Cần luật riêng để hòa giải thương mại

	Nâng cao hiệu quả hòa giải, đối thoại sẽ giảm bớt áp lực cho tòa án
	Ra mắt Trung tâm Hòa giải Việt Nam
	Tăng cường khung pháp luật về trọng tài và hòa giải thương mại

Hội thảo “Hòa giải thương mại: Lựa chọn hiệu quả cho giải quyết tranh chấp”. Ảnh: H.Dịu

Ngày 19/6, tại Hà Nội, Trung tâm Hòa giải Việt Nam (VMC) thuộc Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) phối hợp với Trung tâm Hòa giải thương mại quốc tế Việt Nam (VICMC) tổ chức hội thảo “Hòa giải thương mại: Lựa chọn hiệu quả cho giải quyết tranh chấp”.

Đây là sự kiện nằm trong khuôn khổ Tuần lễ Trọng tài và Hòa giải thương mại Việt Nam 2020 (VAW2020).

Theo bà Nguyễn Thị Mai, Phó Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp, Bộ Tư pháp, xu thế quốc tế đang hướng nhiều hơn việc giải quyết tranh chấp thương mại bằng hòa giải. Vì thế, Nghị quyết 02 của Chính phủ về nâng cao năng lực cạnh tranh hàng năm đều có yêu cầu nâng bậc xếp hạng chỉ số giải quyết tranh chấp hợp đồng.

Ngoài ra, Nghị định 22/2017/NĐ-CP về Hòa giải thương mại ra đời cùng với Bộ Luật tố tụng dân sự 2015 với Chương 33 về Thủ tục công nhận kết quả hòa giải thành ngoài Tòa án đã tạo cơ sở pháp lý cho việc hình thành, phát triển dịch vụ hòa giải thương mại.

Vì thế, trong 3 năm qua, hòa giải thương mại đã bắt đầu được doanh nghiệp lựa chọn để sử dụng, Việt Nam hiện có 10 trung tâm hòa giải thương mại.

VMC thống kê, qua hơn 2 năm thành lập, Trung tâm đã nhận 7 đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp bằng hòa giải thương mại với tổng trị giá tranh chấp lên đến hơn 1.000 tỷ đồng tập trung trong các lĩnh vực hàng hải, xây dựng và sở hữu trí tuệ.

Thời gian giải quyết trung bình của một tranh chấp dao động trong khoảng vài tháng tính từ khi VMC nhận được yêu cầu hòa giải cho đến khi các bên nhận được văn bản về kết quả hòa giải thành.

Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Minh Hằng, Tổng Thư ký VICMC, hoạt động hòa giải thương mại chịu nhiều ảnh hưởng từ văn hóa doanh nghiệp, như tính kỷ luật yếu, thói quen tùy tiện trong kinh doanh, tầm nhìn hạn hẹp, thiếu tính sáng tạo, xem nhẹ “chữ tín”… có thể dẫn tới quy trình hòa giải bị kéo dài.

Chính vì thế, ngoài việc “chuyên nghiệp hóa” các hoạt động kinh doanh, đại diện Bộ Tư pháp khuyến nghị, các bên trong quan hệ hợp đồng cần thực hiện quyền lực của mình trước khi nhờ đến quyền lực nhà nước là Tòa án, đưa ra những điều khoản bắt buộc về sử dụng hòa giải thương mại trong các hợp đồng, xây dựng điều khoản mẫu về giải quyết tranh chấp…

Cùng với vấn đề trên, ông Phan Trọng Đạt, Phó giám đốc thường trực VMC cho biết, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã quan tâm hơn đến phương thức hòa giải thương mại, nhưng các doanh nghiệp mong muốn có những quy định pháp lý rõ ràng hơn cho hoạt động này, cũng như phải tăng cường chất lượng của các trung tâm hòa giải và hòa giải viên.

Đồng quan điểm, theo Luật sư Trần Hữu Huỳnh, Chủ tịch VIAC, để hòa giải thương mại phát triển và là lựa chọn của doanh nghiệp trong việc giải quyết tranh chấp thì hành lang pháp lý cho vấn đề hòa giải cần được nâng lên ở tầm Luật định.

Luật sư Nguyễn Trung Nam cũng đề xuất đẩy mạnh hoạt động đào tạo về hoà giải và cấp chứng chỉ, sớm thành lập Viện hoà giải quốc tế Việt Nam nhằm chuẩn hoá các hoạt động đào tạo về hoà giải tại Việt Nam. Đồng thời, cần tăng cường quảng bá, giới thiệu về các lợi ích của hình thức giải quyết tranh chấp bằng hoà giải đối với các giới luật sư, trọng tài viên, doanh nghiệp, các hiệp hội ngành nghề và các thành phần khác…