Facebook Twitter youtube Tiktok

Chuyên gia đánh giá như thế nào về mô hình mới kiểm tra chuyên ngành?

(HQ Online) - Đề án cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu được ban hành kèm Quyết định 38/QĐ-TTg ngày 12/1/2021 của Thủ tướng Chính phủ, với 7 nội dung cải cách đột phá, tác động trực tiếp tới nhiều mặt.
Lập tổ soạn thảo Nghị định triển khai mô hình cải cách kiểm tra chuyên ngành
7 giải pháp khơi thông dòng chảy hàng hóa nhập khẩu phải kiểm tra chuyên ngành
Cải cách Mô hình kiểm tra chuyên ngành: Cắt giảm thủ tục khi Hải quan là đầu mối
Triển khai cụ thể, hiệu quả Đề án cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra ATTP với hàng hóa NK
CBCC Cục Hải quan Thanh Hóa kiểm tra hàng hóa XNK. Ảnh: N.Linh
Công chức Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Na Mèo (Thanh Hóa) kiểm tra hàng hóa XNK. Ảnh: N.Linh

Lợi ích đến từ cắt giảm, đơn giản quy trình thủ tục

Dự án Tạo thuận lợi Thương mại do USAID tài trợ đã thực hiện đánh giá tác động của Đề án cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu một cách độc lập, khách quan. Kết quả cho thấy, về mặt pháp lý và thủ tục hành chính, Đề án giúp đơn giản hóa quy trình và giảm thiểu thủ tục kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm.

Cụ thể, quy trình kiểm tra được cắt giảm một số bước so với mô hình hiện tại nhờ vào việc doanh nghiệp không cần phải lấy kết quả kiểm tra từ cơ quan kiểm tra thuộc bộ quản lý ngành, kết quả giám định để nộp cho cơ quan Hải quan; không cần xin giấy xác nhận để được miễn kiểm tra do cơ quan Hải quan đã có dữ liệu về lịch sử kiểm tra, hệ thống tự động cập nhật hàng hóa, doanh nghiệp được áp dụng miễn giảm kiểm tra.

Đề án cũng giúp đơn giản hóa thủ tục, bởi thủ tục kiểm tra nộp trên Cổng thông tin một cửa quốc gia, hồ sơ đã có trong bộ hồ sơ hải quan hoặc trên Cổng thông tin một cửa quốc gia, doanh nghiệp không cần phải nộp cho cơ quan Hải quan giúp giảm bớt các giấy tờ chồng chéo giữa các lần kiểm tra, giữa hồ sơ hải quan và hồ sơ kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm.

Dự án cũng đánh giá, Đề án giúp giảm gánh nặng kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm, theo mô hình mới, tỷ lệ lô hàng cần kiểm tra sẽ giảm do áp dụng phương pháp kiểm tra thông thường và kiểm tra giảm một cách hiệu quả và thực chất hơn; thời gian thông quan sẽ được rút ngắn do tỷ lệ lô hàng cần kiểm tra và thủ tục và quy trình kiểm tra được đơn giản hóa. Theo đó, doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được thêm chi phí và thời gian.

Đặc biệt, nguyên tắc quản lý rủi ro được áp dụng một cách toàn diện hơn. Điều này được thể hiện ở việc xác định phạm vi và phương pháp kiểm tra dựa vào từng mặt hàng (thay vì chỉ dựa vào đối tượng chủ hàng như mô hình hiện nay). Việc thay đổi cách tiếp cận này sẽ làm tăng số lượng đối tượng đủ điều kiện áp dụng phương pháp kiểm tra thông thường (kiểm tra hồ sơ); kiểm tra giảm (chỉ kiểm tra ngẫu nhiên tối đa 5% trong tổng khối lượng hàng hóa phải kiểm tra giảm).

Việc kiểm tra theo mặt hàng phù hợp với quy định do Luật chất lượng sản phẩm, hàng hóa quy định quản lý chất lượng dựa trên quy chuẩn kỹ thuật và tiêu chuẩn do nhà sản xuất công bố áp dụng, chưa quy định theo nhà nhập khẩu.

Mô hình cải cách mới góp phần tăng cường tính tự nguyện tuân thủ của doanh nghiệp với việc kiểm tra ngẫu nhiên. Điều này được Dự án phân tích rõ ở khía cạnh: Việc lựa chọn ngẫu nhiên 5% để kiểm tra chất lượng và an toàn thực phẩm, cộng thêm với việc thực thi quy định và các chế tài xử lý không tuân thủ, sẽ khuyến khích việc tuân thủ tự nguyện của các doanh nghiệp. Cơ quan quản lý sẽ thực hiện tốt vai trò quản lý của mình, đáp ứng được yêu cầu vừa tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu vừa tăng cường hiệu quả kiểm soát rủi ro.

Trong khi đó, tính minh bạch và chia sẻ thông tin giữa các bộ quản lý ngành, lĩnh vực cũng được tăng cường. Vai trò của lĩnh vực tư nhân trong kiểm nghiệm và đánh giá sự phù hợp do doanh nghiệp được lựa chọn tổ chức đánh giá sự phù hợp để thử nghiệm, giám định hàng hóa tại cửa khẩu được tối đa hóa.

Đánh giá tác động về kinh tế, theo Dự án Tạo thuận lợi Thương mại do USAID tài trợ cho thấy, tỷ lệ số tờ khai kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm trong một năm cắt giảm được theo Mô hình mới so với Mô hình hiện tại khoảng 54,4% (chưa tính đến việc giảm số lô hàng kiểm tra do Đề án đề xuất tăng đối tượng được miễn kiểm tra). Tổng số ngày kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm doanh nghiệp tiết kiệm được khi áp dụng Mô hình mới so với Mô hình hiện tại trong một năm là 2.484.038 ngày. Chi phí tiết kiệm được cho doanh nghiệp trong một năm nhờ số ngày cắt giảm là hơn 881 tỷ đồng (xấp xỉ 37,8 triệu đô-la Mỹ).

Tác động chung đối với nền kinh tế, theo Dự án Tạo thuận lợi Thương mại do USAID tài trợ khi mô hình mới được triển khai sẽ giúp cắt giảm số lô hàng cần phải kiểm tra dẫn đến giảm thiểu chi phí thương mại do giảm yêu cầu về hàng tồn kho và vốn cho phép kinh doanh sản xuất hiệu quả hơn.

Theo đó, sẽ khuyến khích tăng trưởng đặc biệt là đối với các nhà sản xuất và nhà phân phối, thúc đẩy xuất khẩu và tăng sản lượng cuối cùng, mang lại nhiều cơ hội hiệu quả hơn cho nền kinh tế.

Nâng cao uy tín, trách nhiệm các bên

Với các bên liên quan, Dự án đánh giá Đề án có tác động trực tiếp tới nhiều bên. Đối với Chính phủ, việc thống nhất đầu mối kiểm tra với việc thực hiện thủ tục hải quan là xu hướng quốc tế, góp phần giúp hội nhập tốt hơn tăng uy tín của Chính phủ, cải thiện chỉ số cải cách hành chính, góp phần nâng hạng xếp hạng vị trí của Việt Nam trên các bảng xếp hạng uy tín thế giới về năng lực cạnh tranh và môi trường kinh doanh. Chính phủ tiết kiệm ngân sách thông qua việc cắt giảm thủ tục hành chính, cắt giảm nguồn lực, giảm chi phí cho một bộ máy kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm cồng kềnh, giảm thời gian thông quan hàng hóa.

Đối với các bộ quản lý ngành, lĩnh vực, vẫn thực hiện vai trò quản lý về chất lượng, an toàn thực phẩm như hiện nay, chỉ chuyển chức năng kiểm tra tại cửa khẩu cho cơ quan Hải quan. Theo đó, đòi hỏi việc tăng cường kết nối, chia sẻ thông tin với cơ quan hải quan, hỗ trợ đào tạo chuyên môn cho cán bộ hải quan, tổ chức lại các nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra chất lượng của hàng hóa nhập khẩu trong quá trình sản xuất và lưu thông trên thị trường trong nước. Các bộ quản lý ngành, lĩnh vực phải tăng cường công tác hậu kiểm.

Đối với cơ quan Hải quan, Đề án giúp tăng cường vai trò của cơ quan Hải quan trong việc kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm cụ thể là đầu mối kiểm tra. Việc này đòi hỏi cơ quan Hải quan phải bố trí thêm nhân sự, chuẩn hóa trang thiết bị.

Với tổ chức đánh giá sự phù hợp, Dự án đánh giá vai trò của tổ chức đánh giá sự phù hợp về cơ bản không thay đổi so với hiện tại. Tuy nhiên, theo mô hình mới đòi hỏi việc ứng dụng công nghệ thông tin đồng bộ giữa các cơ quan, tổ chức liên quan đến việc kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm như việc trả kết quả trên Cổng thông tin một cửa quốc gia. Ngoài ra, việc giảm tỷ lệ các lô hàng phải kiểm tra có thể dẫn đến việc giảm doanh thu của tổ chức đánh giá sự phù hợp.

Đặc biệt, đối với doanh nghiệp, mô hình mới tiết kiệm được thời gian làm thủ tục kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm, vì chủ yếu giao dịch với một đầu mối; thủ tục kiểm tra được lồng ghép trong thủ tục hải quan; áp dụng điện tử hóa tối đa vào quy trình kiểm tra; tạo thuận lợi giải quyết thắc mắc khi có vấn đề, do thống nhất về cơ quan chịu trách nhiệm cuối cùng trước khi thông quan; tiết kiệm chi phí khi lô hàng được miễn, giảm kiểm tra (đối tượng được miễn kiểm tra được mở rộng hơn); môi trường kinh doanh cạnh tranh và bình đẳng hơn, do hàng nhập khẩu sẽ được kiểm soát chặt chẽ hơn, minh bạch và khách quan hơn.

Trong khi đó, với người tiêu dùng, về mặt dài hạn, giá cả hàng hóa có thể được giảm do chi phí doanh nghiệp bỏ ra cho việc kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm giảm xuống, thời gian thông quan được cải thiện tạo điều kiện phân phối hàng hóa nhanh, làm tăng cơ hội kinh doanh.

N.Linh

Tin liên quan

Hải quan khu vực VI ổn định bộ máy theo mô hình mới

Hải quan khu vực VI ổn định bộ máy theo mô hình mới

Ngày 1/7, Chi cục Hải quan khu vực VI tổ chức Hội nghị công bố các quyết định về công tác cán bộ theo quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của đơn vị.
Hệ thống CNTT hải quan vận hành ổn định theo mô hình chính quyền mới

Hệ thống CNTT hải quan vận hành ổn định theo mô hình chính quyền mới

Từ 5 giờ ngày 1/7, hệ thống công nghệ thông tin (CNTT) của ngành Hải quan vận hành thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Tăng thuế thuốc lá là lựa chọn để phát triển con người, phát triển quốc gia

Tăng thuế thuốc lá là lựa chọn để phát triển con người, phát triển quốc gia

Chuyên gia Đào Thế Sơn, Tổ chức Y tế cộng đồng toàn cầu (Vital Strategies) đã đưa ra góc nhìn về tác động của chính sách tăng thuế TTĐB với thuốc lá đối với sự phát triển bền vững của một quốc gia.
Hải quan TP. Hồ Chí Minh luôn giữ vị trí đặc biệt trong hệ thống tổ chức ngành Hải quan

Hải quan TP. Hồ Chí Minh luôn giữ vị trí đặc biệt trong hệ thống tổ chức ngành Hải quan

Đó là đánh giá của Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ tại Lễ kỷ niệm niệm 50 năm thành lập Hải quan TP. Hồ Chí Minh vào chiều ngày 11/7.
Hải quan khu vực III thông quan hơn 56 tỷ USD hàng xuất nhập khẩu

Hải quan khu vực III thông quan hơn 56 tỷ USD hàng xuất nhập khẩu

6 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa tại các đơn vị trực thuộc Chi cục Hải quan khu vực III đạt 56,11 tỷ USD, theo Chi cục Hải quan khu vực III.
Chi cục Hải quan khu vực XX phổ biến 25 văn bản mới cho công chức

Chi cục Hải quan khu vực XX phổ biến 25 văn bản mới cho công chức

Đó là 25 văn bản mới gồm nghị quyết, luật, nghị định, thông tư và các quyết định của Cục Hải quan đã được Chi cục Hải quan khu vực XX quán triệt, phổ biến đến cán bộ công chức trong đơn vị thực hiện.
Xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Móng Cái tăng mạnh

Xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Móng Cái tăng mạnh

Hoạt động xuất nhập khẩu qua Lối thông quan cầu Bắc Luân II tiếp tục duy trì đà tăng trưởng mạnh, với khối lượng và kim ngạch thương mại ấn tượng.
Hải quan khu vực I thu ngân sách đạt 20.240 tỷ đồng

Hải quan khu vực I thu ngân sách đạt 20.240 tỷ đồng

Chi cục Hải quan khu vực I đã tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu. Theo đó, tính đến ngày 30/6, Chi cục Hải quan khu vực I thu nộp NSNN đạt 20.240 tỷ đồng, tăng 135,2% cùng kỳ năm 2024.
Hải quan khu vực XVIII nỗ lực ổn định hoạt động theo mô hình mới

Hải quan khu vực XVIII nỗ lực ổn định hoạt động theo mô hình mới

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Hải quan khu vực XVIII đã nhanh chóng ổn định tổ chức sau hai đợt sắp xếp lớn. Quá trình kiện toàn bộ máy được triển khai hiệu quả, đảm bảo hoạt động quản lý hải quan không gián đoạn, giữ vững kỷ luật công vụ và ổn định nội bộ, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Chi cục Hải quan khu vực XVIII công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo

Chi cục Hải quan khu vực XVIII công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo

Chiều ngày 10/7, Chi cục Hải quan khu vực XVIII đã dự tổ chức Hội nghị công bố các quyết định điều động, bổ nhiệm các Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực XVIII.
Hải quan Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm và thách thức trong thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách

Hải quan Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm và thách thức trong thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách

Ngày 10/7/2025, đoàn công tác của Ủy ban Cải cách thuế của Tổng thống Tanzania do Đại sứ Tarishi, Phó Chủ tịch Ủy ban dẫn đầu đã có buổi làm việc tại Cục Hải quan trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc của đoàn tại Việt Nam.
Bài 2: Doanh nghiệp tuân thủ tốt pháp luật sẽ nâng cao vị thế hoạt động xuất nhập khẩu

Bài 2: Doanh nghiệp tuân thủ tốt pháp luật sẽ nâng cao vị thế hoạt động xuất nhập khẩu

Như đã đề cập ở kỳ trước, cơ quan Hải quan có nhiều nỗ lực trong việc giúp doanh nghiệp cải thiện mức độ tuân thủ pháp luật hải quan. Liên quan đến vấn đề này, phóng viên Tạp chí Kinh tế-Tài chính đã có cuộc phỏng vấn bà Đỗ Thị Thu Thuỷ, Giám đốc Pháp lý & Hải quan, Công ty TNHH Chuyển phát nhanh DHL- VNPT, thành viên Hiệp hội Chuyển phát nhanh châu Á-Thái Bình Dương (CAPEC).
Chi cục trưởng Hải quan khu vực III tham gia Ban Chấp hành Đảng bộ UBND TP Hải Phòng

Chi cục trưởng Hải quan khu vực III tham gia Ban Chấp hành Đảng bộ UBND TP Hải Phòng

Bí thư Đảng ủy, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực III Trần Mạnh Cường được chỉ định tham gia Ban Chấp hành Đảng bộ UBND TP Hải Phòng.
Hải quan khu vực VIII thu hút thêm gần 500 doanh nghiệp đến làm thủ tục

Hải quan khu vực VIII thu hút thêm gần 500 doanh nghiệp đến làm thủ tục

Nửa đầu năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực VIII đã làm thủ tục cho 98.080 tờ khai các loại hình của 1.872 doanh nghiệp, tăng 22,75% về số lượng tờ khai và tăng 36% (495 doanh nghiệp) về số lượng doanh nghiệp so với cùng kỳ năm trước.
Hải quan Khu vực XVIII ra mắt Trợ lý ảo AI trên trang OA

Hải quan Khu vực XVIII ra mắt Trợ lý ảo AI trên trang OA

Trong nỗ lực hiện đại hóa hoạt động quản lý nhà nước về hải quan và nâng cao chất lượng phục vụ doanh nghiệp, người dân, Chi cục Hải quan Khu vực XVIII vừa chính thức tích hợp Trợ lý ảo AI trên tài khoản Zalo Official Account (OA) – kênh thông tin cập nhật chính sách, văn bản mới thân thiện, nhanh chóng và chính xác.
Hải quan khu vực XIX thu ngân sách đạt gần 56% trong nửa đầu năm

Hải quan khu vực XIX thu ngân sách đạt gần 56% trong nửa đầu năm

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực XIX đã đạt kết quả ấn tượng khi thu nộp ngân sách nhà nước đạt gần 56% chỉ tiêu được giao, đồng thời đảm bảo hiệu quả công tác quản lý, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu tại địa bàn.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Hải quan TP. Hồ Chí Minh luôn giữ vị trí đặc biệt trong hệ thống tổ chức ngành Hải quan

Hải quan TP. Hồ Chí Minh luôn giữ vị trí đặc biệt trong hệ thống tổ chức ngành Hải quan

Đó là đánh giá của Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ tại Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Hải quan TP. Hồ Chí Minh vào chiều ngày 11/7.
Hải quan khu vực III thông quan hơn 56 tỷ USD hàng xuất nhập khẩu

Hải quan khu vực III thông quan hơn 56 tỷ USD hàng xuất nhập khẩu

Tổng kim ngạch xuất khẩu làm thủ tục tại Chi cục Hải quan khu vực III trong 6 tháng đạt hơn 27 tỷ USD.
Tiếp tục lan tỏa các phong trào thi đua trong toàn ngành Thuế

Tiếp tục lan tỏa các phong trào thi đua trong toàn ngành Thuế

Giai đoạn 2021-2025 vừa qua là minh chứng cho những nỗ lực của toàn ngành Thuế trong việc đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, tạo nền tảng vững chắc cho chặng đường phát triển tiếp theo.
Phân khúc văn phòng cho thuê chất lượng cao chiếm ưu thế

Phân khúc văn phòng cho thuê chất lượng cao chiếm ưu thế

Việc nâng cấp chất lượng văn phòng vẫn là yếu tố được các doanh nghiệp tại Hà Nội cân nhắc trong chiến lược dài hạn.
Chi cục Hải quan khu vực XX phổ biến 25 văn bản mới cho công chức

Chi cục Hải quan khu vực XX phổ biến 25 văn bản mới cho công chức

25 văn bản mới gồm nghị quyết, luật, nghị định, thông tư và các quyết định của Cục Hải quan đã được Chi cục Hải quan khu vực XX quán triệt, phổ biến đến cán bộ công chức trong đơn vị thực hiện.
(INFORGRAPHICS): 5 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ USD trong nửa đầu năm

(INFORGRAPHICS): 5 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ USD trong nửa đầu năm

Theo thống kê mới nhất của Cục Hải quan, hết tháng 6, kim ngạch xuất khẩu cả nước đạt 219,86 tỷ USD, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm ngoái.
(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi

(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi

Hiện nay, hộ, cá nhân cư trú có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) có thể nộp thuế qua các kênh sau:
(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội

(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội

Trong 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội, thì có 7 doanh nghiệp có vốn hóa lớn nhất toàn thị trường tính đến ngày 30/6/2025.
(INFORGRAPHICS): Những điểm cần lưu ý đối với tài khoản định danh điện tử của doanh nghiệp

(INFORGRAPHICS): Những điểm cần lưu ý đối với tài khoản định danh điện tử của doanh nghiệp

Để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tạo tài khoản định danh điện tử, Cục Thuế đã chỉ ra một số điểm cần lưu ý.
(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025

(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, cơ cấu tố chức mới của cơ quan thuế bao gồm 34 Thuế tỉnh, thành phố; 350 Thuế cơ sở đồng bộ với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Phiên bản di động