Chứng khoán phái sinh Việt Nam có gì sau 1.000 phiên giao dịch?

	Chứng khoán phái sinh ghi nhận kỷ lục mới về khối lượng giao dịch
	Nguyên tắc thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh
	Giao dịch chứng khoán phái sinh tháng 6 cao nhất 6 tháng đầu năm 2021

Tổng khối lượng giao dịch, OI của HĐTL VN30 và diễn biến chỉ số VN30 trong 1.000 phiên trên thị trường chứng khoán phái sinh.

Tăng trưởng vượt kỳ vọng

Phát triển thị trường phái sinh được xem là xu thế tất yếu đối với thị trường Việt Nam, góp phần hoàn thiện cơ cấu thị trường cũng như cấu trúc hoạt động theo thông lệ quốc tế. Đó cũng là xu thế phát triển chung của thị trường chứng khoán thế giới.

Trong số hơn 100 thị trường chứng khoán trên thế giới và trong khu vực, hiện có khoảng 40 thị trường phái sinh được đưa vào vận hành và có tốc độ tăng trưởng ổn định qua nhiều năm. Chính vì thế, phiên giao dịch thứ 1.000 được coi là ngày giao dịch có ý nghĩa đặc biệt tại HNX.

Ở Việt Nam, sau 4 năm hoạt động, TTCKPS đã có sự phát triển nhanh chóng, vượt các kỳ vọng đặt ra, thể hiện rõ vai trò là công cụ phòng ngừa rủi ro, góp phần ổn định dòng vốn đầu tư trên thị trường cơ sở.

Hiện tại, TTCKPS cung cấp 2 dòng sản phẩm là: Hợp đồng tương lai trên Chỉ số cổ phiếu (HĐTL VN30) và Hợp đồng tương lai trên Trái phiếu Chính phủ (HĐTL TPCP kỳ hạn 5 năm và HĐTL TPCP kỳ hạn 10 năm).

Hiện nay, sản phẩm HĐTL VN30 có thanh khoản cao và ổn định nhất trên TTCKPS trong nước, đặc biệt là trước những diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19. Năm 2020, khối lượng giao dịch bình quân đạt 160.000 hợp đồng/phiên và thị trường đã đạt kỉ lục giao dịch với HĐTL VN30 với 356.033 hợp đồng vào ngày 29/7/2020.

Trong 7 tháng đầu năm 2021, kỉ lục giao dịch mới được xác định với 403.266 hợp đồng vào phiên giao dịch ngày 12/7/2021.

So với HĐTL trên chỉ số VN30, dòng sản phẩm HĐTL trên TPCP thanh khoản chưa cao kể từ khi ra đời vào ngày 04/7/2019. Tổng khối lượng giao dịch HĐTL TPCP kỳ hạn 5 năm từ ngày 4/7/2019 đến hết ngày 06/8/2021 là 296 hợp đồng.

Ngày 28/6/2021 vừa qua, SGDCK Hà Nội chính thức khai trương sản phẩm HĐTL TPCP kỳ hạn 10 năm. KLGD của HĐTL TPCP kỳ hạn 10 năm tính đến hết ngày 06/8/2021 đạt 1.123 hợp đồng, OI là 149 hợp đồng.

OI toàn thị trường cũng được duy trì tăng ổn định qua các năm. Thị trường khai trương với OI là 202 hợp đồng. Đến ngày 31/12/2020, OI đạt 40.339 hợp đồng. Và tính đến cuối phiên giao dịch thứ 1.000, OI toàn thị trường đạt 37.614 hợp đồng, gấp 4,65 lần so với cuối năm 2017.

Từ khi TTCKPS ra đời, số lượng tài khoản giao dịch phái sinh liên tục gia tăng. Tính đến phiên giao dịch thứ 1.000, đã có 423.639 tài khoản được mở, tăng gấp 24,75 lần so với cuối năm 2017.

Về cơ cấu thành viên, hiện đã có 23 công ty chứng khoán là thành viên giao dịch trên TTCKPS, đóng góp tích cực vào hoạt động giao dịch sôi nổi trên thị trường.

Dư địa phát triển

Với 4 năm đi vào vận hành, thị trường CKPS Việt Nam đã hình thành những nền tảng quan trọng; đó là một hệ thống cơ sở pháp lý được xây dựng chặt chẽ từ Luật Chứng khoán, Nghị định về TTCKPS, Thông tư, và hệ thống Quy chế, Quy trình hướng dẫn; hệ thống được vận hành hiệu quả và thông suốt; TTCKPS Việt Nam ngày càng nhận được sự quan tâm mạnh mẽ của công chúng đầu tư và đang có xu hướng vận động ổn định cùng chiều với thị trường phái sinh của thế giới...

Tuy nhiên, theo HNX, thị trường này vẫn còn một số tồn tại, hạn chế: cơ cấu sản phẩm trên thị trường chưa thật sự đa dạng để thu hút sự quan tâm của NĐT trong và ngoài nước; NĐT trên TTCKPS cũng chưa thực sự đa dạng,chủ yếu NĐT cá nhân trong nước vẫn là đối tượng chiếm đa số.

Trên cơ sở những thành tựu đã đạt được trong 1.000 phiên giao dịch qua, Sở GDCK Hà Nội cho biết đã và đang tiếp tục nghiên cứu phát triển các sản phẩm mới như: HĐTL trên chỉ số cố phiếu khác, HĐTL trên cổ phiếu đơn lẻ (SSF), Hợp đồng quyền chọn trên chỉ số chứng khoán và Hợp đồng quyền chọn trên cổ phiếu đơn lẻ (SSO). Lộ trình cho mỗi sản phẩm sẽ theo sát chủ trương được Chính phủ phê duyệt, gắn với mức độ ổn định của hạ tầng công nghệ cũng như mức độ sẵn sàng của thị trường.

Về hệ thống công nghệ, hiện hệ thống giao dịch bù trừ thanh toán mới thuộc gói thầu với Sở GDCK Hàn Quốc (KRX) đang được tích cực thử nghiệm. Khi hoàn thiện, hệ thống được kì vọng sẽ cung cấp thêm nhiều chức năng giao dịch ưu việt cho thị trường phái sinh, đảm bảo định hướng phát triển dài hạn của thị trường.

Cuối cùng, với việc tiếp tục phát huy hiệu quả trong công tác giám sát trên TTCKPS cũng như giám sát liên thị trường, đảm bảo thị trường vận hành thông suốt, hiệu quả và an toàn, Sở GDCK Hà Nội hi vọng thời gian tới, thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển với nhiều cột mốc đáng ghi nhận hơn nữa, trở thành một kênh đầu tư đáng tin cậy của nhà đầu tư trên thị trường trong và ngoài nước.