 |
| CBCC và trụ sở Hải quan Quảng Bình những ngày đầu làm việc . |
Lá cờ đầu về cải cách hành chính
Từ đó đến nay, trong hành trình hơn 30 năm xây dựng và phát triển của Quê hương Hai giỏi, lực lượng Hải quan Quảng Bình đã để lại nhiều dấu ấn quan trọng. Với vai trò là “người gác cửa nền kinh tế”, các thế hệ cán bộ công chức Hải quan Quảng Bình đã luôn sát cánh với các cơ quan, lực lượng trong tỉnh, đồng hành, sẻ chia cùng cộng đồng doanh nghiệp XNK, vượt qua mọi khó khăn, phát huy tinh thần tự lực tự cường, quyết tâm đổi mới, sáng tạo, không ngừng cải cách, hiện đại hóa, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao công cuộc hội nhập và phát triển của đất nước và của tỉnh nhà, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Khi mới thành lập, Cục Hải quan Quảng Bình có 6 đơn vị cơ sở, gồm: Hải quan Trạm trả hàng phi mậu dịch Đồng Hới, Hải quan cửa khẩu Cha Lo, Phòng Tổ chức Hành chính, Phòng Tổng hợp Nghiệp vụ, Phòng Kế toán Tài vụ, Đội Kiểm soát Hải quan; với tổng biên chế có 28 người. Trong đó chỉ có 1 đồng chí trình độ đại học, 2 đồng chí đang theo học đại học, 1 đồng chí đã học qua lớp lý luận chính trị và quản lý kinh tế; chưa đến 1/3 học qua lớp nghiệp vụ hải quan; cán bộ biết tin học, ngoại ngữ được vài người. Trụ sở làm việc, phương tiện, máy móc, trang thiết bị phục vụ công tác còn rất thô sơ, thiếu thốn.
 |
| CBCC, NLĐ Cục Hải quan Quảng Bình chào cờ đầu tuần. |
Trải qua 29 năm hoạt động, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, địa phương, tổ chức bộ máy của Cục Hải quan Quảng Bình đã có sự phát triển vượt bậc, chính qui và hiện đại. Đến nay, toàn Cục có tổng biên chế 153 người (kể cả hợp đồng lao động), tăng hơn 5 lần so với ngày đầu thành lập; cơ cấu bộ máy có 2 phòng tham mưu, 3 chi cục và 1 Đội Kiểm soát Hải quan. Đội ngũ công chức, người lao động ngày càng lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng; được đào tạo bài bản, có trình độ chuyên môn, trình độ lý luận chính trị, quản lý nhà nước, có kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ quản lý hiện đại; bổ sung nhiều cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ luân chuyển từ Tổng cục Hải quan.
Với chức năng nhiệm vụ quản lý nhà nước về hải quan trên địa bàn tỉnh, thực hiện nhiệm vụ thông quan hàng hóa, phương tiện, thu thuế XNK và đấu tranh phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, Cục Hải quan Quảng Bình luôn tổ chức thực hiện có hiệu quả các các chính sách, pháp luật về hải quan.
Đặc biệt, từ khi Luật Hải quan được ban hành, công tác quản lý nhà nước về hải quan ngày càng đi vào nề nếp, chuyên nghiệp, minh bạch, hiệu lực, hiệu quả. Thủ tục hải quan ngày càng đơn giản, thuận tiện, giảm hồ sơ, giấy tờ, tiến tới thực hiện Hải quan phi giấy tờ.
Từ chỗ khai báo thủ công bằng tờ khai giấy đến khai từ xa và từ khai hai quan từ xa đến khai điện tử và thông quan tự động qua Hệ thống thông quan tự động (VNACCS/VCIS) là một bước chuyển mình lớn trong công tác cải cách, hiện đại hóa quản lý Nhà nước về Hải quan. Bên cạnh đó, Cục Hải quan Quảng Bình luôn tích cực triển khai dịch vụ công trực tuyến, cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN theo đúng lộ trình của Chính phủ và của ngành Hải quan. Đặc biệt, công tác kiểm tra, giám sát hải quan được đổi mới căn bản dựa trên phương thức “quản lý rủi ro”, chuyển dần từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”, áp dụng phương tiện kỹ thuật hiện đại vào hoạt động kiểm tra, giám sát. Trong tương lai không xa, cùng với toàn Ngành HQ, Cục HQQB sẽ thực hiện mô hình Hải quan thông minh dựa trên nền tảng Hải quan số và ứng dụng mạnh mẽ những thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0
Trong công tác cải cách hành chính, Cục Hải quan Quảng Bình đã tích cực triển khai thực hiện Chiến lược phát triển hải quan và Kế hoạch cải cách, phát triển, hiện đại hóa theo từng giai đoạn, đúng lộ trình của Ngành và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Chất lượng tham gia xây dựng thể chế, chính sách pháp luật, thủ tục hải quan ngày càng được nâng lên, nhiều sáng kiến được Tổng cục Hải quan tiếp thu, sửa đổi, đã có một số công chức tham gia vào Tổ chuyên gia xây dựng chính sách, pháp luật của Tổng cục Hải quan.
 |
| Công chức Hải quan Quảng Bình thực hiện giám sát trực tuyến thông qua hệ thống camera. |
Chủ động xây dựng một số quy trình hướng dẫn thủ tục đặc thù trên địa bàn; đề xuất bổ sung một số thủ tục hành chính lên dịch vụ công trực tuyến; xây dựng một số phần mềm quản lý công việc và đánh giá, phân loại cán bộ; trụ sở Cục và các đơn vị được đầu tư xây dựng, mở rộng; trang thiết bị, phương tiện công tác ngày càng hiện đại; sớm xây dựng và vận hành trang thông tin điện tử; áp dụng hệ thống quản lý chất lượng từ ISO 9001:2000 đến ISO 9001:2008 và nay là ISO 9001:2015.
Nhờ đó, Hải quan Quảng Bình luôn là lá cờ đầu trong công tác cải cách hành chính trên địa bàn tỉnh; nhiều năm liền được Tổng cục Hải quan xếp hạng ở tốp đầu về đo thời gian giải phóng hàng hóa, mức độ hài lòng của doanh nghiệp, chấm điểm cải cách hành chính và chỉ số theo dõi, đánh giá kết quả cải cách hành chính hàng năm.
Trong quá trình phát triển, địa bàn quản lý của Cục Hải quan Quảng Bình được mở rộng, loại hình quản lý ngày càng đa dạng hơn, từ đường bộ, đường biển đến đường hàng không, từ cửa khẩu quốc tế đến cửa khẩu phụ, cảng biển, cảng nội địa, cảng hàng không đến các địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hàng hóa ngoài cửa khẩu, kho bãi ngoại quan, cửa hàng miễn thuế, khu chuyển tải…
Nhiều chiến công nổi bật
Những năm gần đây, khối lượng hàng hóa, phương tiện làm thủ tục trong không ngừng tăng. Trị giá hàng hóa XNK và quá cảnh, nếu trước đây đạt khoảng 6 - 7 triệu USD/năm thì 10 năm gần đây bình quân đạt 1,7 tỷ USD/năm, cao nhất là năm 2021 đạt trên 2,3 tỷ USD. Thu ngân sách nhà nước ngày càng đạt kết quả cao, chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng thu ngân sách trên địa bàn, luôn đạt chỉ tiêu cấp trên giao. Những năm mới thành lập số thu ngân sách nhà nước không đáng kể nhưng đến nay bình quân thu 270 tỷ đồng/năm, đặc biệt năm 2021, số thu ngân sách nhà nước tăng đột biến đạt 723 tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay.
Song song với sự gia tăng hàng hóa XNK, phương tiện XNC, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy trên địa bàn cũng diễn biến phức tạp, khó lường, phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, liều lĩnh. Nếu như những năm đầu mới thành lập đơn vị, Quảng Bình là “điểm trắng” về ma túy thì những năm gần đây đã trở thành một trong những điểm nóng về ma túy trên cả nước.
 |
| Giải quyết thủ tục cho hàng hóa, phương tiện tại Chi cục HQCK Cha Lo. |
Trước tình hình đó, Cục Hải quan Quảng Bình luôn coi trọng công tác phòng chống buôn lậu, phòng chống ma túy. Hàng năm đã triển khai nhiều Kế hoạch, biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan để đấu tranh ngăn chặn, bắt giữ, xử lý hàng chục vụ vi phạm, góp phần giữ gìn an ninh kinh tế - xã hội trên dịa bàn.
Nổi bật là chuyên án 604B, bắt giữ 199 bánh heroin năm 2004; bắt giữ 4kg vàng nhập lậu năm 2013; phối hợp với các lực lượng chức năng bắt giữ gần 48 nghìn viên ma túy tổng hợp năm 2018.
Trong năm 2021, đơn vị phối hợp bắt giữ 304 nghìn viên ma túy tổng hợp, đây là vụ vận chuyển ma túy tổng hợp lớn nhất từ trước đến nay trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.
Năm 2022, phối hợp đấu tranh bắt giữ gần 4.000 viên ma túy tổng hợp và 550 kg pháo hoa nổ.
Với sự nỗ lực phấn đấu trong suốt 29 năm qua, nhiều tập thể và cá nhân của Cục Hải quan Quảng Bình đã được Đảng, Nhà nước tặng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Lao động hạng Nhất, hạng Hai, hạng Ba; Huân chương chiến công hạng Ba; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; Cờ thi đua của Bộ Tài chính và UBND tỉnh; Bằng khen, Giấy khen các cấp; các danh hiệu Tập thể Lao động xuất sắc, Chiến sỹ thi đua ngành Tài chính, Hải quan…
Trong thời gian tới, đất nước và ngành Hải quan đứng trước nhiều thời cơ, thuận lợi nhưng cũng đầy khó khăn, thách thức. Tiếp tục thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và đại hội đảng các cấp nhiệm kỳ 2020 – 2025, ngành Hải quan đã xây dựng Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030, Kế hoạch chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, hướng tới mô hình Hải quan thông minh. Bên cạnh đó, quá trình toàn cầu hóa, xung đột vũ trang và tình hình dịch bệnh trên thế giới diễn biến phức tạp ngày càng đặt ra nhiều khó khăn, thách thức cho đất nước và ngành Hải quan.
Nối tiếp truyền thống vẻ vang, tận dụng thời cơ, vượt qua thách thức, hướng tới kỷ niệm 30 năm ngày thành lập, tập thể công chức, người lao động Cục Hải quan Quảng Bình luôn giữ vững đoàn kết, phát huy nội lực, tinh thần trách nhiệm, thi đua lập nhiều thành tích hơn nữa để đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, xây dựng tỉnh nhà và ngành Hải quan Việt Nam.
Minh Hồng – Bùi Thắng (Cục Hải quan Quảng Bình)
