Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính về hải quan: Cụ thể hoá nhiều nhóm hành vi về khai hải quan

	Vướng mắc phát sinh khi xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan
	Góp ý dự thảo thông tư về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan
	Ảnh hưởng của dịch Covid-19 có bị xử phạt vi phạm hành chính?
	Triển khai kiểm tra, xử lý kỷ luật trong thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

Công chức Chi cục Hải quan Ninh Bình (Cục Hải quan Hà Nam Ninh) kiểm tra hàng hóa NK. Ảnh: H.NỤ

Theo số liệu thống kê từ Ban soạn thảo, tổng kết quá trình thực hiện Nghị định xử phạt sau gần 4 năm thực hiện (từ 1/8/2016 đến 31/5/2020) đã phát sinh 76.385 vụ vi phạm. Mặc dù đã đi vào thực hiện có hiệu quả, nhưng đến nay, các quy định đã không còn phù hợp với thực tế. Trong đó, Nghị định xử phạt đã bộc lộ nhiều hạn chế như thiếu chế tài xử phạt một số hành vi vi phạm phát sinh từ các quy định mới về quản lý hàng hóa XNK; quy định về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan hoặc từ các vụ việc cụ thể phát sinh trong thời gian qua…

Để bảo đảm việc xử phạt nghiêm minh nhưng có tính khả thi, hiệu quả và phù hợp với thực tế, góp phần bảo đảm, duy trì trật tự quản lý nhà nước về hải quan, đồng thời tạo thuận lợi cho hoạt động XNK; khuyến khích người khai hải quan, người nộp thuế chủ động tự giác chấp hành pháp luật hải quan và pháp luật có liên quan, tại dự thảo lần này. Ban soạn thảo đã cụ thể hoá nhiều quy định, chế tài, mức phạt liên quan đến nhóm hành vi khai hải quan.

Theo đó, tại Điều 7 dự thảo, Ban soạn thảo xây dựng quy định các hành vi vi phạm thời hạn về làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa XNK; tái xuất hàng hóa tạm nhập, quá cảnh; tái xuất, tái nhập phương tiện vận tải XNC, quá cảnh; nộp hồ sơ thuế; xử lý nguyên vật liệu gia công... Điều này, Ban soạn thảo đã bổ sung 3 hành vi, sửa đổi 6 hành vi, bỏ 1 hành vi. Ngoài ra, dự thảo Nghị định xử phạt có điều chỉnh tăng mức tiền phạt đối với hành vi “không tái xuất, tái nhập phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh đúng thời hạn quy định".

Điều 8 dự thảo liên quan đến nhóm hành vi vi phạm quy định về khai hải quan- Điều này quy định về các hành vi vi phạm quy định về khai hải quan (khai sai về tên hàng, số lượng, xuất xứ...) đối với hàng hóa XNK thuộc đối tượng miễn thuế, đối tượng không chịu thuế hoặc hàng hóa XNK thuộc đối tượng chịu thuế nhưng không thuộc trường hợp vi phạm quy định về khai thuế hoặc trốn thuế.

Ban soạn thảo bổ sung 3 hành vi, sửa đổi 2 hành vi. Cụ thể, về mức tiền phạt, Ban soạn thảo điều chỉnh mức tiền phạt quy định tại điều này nhằm phân định trường hợp khai sai nhưng người khai hải quan tự phát hiện và thực hiện khai bổ sung với trường hợp khai sai nhưng do cơ quan Hải quan phát hiện. Theo đó, quy định trường hợp người khai hải quan tự phát hiện và khai bổ sung (ngoài thời hạn quy định) thì mức tiền phạt bằng 1/2 mức tiền phạt của trường hợp do cơ quan Hải quan phát hiện.

Đối với các hành vi khai sai về số lượng tại điều này, dự thảo Nghị định xử phạt bổ sung nội dung quy định mốc (mức tối thiếu trị giá tang vật khai sai) bắt đầu bị xử phạt vi phạm hành chính (Khoản 8 Điều 8). Đây là nội dung được kế thừa từ Khoản 5 Điều 5 - quy định về những trường hợp không xử phạt vi phạm hành chính Nghị định.

Dự thảo xây dựng nhóm hành vi vi phạm quy định về khai hải quan theo hướng bao quát và phân định rõ các hành vi vi phạm về nội dung khai (có đăng ký tờ khai hải quan nhưng có khác biệt với thực tế XNK - bị xử phạt theo quy định tại các Điều 8, 9, 14, 16 dự thảo), không khai (hoàn toàn không nộp tờ khai hoặc chứng từ thay thế tờ khai hải quan theo quy định đối với hàng hóa XNK, bị xử phạt như hàng hóa không có chứng từ hợp pháp trong địa bàn hoạt động hải quan - Điều 13 dự thảo).

Ban soạn thảo cho rằng, quy định về khai sai (vi phạm về nội dung khai) như dự thảo sẽ đảm bảo thực hiện đồng bộ các quy định pháp luật về thương mại, hải quan và quản lý thuế. Ngoài ra, tại nhóm hành vi vi phạm này, dự thảo còn sửa đổi, bổ sung nhóm hành vi vi phạm quy định về khai hải quan không làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn, không thu.

Ban soạn thảo cũng bổ sung 3 hành vi, sửa đổi 5 nhóm hành vi và bổ sung quy định mức tối thiểu của số tiền thuế khai thiếu bắt đầu bị xử phạt vi phạm hành chính (Điều 9 dự thảo) theo hướng lập báo cáo quyết toán về lượng nguyên liệu, vật tư, linh kiện NK không đúng với thực tế sử dụng để sản xuất sản phẩm gia công, sản phẩm XK ngoài thời hạn quy định mà người nộp thuế tự phát hiện; người nộp thuế tự phát hiện và khai bổ sung hồ sơ khai thuế sau thời điểm cơ quan Hải quan có kết luận kiểm tra sau thông quan, thanh tra; lập báo cáo quyết toán về lượng nguyên liệu, vật tư, linh kiện NK không đúng với thực tế sử dụng để sản xuất sản phẩm gia công, sản phẩm XK (trường hợp do cơ quan Hải quan phát hiện); khai báo hàng hóa NK theo loại hình gia công, sản xuất XK nhưng không có máy móc, thiết bị thuộc quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tại cơ sở sản xuất phù hợp với nguyên liệu, vật tư, linh kiện NK để gia công, sản xuất hàng XK.

Liên quan đến hành vi vi phạm quy định về giám sát hải quan, quy định các hành vi vi phạm về giám sát hải quan như: không bảo đảm nguyên trạng niêm phong hải quan, niêm phong của hãng vận chuyển, tự ý tiêu thụ hàng hóa đang chịu sự giám sát hải quan; đưa nguyên liệu, vật tư, máy móc đi gia công ở cơ sở khác mà không thông báo… Điều này Ban soạn thảo, bổ sung 4 hành vi; sửa đổi 3 hành vi; giảm mức phạt tiền 1 hành vi, tăng mức tiền phạt 2 hành vi cho phù hợp với tính chất, mức độ của hành vi vi phạm. Bổ sung nội dung quy định trường hợp đồng thời vi phạm quy định về giám sát hải quan (tiêu thụ hàng hóa đang chịu sự giám sát hải quan, hàng hóa đang chờ hoàn thành việc thông quan) mà số tang vật này lại vi phạm chính sách quản lý hàng hóa XNK thì xử phạt về cả 2 hành vi vi phạm.