Gỡ "thẻ vàng" hải sản: Quan trọng nhất là ý thức ngư dân

	Vẫn bộn bề lo lắng gỡ “thẻ vàng” hải sản
	Làm tốt truy xuất nguồn gốc để nhanh gỡ “thẻ vàng”
	EC lưu ý nhiều nội dung giúp Việt Nam gỡ “thẻ vàng”
	Bộ NN&PTNT sẽ làm gì để gỡ “thẻ vàng” trong nửa năm tới?

Xin ông cho biết, đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đã đạt được những kết quả như thế nào trong khắc phục các khuyến nghị mà EC đưa ra để gỡ "thẻ vàng" với hải sản XK?

Đến thời điểm này, Việt Nam đã triển khai tương đối đồng bộ các nhóm giải pháp theo 9 khuyến nghị của EC trong việc khắc phục "thẻ vàng". Đặc biệt, ở cấp Trung ương đã thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Đây là điểm rất tốt đảm bảo cho triển khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương.

Các tỉnh ven biển cũng vào cuộc khá quyết liệt như: Thành lập các Văn phòng thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại các cảng cá; triển khai các luật, thông tư. Đặc biệt, các giải pháp chống khai thác bất hợp pháp, kiểm soát tàu cá ra vào cảng cũng từng bước kiện toàn tốt hơn. Bên cạnh đó, việc kiểm soát sản lượng hải sản cập bến phục công tác truy xuất nguồn gốc; thu nộp nhật ký, báo cáo khai thác cũng đã có những tiến bộ rất tốt so với trước đây.

Hiện nay, sau cuộc họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã giao Bộ Quốc phòng chủ trì phối hợp với các lực lượng khác ngăn chặn và tiến tới chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm khai thác tại vùng biển nước ngoài. Đến nay vi phạm tại các quốc đảo Thái Bình Dương gần như không còn. Tuy nhiên, hiện vẫn còn có trường hợp bà con ngư dân cố tình vi phạm tại các vùng biển của những nước giáp ranh như Campuchia, Thái Lan,...

Dự kiến, đầu tháng 11 tới, đoàn thanh tra của EC sẽ sang kiểm tra lần thứ hai tại Việt Nam. Đến nay, đoàn chưa xác định rõ vào tỉnh nào. Bộ NN&PTNT đã ban hành Kế hoạch cũng như dự kiến kịch bản gửi cho 28 tỉnh, thành phố ven biển đều phải chuẩn bị để có sự tiếp đón, làm việc với đoàn.

Ông đánh giá như thế nào về khó khăn nổi cộm của các địa phương trong công cuộc khắc phục "thẻ vàng"?

Khó khăn lớn nhất hiện nay là nguồn nhân lực trong lĩnh vực khai thác thủy sản cũng như hạ tầng tại nhiều địa phương chưa đáp ứng yêu cầu.

Thực tế kinh nghiệm tại các quốc gia cho thấy, họ đầu tư rất lớn cho việc này như thành lập Trung tâm quốc gia về giám sát tàu cá hay tăng cường biên chế cho các địa phương. Ví dụ điển hình như Thái Lan thành lập 31 trạm kiểm soát nghề cá dọc theo vùng biển.

Tại Việt Nam, hiện nay mỗi Chi cục thủy sản chỉ có từ 3 - 5 người làm trong lĩnh vực thủy sản, đồng thời còn phải làm nhiều việc chuyên môn khác. Do đó, khi được phân công tham gia Văn phòng kiểm soát tàu cá, họ lại không có thời gian làm việc khác. Số lượng tàu cá rất lớn, phải trực 24/24 giờ tại các cảng cá. Có thể nói, đây là hạn chế lớn nhất tại các địa phương ven biển. Vấn đề này, Bộ NN&PTNT đã có văn bản kiến nghị các địa phương ưu tiên bố trí kinh phí, đầu tư hạ tầng cảng cá để đáp ứng yêu cầu của EC.

Xin ông cho biết, thời gian tới đâu là những giải pháp mấu chốt cần tiếp tục đẩy mạnh triển khai ở cả cấp Trung ương lẫn địa phương để quá trình khắc phục "thẻ vàng" có thể thu về những kết quả tích cực?

Tôi cho rằng, thời gian tới về phía Trung ương rất cần phải có quy hoạch lại ngành khai thác hải sản cũng như quy hoạch lại hệ thống cảng cá; tăng cường đầu tư để đáp ứng các yêu cầu về cơ sở hạ tầng cũng như quy hoạch phát triển nghề khai thác hải sản bền vững.

Hiện nay, hệ thống cơ quan quản lý của Việt Nam (kể cả kiểm ngư, lực lượng cảnh sát biển...) rất hạn chế về nguồn lực, không thể kiểm soát hết được với gần 100.000 tàu cá và gần 1 triệu ngư dân. Quan trọng nhất là địa phương phải tuyên truyền cho bà con, khai thác hợp lý, không khai thác trộm. Chống khai thác bất hợp pháp chủ yếu là ý thức của ngư dân, phải chấp hành tuân thủ pháp luật. Đề nghị các địa phương có giải pháp tuyên truyền, vận động ngư dân. Ngư dân mà không tuân thủ, không hưởng ứng là rất khó.

Xin cảm ơn ông!