Chính sách tiền tệ có nên chuyển từ “chặt chẽ, thận trọng” sang “nới lỏng, thận trọng”?
3 "bài học lớn" của chính sách tiền tệ trong năm 2022 Ngân hàng Việt hấp dẫn nhà đầu tư ngoại, nhưng thận trọng nới room Chính sách tiền tệ “ngược dòng” hỗ trợ nền kinh tế |
Điều hành chính sách tiền tệ cần hướng đến cân bằng các mục tiêu ổn định nền kinh tế vĩ mô. Ảnh: ST |
Tình hình nhiều biến động
Trong mọi chỉ đạo của Chính phủ, chính sách tiền tệ luôn được yêu cầu điều hành theo hướng chắc chắn, chủ động, kịp thời, linh hoạt, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, hiệu quả với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trong điểm. Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước (NHNN) triển khai các giải pháp giảm chi phí, lãi suất cho vay cả vay cũ và vay mới; tăng khả năng tiếp cận vốn, bảo đảm tăng trưởng tín dụng hợp lý, hướng vào các động lực tăng trưởng, các lĩnh vực ưu tiên… Những chỉ đạo này phải thực hiện trên nền mục tiêu chung: ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn…
Nêu ra những chỉ đạo trên để cho thấy, nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn, thách thức nên mọi chính sách đưa ra phải hợp lý và tạo ra những đột phá cho kinh tế phục hồi. Với chính sách tiền tệ, “bài toán” giữa ổn định tỷ giá và hạ lãi suất đã không ít lần được mang ra cân đo đong đếm. Chẳng hạn năm 2022, áp lực mất giá đồng tiền tăng mạnh, hàng loạt quốc gia thắt chặt chính sách tiền tệ thì lãi suất trong nước khó có thể giảm xuống, bởi rõ ràng, nếu đồng Việt Nam mất giá mạnh, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu sẽ phải hứng chịu những ảnh hưởng rất tiêu cực, từ đó tác động mạnh tới nền kinh tế có độ mở lớn như nước ta.
Bước sang năm 2023, nhiều ngân hàng trung ương thế giới có dấu hiệu “hãm phanh” đà tăng lãi suất, dù chưa đưa ra thông tin về giảm lãi suất nhưng Việt Nam đã đi trước. Theo đó, khi tỷ giá ổn định trở lại, với điều kiện tăng chậm lại của lạm phát, 3 cú “lội ngược dòng” giảm lãi suất điều hành với mức giảm 0,5-1,5%/năm trong tháng 3, tháng 4 và tháng 5/2023 của NHNN được coi là những bước đi táo bạo. Theo NHNN, việc liên tục điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành là giải pháp linh hoạt, phù hợp với điều kiện thị trường hiện nay để hỗ trợ quá trình phục hồi tăng trưởng kinh tế theo chủ trương của Quốc hội và Chính phủ, qua đó tiếp tục định hướng giảm mặt bằng lãi suất cho vay của thị trường, tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp và người dân, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, mặt bằng lãi suất giảm, tỷ giá ổn định nhưng tốc độ tăng trưởng tín dụng lại ở mức rất thấp trong nhiều năm qua (trừ năm 2020 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19). Hiện 5 tháng đầu năm 2023 chỉ tăng khoảng 3%, dù nguyên nhân chủ yếu đến từ những khó khăn của doanh nghiệp, nên đây vẫn là vấn đề gây nhức nhối và cần có giải pháp căn cơ để khắc phục.
Nới lỏng thận trọng, hỗ trợ tăng trưởng
Mặc dù sự phối hợp giữa chính sách tiền tệ và tài khóa đã có được những kết quả đáng ghi nhận, nhưng chuyên gia kinh tế TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh phải chặt chẽ hơn nữa, kết hợp với cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, cải cách hành chính. Theo vị chuyên gia này, chính sách tiền tệ cần đa mục tiêu hơn, thêm trọng tâm ổn định tiền tệ - tài chính, chuyển trạng thái từ “chặt chẽ, thận trọng” sang “nới lỏng, thận trọng, hỗ trợ tăng trưởng”. TS. Cấn Văn Lực cũng cho rằng, dư địa của chính sách tài khoá vẫn còn, sự phối hợp nên đẩy mạnh trong cung tiền – kiểm soát lạm phát, giảm lãi suất, phát triển thị trường chứng khoán, tăng năng lực tài chính cho các tổ chức tín dụng, hoàn thiện thể chế hệ thống tài chính…
Tương tự, bà Hà Thị Kim Nga, chuyên gia cao cấp của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) gợi ý, các chính sách cần được cân nhắc, phối hợp một cách thận trọng. NHNN nên dựa vào lãi suất điều hành để kiềm chế lạm phát và tránh các áp lực lên tỷ giá. Bên cạnh đó, vị này cũng cho rằng cần đảm bảo sự ổn định khu vực tài chính khi xử lý các nút thắt của thị trường trái phiếu doanh nghiệp và bất động sản.
Trong trao đổi với báo chí về vấn đề này, Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà nêu rõ các công cụ điều hành lãi suất, tỷ giá, tín dụng đứng trước nhiều thách thức, xử lý sao cho hài hòa nhiều mục tiêu. Bài toán khó đặt ra ở đây là NHNN phải tìm được điểm hài hoà, chính sách tiền tệ cần hướng đến cân bằng các mục tiêu ổn định nền kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường tiền tệ, hướng đến mục tiêu chung dài hạn ổn định hệ thống ngân hàng.
Cùng với những nhận định nêu trên, một trong những vấn đề được mang ra “mổ xẻ” và bàn luận nhiều nhất của chính sách tiền tệ là lãi suất cho vay vẫn ở mức cao, trong khi doanh nghiệp đang “sống mòn” trước những khó khăn, số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường đã lên tới con số trung bình hơn 17,6 nghìn doanh nghiệp mỗi tháng. Đây là thực trạng nếu kéo dài thì sẽ ảnh hưởng đến toàn nền kinh tế, khiến mọi chính sách hỗ trợ có thể không còn hiệu quả.
Vì thế, chính sách tiền tệ nới lỏng thận trọng phải song hành với nỗ lực mở rộng chính sách tài khóa bằng các giải pháp về tiếp tục miễn giảm thuế phí, thúc đẩy giải ngân đầu tư công… Những giải pháp này khi được phối hợp đồng bộ sẽ giúp thị trường có dòng tiền thực, khơi thông những điểm nghẽn về thị trường đầu ra, giúp doanh nghiệp lấy lại niềm tin để tiếp tục đầu tư, kinh doanh.
NHNN cho biết, đến nay, về cơ bản mặt bằng lãi suất đã ổn định, lãi suất phát sinh mới có xu hướng giảm dần trong tháng đầu năm 2023. Lãi suất tiền gửi bình quân phát sinh mới của các ngân hàng thương mại ở mức khoảng 6,1%/năm (giảm 0,37%/năm so với cuối năm 2022); lãi suất cho vay bình quân VND phát sinh mới của các ngân hàng thương mại ở mức khoảng 9,07%/năm (giảm 0,9%/năm so với cuối năm 2022). |
Tin liên quan
Cơ hội để Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu
17:24 | 30/04/2024 Kinh tế
Sức bật từ Trung Quốc tạo động lực mới cho tăng trưởng kinh tế toàn cầu
11:17 | 29/04/2024 Nhìn ra thế giới
Sản xuất đảm bảo xuất khẩu 7,4 triệu tấn gạo năm nay
11:04 | 29/04/2024 Kinh tế
Tín dụng chính sách tăng 5,6% trong quý 1/2024
13:35 | 02/05/2024 Kinh tế
Pin năng lượng mặt trời có nguy cơ bị điều tra chống bán phá giá tại Hoa Kỳ
11:00 | 02/05/2024 Kinh tế
4 tháng đầu năm, kinh tế Hà Nội ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực
10:33 | 02/05/2024 Kinh tế
3 nhóm hàng xuất khẩu tăng trưởng tỷ đô
10:32 | 02/05/2024 Xuất nhập khẩu
4 tháng đầu năm 2024, TP Hà Nội thu hút 1,132 tỷ USD vốn FDI
10:30 | 02/05/2024 Kinh tế
TP Hồ Chí Minh: Đón cơ hội gia tăng hàng hóa xuất nhập khẩu
09:31 | 02/05/2024 Kinh tế
“Nâng chất, tăng lượng" nguồn nhân lực ngành bán dẫn
09:30 | 02/05/2024 Kinh tế
Nhân lực chất lượng cao: “Cầm vàng đừng để vàng rơi”
09:29 | 02/05/2024 Kinh tế
Số lượng đơn đặt hàng mới ngành sản suất tăng trưởng tích cực
09:18 | 02/05/2024 Kinh tế
Làm gì để Việt Nam phát triển kinh tế sáng tạo?
19:32 | 01/05/2024 Kinh tế
Giá nhập khẩu giảm, gas trong nước giảm giá tháng thứ 2 liên tiếp
10:43 | 01/05/2024 Kinh tế
Sức bật mới cho Thành phố Hồ Chí Minh từ phát triển xanh
08:11 | 01/05/2024 Kinh tế
Tổng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam đạt gần 9,27 tỷ USD, tăng 4,5%
19:15 | 29/04/2024 Kinh tế
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Mặt hàng thuốc lá điếu không cháy có được quá cảnh?
Đề xuất tiếp tục giảm 2% thuế GTGT trong 6 tháng cuối năm 2024
SHB cấp hạn mức thấu chi lên tới 300 triệu đồng hỗ trợ khách hàng mở rộng kinh doanh
Giá xăng dầu giảm ở một số loại
Điều kiện để được xem xét giảm giá hàng nhập khẩu
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics