Băn khoăn quy định tính tiền chậm nộp đối với thuế thu nhập doanh nghiệp

	Không có chuyện tận thu thuế khi tính tiền chậm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp
	Quy định mới về quản lý thuế với doanh nghiệp có giao dịch liên kết
	Tính toán thêm ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp cho các dự án phát triển công nghiệp hỗ trợ
	Nộp tiền chậm nộp bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp

Tổng cục Thuế tiếp tục ghi nhận những ý kiến đóng góp của các cơ quan có thẩm quyền và cộng đồng doanh nghiệp. Ảnh: T.Linh

Hội tư vấn thuế Việt Nam: “Quy định hợp lý”

Phản hồi lại những ý kiến của doanh nghiệp tại Hội nghị đối thoại với doanh nghiệp về chính sách thuế và hải quan năm 2020 khu vực phía Bắc (ngày 24/11 tại Hà Nội), bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội tư vấn thuế Việt Nam (VTCA) đã có những phân tích cụ thể về vấn đề này.

Cụ thể, Nghị định số 91/2014/NĐ-CP và Thông tư số 151/2014/TT-BTC đã bỏ quy định kê khai thuế TNDN “tạm tính” hàng quý, thay bằng quy định “tạm nộp” thuế TNDN hàng quý. Theo đó, doanh nghiệp căn cứ vào số thuế TNDN của năm trước và dự kiến kết quả sản xuất - kinh doanh trong năm để xác định số thuế TNDN tạm nộp các quý sát với thực tế kết quả sản xuất - kinh doanh của năm.

"Quy định này cho phép doanh nghiệp tạm nộp tổng số thuế trong kỳ tính thuế thấp hơn số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán từ 20% trở lên thì phải nộp tiền chậm nộp đối với phần chênh lệch từ 20% trở lên giữa số thuế tạm nộp với số thuế phải nộp theo quyết toán (tính từ ngày tiếp theo sau ngày cuối cùng của thời hạn nộp thuế quý 4 của doanh nghiệp đến ngày thực nộp số thuế còn thiếu so với số quyết toán). Tức là, doanh nghiệp tạm nộp thuế TNDN 4 quý của năm ở mức không thấp hơn 80% số thuế TNDN cả năm và thời hạn cuối để tạm nộp thuế TNDN của 4 quý là 30/1 năm sau", bà Cúc dẫn giải.

Tuy nhiên, tại Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế, có hiệu lực vào ngày 5/12, tổng số thuế TNDN đã tạm nộp của 3 quý đầu năm tính thuế không được thấp hơn 75% số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán năm. Trường hợp người nộp thuế nộp thiếu so với số thuế phải tạm nộp 3 quý đầu năm thì phải nộp tiền chậm nộp tính trên số thuế nộp thiếu kể từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp quý 3 đến ngày nộp số thuế còn thiếu vào ngân sách nhà nước.

Nhận định về những quy định mới này, bà Nguyễn Thị Cúc đã bày tỏ sự đồng tình. “Thực tế, một số doanh nghiệp chấp hành thuế tốt nhưng một số doanh nghiệp lợi dụng chính sách thông thoáng, không nộp thuế TNDN của các quý đầu năm, thuế TNDN của năm dồn lại tháng cuối cùng để nộp. Điều này ảnh hưởng đến việc cân đối ngân sách nhà nước. Vì vậy, Nghị định 126/2020/NĐ-CP đã đưa ra giải pháp, tổng số thuế TNDN đã tạm nộp của 3 quý đầu năm tính thuế không được thấp hơn 75% số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán năm là hoàn toàn hợp lý”, bà Cúc nói.

Bên cạnh đó, một tình trạng khác khiến Chính phủ quy định về tính tiền chậm nộp đối với thuế TNDN tạm nộp trong năm, kê khai quyết toán cuối năm được Tổng cục Thuế chỉ ra đó là từ khi triển khai Nghị định số 91/2014/NĐ-CP đã xuất hiện tình trạng có nhiều doanh nghiệp không tuân thủ và lợi dụng quy định về tính tiền chậm nộp này, không thực hiện tạm nộp hàng quý mà để dồn đến thời hạn nộp thuế của quý 3 (thông thường vào ngày 30/1 năm sau) mới nộp thuế vào ngân sách. Điều này dẫn đến tình trạng không công bằng giữa các doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ nộp thuế và các doanh nghiệp cố tình "chây ỳ" nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Đồng thời, số thu thuế TNDN phát sinh phải nộp trong năm ngân sách trước bị chiếm dụng và nộp vào năm ngân sách năm sau gây ảnh hưởng đến cân đối ngân sách nhà nước hàng năm.

Đặc biệt, cũng theo Tổng cục Thuế, việc quy định như trên xuất phát từ thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Khi sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp đều có phương án và kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng năm và hoàn toàn chủ động trong việc xác định/ước tính kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong năm để thực hiện quy định tạm nộp thuế TNDN theo quy định.

Chưa áp dụng trong năm 2020

Về phía cơ quan quản lý, ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế chia sẻ, thực tế, việc thu ngân sách tại các địa phương, nhất là các địa phương có điều kiện kinh tế khó khăn trong các năm gần đây cho thấy, đa số các doanh nghiệp khi cơ quan Thuế thực hiện đôn đốc nộp thuế vào thời điểm cuối năm mới thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách nhà nước.

“Theo các quy định trước đây, trong năm, nếu doanh nghiệp không tạm nộp thuế TNDN 4 quý của năm ở mức 80% số thuế TNDN cả năm sẽ phải nộp tiền chậm nộp. Tuy nhiên, trước thực tế điều hành ngân sách và theo dõi một số doanh nghiệp lớn có báo cáo quý, việc tạm nộp thuế TNDN đảm bảo thực hiện theo tiến độ. Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ ban hành Nghị định 126/2020/NĐ-CP”, ông Đăng Ngọc Minh chia sẻ.

Lãnh đạo Tông cục Thuế khẳng định, các quy định này trong năm 2020 chưa áp dụng, trong quá trình xây dựng thông tư hướng dẫn, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế sẽ tiếp tục ghi nhận những ý kiến đóng góp của các cơ quan có thẩm quyền và cộng đồng doanh nghiệp.

Tuy nhiên, đại diện VTCA cũng chỉ ra rằng, trong thực tế có thể xảy ra tình huống, doanh nghiệp có 3 quý doanh thu cao do kinh doanh tốt, nhưng có thể đến quý 4 doanh nghiệp cần tập trung sản xuất, kinh doanh để hoàn thành vượt mức kế hoạch có số thuế phải nộp phát sinh cao hơn nếu tính theo mức 75% của 3 quý. Như vậy, vô hình trung nếu quý 4 lãi cao, doanh nghiệp sẽ bị phạt trên số thuế chưa phát sinh trong 9 tháng.

Để kiểm soát vấn đề này, bà Nguyễn Thị Cúc đề xuất, số thuế TNDN tạm nộp của các quý nên ít nhất là 80% so với số phát sinh để một số doanh nghiệp có công ty cổ phần, công ty niêm yết, dù không phải kê khai tạm nộp thuế TNDN nhưng sẽ có báo cáo tài chính quý. Nếu báo cáo tài chính quý thể hiện số thuế TNDN phải nộp mà thực nộp dưới 80% thì mới xử lý chậm nộp.