 | Hàng nghìn xe container nông sản ùn tắc tại các cửa khẩu Lạng Sơn |
| Hải quan Lạng Sơn ngăn chặn buôn lậu, gian lận dịp cuối năm |
| Hải quan Lạng Sơn: Thu ngân sách tăng từ những mặt hàng nhập khẩu chủ lực |
 |
| Ông Nguyễn Hữu Vượng |
Xin ông cho biết về tình hình, hoạt động thông quan hàng hóa, đặc biệt là mặt hàng nông sản tại cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn?
Hiện đang là thời điểm cuối năm và cũng là thời điểm thu hoạch rộ nhiều loại nông sản như: thanh long, xoài, bưởi, mít... ở các tỉnh phía Nam nước ta. Đây là những nông sản có lượng xuất khẩu lớn sang thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp tại Trung Quốc đã ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn.
Tính đến thời điểm hiện nay, tại các cửa khẩu trên địa bàn Lạng Sơn vẫn còn tồn hơn 4.000 xe hàng hoá, chủ yếu là hàng nông sản chờ xuất khẩu sang Trung Quốc. Trong khi đó, kể từ ngày 8/12 tới nay, cửa khẩu Chi Ma - Ái Điểm không diễn ra hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa. Điều này cũng khiến lượng xe hàng đổ dồn về cửa khẩu Tân Thanh, Hữu Nghị, vốn cũng đang trong tình trạng ùn ứ suốt thời gian vừa qua.
Theo thống kê sơ bộ, sau 4 ngày phía Trung Quốc tạm ngừng làm thủ tục thông quan hàng hóa để phong tỏa y tế thị trấn Ái Điểm và một phần huyện Ninh Minh, tỉnh Quảng Tây, lượng phương tiện vận tải chờ ở khu vực cửa khẩu Chi Ma đã lên tới tới gần 750 xe.
Như vậy, tính chung tại các cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, Tân Thanh, Chi Ma hiện có hơn 4.000 xe hàng, chủ yếu là nông sản, chờ làm thủ tục xuất khẩu. Với năng lực thông quan hiện tại, phải mất 10 đến 14 ngày mới thông quan được hết số xe hàng hóa đang tồn tại đây. Trong khi, tổng công suất thông quan của 3 cửa khẩu trung bình 500 xe/ngày. Cụ thể, hiện ở cửa khẩu phụ Tân Thanh năng lực thông quan cũng đã giảm 50% so với trước đây, khoảng 220 xe/ngày (trước 450 xe/ngày).
Theo ông, nguyên nhân nào dẫn đến thực trạng hàng nông sản ùn ứ ở mức cao tại cửa khẩu trong những ngày gần đây?
Những ngày qua, lượng xe và hàng hóa dồn lên cửa khẩu Lạng Sơn tiếp tục tăng cao, trong khi sức chứa của các bến bãi và năng lực thông quan thì có hạn. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là từ ngày 26/9, tất cả các lái xe chuyên trách của Việt Nam đều phải bàn giao xe cho lái xe phía Trung Quốc, trong khi lái xe chuyên trách phía Trung Quốc bị thiếu hụt khiến cho lượng hàng được giải phóng trong ngày giảm mạnh dẫn đến lượng hàng hóa tại cửa khẩu phía Việt Nam bị ùn ứ kéo dài tại cửa khẩu.
Điều đáng nói, khi hàng vào đến bến bãi phía Trung Quốc sang tải xong thì lại không có lái xe đánh xe (không hàng) quay về phía Việt Nam dẫn đến số lượng các xe này tại phía Trung Quốc cũng tồn cao. Trong khi đó, lái xe phía Việt Nam thì lại phải nằm lại để chờ đón xe về.
Mặt khác, phía Trung Quốc đang thực thi chính sách “Zero Covid”, chỉ cần một ca nhiễm dịch Covid-19 theo lái xe xuất hàng thì mọi hoạt động giao thương bị ngưng trệ.
Đặc biệt, kể từ ngày 16/8, phía Trung Quốc thay đổi quy trình giao nhận hàng qua cửa khẩu cũng đã khiến cho thời gian thông quan hàng hóa bị kéo dài dẫn tới lưu lượng hàng hóa được làm thủ tục thông quan giảm gây ùn ứ cục bộ tại khu vực cửa khẩu.
Ngoài ra, vừa qua do một số cửa khẩu đường bộ ở các tỉnh phía Bắc không thể thực hiện thông quan hàng hóa nên lượng phương tiện chở hoa quả tươi xuất khẩu đổ dồn về cửa khẩu Tân Thanh tăng đột biến. Trong khi đó, phía Trung Quốc lại áp dụng quy trình kiểm dịch đối với hàng nhập khẩu, nhất là quả thanh long khiến năng lực thông quan tại đây giảm.
Để giải quyết vấn đề ùn ứ hàng nông sản tại cửa khẩu, nhằm giảm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp, Hải quan Lạng Sơn đã triển khai những giải pháp gì, thưa ông?
Nhằm thúc đẩy thông quan, giảm thiểu thiệt hại cho các doanh nghiệp xuất khẩu mặt hàng nông sản, trái cây tươi, chúng tôi đã chỉ đạo các đơn vị hải quan cửa khẩu chủ động triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng năng lực thông quan, giảm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp. Theo đó, để hàng hóa được thông quan nhanh, Hải quan Lạng Sơn yêu cầu các chi cục cửa khẩu bố trí cán bộ thay ca và không nghỉ trưa trực thông thời gian, từ sáng cho tới 20 giờ đêm để giải quyết thủ tục thông quan hàng hóa cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, đối với hàng nông sản, Hải quan Lạng Sơn đưa vào thông quan luồng Xanh nên chỉ thực hiện kiểm tra thông qua hệ thống tờ khai điện tử và chỉ cần có chứng nhận của cơ quan kiểm dịch thực vật là làm thủ tục cho phép thông quan. Đồng thời, các đơn vị hải quan cửa khẩu bố trí cán bộ, công chức phối hợp với lực lượng chức năng năng hướng dẫn lái xe đưa hàng vào bến bãi và bố trí nơi ăn ở hợp lý cho lái xe.
Tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, thời điểm này, lượng phương tiện dồn về cửa khẩu rất lớn với đa dạng các mặt hàng. Để tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp, Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị đã chỉ đạo các đội, tổ nghiệp vụ thực hiện rà soát, ưu tiên thực hiện làm thủ tục cho doanh nghiệp thực hiện xuất khẩu mặt hàng nông sản, trái cây tươi xuất khẩu. Đồng thời, để giảm tình trạng ùn ứ phương tiện vận chuyển hàng hóa, đơn vị phối hợp với các đơn vị, lực lượng tại cửa khẩu bố trí mở thêm luồng tái xuất xe chở hàng của Trung Quốc (xe của doanh nghiệp Trung Quốc sau khi đã chuyển hàng sang xe của Việt Nam, quay đầu trở lại).
Trong thời gian này, chúng tôi đã trực tiếp tổ chức và yêu cầu các chi cục hải quan cửa khẩu thường xuyên trao đổi, hội đàm trực tiếp với lực lượng chức năng của phía Trung Quốc để thực hiện nghiêm túc về thời gian triển khai làm thủ tục thông quan hàng hóa của 2 bên đúng theo quy định.
Ngoài ra, để tránh ùn ứ hàng hóa tại khu vực cửa khẩu và thiệt hại cho các doanh nghiệp, Hải quan Lạng Sơn còn liên tục cập nhật thường xuyên tình hình hoạt động thương mại biên giới tại các cửa khẩu của tỉnh gửi Sở Công Thương các tỉnh, thành phố có sản lượng hoa quả tươi xuất khẩu lớn vào thời điểm này để chủ động điều tiết hàng hóa đưa lên các cửa khẩu của Lạng Sơn.
Hải quan Lạng Sơn cũng liên tục khuyến cáo tới các doanh nghiệp đưa hàng hóa lên cửa khẩu thời điểm này. Đồng thời có văn bản khuyến cáo các địa phương, các doanh nghiệp về việc nâng cao chất lượng hàng hóa để tránh việc xảy ra ùn ứ tại cửa khẩu, dẫn đến hư hỏng, gây thiệt hại về kinh tế.
Thời điểm này, UBND tỉnh Lạng Sơn cũng chỉ đạo các doanh nghiệp bến bãi giảm mức thu phí, lệ phí để hỗ trợ tối đa cho các doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu.
Xin cảm ơn ông!
Nụ Bùi (thực hiện)
