Đen mà không… tối

Số là trong tiếng Anh có thuật ngữ "in the black" chỉ tình trạng doanh nghiệp làm ăn có lợi nhuận. Ngược lại, "in the red" là tình trạng kinh doanh thua lỗ. Các nhà nghiên cứu ngôn ngữ cho rằng, thời trước, để tiện theo dõi sổ sách, kế toán thường ghi số lợi nhuận bằng mực đen, số lỗ bằng mực đỏ. Ngày hội mua sắm lớn nhất trong năm được đặt tên là Black Friday (thứ Sáu Đen, có người dịch là “thứ Sáu Đen tối”), ngụ ý rằng đây là ngày ăn nên làm ra của các doanh nghiệp.

Nhưng tại sao lại là thứ Sáu cuối tháng 11, ngay sau Lễ Tạ Ơn?

Vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, nhiều cuộc diễu hành nhân dịp Lễ Tạ Ơn được các cửa hàng tận dụng để khởi động một chương trình quảng cáo cho mùa Giáng sinh. Do đó, 1 ngày sau Lễ Tạ Ơn đã trở thành ngày bùng nổ mua sắm.

Năm 1939, Tổng thống Mỹ Franklin D. Roosevelt, vì muốn kéo dài mùa mua sắm Giáng sinh để kích thích nền kinh tế, đã tuyên bố Lễ Tạ Ơn là ngày thứ Năm thứ 4 trong tháng 11 sớm lên một tuần. Tuyên bố của Tổng thống sau này được luật hoá, tạo ra một khái niệm mới: ngày mới là Franksgiving (thay vì Thanksgiving) nhưng nhiều người vẫn tiếp tục kỷ niệm Ngày Lễ Tạ Ơn vào ngày truyền thống. Năm 2015, Amazon.com đã tổ chức một sự kiện "Ngày Chính" (Prime Day) vào tháng 7 và hứa hẹn giá cả tốt hơn ngày thứ Sáu Đen. Và rồi những Prime Day tiếp tục được tổ chức hàng năm. Không chịu kém cạnh, các công ty khác bèn tung chiêu "thứ Sáu Đen trong tháng 7" với giá cả ngang bằng hoặc rẻ hơn thứ Sáu Đen tháng 11.

Một giả thuyết khác lại cho rằng tên gọi Black Friday xuất phát các cảnh sát viên của thành phố Philadelphia. Ngao ngán với những ngày thứ Sáu sau Lễ Tạ Ơn, khi lượng người mua sắm tăng cao, gây ra ùn tắc giao thông và hỗn loạn trong thành phố, họ bèn gọi là “Black Friday”.

Dù sao thì có một điều ai cũng thống nhất. Đó là ngày để dốc hầu bao, mua sắm rất nhiều thứ với giá hời. (Xin lỗi các bạn cảnh sát Philadelphia nhé)!