Đảm bảo sửa Luật Giao dịch điện tử theo nguyên tắc “số phải phong phú hơn thực”

	Rà soát Luật Giao dịch điện tử bảo đảm tương thích với điều ước quốc tế
	Giao dịch điện tử bao trùm trong hoạt động hải quan
	Đơn giản hóa giao dịch điện tử để thúc đẩy giao thương xuyên biên giới

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XV, ngày 11/11, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi).

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu giải trình. Ảnh: Quochoi.vn

Theo đó, đa số ý kiến nhất trí về sự cần thiết sửa đổi Luật giao dịch điện tử để thể chế hóa chủ trương của Đảng, khắc phục hạn chế, bất cập của luật hiện hành. Từ đó, Luật sẽ giúp phát triển giao dịch điện tử, tạo tiền đề quan trọng thúc đẩy phát triển Chính phủ số kinh tế số và xã hội số.

Nhưng theo các đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) có nhiều nội dung lớn và khó, nên cần rà soát để đảm bảo tính thống nhất với các luật liên quan.

Theo đại biểu Đồng Ngọc Ba (đoàn Bình Định), liên quan đến Luật Đầu tư, trong dự thảo Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) đưa ra một dịch vụ mới với tính chất là ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, đó là dịch vụ tin cậy với các ngành nghề cụ thể là dịch vụ cấp dấu thời gian, dịch vụ chứng thực thông điệp dữ liệu, dịch vụ chữ ký số công cộng và trong dự thảo luật cũng dự kiến sẽ sửa phụ lục ban hành kèm theo Luật Đầu tư để đưa dịch vụ tin cậy vào phụ lục số 4 của Luật Đầu tư với tính chất ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.

Đại biểu đề nghị ban soạn thảo xem xét thêm trong Luật Đầu tư đã quy định kinh doanh dịch vụ chứng thực chữ ký số, kinh doanh dịch vụ định danh và xác thực điện tử. Đây là hai ngành nghề cụ thể được coi là ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.

Ngoài ra, với những sự thay đổi của công nghệ và các vấn đề trong hội nhập, đại biểu Dương Tấn Quân (đoàn Bà Rịa – Vũng Tàu) nhấn mạnh, do tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, nhu cầu giao dịch điện tử đã bùng phát trong tất cả các lĩnh vực. Phương thức giao dịch có nhiều thay đổi với sự xuất hiện ngày càng nhiều các nền tảng số làm trung gian cho các giao dịch điện tử trực tuyến đòi hỏi phải có khung pháp lý phù hợp, đáp ứng với nhu cầu thực tế.

Đại biểu cũng đề nghị cơ quan soạn thảo cần rà soát kỹ các nội dung của luật để đảm bảo phù hợp, toàn diện với các cam kết trong các hiệp định thương mại tự do (FTA).

Liên quan đến quy định về chữ ký điện tử, đại biểu Nguyễn Hải Nam (đoàn Thừa Thiên - Huế) cho biết, những lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán là những lĩnh vực áp dụng chữ ký điện tử nhiều. Đại biểu hy vọng Luật sửa đổi lần này có quy định về chữ ký giao dịch điện tử nước ngoài. Vì khi công nhận được những chữ ký giao dịch điện tử nước ngoài thì sẽ tháo gỡ nhiều vướng mắc, tăng cao hiệu quả hoạt động.

Tán thành với đề nghị này, đại biểu Võ Mạnh Sơn (đoàn Thanh Hóa) cho rằng quy định như dự thảo Luật có thể dẫn đến cách hiểu tất cả các giao dịch điện tử sử dụng chữ ký điện tử nước ngoài sẽ phải trải qua thủ tục kiểm tra về mặt pháp lý. Tuy nhiên cần cân nhắc cho phép các bên được tự thỏa thuận về việc sử dụng các loại chữ ký điện tử hoặc chứng thư điện tử. Bởi tôn trọng quyền tự do lựa chọn của các bên giao dịch thương mại có đặc điểm là tôn trọng tối đa quyền tự do lựa chọn của các bên, pháp luật chỉ can thiệp khi trái với quy định của pháp luật, thuần phong mỹ tục và đạo đức xã hội.

Do vậy, đại biểu Võ Mạnh Sơn đề nghị các cơ quan soạn thảo bổ sung quy định theo hướng như sau: Cho phép các bên trong hoạt động thương mại được tự thỏa thuận về việc sử dụng chữ ký điện tử nước ngoài hoặc chứng thư chữ ký điện tử nước ngoài. Trong trường hợp đó chữ ký điện tử nước ngoài vẫn có giá trị xác nhận giao dịch giữa các bên. Việc sử dụng chữ ký điện tử nước ngoài trong các hợp đồng thương mại cho mục đích giao dịch với các cơ quan nhà nước vẫn phải thực hiện theo quy định và công nhận chữ ký điện tử ở trên.

Giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định Luật Giao dịch điện tử có ý nghĩa rất quan trọng đến việc xây dựng một Việt Nam số. Nếu làm không tốt, vi phạm các nguyên tắc cơ bản căn bản của môi trường số thì sẽ không khả thi, không đủ nguồn lực để thực thi, thậm chí có thể là vật cản cho sự phát triển số của Việt Nam.

Do đó, Ban soạn thảo đã cân nhắc hết sức thấu đáo, mọi khía cạnh trong quá trình xây dựng Luật trên nguyên tắc ngành nào quản lý lĩnh vực nào thì sẽ quản lý lĩnh vực đó trên môi trường số, Bộ TT&TT sẽ không quản lý lấn sân sang các ngành khác trên môi trường số, không làm thay công việc của các bộ ngành và địa phương. Các bộ, ngành, địa phương sẽ quy định chi tiết về thực hiện các giao dịch điện tử trong từng ngành, lĩnh vực cụ thể.

Ngoài ra, lãnh đạo Bộ TT&TT cũng nêu rõ, Luật sửa đổi phải đảm bảo có độ phủ rộng và đảm bảo chi phí phải thấp hơn trong môi trường thực, làm phong phú hơn các loại giao dịch, tránh việc lên môi trường số thì phức tạp hơn, đắt hơn. Đồng thời, phải đảm bảo tính khả thi khi áp dụng tính đồng bộ với các luật khác, tính thống nhất, xuyên suốt.