Covid-19 đã tác động như thế nào đến kinh tế Việt Nam?
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, cú sốc Covid-19 lên nền kinh tế nặng nề hơn rất nhiều so với các cú sốc từ cuộc khủng hoảng tài chính – tiền tệ châu Á năm 1997 và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.
Hai cú sốc sau làm cho tăng trưởng ở mức thấp nhất là 4,77% năm 1999 và 5,4% năm 2009, tốc độ tăng trưởng kinh tế này vẫn còn cao hơn so với năm 2020 (2,91%). Tuy nhiên, cú sốc Covid-19 có thể mang tính tạm thời, sẽ không kéo dài như hai cú sốc tài chính năm 1997 và 2008.
Phát biểu tại hội thảo, ông Bùi Nhật Quang, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho biết, năm 2020, đại dịch Covid-19 có tác động khác nhau theo nhóm ngành. Những ngành có sự tiếp xúc giữa người với người lớn – ngoại trừ các ngành sản xuất vật tư, thiết bị y tế phòng chống, chữa bệnh - có tăng trưởng GDP giảm mạnh, nặng nhất là dịch vụ, đặc biệt là du lịch, vận tải, nhà hàng,…
Trong khi đó các ngành kinh tế phi tiếp xúc (14 ngành, hầu hết các ngành các ngành kinh tế số) chịu tác động tích cực mạnh nhất, nhất là giáo dục từ xa, thanh toán điện tử,… và các ngành có đầu vào là sản phẩm từ dầu/khí (nhựa, ure, cao su). Những tác động đa chiều này thúc đẩy tái cơ cấu/chuyển dịch cơ cấu cũng như cắt giảm chi phí kinh doanh và thay đổi quản trị doanh nghiệp các ngành.
Theo Viện Kinh tế Việt Nam, tác động đối với lĩnh vực tài chính-ngân hàng mang tính đa chiều, nhìn chung tích cực, nhất là thị trường chứng khoán do tăng giao dịch và số lượng nhà đầu tư. Tuy nhiên, hạn chế ở Việt Nam là sự bùng nổ giá chứng khoán, lợi nhuận công ty chứng khoán không kéo theo số lượng/giá trị IPO mới hay cổ phần hóa. Đây là điểm bất cập và khác biệt của Việt Nam. Các công ty bảo hiểm Việt Nam cũng tăng lợi nhuận do ít trường hợp tử vong trong khi lo ngại Covid tăng. Các ngân hàng tuy biên lợi nhuận giảm song vẫn tăng lợi nhuận; tuy nhiên, rủi ro nợ xấu tăng. Cả ba dạng tổ chức tài chính này đều hưởng lợi từ giá chứng khoán nắm giữ tăng mạnh.
Dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến người lao động đang làm việc trong hầu hết các ngành. Ảnh minh họa: H.Dịu |
Đối với lao động, tác động theo lĩnh vực hoạt động và kỹ năng là khác nhau. Theo đó, dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến người lao động đang làm việc trong hầu hết các ngành, trong đó một số ngành có tỷ lệ lao động bị ảnh hưởng lớn nhất là ngành nghệ thuật, vui chơi và giải trí, dịch vụ lưu trú và ăn uống (81,7%), vận tải kho bãi, hoạt động hành chính và dịch vụ hỗ trợ,…
Tuy nhiên, trình độ chuyên môn kỹ thuật càng cao, tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm càng thấp. Lao động mất việc sụt giảm mạnh nhất ở những ngành dịch vụ có liên quan tới du lịch quốc tế, bao gồm ngành vận tải hàng không và ngành du lịch; ngành dịch vụ lưu trú giảm 29,9%; ngành hoạt động thể thao, vui chơi và giải trí,…
Dịch bệnh Covid-19 cũng làm cho nền kinh tế rơi vào mức độ bất ổn lớn hơn. Nợ công, nợ nước ngoài gia tăng; nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ/thu ngân sách và nghĩa vụ trả nợ nước ngoài quốc gia/xuất khẩu cũng gia tăng; nợ xấu trong hệ thống ngân hàng cũng có xu hướng tăng.
Theo ông Phạm Sỹ An, Trưởng phòng kinh tế vĩ mô và thể chế kinh tế, Viện Kinh tế Việt Nam, Covid-19 tác động làm suy giảm nhiều chỉ số phản ánh chất lượng tăng trưởng như hệ số ICOR, tăng từ 6,08 (năm 2019) lên 14,28 năm 2020; đóng góp của TFP vào GDP giảm từ 47,71% (năm 2019) xuống còn 37,48% năm 2020.
Ngoài ra, tăng trưởng năng suất lao động cũng giảm từ 6,28% năm 2019 xuống còn 5,4% năm 2020. Tuy nhiên, các chỉ số này có khả năng được cải thiện khi đại dịch Covid-19 đi qua và tăng trưởng kinh tế nước ta phục hồi lại vào năm 2021 (như dự báo của các tổ chức quốc tế cũng như của Viện Kinh tế Việt Nam).
Tin liên quan
Generali Việt Nam tiên phong ra mắt bộ hợp đồng bảo hiểm phiên bản thân thiện môi trường
08:08 | 19/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Phát triển thương hiệu mạnh góp phần tăng kim ngạch xuất khẩu
17:30 | 18/04/2024 Kinh tế
Nâng tầm giá trị cốt lõi của thương hiệu quốc gia
08:20 | 19/04/2024 Kinh tế
Nguồn vốn là một khó khăn lớn khi triển khai các dự án nhà ở xã hội
22:51 | 17/04/2024 Kinh tế
Lạng Sơn: Quy hoạch theo 4 khâu đột phá, tập trung phát triển 5 cửa khẩu
16:00 | 17/04/2024 Kinh tế
Đầu tư tư nhân cần trở thành động lực tăng trưởng chính và quan trọng nhất
15:56 | 17/04/2024 Kinh tế
Tận dụng đòn bẩy thương mại điện tử để xuất khẩu
08:00 | 17/04/2024 Kinh tế
Biến động giá chung cư không thể kéo dài
07:45 | 17/04/2024 Kinh tế
Vì sao giá chung cư tăng cao?
07:30 | 17/04/2024 Kinh tế
Tỷ giá sẽ dần hạ nhiệt từ cuối quý 2/2024, lãi suất duy trì ở mức thấp
16:41 | 16/04/2024 Kinh tế
Nhiều nhà đầu tư nước ngoài cần nguồn sữa tươi cao cấp để sản xuất
16:30 | 16/04/2024 Kinh tế
Phát triển thị trường mua bán nợ chuyên nghiệp để xử lý nợ xấu tiêu dùng
16:20 | 16/04/2024 Kinh tế
Xuất khẩu cao su khởi sắc, hứa hẹn còn tiềm năng
15:58 | 16/04/2024 Kinh tế
Giá trị Thương hiệu quốc gia Việt Nam đạt 498 tỷ USD
14:37 | 16/04/2024 Kinh tế
Hỗ trợ thủ tục thông quan vàng nhập khẩu phục vụ đấu thầu
14:33 | 16/04/2024 Kinh tế
Bình Dương: Mảnh đất “màu mỡ” cho các doanh nghiệp logistics
14:09 | 16/04/2024 Kinh tế
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
EU tăng thuế một số nông sản nhập khẩu từ Nga và Belarus
Pháp trở thành khách hàng mua khí đốt lớn nhất của Nga
Trung Quốc yêu cầu Mỹ dừng tăng thuế với các sản phẩm thép và nhôm của nước này
Để người lao động gắn bó với hệ thống an sinh
Nâng tầm giá trị cốt lõi của thương hiệu quốc gia
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics