Giảm lãi suất điều hành: Tác động mang tính trung và dài hạn

	Giảm lãi suất điều hành sẽ có tác động như thế nào?
	Giảm lãi suất điều hành: Chưa phải động thái dẫn dắt thị trường
	Giảm lãi suất điều hành: “Liều thuốc” chưa đủ mạnh
	Giảm lãi suất điều hành từ 13-5

Giảm lãi suất điều hành giúp lan tỏa, giảm lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp. Ảnh: S.T.

Kịp thời và phù hợp

Theo quyết định của NHNN, từ 17/3, một loạt lãi suất điều hành như tái cấp vốn, lãi suất vay qua đêm giảm 1%/năm, lãi suất tái chiết khấu giảm 0,5%. Các lãi suất cơ bản chỉ giảm nhẹ: Trần lãi suất huy động giảm 0,25-0,3%/năm, trần lãi vay ngắn hạn với lĩnh vực ưu tiên giảm 0,5%. NHNN lý giải, động này là để phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, thị trường tài chính quốc tế và tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp và tác động tiêu cực đến hoạt động kinh tế trên phạm vi toàn cầu. Việc giảm lãi suất sẽ tạo ra cơ chế, chính sách, giải pháp giúp các tổ chức tín dụng có thanh khoản dồi dào, thêm điều kiện hỗ trợ các doanh nghiệp.

Thực tế là nhiều nước trên thế giới cũng đã giảm rất mạnh lãi suất, thậm chí nhiều nước còn để mức lãi suất âm. Ví dụ, lãi suất cơ bản của Mỹ xuống mức 1-1,25%; Anh chỉ là 0,25%; Úc là 0,5%; Canada là 1,25%; Nhật Bản là -0,1%, Ngân hàng trung ương châu Âu - ECB là -0,5%... Vì thế, dưới góc nhìn của các chuyên gia, việc giảm lãi suất điều hành của NHNN được xem là giải pháp kịp thời, mức giảm cũng hợp lý, phù hợp trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều bất ổn và khó khăn, nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới đã và đang giảm lãi suất, nhất là Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) giảm mạnh lãi suất. Theo TS. Luật sư Bùi Quang Tín, CEO trường Doanh nhân Bizlight, giảng viên Đại học Ngân hàng TPHCM, NHNN giảm lãi suất điều hành trong mức độ tương quan với các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô khác, đặc biệt là lạm phát khi 2 tháng đầu năm đã cao hơn so với nhiều năm trước. Hơn nữa, nhiều chuyên gia cũng cho rằng, kinh tế và các doanh nghiệp Việt Nam cũng đang chịu ảnh hưởng khá mạnh, nên động thái này sẽ lan tỏa tới mặt bằng lãi suất cho vay đối với cá nhân và doanh nghiệp, giúp giảm chi phí và tăng khả năng tiếp cận vốn vay.

Bên cạnh đó, trong tuần giữa tháng 3, trên kênh nghiệp vụ thị trường mở (OMO), NHNN vẫn tiếp tục không thực hiện hoạt động phát hành và không có lượng tín phiếu đáo hạn, lượng tín phiếu đang lưu hành ở mức 147.000 tỷ đồng. Vì thế, các chuyên gia của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nhận định, động thái cắt giảm lãi suất của NHNN kết hợp với động thái ngừng hút ròng sẽ giúp giúp thanh khoản hệ thống liên ngân hàng dồi dào hơn và giúp hỗ trợ vốn đối với các ngân hàng thương mại trong thời điểm khó khăn do dịch Covid-19.

Lo ngại độ trễ

Tuy đánh giá cao động thái của NHNN, song các chuyên gia lại đặt ra lo ngại về độ trễ của chính sách, khiến các khoản vay của DN chưa thể được hưởng lợi ngay. Chuyên gia kinh tế TS. Cấn Văn Lực cho hay, trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp rất cần nguồn tiền hỗ trợ tức thì, trong khi việc giảm lãi suất có độ trễ. Ngoài ra, việc giảm lãi suất hiện nay cũng sẽ không hỗ trợ nhiều đối với việc cho vay mới khi khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế còn yếu.

Các chuyên gia của BVSC cũng nhận xét, việc giảm các loại lãi suất tái cấp vốn, tái chiết khấu, cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ chủ yếu nhằm hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống, giảm lãi suất ngắn hạn trên thị trường liên ngân hàng. Tuy nhiên, mức độ liên thông của các loại lãi suất ngắn hạn này đối với mặt bằng lãi suất cho vay thực tế tại Việt Nam khá hạn chế. Bên cạnh đó, mức giảm trần lãi suất cho vay từ mức 6% xuống 5,5% có thể sẽ phần nào ảnh hưởng đến tỷ lệ thu nhập lãi vay và chi phí vay (NIM) của các ngân hàng trong thời gian tới.

Tuy nhiên, với nền kinh tế hiện nay, các hoạt động hỗ trợ dù ngắn hay dài cũng đều quan trọng để chúng ta có thể giữ vững mục tiêu tăng trưởng. Điều quan trọng là Chính phủ và NHNN cần điều hành chính sách tiền tệ một cách thận trọng, bởi thời điểm này các ngân hàng đã có chương trình tín dụng quy mô lớn nên việc giảm lãi suất không quá cấp bách. Mặt khác, nhiều doanh nghiệp cũng cho rằng, bên cạnh việc hỗ trợ giảm lãi suất, các cơ quan quản lý nên khẩn trương thực hiện các nhóm giải pháp giãn, hoãn các nghĩa vụ trả nợ của người dân, doanh nghiệp… Điều này có nghĩa là chính sách tài khóa nên được ưu tiên hơn chính sách tiền tệ, do hiệu quả tức thì, ít độ trễ hơn.