Bảo hộ thương hiệu hàng xuất khẩu: Cần “bắt tay” chặt chẽ

	Hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng, bảo vệ thương hiệu và các tài sản số
	Gạo ST25 bị doanh nghiệp Mỹ đăng ký thương hiệu: Khiếu nại quá khó khăn, tốn kém
	Bộ Công Thương “bắt tay” các bộ thúc đẩy xây dựng thương hiệu quốc gia

Trong giao thương quốc tế, không chỉ nông sản mà bất kỳ sản phẩm, dịch vụ nào cũng phải lưu tâm đến vấn đề bảo hộ sở hữu trí tuệ. Ảnh: ST

Doanh nghiệp không đủ sức lo

Hồi cuối tháng 4/2021, dư luận xôn xao bởi thông tin có 4 DN Mỹ đăng ký bảo hộ thương hiệu gạo ST25. Ngày 22/4, khi trả lời báo chí xung quanh vấn đề này, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) nhận định, câu chuyện tương tự như chuyện gạo ST25 bị DN Mỹ đăng ký bảo hộ thương hiệu không phải mới mà khá phổ biến trong thương mại quốc tế. Bài học cần rút ra là các DN khi có sản phẩm có giá trị, có thương hiệu tốt phải đi kèm với ý thức bảo vệ thương hiệu bằng cách bảo hộ pháp luật và nhận diện thương hiệu trên thị trường.

Theo ông Nguyễn Quốc Toản, Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTN), đây là bài học cho bất kỳ DN nào trong quá trình sản xuất, kinh doanh nông sản, nhất là khi quá trình hội nhập kinh tế thế giới ngày càng sâu rộng.

Chuyện ở Mỹ chưa kịp lắng xuống thì ngay ngày 3/5 vừa qua, Bộ Công Thương tiếp tục cung cấp tới báo chí thông tin Công ty T&L Global Foods Supply PTY LTD (Australia) nộp đơn đăng ký nhãn hiệu ST24, ST25 kèm nội dung là “Gạo, Gạo ngon nhất thế giới”. Hiện nay, cơ quan của Australia vẫn đang ở giai đoạn xem xét kéo dài nhiều tháng.

Ông Nguyễn Phú Hòa-Trưởng cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Australia đã chủ động trao đổi với Lãnh đạo Công ty T&L Global foods Supply PTY LTD. Lãnh đạo DN rất có thiện chí và cho biết sẽ kiểm tra lại sự việc với bộ phận thương hiệu của Công ty. Tuy nhiên, điểm mấu chốt mà Thương vụ Việt Nam tại Australia nhấn mạnh là: “Thương vụ sẽ cùng với ông Hồ Quang Cua (chủ của gạo ST24,ST25-PV) đẩy nhanh các thủ tục liên quan, vì không có T&L Global Foods Supply PTY LTD thì sớm hay muộn cũng sẽ có công ty khác thực hiện các việc làm tương tự”.

Trong khi cơ quan quản lý nhà nước chủ yếu tập trung gửi đi thông điệp DN cần phải rút ra bài học, nhận thức đánh giá rõ hơn vai trò, tầm quan trọng của bảo hộ thương hiệu thì ở góc độ DN trong cuộc lại cho thấy sự loay hoay, khó khăn.

Trên thực tế, ngay từ khi câu chuyện gạo ST25 bị DN Mỹ đăng ký bảo hộ thương hiệu, ông Hồ Quang Trí (con trai ông Hồ Quang Cua-PV), Giám đốc Doanh nghiệp Tư nhân Hồ Quang Trí - đơn vị đang sở hữu bản quyền lúa giống ST25 đã không ít lần thừa nhận rằng, bản thân DN của ông "không thể lo nổi chuyện bên Mỹ". "Hiện nay, đa số các DN mạnh ai nấy làm, đăng ký thương hiệu gạo riêng của DN nên bên mua hàng muốn tìm kiếm nguồn gốc cũng khó. Theo tôi về lâu dài cần có thương hiệu gạo chung của Việt Nam giống như cách người Thái đã làm được với gạo Hom Mali”, ông Hồ Quang Trí nói.

Cần hỗ trợ đắc lực

Nhìn nhận tổng thể về câu chuyện gạo ST24, ST25 liên tiếp bị DN Mỹ, Australia đăng ký bảo hộ thương hiệu, chuyên gia lúa gạo Võ Tòng Xuân bày tỏ nhiều lo lắng. Bởi trong trường hợp đăng ký của các DN ở Mỹ, Australia được chấp nhận, có nghĩa là họ đã có bản quyền, DN Việt Nam muốn XK sang thị trường đó thì không được sử dụng cái tên gạo ST24, ST25 nữa.

Vị chuyên gia lâu năm gắn bó mật thiết với sự phát triển của ngành lúa gạo Việt Nam cho rằng, để giải bài toán khó này, Bộ NN&PTNT có thể công nhận ST25 là giống lúa quốc gia, giống lúa của Việt Nam. Các DN XK đi các nước phải được chứng nhận, giống như cách người Thái Lan đã làm với gạo Hom Mali. Ngoài ra, DN của ông Hồ Quang Cua phải nhờ các cơ quan có liên quan về vấn đề bản quyền tác giả, cụ thể là Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) hỗ trợ đăng ký bản quyền ở thị trường quốc tế.

“Với vấn đề đăng ký bản quyền thương hiệu tôi có cảm giác hiện nay DN đang tự “bơi” là chính. Không chỉ hỗ trợ DN đăng ký bảo hộ ở thị trường trong nước, tôi nghĩ Cục Sở hữu trí tuệ cũng cần có động thái hỗ trợ DN đăng ký ở thị trường nước ngoài, nhất là những thị trường XK trọng điểm”, chuyên gia Võ Tòng Xuân nhấn mạnh.