Đề xuất tăng mức phạt đối với các thủ đoạn sản xuất hàng giả mới

Chi cục QLTT Hà Nội đã kiểm tra, xử lý 2.068 vụ việc; chuyển cơ quan điều tra 37 vụ việc; phạt hành chính: 33,9 tỷ đồng.

Nhiều thủ đoạn vi phạm mới

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Chi cục QLTT Hà Nội đã kiểm tra, xử lý 2.068 vụ việc; chuyển cơ quan điều tra 37 vụ việc; phạt hành chính: 33,9 tỷ đồng; số tiền thu lợi bất hợp pháp: 15 tỷ đồng; trị giá hàng hóa tịch thu: 8,6 tỷ đồng; trị giá hàng hóa buộc tiêu hủy, áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả: 41,2 tỷ đồng.

Tổng số tiền thu nộp ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2025 (gồm: phạt hành chính, tiền buộc nộp lại bất hợp pháp, tiền bán hàng hóa tịch thu): 53,3 tỷ đồng.

Thông tin tại tọa đàm trực tuyến “Nói không với hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng” do Báo Kinh tế & Đô thị tổ chức mới đây, ông Dương Mạnh Hùng cho biết, nhằm qua mắt lực lượng chức năng, thời gian gần đây xuất hiện nhiều thủ đoạn mới của các đối tượng sản xuất hàng giả như khai hải quan không đúng thực tế hàng hóa.

Che giấu nguồn gốc lô hàng vi phạm bằng cách cất giấu lẫn trong hàng hóa không vi phạm, đánh tráo, rút ruột, thẩm lậu đối với hàng hóa quá cảnh.

“Đặc biệt thời gian gần đây nảy sinh một hình thức mới trao đổi giữa hàng thật với hàng giả, bằng cách nhập thuốc thật, sau đó tách vỉ hoặc gói, thay thế một số viên bằng thuốc giả kém chất lượng, nên rất khó phát hiện bằng kiểm tra thông thường”, ông Hùng cho hay.

Ngoài ra, các đối tượng cũng sử dụng bao bì, nhãn hiệu, tem chống hàng giả tinh vi sao chép từ hàng thật. Thậm chí, các đối tượng đặt in màng nhôm, in vỏ hộp giống nguyên mẫu để đánh lừa người tiêu dùng và lực lượng chức năng kiểm tra.

Đáng chú ý, các đối tượng lợi dụng thương mại điện tử, các trang mạng xã hội để kinh doanh hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, ngày một gia tăng.

Thậm chí các đối tượng bán hàng livestream trên các trang mạng xã hội Facebook, YouTube ở một nơi, nhưng kho hàng thì được tập kết ở nơi khác đã gây khó khăn trong công tác quản lý, kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm.

Bán hàng qua các tài khoản ảo, không đăng ký kinh doanh, không niêm yết địa chỉ cụ thể, thậm chí sử dụng kho hàng “di động” hoặc vận chuyển thông qua shipper, cộng tác viên trung gian. Việc truy vết và xử lý vi phạm gặp nhiều khó khăn khi đối tượng không trực tiếp xuất hiện hoặc cố tình phủ nhận quyền sở hữu.

Đáng chú ý, nhiều trường hợp còn lợi dụng hình ảnh người nổi tiếng, những nhân vật có lượng tương tác lớn, có ảnh hưởng trên mạng xã hội để quảng cáo sai sự thật, tạo lòng tin giả tạo trong người tiêu dùng và đánh lạc hướng dư luận.

“Đặc biệt, thời gian gần đây nảy sinh một hình thức mới trao đổi giữa hàng thật với hàng giả, bằng cách nhập thuốc thật, sau đó tách vỉ hoặc gói, thay thế một số viên bằng thuốc giả kém chất lượng, nên rất khó phát hiện bằng kiểm tra thông thường”, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội Dương Mạnh Hùng cho hay.

Phó phòng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế và buôn lậu (PC03) Đỗ Thế Thắng cung cấp thêm thông tin, tình trạng lợi dụng các hình thức tạm nhập tái xuất hoặc quá cảnh hàng hóa để thực hiện vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi, khó phát hiện hơn.

Còn ông Hoàng Thế Nhu - Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty May 10 cho biết, trong thời gian gần đây, doanh nghiệp đã phát hiện và ghi nhận rất nhiều trường hợp các tổ chức, cá nhân lợi dụng, giả mạo thương hiệu Tổng Công ty May 10 với nhiều mục đích khác nhau.

Các đối tượng này bán sản phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, mạo danh bán đồng phục công sở, áo polo, hàng xả kho, hàng xuất dư với danh nghĩa May 10. Không chỉ vậy, các đối tượng này còn lập công ty có tên gần giống như “May Mười”, “May 10 Hà Nội”, gây nhầm lẫn nghiêm trọng cho người tiêu dùng.

Tăng mức phạt, tạo sức răn đe

Giải quyết những yêu cầu cấp bách trong cuộc chiến chống lại hàng giả liên quan tới chăm sóc sức khoẻ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh, cần thiết kế các chính sách để xử lý được các vấn đề cấp bách hiện nay mà thực tế đang đặt ra; quy định rõ một cơ quan chịu trách nhiệm chính và xác định rõ thẩm quyền của các cơ quan trong quản lý an toàn thực phẩm; phân định trách nhiệm, chức năng, nhiệm vụ, không để chồng chéo, bỏ sót nhiệm vụ, không để khoảng trống trong quản lý nhà nước; khẩn trương xây dựng dự án luật để trình Quốc hội trong thời gian sớm nhất.

Trung tá Vũ Thanh Tùng - Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Bộ Công an) thì cho rằng, một số tồn tại, vướng mắc, bất cập trong việc ban hành các văn bản pháp luật hiện hành liên quan lĩnh vực dược, an toàn thực phẩm và việc chậm trễ ban hành các quy định, hướng dẫn thi hành luật cũng đã tạo lỗ hổng để các đối tượng lợi dụng. Bởi vậy, đơn vị này đã tham mưu với Chính phủ và các bộ, ngành liên quan để khắc phục.

“Liên quan đến công tác răn đe, cảnh tỉnh, chúng tôi 2 kiến nghị tăng mức khởi điểm phạt tù, nâng mức xử phạt tiền trong lĩnh vực này để đảm bảo tính răn đe. Đồng thời, chúng ta cũng phải nhận thức rõ, việc phòng chống thuốc, thực phẩm giả không chỉ là trách nhiệm của Bộ Y tế mà là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, từ Trung ương đến địa phương để bảo vệ sức khoẻ, nòi giống người Việt,” ông nói.

Chi cục trưởng Chi cục Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài Đỗ Mạnh Hùng nêu rõ, quá trình xử lý buôn lậu chủ yếu chỉ xử phạt vi phạm hành chính nên mức xử phạt chưa đủ sức răn đe. Đơn cử, hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu có giá trị 10-20 triệu đồng chỉ bị xử phạt 4 - 6 triệu đồng, trong khi các đối tượng có thể thu lợi bất chính gấp 3 - 4 lần giá trị thật của hàng hóa.

“Thời gian tới các cơ quan chức năng cần sửa đổi Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) theo hướng tăng nặng đối với những trường hợp buôn bán vận chuyển hàng lậu”, ông Đỗ Mạnh Hùng kiến nghị.

Dưới góc độ lực lượng chủ công trong công tác chống buôn lậu TP Hà Nội, Trưởng phòng Cảnh sát Kinh tế Công an TP Hà Nội Chu An Thanh đề xuất, thời gian tới Quốc hội, Chính phủ và Bộ, ngành có liên quan sớm sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Nghị định 15/2018/NĐ-CP về quản lý an toàn thực phẩm, xử lý vi phạm về công bố, quảng cáo sai sự thật; Giao Bộ Y tế chịu trách nhiệm chính về công tác đảm bảo an toàn thực phẩm.

Ngoài ra sửa đổi Bộ luật Hình sự và các Nghị định xử phạt hành chính liên quan theo hướng tăng nặng chế tài đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Để ngăn chặn hiện tượng lợi dụng hoạt động nhập khẩu để vận chuyển hàng lậu, nhà nước nên xây dựng yêu cầu đối với hàng hóa nhập khẩu.