Dự trữ ngoại hối: “Bệ đỡ” vững chắc cho tỷ giá

	Năm 2019: Tín dụng tăng 13%, dự trữ ngoại hối đạt gần 79 tỷ USD
	Ngân hàng Nhà nước: Không thể lấy tỷ giá làm công cụ thúc đẩy xuất khẩu
	Dự trữ ngoại hối kỷ lục: Mức an toàn trước nhiều biến động
	Thống đốc NHNN: Dự trữ ngoại hối tăng kỷ lục, tăng trưởng tín dụng ổn định
	Từ lãi suất USD 0% đến kỷ lục 42 tỷ USD dự trữ ngoại hối
	Dự trữ ngoại hối ước 38 tỉ đô la Mỹ

Diễn biến của tỷ giá USD/VND và chỉ số USD từ đầu năm đến nay. Nguồn: BSC

NHNN sẽ mua thêm khoảng 8 tỷ USD?

Trên thị trường tiền tệ thế giới những ngày qua, do ảnh hưởng của giá vàng, chỉ số USD (DXY) đo lường biến động của đồng USD so với 6 đồng tiền chủ chốt khác liên tục biến động theo chiều hướng giảm. Tuy vậy, tại thị trường trong nước, từ giữa tháng 6 đến nay, mặc cho diễn biến chỉ số USD thế giới liên tục “nhảy múa” do ảnh hưởng của thị trường vàng, tỷ giá USD/VND trong nước vẫn rất ổn định. Tỷ giá trung tâm do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) niêm yết vẫn biến động hàng ngày nhưng tỷ giá tại các ngân hàng lại gần như “đứng yên”. Tính chung hơn 8 tháng qua, chỉ một vài phiên hồi tháng 3, 5, 6 là có biến động tăng giảm mạnh, còn lại hầu như đi ngang.

Báo cáo của Công ty Cổ phần Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nhận định, tỷ giá USD/VND tiếp tục ổn định trong những tuần gần đây khi chỉ số đồng USD (DXY) suy yếu. Điều này có được là nhờ 8 tháng đầu năm, Việt Nam đã xuất siêu ước tính đạt 11,9 tỷ USD, riêng trong tháng 8 xuất siêu đạt khoảng 4,4 tỷ USD. Tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện tính đến ngày 20/8 cũng đạt 11,4 tỷ USD, tuy giảm 4,7% so với cùng kỳ năm trước nhưng vẫn là mức tương đối lớn.

Vì thế, hồi cuối tháng 3, NHNN cho biết dự trữ ngoại hối của Việt Nam đạt mức 84 tỷ USD, nên con số 92 tỷ USD mới đây mà Thủ tướng công bố đã cho thấy sự tăng trưởng khá nhanh của dự trữ ngoại hối. Với mục tiêu 100 tỷ USD vào cuối năm thì những tháng cuối năm, NHNN có thể sẽ mua thêm khoảng 8 tỷ USD. Do đó, VnDirect dự báo Việt Nam sẽ duy trì thặng dư tài khoản vãng lai ở mức khoảng 2,6% GDP trong năm 2020, điều này cộng với việc dự trữ ngoại hối của Việt Nam tiếp tục gia tăng trong thời gian gần đây đã góp phần ổn định tỷ giá.

Diễn biến của tỷ giá VND so với một số loại tiền tệ khác trong khu vực. Nguồn: VnDirect

Với những diễn biến ổn định của thị trường tiền tệ như vậy, NHNN luôn có cơ sở để phát đi thông điệp sẽ theo dõi sát diễn biến thị trường để chủ động điều hành tỷ giá linh hoạt, phù hợp, giúp NHNN liên tục mua được lượng lớn ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối, góp phần củng cố an ninh tài chính tiền tệ quốc gia. Thậm chí, đã không ít lần, NHNN cho biết với tiềm lực ngoại tệ sẵn có, NHNN sẵn sàng can thiệp thị trường khi cần thiết, với mức tỷ giá bán can thiệp thấp hơn tỷ giá niêm yết hiện nay để bình ổn thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Không những thế, theo các chuyên gia, tỷ giá ổn định còn là “bộ đệm” quan trọng giúp nền kinh tế chống đỡ với những bất định bên ngoài, tạo thêm niềm tin đối với các nhà đầu tư…

Còn lo ngại

Các chuyên gia của VnDirect cho rằng, tỷ giá USD/VND sẽ dao động trong phạm vi tương đối hẹp là khoảng 23.300-23.500 VND/USD trong những tháng còn lại của năm 2020. Nhưng từ nay đến cuối năm, thị trường ngoại tệ trong nước không hẳn sẽ “né” được hết những biến động. Thời gian tới, dịch Covid-19 vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường trên phạm vi toàn cầu, có thể đẩy kinh tế thế giới tiếp tục suy thoái sâu và tác động nặng nề đến kinh tế trong nước trên nhiều phương diện khi Việt Nam đã hội nhập sâu rộng với thế giới và có độ mở kinh tế lớn. Cùng với đó, những xung đột địa chính trị, thương mại giữa nhiều quốc gia cũng vẫn có khả năng đẩy tỷ giá biến động. Ngoài ra, nguồn kiều hối về Việt Nam cũng được dự báo sẽ giảm trong năm nay do tác động từ dịch bệnh.

Những vấn đề trên cho thấy, dự trữ ngoại hối là rất quan trọng trong điều hành chính sách tiền tệ của cơ quan quản lý. Nhưng trên thực tế, việc tăng dự trữ ngoại hối không phải là chuyện đơn giản mà phải xem xét nhiều biến số khác như nợ quốc gia, nợ nước ngoài, cán cân thanh toán quốc tế... Hơn nữa, vấn đề đáng lưu ý nhất lâu nay được cảnh báo khi NHNN mua được lượng lớn dự trữ ngoại hối là rủi ro Việt Nam bị đưa vào danh sách thao túng tiền tệ của Mỹ.

Theo chuyên gia tài chính - ngân hàng TS. Nguyễn Trí Hiếu, động thái NHNN liên tục mua vào ngoại tệ đã khiến cơ quan giám sát của Mỹ “để ý”, nhưng NHNN liên tục mua và bán ngoại tệ để điều chỉnh thị trường ngoại hối, tức là không chỉ một chiều mua vào. Bên cạnh đó, động thái mua vào ngoại tệ là bình thường đối với các quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Vì các quốc gia này cần có dự trữ ngoại hối theo thông lệ quốc tế ở mức 3 tháng nhập khẩu, để nếu có vấn đề xảy ra về xuất khẩu vẫn còn đủ tiền để thanh toán cho nhà nhập khẩu. Do đó, Việt Nam tăng dự trữ ngoại hối để giữ tính thanh khoản cho quốc gia là điều đương nhiên. Hơn nữa, mức dự trữ ngoại hối như hiện nay của nước ta không phải quá lớn so với nhiều quốc gia khác.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, nhằm tránh rủi ro Việt Nam bị đưa vào danh sách thao túng tiền tệ của Mỹ, rất có thể NHNN sẽ hạn chế các hoạt động mua ròng ngoại tệ trong thời gian tới, qua đó có thể khiến VND mạnh lên so với USD. Nhưng điều quan trọng, TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, Việt Nam cần tạo ra thương mại cân bằng hơn đối với Mỹ, để giảm dần mức độ xuất siêu sang thị trường này.