam sữa bột công thức là đủ nhu cầu về đạm.

Còn với trẻ dưới 6 tháng tuổi, nếu không được bú sữa mẹ và chưa ăn bổ sung thì bắt buộc phải theo tiêu chuẩn Codex (tỷ lệ đạm ở mức 11,25 đến 18,57%) mới đảm bảo tiêu chuẩn phát triển.

Ông Nguyễn Văn Dũng - Trưởng phòng Quản lý sản phẩm - Cục An toàn vệ sinh thực phẩm đưa ra khuyến cáo: Khi chọn các sản phẩm sữa, người tiêu dùng nên chọn sản phẩm phù hợp với độ tuổi sinh lý và thể trạng gầy, béo và khả năng hấp thụ của mỗi trẻ. Riêng với thức ăn công thức cho trẻ sơ sinh (0-12 tháng tuổi), hàm lượng đạm từ 1,8-3,0gr/100kcal; thức ăn công thức cho trẻ em 6-36 tháng tuổi với mục đích ăn bổ sung hàm lượng đạm tối thiểu 3,0gr/100kcal.

Bà Nguyễn Thị Lâm - Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho rằng: Người tiêu dùng nên lựa chọn những sản phẩm cho trẻ có uy tín và được cấp phép của cơ quan y tế. Trên thị trường hiện nay hầu hết các loại sữa bột được các bậc phụ huynh sử dụng cho trẻ là sữa công thức. Vì vậy, những thông số này có thể căn cứ theo quy định thành phần dinh dưỡng của sữa bột công thức của Codex hoặc Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia đối với sản phẩm dinh dưỡng công thức với mục đích ăn bổ sung cho trẻ từ 6- 36 tháng tuổi do Bộ Y tế ban hành.

Ngoài việc dùng những sản phẩm sữa có nguồn gốc trong nước, hiện nay có bộ phận người dân tìm đến các sản phẩm sữa nhập ngoại. Với sản phẩm này, ông Nguyễn Văn Dũng đưa ra lời khuyên: Về cách nhận biết sữa nhập ngoại chính hãng, trước hết người tiêu dùng phải kiểm tra mã vạch trên sản phẩm; kiểm tra hạn sử dụng dập nổi dưới đáy lon; chỉ dùng sữa khi có tem phụ để hướng dẫn sử dụng sản phẩm của nhà sản xuất, khi mở hộp sữa ra hộp sữa phải mịn, đều và thơm.

Minh Châu