Hải quan tích cực thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về xử lý ùn tắc hàng hóa ở biên giới phía Bắc

	Điều phối hợp lý phương tiện vận tải lên cửa khẩu, tránh ùn tắc
	Hàng nông sản tắc tại cửa khẩu biên giới: Giải pháp nào khơi thông?

Cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành, Lào Cai đang tạm dừng hoạt động xuất nhập khẩu (từ 17/2/2022 đến nay) do phía Trung Quốc áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 (ảnh tư liệu). Ảnh: T.Bình.

Chủ động, linh hoạt

Ngày 27/12/2021, Văn phòng Chính phủ có Thông báo số 350/TB-VPCP về kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại cuộc họp trực tuyến (ngày 27/12/2021) về tình hình xử lý hàng hóa ùn tắc tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc. Theo đó, Phó Thủ tướng giao: Bộ Y tế, Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành có liên quan nghiên cứu, xây dựng “vùng xanh”, “luồng xanh” ở khu vực cửa khẩu biên giới (vùng an toàn dịch bệnh) với quy trình, tiêu chuẩn phòng chống dịch hài hoà với phía Trung Quốc.

Tiếp đó, ngày 10/1/2022, Văn phòng Chính phủ có Thông báo số 08/TB-VPCP về kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại cuộc họp trực tuyến (ngày 8/1/2022) về tình hình xử lý hàng hóa ùn tắc tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc. Theo đó, Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) thực hiện 2 nhiệm vụ.

Thứ nhất, về giải pháp trước mắt, Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) khẩn trường có hướng dẫn cụ thể các quy định, tiêu chuẩn về điều kiện y tế phòng chống dịch Covid-19 hài hoà với phía Trung Quốc (về tiêm vắc xin, xét nghiệm, khử khuẩn...) tại các khu vực cửa khẩu biên giới các tỉnh phía Bắc, nhất là Lạng Sơn, Quảng Ninh, Lào Cai.

Thứ hai, về giải pháp lâu dài, Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ: Tài chính, Giao thông vận tải và các cơ quan liên quan rà soát hình thức trao đổi cư dân biên giới, đưa hình thức trao đổi cư dân biên giới về đúng bản chất để tăng tỷ lệ xuất khẩu chính ngạch nhằm tận dụng các phương thức vận tải khác như đường biển, đường sắt.

Tại cuộc họp trực tuyến bàn giải pháp tạo thuận lợi thông quan nhanh hàng hóa xuất nhập khẩu khu vực biên giới phía Bắc (ngày 1/3/2022) của Tổng cục Hải quan, đại diện Cục Giám sát quản lý về hải quan cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, cơ quan Hải quan đã nghiên cứu và nhận thấy, mỗi địa phương phía Trung Quốc có quy trình tiêu chuẩn phòng chống dịch khác nhau.

Vì vậy, để đảm bảo việc xây dựng quy trình, tiêu chuẩn phòng chống dịch hài hòa với từng địa phương phía Trung Quốc, ngày 13/01/2022, Tổng cục Hải quan đã có công văn số 141/TCHQ-GSQL giao các cục Hải quan ở biên giới phía Bắc phối hợp với cơ quan có liên quan tại địa bàn quản lý nghiên cứu, xây dựng “vùng xanh” (vùng an toàn dịch bệnh) ở khu vực cửa khẩu biên giới với quy trình, tiêu chuẩn phòng chống dịch hài hòa với phía Trung Quốc nhưng vẫn đảm bảo công tác quản lý nhà nước về hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu.

Ngày 27/1/2022, Tổng cục Hải quan đã trình Bộ Tài chính có công văn 930/BTC-TCHQ gửi Bộ Y tế về quy định, tiêu chuẩn về điều kiện y tế phòng chống dịch Covid-19 tại khu vực cửa khẩu biên giới.

Đối với nhiệm vụ thứ hai tại Thông báo số 08/TB-VPCP, theo Cục Giám sát quản lý về hải quan, Điều 51 Luật Hải quan và các văn bản dẫn thi hành thi cơ sở pháp lý về công tác quản lý nhà nước về hải quan đối với hàng hóa mua bán, trao đổi của cư dân biên giới cơ bản đã đầy đủ. Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục Hải quan sẽ phối hợp với Bộ Công Thương và các bộ có liên quan để thực hiện rà soát chấn chỉnh khi có yêu cầu.

Sớm trao đổi với Hải quan Trung Quốc về tạo thuận lợi thương mại

Đáng chú ý, từ ngày 23/9/2021, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Việt Nam đã có Công hàm gửi Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trung Quốc.

Trong đó có nội dung đề nghị hai phía tạo thuận lợi và xây dựng các biện pháp hợp tác cụ thể như: trao đổi thông tin về các quy định thủ tục hải quan của mỗi bên, tiếp cận sớm về những đổi mới trong chính sách, chủ trương về hải quan; trao đổi thông tin trước khi hàng đến, kéo dài thời gian thông quan tại các cửa khẩu quốc gia, song phương; cho phép hàng hóa xuất nhập khẩu và thông quan tại các cửa khâu song phương phục vụ cho biên mậu Việt - Trung; thiết lập và duy trì các đường đây liên lạc giữa các đơn vị hải quan tại các cặp cửa khẩu.

Đến ngày 11/2/2022, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trung Quốc có công hàm trả lời. Trong đó, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trung Quốc nhất trí với đề nghị của Hải quan Việt Nam và sẵn sàng tăng cường hợp tác với Hải quan Việt Nam trong hợp tác xây dựng “Hải quan thông minh, biên giới thông minh, thông quan thông minh” (3 thông minh). Đồng thời sớm hoàn thành đàm phán Hiệp định hợp tác, hỗ trợ hành chính trong lĩnh vực hải quan, kịp thời thông báo các thay đổi về chính sách quản lý, thủ tục hải quan, tăng cường trao đổi thông tin tình báo, trao đổi kinh nghiệm và thực tiễn về công tác phòng chống buôn lậu, cùng nhau thúc đẩy xây dựng môi trường thương mại an toàn và tạo thuận lợi hóa thông quan của hai nước.

Ngoài ra, trước tình hình thông quan ở khu vực biên giới phía Bắc gặp nhiều khó khăn, từ cuối năm 2021, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã có nhiều văn bản trao đổi với các bộ, ngành địa phương liên quan để xử lý vấn đề ùn tắc hàng hóa ở cửa khẩu.

Các giải pháp cụ thể ngành Hải quan đưa ra là: tạo thuận lợi tối đa và thực hiện thông quan nhanh trong ngày với hàng xuất khẩu; bố trí CBCC giải quyết thủ tục thông quan và giám sát ngoài giờ hành chính; phối hợp với Biên phòng, Công an và cơ quan chức năng để điều tiết, tạo thuận lợi cho xe ra, vào cửa khẩu…