Hải quan Việt Nam tích cực thúc đẩy kết nối, hợp tác toàn diện

Hải quan Việt Nam đăng cai tổ chức thành công Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33 diễn ra vào tháng 6/2024. Ảnh: Trần Ánh

Nổi bật với trách nhiệm thành viên

Năm 2024 đang dần khép lại, tới thời điểm này, Hải quan Việt Nam đã gặt hái được nhiều kết quả nổi bật thể hiện trách nhiệm thành viên trong hợp tác đa phương. Đánh giá của Vụ Hợp tác quốc tế (Tổng cục Hải quan), Hải quan Việt Nam đã tham gia đầy đủ cuộc họp thuộc các cấp và các nhóm, tiểu nhóm kỹ thuật trong khuôn khổ Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Tổ chức Hải quan thế giới (WCO), Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC)...

Theo cơ chế luân phiên, Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hải quan ASEAN giai đoạn từ tháng 6/2024 đến tháng 5/2025. Theo đó, Hải quan Việt Nam đã tổ chức đăng cai thành công Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33 vào tháng 6/2024 tại Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Đồng thời đảm nhận vai trò Chủ tọa điều hành 2 cuộc họp của Ủy ban điều phối hải quan (CCC) trong nhiệm kỳ Chủ tịch (1 cuộc họp diễn ra vào tháng 11/2024 và 1 cuộc họp dự kiến vào tháng 5/2025).

Đại diện Vụ Hợp tác quốc tế cho rằng, việc tổ chức thành công các cuộc họp quan trọng của Hải quan ASEAN đã thể hiện được trách nhiệm thành viên, nâng cao vị thế, vai trò của Hải quan Việt Nam tại một trong những diễn đàn đa phương quan trọng của khu vực.

Đáng chú ý, với vai trò là Chủ tịch, Việt Nam tích cực thúc đẩy, kết nối các nước thành viên để tiếp tục triển khai và hoàn thành các sáng kiến hợp tác hải quan quan trọng trong ASEAN, từ đó đưa ra định hướng thảo luận, đề xuất sáng kiến về hiện đại hóa hải quan áp dụng công nghệ 4.0, Hải quan xanh, tăng cường kết nối chia sẻ thông tin thúc đẩy hiệu quả công tác kiểm soát...

Ngoài ra, Hải quan Việt Nam đã hoàn thành thủ tục trong nước về cấp bảo lãnh cho phép thực hiện quá cảnh hàng hóa qua Hệ thống quá cảnh hải quan ASEAN (ACTS) toàn hành trình (bao gồm điểm đầu, điểm cuối); hoàn thành thử nghiệm và chính thức trao đổi dữ liệu tờ khai hải quan (ACDD) thành công với toàn bộ 8 nước thành viên tham gia hệ thống (trừ Lào).

Bên cạnh đó, Hải quan Việt Nam đã chủ động xung phong đảm nhận vai trò Thư ký, điều phối chính và xây dựng kế hoạch triển khai Chiến dịch Kiểm soát hải quan phối hợp lần thứ 2 diễn ra vào tháng 11/2024. Trong đó, sáng kiến kiểm soát hải quan đối với hoạt động vận chuyển trái phép chất ma túy qua đường chuyển phát nhanh do Việt Nam đề xuất được đánh giá là xu hướng mới nổi có tính chất phức tạp trong khu vực, được các nước tích cực hưởng ứng tham gia.

Cũng theo Vụ Hợp tác quốc tế, Hải quan Việt Nam tích cực đàm phán nâng cấp Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA), các Hiệp định Thương mại tự do ASEAN+ (ASEAN-Trung Quốc, ASEAN - Ấn Độ) và đàm phán Hiệp định Khung về Kinh tế số trong ASEAN (DEFA). Trong đó, chủ trì đàm phán Chương Thủ tục hải quan và Tạo thuận lợi thương mại (Chương CPTF), tham gia nhóm đàm phán Chương Quy tắc xuất xứ và tham gia ý kiến đối với một số nội dung có liên quan tại các chương khác.

Trong khuôn khổ đàm phán Hiệp định Thương mại tự do ASEAN-Canada, Hải quan Việt Nam đóng vai trò Chủ tọa của nhóm đàm phán Chương CPTF. Trong số đó, Chương CPTF tại Hiệp định ACFTA đã được hoàn thành đàm phán vào tháng 8/2024 theo đúng mục tiêu đề ra của Ủy ban đàm phán chung.

Chủ động trên nhiều vai trò

Năm 2025, Hải quan Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện tích cực các hoạt động, sáng kiến chung, góp phần nâng cao hình ảnh, uy tín của Hải quan Việt Nam trong nhiệm kỳ giữ vai trò Chủ tịch Hải quan ASEAN và Chủ tịch Ủy ban Kỹ thuật thường trực WCO; xây dựng Kế hoạch hợp tác trong khuôn khổ WCO giai đoạn 2025-2030.

Hải quan Việt Nam định hướng thực hiện tốt vai trò đơn vị chủ trì CCC. Trong đó, vai trò Chủ tịch Hải quan ASEAN và Chủ tịch CCC, Hải quan Việt Nam sẽ xây dựng phương án điều hành của chủ tọa, phương án tham dự của đoàn Hải quan Việt Nam tại cuộc họp CCC. Ngoài ra, thúc đẩy các nước thành viên tiếp tục thực hiện các sáng kiến đang triển khai, thảo luận và xem xét đến các yếu tố ảnh hưởng, thách thức mới nổi để xây dựng Chiến lược phát triển của Hải quan ASEAN trong giai đoạn mới 2026-2030 đáp ứng yêu cầu thực tế.

Đối với các đối tác chính như Australia, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hội đồng kinh doanh: EU-ABC, US-ABC, Hải quan ASEAN tiếp tục tham vấn và tăng cường hợp tác về hỗ trợ kỹ thuật trong một số lĩnh vực ưu tiên như: Doanh nghiệp ưu tiên, quản lý hải quan trong thương mại điện tử, Hải quan số, Hải quan thông minh...

Đặc biệt, thực hiện nhiệm vụ được giao, Hải quan Việt Nam sẽ hợp tác, trao đổi Hải quan Nam Ninh (Trung Quốc) để triển khai xây dựng kế hoạch thực hiện thí điểm mô hình Cửa khẩu thông minh theo đúng lộ trình, mục tiêu đề ra.

Ngoài ra, làm việc với Hải quan Hoa Kỳ để trao đổi về Chương trình trao đổi dữ liệu điện tử với nước ngoài của Hải quan Hoa Kỳ (FECDEP MOC); Tổ chức Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan Việt Nam – Lào; lấy ý kiến các đơn vị trình Chính phủ về ký Hiệp định hợp tác hải quan cấp Chính phủ Việt Nam – Qatar; nghiên cứu điều khoản liên quan trong Hiệp định hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau trong lĩnh vực hải quan cấp Chính phủ với UEA… Phối hợp với Bộ Công Thương rà soát pháp lý Chương CPTF trong khuôn khổ Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Việt Nam – UAE. Chuẩn bị phương án và tham gia phiên họp toàn thể thứ 2 tại Ấn Độ trong khuôn khổ Hiệp định ATIGA nâng cấp…