Facebook Twitter youtube Tiktok

Kỳ vọng “cuộc cách mạng” về cải cách thủ tục kiểm tra chuyên ngành - Bài 3: Những tồn tại cố hữu

(HQ Online) - Quá trình cải cách thủ tục kiểm tra chuyên ngành (KTCN) được triển khai từ nhiều năm qua, đặc biệt từ năm 2015 đến nay thực hiện theo Quyết định 2026/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động KTCN đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn đó những bất cập, tồn tại.
Kỳ vọng “cuộc cách mạng” về cải cách thủ tục kiểm tra chuyên ngành- Bài 2: Chậm có kết quả kiểm tra là chuyện thường tình?
Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục hải quan KCN Mỹ Phước, Cục Hải quan Bình Dương. 	Ảnh: Thu Dịu
Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục hải quan KCN Mỹ Phước, Cục Hải quan Bình Dương. Ảnh: Thu Dịu

Một trong những vấn đề đã được Tạp chí Hải quan thông tin đó là có nhiều lô hàng được đưa về bảo quản để KTCN nhưng chậm nộp thông báo kết quả kiểm tra, gây khó khăn cho công tác quản lý, giám sát hải quan, về phía doanh nghiệp cũng chưa thể đưa hàng hóa vào lưu thông. Tuy nhiên, ở khía cạnh khác, có những doanh nghiệp lợi dụng việc được phép đưa hàng về bảo quản chờ kết quả KTCN, đã tự ý tiêu thụ hàng hóa khi chưa có kết quả kiểm tra.

Như trường hợp mới đây, ngày 17/3/2021, Công ty TNHH Đầu tư & XNK A. H. đăng ký tờ khai hải quan tại Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị- Lạng Sơn nhập khẩu 12 tấn cá tầm Xiberi từ Trung Quốc. Cùng ngày, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 đã cùng Chi cục Hải quan, cơ quan kiểm dịch lấy mẫu tại kho riêng của doanh nghiệp để tiến hành giám định chủng loại. Ngày 19/3/2021, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I ban hành thông báo kết quả giám định. Khi cơ quan chức năng kiểm tra kho lưu giữ bảo quản hàng hóa của doanh nghiệp thì toàn bộ lô hàng đã được doanh nghiệp tự ý đưa đi tiêu thụ, dù chưa được cơ quan Hải quan xác nhận thông quan.

Thời gian qua, trong số các vụ việc tự ý đưa hàng mang về bảo quản ra thị trường tiêu thụ đã có những doanh nghiệp bị cơ quan Hải quan khởi tố vụ án hình sự, như trường hợp: Công ty TNHH Nông Sinh mở tờ khai hải quan NK trên 250 tấn phân hữu cơ các loại, xuất xứ Trung Quốc, trị giá 85.840 USD. Trong thời gian chờ kiểm tra chất lượng hàng hóa, DN có văn bản xin đưa hàng hóa về bảo quản tại kho riêng và cam kết không tự ý tiêu thụ hàng hóa khi chưa có sự đồng ý của cơ quan chuyên ngành. Tuy nhiên, trong thời gian này, DN đã tự ý đưa hàng ra thị trường tiêu thụ. Hay trường hợp Công ty TNHH Pet Prince tự ý tiêu thụ lô hàng thức ăn cho chó nhập khẩu trong thời gian chờ kết quả kiểm tra chất lượng.

Những tồn tại xung quanh KTCN đối với hàng hóa XNK không chỉ ở khía cạnh thời gian hay những vi phạm trong việc đưa hàng về bảo quản. Thực tế, khi thực hiện nhiệm vụ tại cửa khẩu, cơ quan Hải quan đã chứng kiến nhiều tình huống phát sinh trong hoạt động XNK hàng hóa.

Bà Trần Thị Thu Hiền, Phó Đội trưởng Đội thủ tục hàng hóa nhập khẩu, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất (Cục Hải quan TPHCM) cho biết, đơn vị tiếp nhận tờ khai nhập khẩu 5 bộ máy tính bảng có thu phát vô tuyến của Công ty TNHH H. nhưng hồ sơ bị “treo” gần 1 tháng vì doanh nghiệp chưa bổ sung giấy đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa nhập khẩu. Ngoài ra, một số mặt hàng nhập khẩu như đồng hồ nước, công tơ điện, đồng hồ xăng dầu, đèn Led… qua cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, doanh nghiệp thường bị vướng về KTCN.

Tại Cục Hải quan Bình Dương, trong quá trình làm thủ tục nhập khẩu hàng hóa cho doanh nghiệp, bà Ngô Thanh Hà, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan KCN Mỹ Phước cho biết, vấn đề kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm hiện nay trên thực tế không phải trường hợp nào cũng chậm. Chẳng hạn như KTCN an toàn thực phẩm lĩnh vực kiểm dịch thực vật, động vật đã thực hiện trên hệ thống một cửa quốc gia nên khi doanh nghiệp đăng ký, cơ quan Hải quan tra cứu hồ sơ, cho phép DN đưa hàng về bảo quản, sau 3-5 ngày có kết quả thì sẽ thực hiện thông quan. Tuy nhiên, cũng có nhiều tờ khai thủ tục hải quan đã giải quyết xong, nhưng cơ quan Hải quan phải chờ doanh nghiệp bổ sung đủ giấy tờ mới thông quan được.

Chẳng hạn như mặt hàng nồi hơi, máy nén khí phải kiểm tra chất lượng bên an toàn lao động của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, hay mặt hàng văn hóa phẩm bị chậm có kết quả KTCN vì phải qua nhiều công đoạn, thủ tục. Doanh nghiệp thường phải chờ giấy KTCN đến hạn cuối 30 ngày.

“Một số mặt hàng KTCN phải thực hiện bản giấy thường rất lâu. Nhanh nhất cũng phải mất 2, 3 tuần mới có kết quả. Cơ quan Hải quan phải thực hiện đôn đốc DN để giúp DN không bị chậm”-lãnh đạo Chi cục trưởng Chi cục Hải quan KCN Mỹ Phước cho biết.

Thời gian qua, tại Chi cục Hải quan KCN Mỹ Phước đã gặp một số trường hợp doanh nghiệp bị vướng mắc về giấy đăng ký kiểm tra hiệu suất năng lượng của Bộ Công Thương. Cụ thể, doanh nghiệp nhập mô tơ về muốn được thông quan hàng hóa phải đóng gói sản phẩm gửi ra cơ quan chuyên ngành tại Hà Nội để xin giấy phép KTCN về hiệu suất năng lượng với chi phí vận chuyển khoảng 6 triệu đồng. Trong khi nhiều DN chỉ nhập vài cái mô tơ về phục vụ cho máy móc dây chuyền sản xuất trong nhà xưởng của doanh nghiệp nên với bất cập về thủ tục, chi phí nên nhiều doanh nghiệp “nản” đã thực hiện thủ tục tái xuất.

Ghi nhận từ Cục Hải quan TPHCM, Cục Hải quan Bình Dương, ngoài số lượng tờ khai hàng hóa nhập khẩu phải KTCN thì hàng hóa XNK thuộc diện quản lý chuyên ngành cũng khá lớn. Tại Cục Hải quan TPHCM, tính đến tháng 2/2021, số lượng tờ khai lĩnh vực kiểm tra giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa gần 1.700 tờ khai; giấy phép nhập khẩu trên 1.600 tờ khai; phê duyệt khai báo hóa chất gần 400 tờ khai; đăng ký lưu hành gần 400 tờ khai…

Theo Cục Hải quan TPHCM, chỉ tính riêng trong tháng 2/2021, tổng số tờ khai hải quan làm thủ tục qua các cửa khẩu TPHCM là gần 140.000 tờ khai, số tờ khai phải KTCN trên 5.000 tờ khai, chiếm tỷ lệ 3,62% trên tổng số tờ khai hải quan. Trong số đó, số lượng tờ khai hải quan phải kiểm dịch chiếm nhiều nhất, với gần 2.000 tờ khai, chiếm 1,44% tổng số tờ khai; trên 1.400 tờ khai hải quan phải kiểm tra chất lượng; gần 900 tờ khai phải kiểm tra an toàn thực phẩm và trên 700 tờ khai liên quan đến lĩnh vực kiểm tra văn hóa. Tỉ lệ mặt hàng phải KTCN tại Cục Hải quan TPHCM chủ yếu tập trung ở các chi cục hải quan cửa khẩu cảng biển, sân bay.

Tại Cục Hải quan Bình Dương, tổng số lô hàng/tờ khai hải quan thuộc diện KTCN làm thủ tục hải quan tại đơn vị năm 2020 là 27.160 lô. Theo ông Huỳnh Trịnh Thanh, Trưởng phòng Giám sát quản lý về hải quan, Cục Hải quan Bình Dương, hàng hoá XNK của các DN làm thủ tục hải quan tại đơn vị đa dạng và nhiều chủng loại khác nhau. Trong đó, có một số nhóm mặt hàng chủ yếu là hàng nhập khẩu phải đăng ký KTCN về chất lượng, quy chuẩn kỹ thuật, vệ sinh an toàn thực phẩm, kiểm dịch động vật, thực vật…

Đa số các DN làm thủ tục xuất khẩu, nhập khẩu hàng hoá thuộc diện phải KTCN đều đáp ứng tốt các quy định, quy chuẩn kỹ thuật, vệ sinh an toàn thực phẩm, kiểm dịch động vật, thực vật… theo quy định của Nhà nước, chỉ có một vài DN vi phạm về thời hạn nộp thông báo kết quả KTCN (các DN này đã bị xử phạt vi phạm hành chính).

Theo ông Huỳnh Trịnh Thanh, bên cạnh những thuận lợi trong quá trình thực hiện cũng còn tồn tại nhiều bất cập như văn bản pháp luật liên quan đến hoạt động KTCN quá nhiều, có những quy định chưa được hướng dẫn đầy đủ, thiếu thống nhất. Vẫn còn tình trạng xung đột trong các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý chuyên ngành, trong khi đó, hiệu quả kiểm tra không cao. Trong vòng 5 năm tỷ lệ phát hiện lô hàng không đáp ứng chất lượng chưa đến 0,03% so với tỉ lệ mẫu đưa ra.

Thời hạn thông báo kết quả KTCN của các cơ quan KTCN chưa được quy định đầy đủ, cụ thể, rõ ràng trong các văn bản pháp luật về KTCN dẫn đến kéo dài thời gian thông quan cho một lô hàng, làm phát sinh chi phí lưu kho bãi, làm mất đi tính cạnh tranh, thậm chí doanh nghiệp bị phạt đền hợp đồng do giao hàng hoá chậm trễ hoặc bị từ chối nhận hàng - đại diện phòng Giám sát quản lý về hải quan, Cục Hải quan Bình Dương cho biết.

(Bài 4: Doanh nghiệp kỳ vọng mô hình mới)

Nhóm PV

Tin liên quan

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ cán đích nửa triệu tỷ đồng

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ cán đích nửa triệu tỷ đồng

Theo dữ liệu của Fiin Ratings, trong tháng 6/2025 quy mô phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) tiếp tục tăng mạnh, đạt 105,5 nghìn tỷ đồng (tăng 52,4% so với tháng trước), trong đó 100% là phát hành riêng lẻ.
Hải quan tích cực trao đổi thông tin với các tập đoàn lớn

Hải quan tích cực trao đổi thông tin với các tập đoàn lớn

Nhằm nắm bắt và chia sẻ, tháo gỡ các khó khăn khi triển khai các chính sách liên quan trong lĩnh vực hải quan của cộng đồng DN, lãnh đạo Cục Hải quan đã tích cực gặp gỡ, trao đổi thông tin với các tập đoàn lớn, đặc biệt là các tập đoàn trong lĩnh vực công nghệ cao.
Hải quan khu vực V giải quyết thủ tục cho 924.432 tờ khai luồng xanh

Hải quan khu vực V giải quyết thủ tục cho 924.432 tờ khai luồng xanh

6 tháng đầu năm, Chi cục Hải quan khu vực V làm thủ tục hơn 1,34 triệu tờ khai, trong đó có 924.432 tờ khai luồng xanh, chiếm 68,7%.
Yếu tố tác động đến nguồn thu từ hoạt động xuất nhập khẩu những tháng cuối năm

Yếu tố tác động đến nguồn thu từ hoạt động xuất nhập khẩu những tháng cuối năm

Theo nhận định của Ban Nghiệp vụ thuế hải quan (Cục Hải quan), hoạt động XNK của các DN trong những tháng cuối năm đang đứng trước tác động từ kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm, khó đoán định, chịu nhiều áp lực do chính sách thương mại của Hoa Kỳ.
Bài 4: Lợi ích thiết thực, doanh nghiệp mong mở rộng Chương trình doanh nghiệp tuân thủ

Bài 4: Lợi ích thiết thực, doanh nghiệp mong mở rộng Chương trình doanh nghiệp tuân thủ

Với những cách vận động khuyến khích của cơ quan Hải quan, cũng như lợi ích được thụ hưởng, nhiều doanh nghiệp XNK mong muốn cơ quan Hải quan mở rộng Chương trình thí điểm hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan.
Nhiều điểm sáng ở Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực VIII

Nhiều điểm sáng ở Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực VIII

Trong nhiệm kỳ qua, Đảng ủy Chi cục Hải quan khu vực III đã lãnh đạo, chỉ đạo đơn vị hoàn thành xuất sắc, toàn diện nhiều nhiệm vụ chính trị, góp phần tạo thuận lợi thương mại, đóng góp vào sự phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Nửa năm, Hải quan khu vực III làm thủ tục gần 1,2 triệu tờ khai

Nửa năm, Hải quan khu vực III làm thủ tục gần 1,2 triệu tờ khai

Trong tháng 6/2025, tổng số tờ khai xuất nhập khẩu làm thủ tục tại các đơn vị trực thuộc Chi cục Hải quan khu vực III là 184.422 tờ khai, tăng 19,94% so với cùng kỳ năm 2024, tăng 0,34% so với tháng trước.
Nỗ lực thu ngân sách ở Chi cục Hải quan khu vực XI

Nỗ lực thu ngân sách ở Chi cục Hải quan khu vực XI

Sau khi đi vào hoạt động theo mô hình mới, Chi cục Hải quan khu vực XI đã khẩn trương bắt tay vào nhiệm vụ, trong đó việc tập trung thực hiện các giải pháp tạo thuận lợi thương mại và thu ngân sách được đặt lên hàng đầu.
Hải quan khu vực VIII thu qua cảng biển đạt 5.691 tỷ đồng

Hải quan khu vực VIII thu qua cảng biển đạt 5.691 tỷ đồng

Nửa đầu năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực VIII thu ngân sách đạt 8.934,5 tỷ đồng, đạt 50,2% chỉ tiêu của Chính phủ, Tỉnh ủy – HĐND - UBND tỉnh Quảng Ninh giao (17.800 tỷ đồng).
Tờ khai luồng Đỏ qua Hải quan khu vực XII chiếm 2,6%

Tờ khai luồng Đỏ qua Hải quan khu vực XII chiếm 2,6%

Nửa đầu năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực XII đã làm thủ tục cho 194.794 tờ khai gồm nhập khẩu có 102.112 tờ khai và xuất khẩu có 92.682 tờ khai.
Hải quan khu vực II: Đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số để thực hiện nhiệm vụ

Hải quan khu vực II: Đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số để thực hiện nhiệm vụ

Để hoàn thành khối lượng công việc lớn sau khi mở rộng phạm vi quản lý trên địa bàn hành chính mới của TP. Hồ Chí Minh (gồm cả Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu), theo lộ trình sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức bộ máy ngành Hải quan, Chi cục Hải quan khu vực II sẽ tập trung đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số…
Hải quan TP. Hồ Chí Minh luôn giữ vị trí đặc biệt trong hệ thống tổ chức ngành Hải quan

Hải quan TP. Hồ Chí Minh luôn giữ vị trí đặc biệt trong hệ thống tổ chức ngành Hải quan

Đó là đánh giá của Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ tại Lễ kỷ niệm niệm 50 năm thành lập Hải quan TP. Hồ Chí Minh vào chiều ngày 11/7.
Hải quan khu vực III thông quan hơn 56 tỷ USD hàng xuất nhập khẩu

Hải quan khu vực III thông quan hơn 56 tỷ USD hàng xuất nhập khẩu

6 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa tại các đơn vị trực thuộc Chi cục Hải quan khu vực III đạt 56,11 tỷ USD, theo Chi cục Hải quan khu vực III.
Chi cục Hải quan khu vực XX phổ biến 25 văn bản mới cho công chức

Chi cục Hải quan khu vực XX phổ biến 25 văn bản mới cho công chức

Đó là 25 văn bản mới gồm nghị quyết, luật, nghị định, thông tư và các quyết định của Cục Hải quan đã được Chi cục Hải quan khu vực XX quán triệt, phổ biến đến cán bộ công chức trong đơn vị thực hiện.
Xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Móng Cái tăng mạnh

Xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Móng Cái tăng mạnh

Hoạt động xuất nhập khẩu qua Lối thông quan cầu Bắc Luân II tiếp tục duy trì đà tăng trưởng mạnh, với khối lượng và kim ngạch thương mại ấn tượng.
Hải quan khu vực I thu ngân sách đạt 20.240 tỷ đồng

Hải quan khu vực I thu ngân sách đạt 20.240 tỷ đồng

Chi cục Hải quan khu vực I đã tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu. Theo đó, tính đến ngày 30/6, Chi cục Hải quan khu vực I thu nộp NSNN đạt 20.240 tỷ đồng, tăng 135,2% cùng kỳ năm 2024.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ cán đích nửa triệu tỷ đồng

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ cán đích nửa triệu tỷ đồng

Trong tháng 6/2025 quy mô phát hành trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục tăng mạnh, đạt 105,5 nghìn tỷ đồng.
VASEP kiến nghị gỡ vướng để thủy sản về lại “sân nhà”

VASEP kiến nghị gỡ vướng để thủy sản về lại “sân nhà”

Dù đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu, thủy sản Việt vẫn gặp nhiều trở ngại khi tiêu thụ trong nước.
Triển khai kịp thời, hiệu quả các chính sách hỗ trợ thuế: giảm áp lực tài chính cho doanh nghiệp

Triển khai kịp thời, hiệu quả các chính sách hỗ trợ thuế: giảm áp lực tài chính cho doanh nghiệp

Việc triển khai kịp thời, hiệu quả các chính sách hỗ trợ thuế đã góp phần giảm chi phí sản xuất – kinh doanh, và thúc đẩy đầu tư khu vực tư nhân.
Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam: Tái cấu trúc sản phẩm, đẩy mạnh số hóa và lan tỏa cộng đồng

Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam: Tái cấu trúc sản phẩm, đẩy mạnh số hóa và lan tỏa cộng đồng

Trong nửa đầu năm nay, ngành Bảo hiểm nhân thọ đã ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực khẳng định vai trò trong bảo vệ tài chính cho người dân.
Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của cơ quan Hải quan

Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của cơ quan Hải quan

Nghị định 189/2025/NĐ-CP đã quy định chi tiết thẩm quyền xử phạt VPHC của cơ quan Hải quan.
(INFOGRAPHICS): Kết quả nổi bật công tác thuế 6 tháng đầu năm 2025

(INFOGRAPHICS): Kết quả nổi bật công tác thuế 6 tháng đầu năm 2025

Với việc triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp công tác thuế nên ngành thuế đã thu được những kết quả ấn tượng.
(INFOGRAPHICS): Xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2025 bứt phá ấn tượng

(INFOGRAPHICS): Xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2025 bứt phá ấn tượng

Hoạt động xuất khẩu của Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025 tiếp tục ghi nhận những bứt phá ấn tượng, khẳng định vai trò là động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế.
(INFORGRAPHICS): 5 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ USD trong nửa đầu năm

(INFORGRAPHICS): 5 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ USD trong nửa đầu năm

Theo thống kê mới nhất của Cục Hải quan, hết tháng 6, kim ngạch xuất khẩu cả nước đạt 219,86 tỷ USD, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm ngoái.
(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi

(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi

Hiện nay, hộ, cá nhân cư trú có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) có thể nộp thuế qua các kênh sau:
(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội

(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội

Trong 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội, thì có 7 doanh nghiệp có vốn hóa lớn nhất toàn thị trường tính đến ngày 30/6/2025.
Phiên bản di động