Hướng dẫn xác định chi phí trích lập dự phòng tổn thất khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp

Doanh nghiệp được trừ mọi khoản chi nếu đáp ứng đủ các điều kiện. Ảnh: TL

Khoản chi trích lập dự phòng được tính vào chi phí được trừ

Theo Cục Thuế, quy định về chi phí trích lập dự phòng tổn thất các khoản đầu tư được quy định tại Điều 6 Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18/6/2014 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung Điều 4 Thông tư số 96/2015/TT-BTC.

Theo đó, trừ các khoản chi không được trừ nêu tại Khoản 2 Điều này, doanh nghiệp được trừ mọi khoản chi nếu đáp ứng đủ các điều kiện: khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; khoản chi có đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định của pháp luật; khoản chi nếu có hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ từng lần có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên (giá đã bao gồm thuế giá trị gia tăng) khi thanh toán phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt...

Các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế bao gồm: trích lập và sử dụng các khoản dự phòng không theo đúng hướng dẫn của Bộ Tài chính về trích lập dự phòng như: dự phòng giảm giá hàng tồn kho, dự phòng tổn thất các khoản đầu tư tài chính, dự phòng nợ phải thu khó đòi, dự phòng bảo hành sản phẩm, hàng hóa, công trình xây lắp và dự phòng rủi ro nghề nghiệp của doanh nghiệp thẩm định giá, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ kiểm toán độc lập.

Ngoài ra, tại Khoản 2 Điều 5 Thông tư số 48/2019/TT-BTC ngày 8/8/2019 của Bộ Tài chính quy định về việc trích lập và xử lý các khoản dự phòng, trong đó nêu rõ: “đối tượng của dự phòng tổn thất các khoản đầu tư là các khoản đầu tư vào tổ chức kinh tế trong nước, không phải các khoản đầu tư chứng khoán theo quy định tại Khoản 1 Điều này, doanh nghiệp đang sở hữu tại thời điểm lập báo cáo tài chính năm có cơ sở cho thấy có giá trị suy giảm so với giá trị đầu tư của doanh nghiệp”.

Như vậy, về nguyên tắc, theo Cục Thuế, khoản chi trích lập dự phòng thực hiện đúng hướng dẫn của Bộ Tài chính về trích lập dự phòng mới được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN.

Ngoài ra, theo quy định tại Khoản 2 Điều 5 Thông tư số 48/2019/TT-BTC, các khoản đầu tư vào tổ chức kinh tế trong nước, không phải các khoản đầu tư chứng khoán thuộc đối tượng áp dụng quy định về dự phòng tổn thất các khoản đầu tư. Căn cứ quy định tại Điều 84 Bộ luật Dân sự số 91/2015/QH13 và Khoản 1 Điều 44 Luật Doanh nghiệp, thì chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, không phải là pháp nhân.

Do vậy, khoản vốn công ty cấp cho chi nhánh không thuộc đối tượng quy định tại Khoản 2 Điều 5 Thông tư số 48/2019/TT-BTC, không được trích lập dự phòng tổn thất các khoản đầu tư.

Trường hợp doanh nghiệp được chuyển lỗ

Văn bản của Cục Thuế cũng làm rõ thêm các nội dung liên quan đến quy định về chuyển lỗ. Việc xác định lỗ và chuyển lỗ được quy định cụ thể tại Điều 7 và Khoản 3 Điều 20 Nghị định số 218/2013/NĐ-CP ngày 26/12/2013 của Chính phủ và tại Khoản 3 Điều 9 Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18/6/2014 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung Thông tư số 96/2015/TT-BTC.

Cục Thuế khẳng định, văn bản pháp luật thuế TNDN hiện hành quy định chuyển lỗ trong trường hợp doanh nghiệp chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất, mà không có quy định chuyển lỗ trong trường hợp giải thể chi nhánh hạch toán độc lập vào thu nhập chịu thuế của công ty.

Riêng khoản tiền cấp vốn của công ty cho chi nhánh hoạt động sẽ căn cứ quy định tại Điều 8 Thông tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 của Bộ Tài chính.

Theo đó, doanh nghiệp tự quyết định việc ghi nhận vốn kinh doanh mà doanh nghiệp cấp cho đơn vị phụ thuộc là nợ phải trả (TK 336 - Phải trả nội bộ) hoặc vốn chủ sở hữu (TK 411 - Vốn chủ sở hữu) và việc hạch toán trong từng trường hợp đã được hướng dẫn tại Điều 55 và Điều 67 Thông tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 của Bộ Tài chính.

Ngoài ra, Điều 4 và Điều 7 Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18/6/2014 của Bộ Tài chính (được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 96/2015/TT-BTC) quy định về xác định thu nhập tính thuế và quy định về 23 khoản thu nhập khác.